Duitsland gaat besparen op oud-kanselier en Poetinvriend Gerhard Schröder

Gerhard Schröder zit nog steeds in verschillende raden van bestuur van Russische ondernemingen. Onder meer Gazprom lijfde Schröder begin dit jaar, vlak voor de Russische inval in Oekraïne, in. Lucratieve jobs zijn het voor een oud-kanselier en een bedanking voor zijn jarenlange inzet voor de  Russische belangen. 

Als kanselier (1998-2005) zette hij onder meer het belangrijke Nord Stream-project op poten, de gasleiding die jaarlijks 55 miljard kubieke meter gas van Rusland naar Duitsland brengt. Relatief goedkoop gas voor Duitsland, extra inkomen voor Rusland. Het leverde Schröder een innige vriendschap op met Vladimir Poetin. 

Schröder is trouwens niet de enige sociaaldemocraat in Duitsland die er nauwe banden met Rusland op nahoudt. In de partij zitten verschillende "Russlandverstehers", politici die zaken (ook) benaderen vanuit Russisch perspectief. De blik naar het oosten heeft de SPD altijd gehad, met als beroemde historisch voorbeeld de "Ostpolitik" van Willy Brandt. 

In navolging van het kanselierschap van Schröder nam die tak binnen de SPD wel toe. Het leidde recent tot wekenlange spanning tussen Oekraïne en Duitsland, omdat de Oekraïense president Volodimir Zelenski zijn Duitse collega Frank-Walter Steinmeier niet wou ontvangen wegens "zijn historische banden met Rusland". Oekraïne verwijt de Duitse SPD'ers Poetin mee groot gemaakt te hebben.

Uiteindelijk gaat de SPD nu overstag om maatregelen te nemen tegen de oud-kanselier. In Duitsland genieten oud-kanseliers nogal wat privileges, met als belangrijkste: een eigen kantoor met personeel in de Bondsdag, het Duitse parlement, en levenslang ook persoonlijke bescherming door veiligheidsdiensten. Op kosten dus van de Duitse belastingbetaler. 

Schröder zal alvast dat eerste moeten missen: zijn bureau wordt "on hold gezet", de personeelskosten zullen anders worden besteed, hij zal geen toegang meer hebben tot de diensten van het parlement. Officieel is de maatregel vanaf nu een bredere maatregel die de ondersteuning door een eigen bureau alleen nog rechtvaardigt voor "alle plichtplegingen die met het ambt van oud-kanselier samengaan, zoals het geven van toespraken, diplomatieke reizen, etc.", samengevat: waardige bezigheden voor een oud-kanselier. Het zitten in Russische raden van bestuur, valt daar niet onder.

De maatregelen bedoeld tegen Schröder, kunnen op die manier ook invloed hebben op Angela Merkel, de enige nog levende andere oud-kanselier. Voor zover bekend, komt zij wekelijks op haar kantoor in de Bondsdag, om daar met medewerkers te schrijven aan haar memoires.

De christendemocratische oppositie, CDU/CSU, wou verdergaan en ook laten onderzoeken of Schröder zijn pensioen als kanselier zou kunnen verliezen, maar de meerderheidspartijen SPD, Groenen en de liberale FDP zeggen dat ze dat hebben laten onderzoeken maar dat het juridisch niet kan. Het grondwettelijk hof zou dergelijke maatregel afwijzen. Ook zijn persoonlijke beveiliging zou hij houden.

De CSU, de Beierse christendemocraten, pleiten er ook voor om het schilderij van Schröder in de Kanselarij in Berlijn te laten verwijderen. Tegen een muur op de eerste verdieping hangen alle kanseliers op een rijtje. Of huidig kanselier Scholz, partijgenoot van Schröder en de huidige baas van de Kanselarij daarop ingaat, is nog niet bekend.

Ook het Europees Parlement wil sancties tegen Schröder als hij zijn bestuursfuncties in Russische bedrijven als Rosneft en Gazprom niet neerlegt. Er is een resolutie ingediend die naast Schröder ook Karin Kneissl expliciet vernoemd, gewezen minister van Buitenlandse Zaken in de voormalige Oostenrijkse regering van Sebastian Kurz. 

De resolutie werd goedgekeurd door de vier grootste fracties in het Europees Parlement. Om Schröder daadwerkelijk op de sanctielijst te zetten, moet ook de Europese Commissie daarmee instemmen. Als dat gebeurt, kan het vermogen van Schröder binnen de EU worden bevroren.