Waarom 2Pac ook vandaag nog relevant is

“Jij luistert nog altijd naar deze old stuff”, vraagt hoofdpersonage Starr Carter aan haar jeugdvriend Khalil. Door de boxen van de autoradio weerklinkt de 1993-hitsingle ‘Keep Ya Head Up’ van 2Pac. “Tupac is the truth, even still, right now”, is diens forse repliek. Waarop hij in een notendop de filmtitel verklaart.

_{(Lees verder onder de video.)}

The Hate U Give is ontleend aan het levensmotto van de vermoorde rapper Tupac Shakur, in grote letters getatoeëerd op zijn sixpack. Voluit luidde dat: “The Hate U Give Little Infants Fucks Everything”. Ofwel: wat de maatschappij er bij kinderen in pompt, komt er later net zo hard weer uit. Voor de makkelijkheid werd de zin afgekort tot het acroniem Thug Life. Geen toeval dat ‘thug’ zowel ‘gangster’ als ‘uitschot’ betekent.

De film die vanaf woensdag in de zalen draait, is gebaseerd op de gelijknamige Young Adult-bestseller die twee jaar geleden uitkwam. Hoewel fictie, is het boek van de Afro-Amerikaanse schrijfster Angie Thomas wel degelijk ingebed in de dagelijkse realiteit van #BlackLivesMatter en de lange lijst van onschuldige door politie-agenten neergeschoten zwarte Amerikanen. De onmiskenbare verwijzing naar Tupac kwam er pas in laatste instantie bij.

Stoerdoenerij

“Toen ik een titel zocht, botste ik op een YouTube-video waarin Tupac uitlegde wat Thug Life voor hem betekende”, vertelde Thomas daarover in Cosmo. “Plots drong het tot me door dat dit niet alleen het thema was van mijn boek, maar dat we het overal zien in de samenleving. Wanneer deze ongewapende, zwarte mensen van het leven worden beroofd, maakt die haat ons allemaal kapot. En soms uit zich dat in de vorm van woede, of van rellen.”

_{(Lees verder onder de video.)}

Aanvankelijk werd die hele Thug Life maar aanzien als onnodige stoerdoenerij, een stijl die West Coast-hiphop in de jaren 1990 domineerde. Pas later werd duidelijk dat Tupac het woord ‘thug’ een nieuwe lading gaf, van een criminele connotatie naar iets met een positieve bijklank: een persoon die ondanks de maatschappelijke obstakels toch triomfeert.

Die negatieve interpretatie werkte Tupac grotendeels zelf in de hand. Het jonge rapicoon raakte verwikkeld in talloze rechtszaken, werd hij (zonder bewijs) veroordeeld tot een gevangenisstraf vanwege aanranding, nam deel hij aan een roofoverval en ving vijf kogels tijdens de vlucht, waarvan twee door zijn hoofd en één door zijn teelballen. Terwijl hij werd afgevoerd naar het ziekenhuis, stak hij zijn middelvinger op naar de aanwezige paparazzi. In september 1996 werd Tupac opnieuw beschoten, na een bokswedstrijd van Mike Tyson in Las Vegas. Een week later overleed hij aan zijn verwondingen. Hij was amper 25.

Maar Tupac was ook een activist, net als zijn Black Panther-ouders. Hij ging naar de kunstschool in Baltimore, waar hij poëzielessen kreeg. En hij schreef zelf gedichten, maar kwam er snel achter dat hij daar niet rijk van zou worden. Toch zijn het die gedichten die hij later in rapvorm zou uitgeven. 

Een van die inmiddels beroemde gedichten heet ‘The Rose That Grew From Concrete’. Het is een metafoor voor jonge mensen die opgroeien in slechte omstandigheden, maar ondanks alles toch kunnen openbloeien. En laat precies dat het uitgangspunt zijn van elk hoofdpersonage in The Hate U Give. Iets wat auteur Thomas, zelf opgegroeid met de muziek van 2Pac, recent erkende tegenover de Amerikaanse omroep NPR. “Ik wilde lezers doen nadenken, doen lachen, doen huilen. Dus, ja, ergens was hij een inspiratie.”

Flagrante racisme

Onwillekeurig leest het boek (of kijkt de film) als een uitgesponnen verklaring van dat initiële acroniem Thug Life. Over Afro-Amerikanen die nog steeds minder kansen krijgen en zo verzanden in de criminaliteit, waardoor ze nog sneller in het vizier komen van de ordediensten met alle tragische gevolgen van dien. Het is dus geen toeval dat uitgerekend een nummer van 2Pac speelt wanneer personage Khalil aan zijn wagen wordt neergeschoten bij een politie-interventie.

Met meer dan 75 miljoen verkochte platen is Tupac Shakur een van de bestverkopende rap-artiesten ooit. Vandaag wordt hij door velen ook gezien als de beste en invloedrijkste rapper aller tijden. Want zijn teksten liegen er niet om. In het 20 jaar geleden, postuum verschenen ‘Changes’ hekelde Tupac het flagrante racisme dat hij in Amerika zag, met agenten die zomaar schieten op zwarte medemensen. “Cops give a damn about a negro /Pull the trigger kill a nigga he’s a hero.”

Anno 2019 is dat nog altijd schering en inslag. Some things will never change.

Vanaf 23/1 in de zalen.

Lees hier onze recensie van The Hate U Give.