Al in 2040 van aardgas af, meer betaalbare woningen, minder autos: Amsterdam presenteert progressief coalitieakkoord
Zo min mogelijk auto’s in de Amsterdamse binnenstad, eerder van het gas af, hogere toeristenbelasting en een groenere stad. Dat zijn de hoofdlijnen van het nieuwe coalitieakkoord dat de lokale partijen vanmorgen hebben gepresenteerd.
Het streven is dat Amsterdam in 2040 al van het aardgas af gaat. Daarmee loop de stad voorop: de rest van Nederland volgt tien jaar later. Het nieuwe college, bestaande uit GroenLinks, PvdA, SP en D66, wil verder de milieuzones uitbreiden: meer voertuigen moeten zich aan de strenge normen houden.
Het parkeertarief in het centrum gaat omhoog naar 7,50 euro per uur (de bovengrens ligt nu op 5 euro). In 2025 moeten zeven- tot tienduizend parkeerplekken langs de grachten verdwijnen.
Ook wil het college een 24-uursopvang voor uitgeprocedeerd asielzoekers realiseren. Vijfhonderd ongedocumenteerden, zoals leden van de We Are Here-groep, kunnen hier anderhalf jaar verblijven. Om de woningnood te verlagen, wil het college 7.500 huizen per jaar gaan bouwen. Bij voorkeur is elk dak voorzien van zonnepanelen.
Socialer, groener en duurzamer: de plannen die vanmorgen in het Van Eesteren Paviljoen aan de Sloterplas werden gepresenteerd zijn onmiskenbaar progressief. De titel van het akkoord ‘Een nieuwe lente, een nieuw geluid’ zal de rechtse oppositiepartijen VVD en Forum voor Democratie als onweer in de oren klinken. Niet de economie en ondernemers staan voorop, maar het milieu en kwetsbare groepen.
'Het smaakt naar peperdure extreem-linkse symboolpolitiek op kosten van de Amsterdammers', reageerde Annabel Nanninga, fractievoorzitter van Forum voor Democratie, op Twitter. 'Wij gaan vanuit de oppositie redden wat er te redden valt.'
Melkkoe
De plannen van het nieuwe college worden onder meer betaald door de ozb (onroerendezaakbelasting) voor huiseigenaren in 2019 met 2 procent te verhogen. Maar het meeste geld moet komen uit de verhoging van de toeristenbelasting van 5 naar 7 procent. Dat levert 105 miljoen euro per jaar op. De VVD heeft deze maatregelen de afgelopen acht jaar weten te blokkeren.
Een deel van de plannen was al bekend. Vorige week woensdag kwamen de coalitiepartijen met een deelakkoord. Inzet: het indammen van de almaar uitdijende toeristenstromen. Amsterdam trekt jaarlijks achttien miljoen toeristen. Volgens de ramingen zal dit aantal binnen een paar jaar stijgen tot dertig miljoen.
Om de overlast in te dammen wil de coalitie een verbod op vakantieverhuur van woningen in ‘overbelaste buurten’, de mopstapplaatsen voor rondvaartboten verplaatsen naar plekken buiten het centrum én een verbod op touringcars in de stad.
Reacties
De coalitie vindt verdere groei van Schiphol onwenselijk. ‘Goed om te zien dat Amsterdam de gezondheidszorgen van bewoners rondom Schiphol serieus neemt’, zegt Sijas Akkerman, directeur Natuur en Milieufederatie Noord Holland. ‘Geen groei betekent ook dat de geluidsoverlast en ultrafijnstofproblemen kunnen afnemen.’
De duurzame plannen kunnen ook op lof rekenen bij Milieudefensie. ‘Dit college toont lef door vol in te zetten op een duurzame en leefbare stad’ zegt campagneleider Anne Knol. ‘Dat kan alleen met veel minder auto's; dat is allang bekend maar ervoor kiezen is een tweede.’
Maar er is ook kritiek, onder meer van KNAC, de belangenvereniging van automobilisten. ‘We staan met de komst van elektrische auto's aan de vooravond van een revolutie’ zegt directeur Peter Staal. Hij vraagt zich af waar ‘al die stille, milieuvriendelijke auto's moeten staan’ als de stad duizenden parkeerplaatsen opheft.
‘De tarieven moeten dienen om parkeerdruk te reguleren en niet als melkkoe’, reageert Dolf Kloosterziel, directeur van Detailhandel Nederland. ‘GroenLinks ziet Amsterdam het liefst als een natuurgebied, maar we moeten er met elkaar wonen, werken en recreëren.’
Acht wethouders
Het nieuwe college bestaat uit acht wethouders, onder wie een aantal geharnaste figuren zoals lijsttrekker Rutger Groot Wassink die GroenLinks in Amsterdam aaneenverkiezingsoverwinning hielp. Hij gaat het nieuwe college in als wethouder werk & inkomen. PvdA’er Sharon Dijksma, die in het kabinet-Balkenende IV drie keer staatssecretaris was, krijgt met de portefeuille verkeer & vervoer de lastige taak om de luchtkwaliteit te verbeteren. Locoburgemeester Udo Kock van D66 gaat een nieuwe termijn in als wethouder van financiën.
Woensdag 30 mei is een speciale raadsvergadering ingelast. Dan zullen de 45 gemeenteraadsleden debatteren over het akkoord en volgt de officiële benoeming van de wethouders.
Waarom de presentatie van de plannen in dit gebouw plaatsvond
Het nieuwe stadsbestuur van Amsterdam presenteerde zijn plannen vandaag in het Van Eesteren Paviljoen in Nieuw-West. Een locatie die ambitie uitstraalt: het vorig jaar geopende paviljoen is vernoemd naar de wereldwijd geprezen stedenbouwkundige Cornelis van Eesteren, de man achter het Amsterdamse uitbreidingsplan dat na de Tweede Wereldoorlog tot stand kwam.
Het sobere en doelmatig gebouwde paviljoen, in de stijl van de wederopbouwarchitectuur, kijkt uit op de Sloterplas, de bekroning van het werk van Van Eesteren.
Dat het college ervoor koos het akkoord juist op deze plek te presenteren, is volgens Noud de Vreeze, bestuursvoorzitter van het Van Eesteren Paviljoen, geen toeval. ‘Het gebouw staat model voor de moderne stad: veel groen, grotere parken en plantsoenen.’
Het nieuwe college wil de komende jaren 7.500 nieuwe en betaalbare woningen in Amsterdam realiseren, 2.500 meer dan eerder beoogd. De nadruk ligt op groen, duurzaam en betaalbaar. Voor wijken waar veel minima wonen, zoals Nieuw-West, wordt extra geld uitgetrokken. Met de bouw van nieuwe woningen en het aantrekken van andere bevolkingsgroepen, worden de wijken leefbaarder, zo is het idee.
‘Veel woningen in dit gebied zijn gebouwd in de zuinige tijd van de jaren vijftig’, zegt De Vreeze. ‘Het moest vooral goedkoop en snel. Daar ontstaat nu ruimte voor vernieuwing.’ Dit zal voornamelijk vorm krijgen door verouderde woningen te slopen en te vervangen door nieuwe complexen met meer wooncapaciteit.
De Vreeze hoopt dat het nieuwe stadsbestuur hier zorgvuldig mee omgaat. ‘De nieuwe bestuurders moeten oog hebben voor de bijzondere kwaliteiten van deze buurt, die iets heel anders te bieden heeft dan de binnenstad of Oud-Zuid. De verscheidenheid van de buurten in Amsterdam moet behouden blijven.’