Liveblog: Hoofdverdachte van de aanslag Gökmen T. is aangehouden (gesloten)
De Tweede Kamer staat dinsdag bij de aanvang van de vergadering om 14.00 uur stil bij de aanslag in Christchurch in Nieuw-Zeeland en de schietpartij in de tram in Utrecht. Volgens een woordvoerster zullen premier Mark Rutte en Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib bij de herdenking van de slachtoffers het woord voeren. In de Eerste Kamer staat voorzitter Ankie Broekers-Knol dinsdag aan het begin van de plenaire vergadering ook kort stil bij de schietpartijen.
Hoewel het motief van de schutter nog onduidelijk is, had de schietpartij maandagochtend in een tram in Utrecht wat premier Mark Rutte betreft 'in alle opzichten de kenmerken van een aanslag'. De minister-president wees onder meer op de 'enorme impact op het hele land'.
Dat mensen in een tram onder vuur werden genomen, kent volgens het kabinet 'geen precedent in Nederland'. Of de dader nu handelde uit terroristische of persoonlijke motieven, maakt dan volgens Rutte niets uit. 'Dit was zeer ernstig, laten we het niet kleiner maken dan het is.'
De premier wees ook op de steunbetuigingen die vanuit de hele wereld zijn binnengekomen. Hij sprak tegen dat die gekoppeld waren aan een vermeend terroristisch motief. Daarvan werd al snel na de schietpartij gezegd dat dat niet kon worden uitgesloten. Rutte herhaalde dat overigens.
Tegelijkertijd roept minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) op tot kalmte. Veel vragen zijn nog onbeantwoord en er gaan veel geruchten rond over wat de vermoedelijke schutter bewoog. 'We moeten ons bij de feiten houden', zei hij.
De minister bevestigde dat de verdachte een bekende was van justitie. Waarom wilde hij 'in het belang van het onderzoek' niet prijsgeven.
Hoofdverdachte Gökmen T. is aangehouden, werd zojuist bekend gemaakt op de persconferentie. Hij is opgepakt tijdens een politie-actie die aan de gang was tijdens de persconferentie. Het dreigingsniveau in Utrecht is teruggebracht naar niveau 4. Politie-acties gaan door.
Bizar. Verdachte #UtrechtShooting opgepakt bij ons voor de deur, ter hoogte van Oudenoord 154-182. #Utrecht #Oudenoord pic.twitter.com/4hcaNh8EDK
— Adrienne Simons (@adrienne_simons) March 18, 2019
Verdachte recht voor mijn huis opgepakt #Utrecht #24oktoberplein pic.twitter.com/yypnuVAxKt
— Max (@maxuitutrecht) March 18, 2019
Oudenoord inmiddels afgezet door de politie pic.twitter.com/81IMtetDWE
— Renze Klamer (@renzeklamer) March 18, 2019
De Franse president Emmanuel Macron heeft zijn medeleven betuigd met de slachtoffers van de schietpartij in Utrecht. 'Mijn gedachten gaan uit naar de familie van de slachtoffers en wij zijn met u in rouw en vastberaden te strijden tegen diegenen die angst en terreur zaaien.'
Toujours la même violence sanglante à laquelle on ne s'habitue pas, à laquelle on ne se résignera jamais. Pensées pour les victimes et familles d'Utrecht. Nous sommes à vos côtés dans le deuil et la détermination à lutter contre ceux qui veulent imposer la terreur.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) March 18, 2019
Korpschef Erik Akerboom heeft 'groot compliment' gegeven aan iedereen die slachtoffers heeft opgevangen 'en onvermoeibaar heeft meegezocht naar de dader'. De hoogste baas van de politie spreekt van een 'trieste dag voor de inwoners van Utrecht'.
Trieste dag voor de inwoners van Utrecht. We leven mee met de nabestaanden en slachtoffers. Groot compliment aan iedereen die slachtoffers heeft opgevangen en onvermoeibaar heeft meegezocht naar de dader.
