In Antwerpen hopen de communisten de socialisten voorbij te steken
Nu de strijd op links in Antwerpen open ligt, profileert de communistische Partij van de Arbeid zich als het enige geloofwaardige alternatief. "Maar een stem op PVDA is een stem op De Wever", zegt politicoloog Dave Sinardet (VUB).
Een duidelijk links programma en duidelijk linkse kandidaten. Meer moet dat niet zijn voor de Partij van de Arbeid. De ploeg van Peter Mertens maakte dinsdagochtend haar kandidaten bekend voor de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen in oktober. Mertens trekt de lijst, gevolgd door drie vrouwen: Zohra Othman, Mie Branders en Lise Vandecasteele.
De droom? Na N-VA en Groen de derde partij van 't Stad worden. Een droom die meer dan ooit haalbaar is, zegt Mertens. "Er was nog nooit zoveel antipolitiek als nu. Met al die afgesprongen relaties lijkt de Antwerpse politiek wel Temptation Island. Maar de kiezer is het beu dat het bij de andere partijen nooit over inhoud gaat."
Electoraal gezien maakt PVDA zich weinig zorgen. In de jongste peilingen klokt de partij af rond de 8 procent. Dat is een bevestiging van de 8,6 procent uit 2012, toen ze voor het eerst doorbrak. Bovendien doet de Antwerpse sp.a maar een tikkeltje beter. De communisten hopen de socialisten voorbij te steken. "Als dat lukt, zijn we zeer tevreden", zegt Mertens.
Krachtmeting
De strijdvaardigheid van de communisten staat in schril contrast met hun ontgoocheling begin 2017, toen uitlekte dat sp.a en Groen zonder hen de krachten zouden bundelen in het bondgenootschap Samen. Ze voelden zich oneerlijk behandeld. Wat is een links bondgenootschap zonder de meest linkse partij?
Samen bood dan wel perspectief op een links bestuur, voor PVDA was de frontvorming niet zozeer positief. Groen en sp.a hoopten PVDA-kiezers in hun kamp te trekken om de electorale kracht van N-VA te evenaren. In de krachtmeting tussen links en rechts dreigde PVDA zo leeggezogen te worden.
Maar vandaag liggen de kaarten anders. Na het einde van Samen kunnen PVDA-kiezers weer gewoon op hun partij stemmen. "In het vorige scenario moesten ze hun neus dichtknijpen en een hogere wiskunde toepassen voordat ze hun bolletje inkleurden", zo verwoordt Mertens het. "Nu zijn ze weer vrij."
Wouter, Jinnih of Peter?
Door de mislukking van Samen hebben Sp.a en Groen hun extreemlinkse concurrent een duwtje in de rug gegeven, zegt politicoloog Dave Sinardet (VUB). "PVDA kan zich nu profileren als het geloofwaardige alternatief op links", zegt hij. Of die strategie aanslaat, hangt af van het vermogen van de andere partijen om hun geloofwaardigheid op tijd te herstellen.
Volgens Peter Mertens is het simpel: de linkse kandidaat zich de komende maanden het best kan profileren als de uitdager van De Wever, komt als winnaar uit de bus. Die strijd gaat tussen hem, Wouter Van Besien (Groen) en Jinnih Beels (onafhankelijke bij sp.a). Geen onmogelijke strijd, klinkt het. "Wouter komt enigszins gehavend uit Samen. En Jinnih heeft veel talent, maar nog geen ervaring."
Interne peiling
Uit een interne PVDA-peiling door iVox blijkt alvast dat het potentieel van PVDA in Antwerpen rond de 30 procent ligt. De peiling wijst ook op een interessante en voor PVDA hoopvolle verschuiving in de armere noordrand van de stad. Inwoners die daar decennialang op sp.a stemden en daarna overschakelden op N-VA, blijken nu ook in de richting van PVDA te kijken.
Hoe dan ook, de kans is klein dat extreemlinks straks toegang krijgt tot 't Schoon Verdiep. Groen en sp.a houden de deur voor een samenwerking nog wel op een kier, maar met zijn drieën hebben ze geen meerderheid. Daarvoor hebben ze CD&V en Open Vld nodig. Voor hen ligt een samenwerking moeilijk, zo niet onmogelijk. Zeker op zeven maanden van de nationale verkiezingen.
"Dat blijft het grote dilemma", zegt Sinardet. "Zolang er onvoldoende partijen een coalitie met PVDA willen vormen, draagt de partij enkel bij aan de versplintering op links. Een stem op PVDA is dus eigenlijk een stem op De Wever."