Gemeentepolitiek is soms gewoon gemeentepolitiek, zo blijkt in Bilzen

De lokale CD&V-lijst van voormalig Vlaams minister en oud-burgemeester Johan Sauwens is de grote winnaar van de herverkiezingen in Bilzen geworden. De partij, die onder de naam Trots op Bilzen naar de kiezer trok, haalde net als in oktober vorig jaar 12 van de 31 zetels en is daarmee de grootste partij. “We zijn heel blij vandaag met het feit dat de kiezers ons trouw gebleven zijn en dat we zelfs stemmen bij gewonnen hebben”, reageerde Sauwens.

De huidige coalitie van Open Vld (onder de naam Beter Bilzen), N-VA en sp.a (onder de naam Bilzen Bruist) verliest haar erg nipte meerderheid van 16 zetels. Open Vld, dat met Bruno Steegen de burgemeester leverde, wint 3 zetels en komt daarmee uit op 10. Coalitiepartners N-VA (van 6 naar 3 zetels) en sp.a (van 3 naar 1 zetel) verliezen. Het Vlaams Belang, onder aanvoering van kersvers Kamerlid Annick Ponthier, was in oktober nog goed voor 2 zetels en stijgt nu naar 4 zetels. Groen behoudt haar enige zetel.

De naar schatting 24.000 Bilzenaren moesten vandaag voor de derde keer in een jaar tijd terug naar de stembus. Na een klacht van zowel Groen als Sauwens werden volgens de Raad van State bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen zoveel onregelmatigheden vastgesteld dat ze nietig dienden te worden verklaard.

Politieke barometer

Omdat er sinds die eerste gemeenteraadsverkiezingen ook federale en Vlaamse verkiezingen plaatsvonden, werd de uitslag in het landelijke Bilzen afgelopen week tot politieke barometer voor het hele land uitgeroepen. De wekelijkse markt haalde plots de nationale tv-zenders en kopstukken toen Bart De Wever (N-VA) en Tom Van Grieken (Vlaams Belang), nochtans geen Limburgers, de regeringsonderhandelingen onderbraken om campagne te voeren.

Vooral het resultaat van het Vlaams Belang werd met argusogen in de gaten gehouden. Zou de overwinning van de partij op 26 mei – de partij werd de derde grootste in Vlaanderen – haar helpen in de provincie? Dat lijkt niet het geval te zijn. Vlaams Belang mag dan wel vooruitgaan en N-VA zetels verliezen, electorale aardverschuivingen zijn er niet.

Overwinning claimen

“Ik denk niet dat die nationale verkiezingen zo’n grote impact hebben gehad. Deze verkiezingen werden vooral aangekondigd als de strijd tussen de huidige burgemeester en zijn uitdager Sauwens en dat zie je toch in het resultaat”, zegt professor Nicolas Bouteca (UGent). Niet voor niets claimen zowel Sauwens als Steegen de overwinning. “Beiden profiteren van die aandacht, terwijl de rest een beetje in de schaduw blijft staan. Dat zie je wel vaker bij lokale verkiezingen. Onderzoek toont ook aan dat kiezers zich voor gemeenteraadsverkiezingen vooral door lokale motieven laten leiden.”

Bovendien gaan enkele van de resultaten lijnrecht in tegen de uitslag van 26 mei. CD&V kreeg nationaal en Vlaams een flink pak slaag en wordt hier gezwind de grootste partij. Ook de liberalen gingen licht achteruit in mei, maar winnen hier vlot zetels. “Al zie je op de achtergrond de osmose met de nationale verkiezingen wel. De vooruitgang van het VB, het verlies van sp.a en N-VA: dat loopt gelijk met de trends die we op 26 mei zagen”, zegt professor Johan Ackaert (UHasselt).

Nationale draai

Toch zullen sommige partijen hier wel een nationale draai aan proberen geven. Vlaams Belang was er bijvoorbeeld als de kippen bij om te benadrukken dat ze zich “ook in Bilzen constructief zullen opstellen”. Een rechtstreekse verwijzing naar de lopende onderhandelingen met N-VA voor het vormen van een Vlaamse regering.

Al snapt niet iedereen het belang dat aan deze lokale verkiezingen wordt gehecht. “Bilzen zal nu in elke krant een pagina krijgen, maar over tien dagen is iedereen dat weer vergeten”, zegt Ackaert.