— Erik Akerboom (@POL_Akerboom) March 18, 2019
Vervoersmaatschappij Keolis start per direct de dienstregeling van de bussen weer op in de provincie Utrecht. Van de autoriteiten is er toestemming om dat te doen, meldt Keolis. Het bedrijf waarschuwt wel dat het busvervoer in de hele provincie nog onregelmatig is. 'We adviseren u alternatief vervoer te regelen. We verwachten vanaf morgen weer een normale dienstregeling te rijden.'
Het dreigingsniveau voor de provincie Utrecht blijft ook de komende uren op het hoogste niveau staan, op 5. De reden is dat de dader van de schietpartij in de tram nog voortvluchtig is. Het hoogste dreigingsniveau duurt in elk geval tot 22.00 uur.
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid kan een terroristisch motief van de schutter nog niet uitsluiten, net als andere motieven. Bij diverse invallen is iemand opgepakt, maar dat is niet de verdachte Gökmen Tanis, benadrukt de politie.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft haar steun uitgesproken voor de mensen in Utrecht. Ze treurt om de slachtoffers en hoopt dat de dader snel gepakt wordt en er geen gevaar meer dreigt.
Het aantal gewonden is naar beneden bijgesteld. Niet negen, maar vijf gewonden.
Het aantal gewonden is zojuist naar beneden bijgesteld. Het gaat om 5 gewonden in plaats van de eerder genoemde 9. Het aantal overledenen is op dit moment onveranderd. https://t.co/9tStbq1f0B
— Politie Utrecht (@PolitieUtrecht) March 18, 2019
Het advies om binnen te blijven is opgeheven, meldt de Gemeente Utrecht.
Update: advies om binnen te blijven is opgeheven. pic.twitter.com/Pl4fwI3mDt
— Gemeente Utrecht (@GemeenteUtrecht) March 18, 2019
Mensen moeten de snelwegen rond Utrecht zo veel mogelijk mijden, stelt Rijkswaterstaat. Er wordt veel hinder verwacht voor de avondspits op de snelwegen rond Utrecht.
?? | De situatie in Utrecht heeft ook zijn weerslag op de #avondspits. Advies: mijd Utrecht zoveel mogelijk en blijf actuele info volgen. Details in onze #verkeersverwachting ?? pic.twitter.com/rkBWaccD05
— Rijkswaterstaat Verkeersinformatie (@RWSverkeersinfo) March 18, 2019
ND-verslaggever Hans-Lukas Zuurman is in Utrecht. 'Het is opvallend stil op straat.'
Wat een drama hier in #Utrecht. Opvallend stil op straat, wel veel politie en heli's. Bezig met reportage over wat deze schietpartij doet met mensen in stad waar schutter nog voortvluchtig is. @ndnl pic.twitter.com/6dSCVzX1Av
— Hans-Lukas Zuurman (@HL_Zuurman) March 18, 2019
Koning Willem-Alexander reageert op het schietincident: 'Het doet ons groot verdriet dat bij een aanslag in Utrecht drie mensen om het leven zijn gekomen en anderen ernstig gewond zijn geraakt. Met de slachtoffers en hun familie leven wij intens mee.' Lees de hele reactie hier.
Ooggetuige Daan Molenaar vertelt zijn verhaal bij Radio 1:
'Leek of de man met het pistool doelgericht op iemand af liep.' Ooggetuige vertelt over schietincident #Utrecht: pic.twitter.com/b8nYp6xoA0
— NPO Radio 1 (@NPORadio1) March 18, 2019
De Duitse politie heeft extra personeel ingezet bij grensovergangen en in de treinen die vanuit Nederland naar Duitsland rijden. Er werden controles uitgevoerd op grensoverschrijdend verkeer en spoorverbindingen. Opsporingsambtenaren doorzochten de treinen.
De rode Renault Clio is vlak voor het schietincident buitgemaakt aan de Amerikalaan in Utrecht, meldt de politie.
Vlak voor het schietincident aan het #24oktoberplein in #Utrecht is aan de Amerikalaan bij een carjacking een rode Renault Clio buitgemaakt. De betreffende auto is later aangetroffen aan de Tichelaarslaan. 1/2
— Politie Utrecht (@PolitieUtrecht) March 18, 2019
De politie in Amsterdam is extra alert. 'We houden nauw contact met onze collega's in Utrecht', aldus een woordvoerder. De politie is extra waakzaam op 'logische plekken' in de hoofdstad.
