De grote onderhandelaar heeft moeite deals te sluiten

Tot nu toe was Donald Trump niet in staat een deal te sluiten die zijn shutdown van de overheid rechtvaardigt. Toch lijken zich de contouren af te tekenen van een oplossing. Trumps halfbakken aanbod van zaterdag was onheus: een permanente muur tegen tijdelijke maatregelen voor illegalen. Maar houdt de gedachte vast dat een regeling voor de 1,7 miljoen Dreamers, de mensen die als kind naar Amerika kwamen, openingen biedt.

Typerend genoeg voor Trumps chaotische management lag een dergelijke deal een jaar geleden op tafel, althans dat dachten de Democraten tot Trump ze een dag later onderuit haalde. Toen kreeg hij nog 25 miljard voor zijn muur. Een dergelijk bedrag zal niet meer mogelijk zijn, maar beide partijen kunnen zich winnaars noemen als Trump geld krijgt en als de Democraten een pad naar permanente burgerschapsstatus uit het vuur slepen voor de Dreamers. Daar hebben ze heel wat geld voor over.

Hypocrisie

De Republikeinen in de Senaat kondigden meteen wetsvoorstellen aan op basis van Trumps voorstellen. Dat is de hypocrisie ten top. De Republikeinen hadden altijd de macht om de shutdown te stoppen, maar alle voorstellen die de Democraten de afgelopen week deden om dat te doen werden door Senaatsleider Mitch McConnell genegeerd. Niet afgestemd, dat zou te gevaarlijk zijn. Hij deed gewoon niets. Er waren wel wat geluiden om dit puur negatieve beleid te beëindigen, maar tot nu waren er geen dissidenten.

Twee politieke factoren spelen een rol, maar ze werken tegengesteld. Enerzijds zijn er de Trump-fundamentalisten die elke deal afwijzen: de roeptoetermenigte van rechtse commentatoren en de rechtervleugel in het Huis van Afgevaardigden. Zij stookten Trump in december op aan om zijn poot stijf te houden en van hen kreeg hij zaterdag meteen een bak kritiek over zich heen. Het is interessant om te kijken wat dit met Trump doet. Hij weet dat zijn onderhandelingsruimte met deze mensen nul is. Durft hij hen te negeren? Durft hij erop te gokken dat zijn echte achterban wel degelijk een deal wil en bereid is te zeggen: hij heeft zijn best gedaan?

Aan de andere kant maken Republikeinse senatoren zich zorgen over mogelijke schade in 2020. Dat is de reden dat iemand als senator Lindsey Graham van South Carolina tegelijkertijd optreedt als buikspreekpop van Trump én een deal voorstelt. De wetsvoorstellen die de Republikeinen deze week zullen indienen maken in het Huis geen kans. De patstelling blijft bestaan tot de Republikeinen besluiten de overheid te openen en later over de muur te onderhandelen. Maar ze zijn nog niet moedig genoeg om hun verantwoordelijkheid te nemen.

Terug in de kuil

Ook binnen het Witte Huis is niet iedereen het eens met hardliner Stephen Miller, die stelselmatig Trump terugduwt in de kuil die hij voor zichzelf gegraven heeft. Volgens berichten zou de kersverse chief of staff Mike Mulvaney juist wel richting deal willen opschuiven. Zijn beloning was een scheldkanonnade van de president. De gelederen zijn niet helemaal gesloten, zeker niet nu de economische schade snel toeneemt.

Naderen we nu het eindspel? Trump was tot nu toe onvermurwbaar, toch leverde hij zaterdag wat in. De Democraten van hun kant willen niet de schuld krijgen van een eindeloze shutdown, maar hebben geen reden om toe te geven. Ze zullen Trump de lasten van deze ellende inpeperen. Mijn inschatting is dat ze bereid zijn tot geld voor grensveiligheid in ruil voor een substantiële afspraak over Dreamers. Maar ze vertrouwen Trump niet totdat hij een handtekening heeft gezet.

Het kan nog wel even doorgaan. Als Trump dacht met zijn voorstel zaterdag de bakens in zijn richting te verzetten dan is hij nu van die illusie genezen. Duidelijk is dat zijn aanhang geen millimeter wil toegeven. Kan het zijn dat deze onverzettelijkheid op destructief rechts de doorbraak biedt? Zou er een punt zijn dat Trump zegt: F**k them? Een Dreamersdeal in ruil voor de muur of iets dergelijks ligt op tafel. Maar ja, dat lag hij een jaar geleden ook al. De grote onderhandelaar heeft moeite deals te sluiten.