CHECK -  Na VRT NWS-reportage: kloppen de argumenten van Brusselse jongeren waarom ze zich niet laten vaccineren?

"Een klasgenote heeft al 2 maanden geen menstruatie meer." Het is een opvallende uitspraak van aspirant-leerkracht Yassin. Hij is een van de vele twijfelaars die aan het woord komen in de reportage van VRT-journalist Yassine Atari. Het vaccin zou volgens hem invloed hebben op de menstruatiecyclus, en zelfs de menstruatie stoppen. Kan dat?

Bekijk hier het bewuste fragment. 

Beweringen en vragen over de invloed van vaccins op de menstruatie duiken al langer op. Eerder schreven we hier al uitgebreid over het onderwerp. 

Een eerste verklaring is dat er helemaal geen verband is tussen de twee. "Het ligt in de aard van de mens om alles dat enkele weken na vaccinatie voorvalt, daaraan toe te schrijven", stelde Isabel Leroux-Roels, hoofdonderzoeker voor het Centrum voor Vaccinologie aan het UZ Gent eerder. Als er wel een verband zou zijn, zou het te maken kunnen hebben met de reactie van je immuunsysteem na vaccinatie. De coronavaccins zorgen ervoor dat je cellen antistoffen aanmaken die je beschermen als je besmet raakt met het virus.

Dat brengt ons bij de derde en volgens experten meest plausibele optie: de menstruatiecyclus kan door tal van factoren tijdelijk onregelmatiger worden. Anne Delbaere, hoofd van de afdeling gynaecologie van het Erasmusziekenhuis in Anderlecht: "Het is niet onmogelijk dat er een kleine verstoring is na vaccinatie, maar je menstruatie kan door heel wat dingen, zoals stress en intensief sporten, tijdelijk veranderen.

Momenteel is er nog geen wetenschappelijke studie die een verband tussen coronavaccins en menstruatiestoornissen heeft vastgesteld. Gynaecologen en vaccinologen zijn daarom voorzichtig en zien verschillende mogelijke verklaringen. Een recent opiniestuk van immunologe Victoria Male in het British Medical Journal riep wel op om de kwestie nog nader te onderzoeken. 

In hetzelfde gesprek praat Yassin ook over de rol van Microsoftoprichter Bill Gates, die wel vaker opduikt in samenzweringstheorieën: "Ergens zit Bill Gates daar een beetje achter", beweert hij over de coronavaccins. Hij toont op zijn smartphone een ingewikkeld diagram. Centraal staat de "Bill & Melinda Gates Foundation", dat is een liefdadigheidsinstelling opgericht door Bill Gates en zijn voormalige echtgenote. Die zouden allerlei banden hebben met andere organisaties en beleidskringen.

Bekijk hier het fragment waar Yassin praat over de vermeende invloed van Bill Gates.

De afbeelding kreeg Yassin doorgestuurd in een groepje op de chatapp Telegram. Het prentje is gemaakt door de coronasceptische actiegroep "Bewuste Burgers". Bijna een jaar geleden publiceerde die groep een artikel dat achter bepaalde donaties van de Bill & Melinda Gates Foundation "belangenconflicten" ziet. Het stuk is geïllustreerd met een afbeelding die donaties uit het verleden linkt aan allerlei Belgische universiteiten, politici en virologen - en zelfs aan Artsen Zonder Grenzen, de Koning Boudewijnstichting en Sensoa. 

De geïnsinueerde verbanden zijn een pure complottheorie, en de veronderstelde belangenconflicten zijn ook nogal dun. Dat de Bill & Melinda Gates Foundation in het verleden al wetenschappelijke projecten steunde aan de KU Leuven, wordt bijvoorbeeld in verband gebracht met minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) die enkele jaren professor was aan een geheel andere Leuvense faculteit. 

"Ze willen eigenlijk de wereldbevolking verminderen", zegt Yassin over wat volgens hem de bedoeling is achter de vaccinatiecampagne en de "plandemie". Dat begrip verwijst naar de complottheorie dat de hele coronapandemie op voorhand zou "gepland" zijn. Al in de vroegste maanden van de coronacrisis kwam dat idee bovendrijven, het prominentst in de antivax-documentaire "Plandemic" die in mei 2020 viraal ging op sociale media.

Maar wat is het veronderstelde verband tussen vaccins enerzijds en overbevolking en "het verminderen van de wereldbevolking" anderzijds? Dat verhaal is gebaseerd op verschillende citaten van Bill Gates die uit hun context zijn gehaald. De Gates Foundation investeert al jaren miljoenen in vaccinatieprogramma's, vooral voor kinderen in de Derde Wereld. Het is de overtuiging van Gates dat een lagere kindersterfte - waar vaccinatie tegen dodelijke kinderziekten toe bijdraagt - ertoe zal leiden dat gezinnen op lange termijn minder kinderen krijgen. Op die manier zou ook de bevolkingsgroei kleiner worden, een scenario dat volgens Gates beter is om heel wat andere problemen zoals ondervoeding en klimaatopwarming aan te pakken.

Dat Bill Gates "via vaccins de wereldbevolking wil verminderen" is een bewering die in het verleden al herhaaldelijk is gefactcheckt en onjuist bevonden. De vaccinatiecampagnes waar het over gaat, zijn net bedoeld om kindersterfte te vermijden. Ook de coronavaccins hebben ondertussen bewezen dat ze helpen tegen zware ziekte en overlijden na een coronabesmetting.

Enkele jongeren beweren dat het vaccin meer bestrijdt dan enkel het coronavirus, bekijk de uitspraken hier.

Dat het coronavaccin je eigen immuniteit zou verzwakken, is een van de hardnekkigste misvattingen over vaccinatie. "Ze spuiten antilichamen in die het virus bestrijden, maar alleen het coronavirus", beweert een van de jongeren over het coronavaccin. "Onze eigen antilichamen zullen dus zwakker worden en daarna zal de griep ons zieker maken dan corona." Maar dat klopt niet.

Om te beginnen bevatten vaccins geen antilichamen. Een vaccin activeert de immuunrespons in ons lichaam, dat vervolgens zelf antilichamen aanmaakt. Een specifiek vaccin zal je immuunsysteem niet verzwakken, noch de mogelijkheid om andere ziektes te bestrijden ondermijnen.

Alle checks over onder meer vaccins en het coronavirus vindt u hier.