Van Londen naar de Zuidas: Nederland haalt Europees Geneesmiddelenbureau binnen
Amsterdam wordt de nieuwe vestigingsplaats voor het Europees Geneesmiddelenbureau. Het is een overwinning voor de Nederlandse lobby, geleid door premier Rutte en voormalig PvdA-leider Bos, om het economisch aantrekkelijke en prestigieuze EU-agentschap binnen te halen. De kleinere Europese Bankautoriteit gaat naar Parijs.
Amsterdam sleepte het agentschap maandagavond pas na drie stemronden en een loting binnen. Dat ging ten koste van Milaan, een andere favoriet die in de eerste twee stemronden steeds de meeste stemmen kreeg.
De extra steun voor Nederland kwam vermoedelijk van de andere noordelijke landen die eerder voor Kopenhagen kozen. De Deense hoofdstad viel met vijf punten in de tweede ronde uit de race.
Minister van Buitenlandse Zaken Zijlstra noemde de uitslag een fantastisch resultaat. 'Het is mooi voor NL en vooral ook mooi voor de Nederlandse burger die kan blijven rekenen op goede medicijnen.' Zowel het Geneesmiddelenbureau als de Bankautoriteit is nu nog gevestigd in Londen. Ze moeten daar uiterlijk voorjaar 2019 weg omdat Groot-Brittannië dan uit de EU stapt. 'Een triest gevolg van de Brexit', zei de Estse EU-voorzitter voorafgaand aan de stemming.
Druiven zuur
Voor de Oost-Europese lidstaten waren de druiven zuur. Zij visten achter het net voor beide agentschappen terwijl ze onderbedeeld zijn bij de verdeling ervan. De Europese regeringsleiders hadden beloofd daar rekening mee te houden, maar dat bleek niet het geval.
Vlak voor de stemming maandag trokken 3 van de 19 kandidaten voor het Geneesmiddelenbureau zich terug: Kroatië, Malta en Ierland. De eerste twee behoorden sowieso niet tot de kanshebbers. Ierland, dat ook kandidaat was voor de Bankautoriteit, hoopte met deze stap op het allerlaatste moment extra steun van landen te verwerven voor het binnenhalen van het financiële agentschap.
IJdele hoop bleek aan het eind van de dag. Ook hier staakten in de laatste ronde de stemmen tussen Dublin en Parijs, maar Frankrijk had geluk bij het trekken van de lootjes.
Bratislava viel snel af
In de eerste stemronde voor het Geneesmiddelenbureau (waarin elk land zes punten moest verdelen) kreeg Milaan 25 punten, Amsterdam en Kopenhagen beide 20. Bratislava viel daardoor onmiddellijk af, opmerkelijk want de Slowaken waren getipt als kanshebbers omdat de oostelijke lidstaten veel minder agentschappen hebben dan de 'oude' EU-landen in het westen, noorden en zuiden.
In de tweede ronde (nog maar 1 punt per land) ging Milaan opnieuw aan de leiding met 12 punten. Amsterdam ontving er 9, Kopenhagen 5. Daardoor moest er een derde en laatste ronde komen. Daarin kregen Milaan en Amsterdam beide 13 punten en moest EU-voorzitter Estland lootjes trekken: het werd Amsterdam.
Het Geneesmiddelenbureau wordt aan de Zuidas in een nieuw kantoorgebouw gehuisvest. Het EU-agentschap telt circa 900 werknemers, heeft een jaarbudget van ruim 300 miljoen euro en is goed voor meer dan dertigduizend hotelovernachtingen per jaar.
Voormalig PvdA-leider en minister van Financiën Bos heeft zich naar eigen zeggen vijf maanden 'suf gereisd' om het Geneesmiddelenbureau binnen te halen. Op politiek niveau was ook Rutte volop actief om steun te verwerven.
