Voormalig Brits premier David Cameron in opspraak om gelobby voor kredietverlener

Het Britse premierschap is een machtige baan, maar rijk word je er niet van. Echt geld verdienen volgt pas nadat een uit de macht gezette premier de deur van 10 Downing Street voor de laatste keer sluit, dan wachten de lucratieve lezingen, de voorschotten voor gehypete memoires en vooral ook lobbywerk. Tony Blair, die ook nog eens handig investeerde in onroerend goed, veranderde van een miljonair in een multimiljonair. Diens ‘politieke erfgenaam’ Cameron was van huis uit al schatrijk, maar wat extra ponden zijn nooit weg.

Zodoende besloot hij in 2018 in te gaan op het aanbod om Greensill Capital van advies te voorzien. En niet alleen van advies, natuurlijk, want het is onwaarschijnlijk dat de financieringsmaatschappij van de voormalige Australische suikerrietboer Lex Greensill zat te wachten op Camerons kennis met betrekking tot investeringen. De Conservatieve politicus had een heel andere kracht: politieke connecties. Belangrijk, omdat de Conservatieven vijf jaar na Camerons val nog steeds het land regeren. Hij kent elke minister én de premier.

Schokgolf

Met kortetermijnleningen betaalt Greensill rekeningen van bedrijven die in financiële moeilijkheden zijn geraakt. Lange tijd was dat een succes. Vier jaar geleden kreeg de oprichter zelfs een koninklijke oorkonde. In werkelijkheid bleek het bedrijfsmodel niet te deugen, zeker niet toen het leningen begon te verkopen aan investeerders. Vorige maand ging het mis toen de voornaamste verzekeraar van de door Greensill doorverkochte leningen zich terugtrok. Het zorgde voor een schokgolf in de financiële wereld.

Onder meer Liberty Steel dreigt hierdoor kopje-onder te gaan, het staalconcern van de Brits-Indiase Sanjeev Gupta dat afhankelijk was van leningen van Greensill. Mogelijk heeft het bedrijf dat werk biedt aan drieduizend Britten staatssteun nodig om te overleven. Bij Greensill zelf staan 440 banen op de tocht. De meeste aandacht gaat nu uit naar de schimmige rol van Cameron, die Lex Greensill al bleek te kennen toen hij premier was. Sterker nog, Greensill hielp Cameron indertijd bij het opzetten van een betalingssysteem voor apotheken.

Cameron heeft het afgelopen jaar geprobeerd namens Greensill geld los te peuteren uit het Covid Corporate Financing Facility, een noodfonds dat de Britse regering had opgetuigd voor bedrijven die door de lockdown in de problemen dreigden te komen. Cameron heeft volgens The Sunday Times meerdere ministers benaderd, alsmede een adviseur van Johnson, maar kreeg nul op het rekest. Bij succes zou Cameron mogelijk miljoenen hebben verdiend via zijn Greensill-aandelen.

Vrijgegeven appverkeer

Om aan te tonen dat de regering zuiver heeft gehandeld, openbaarde minister van Financiën Rishi Sunak appjes die met Cameron zijn gewisseld. Na lang te hebben gezwegen, heeft Cameron toegegeven dat hij bij het zoeken naar financiële hulp voor het in moeilijkheden verkerende Greensill misschien beter de formele weg had kunnen bewandelen, in plaats van een informele. Boris Johnson is nu een onderzoek begonnen naar de lobbycontacten binnen regeringskringen van zijn voorganger en oud-studiegenoot.

Tijdens de coronacrisis is de Britse regering al vaker in opspraak geraakt wegens vriendjespolitiek, bijvoorbeeld toen bleek dat minister van Volksgezondheid Matt Hancock een miljoenencontract voor het maken van beschermende kledij had gegeven aan een vriend uit zijn stamkroeg. 

In de Greensill-affaire heeft de parlementaire toezichthouder geconcludeerd dat Cameron technisch gezien geen regels heeft overtreden, omdat hij geen lobbyist van Greensill was maar bij dit kredietbedrijf in dienst was. Dit onderzoek vond uitgerekend plaats op basis van regels die Cameron als premier had ingevoerd. Indertijd voorspelde hij dat lobbywerk van oud-ministers ‘het volgende grote schandaal in Westminster’ gaat worden. Dat zag hij beter aankomen dan de Brexit.