Was Trump Macron nu echt aan het 'vlooien'? Primatologen reageren
Het lijkt een duidelijk gevalletje apengedrag: dat merkwaardige moment waarop Donald Trump voor het oog van de wereldpers wat roos verwijderde van de schouder van de Franse president Emmanuel Macron. "We moeten hem perfect maken. Hij is perfect", verklaarde Trump zijn actie.
"Als de oudere gorilla wordt geconfronteerd met een veel virieler, nieuw alfamannetje, toont hij onderdanigheid door de alfa te vlooien, maar het gebaar is in feite een ijdele poging van de oude gorilla om zijn jongere rivaal te vernederen." Omlijst met die woorden, toegeschreven aan de Amerikaanse primatoloog Jane Goodall, gingen de beelden massaal het internet over. Gevolgd door een bulderend koor van grappen en grollen: "Horen jullie ook de stem van Sir David Attenborough in je hoofd?"
Alleen: het klopt niet. Jane Goodall zelf heeft de uitspraak nooit gedaan of geschreven, leert navraag bij de bedenker van het bericht, de Amerikaanse schrijver van televisiecomedy’s Andrew Bradley. "Het is compleet verzonnen", erkent Bradley desgevraagd per e-mail. "Maar het citaat was echt geweest als Jane Goodall eraan had gedacht om het op te schrijven."
Maar apenonderzoekers betwijfelen dat. "Vlooien doe je om genegenheid te tonen, niet om een nieuw alfamannetje voor gek te zetten", zegt cognitief psycholoog Mariska Kret (Universiteit Leiden). In Japan observeerde ze eens chimpansees waar een jong alfamannetje de oudere alfa uitdaagde:"Ze namen elkaar voortdurend te grazen, de hele tijd waren ze aan het vechten. En bij gorilla’s zal dat al helemaal zo zijn: die vertonen sterk imponeergedrag. Ondenkbaar dat ze elkaar als machtsspel zouden gaan vlooien."
'Trump probeert inderdaad de dominante man te spelen'
"Ik beschouw het als nepnieuws", reageert ook primatoloog Frans de Waal, "waarschijnlijk in elkaar gezet door een slimmerik die niet weet welke apensoort Jane Goodall heeft bestudeerd". Goodall is immers chimpansee-expert; de bioloog die beroemd werd met gorilla’s is Dian Fossey.
Geen apengedrag dus? Dat gaat ook weer te ver, vindt De Waal. "Trump probeert inderdaad de dominante man te spelen. Hand vasthouden, niet loslaten, zoals hij wel vaker heeft gedaan met wereldleiders", mailt de eminente apendeskundige.
Zelfs Jane Goodall blijkt zich wel eens te hebben uitgelaten over Trump. Zijn optredens deden haar denken aan de dominantierituelen van chimpansees, zei ze voorafgaand aan de Amerikaanse presidentsverkiezingen in een interview: "Om indruk te maken, vertonen mannetjes die hogerop willen spectaculair machtsvertoon: stampen, op de grond slaan, takken slepen, stenen gooien."
Macron komt nog goed weg, als je het zo bekijkt.