Een samenwerkingsverband van Amsterdamse moskeeën, Moskee Alert, heeft via Whatsapp opgeroepen tot grote alertheid. Dat laat hoofdimam Yassin Elforkani van de Blauwe Moskee weten. Moskeegangers kunnen wel bidden, maar dat zal gebeuren achter gesloten deuren.
Bij de schietpartij in Utrecht zijn drie doden en negen gewonden gevallen. Drie daarvan zijn zwaargewond. Dat bevestigt de Utrechtse burgemeester Jan van Zanen.
Burgemeester Jan van Zanen reageert op het schietincident eerder vandaag pic.twitter.com/PzI6t2tPtX
— Gemeente Utrecht (@GemeenteUtrecht) March 18, 2019
In zijn persconferentie spreekt premier Rutte van ‘gewonden en een mogelijke doden’. Minister Grapperhaus roept Nederlanders op om rustig te blijven.
Verdachte G ö kmen (niet G ö kman, zoals eerder door de poltie vermeld) Tanis stond op 4 maart voor de rechter in Utrecht in verband met een verkrachtingszaak. Hij stond geregistreerd als gedetineerd. Dat meldt Het Parool.
Het dreigingsniveau is in de hele provincie opgevoerd tot het hoogste niveau, tot 18.00 uur. 'Dat betekent dat alle leerlingen en medewerkers in school blijven tot nader bericht van de politie', laat de Amersfoortse Gereformeerde Scholengemeenschap Guido de Bres weten in een mail aan de ouders. Ouders mogen hun kind wel persoonlijk van school halen.
De politie vraagt aandacht voor het volgende:
Speciale eenheden van de politie zijn in actie bij de Utrechtse Trumanlaan. Journalisten die zich hadden opgesteld ter hoogte van een vierlaags flatgebouw in de buurt van de Van Heuven Goedhartlaan zijn weggestuurd. De kruising met de Van Heuven Goedhartlaan is afgezet met politielint. Politie te paard ziet er op toe dat er niemand de straat in kan. De Trumanlaan ligt vlak achter het 24 Oktoberplein waar de schietpartij in een tram plaatsvond.
Bij de tram zelf zijn in witte pakken gestoken onderzoekers bezig met onderzoek. De politie heeft een drone ingezet om ook van bovenaf beelden van de plek te maken. Er zijn nog enkele ambulances aanwezig. De politie liet eerder weten dat alle gewonden zijn opgenomen in het ziekenhuis.
De politieke partijen stoppen tijdelijk met hun campagnes voor de verkiezingen van aanstaande woensdag, melden onder andere Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Kees van der Staaij (SGP) op Twitter. Alleen Forum voor Democratie gaat door.
Om 14.30 uur volgt er een persconferentie van premier Rutte en minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus. Ook de Utrechtse Domkerk is gesloten.
De Utrechtse Domkerk sluit haar deuren.
[embed:https://www.facebook.com/CitypastoraatDomkerk/posts/2195855960471533]
Het opsporen van de dader van de schietpartij heeft nu de hoogste prioriteit, zegt Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jaap Aalbersberg. 'Het is goed dat burgers alert zijn op wat de overheid van hen vraagt.'
Het openbaar vervoer met trams en bussen in Utrecht is stilgelegd. Alle bussen rijden hun rit nog uit om mensen naar hun bestemming te brengen.
I.v.m. verhoogd dreigingsniveau wordt het OV in Utrecht stilgelegd. Meer info: https://t.co/lPhXqCfMdF
— U-OV (@UOV_info) March 18, 2019
Alle personen die gewond zijn geraakt zijn inmiddels overgebracht naar het ziekenhuis. Onder de gewonden zijn ook mensen die zwaargewond zijn, zo laat de politie weten.
De Gemeente Utrecht adviseert mensen in Utrecht om binnen te blijven tot er meer bekend is.
Nav het schietincident van het 24 Oktoberplein adviseert de gemeente Utrecht, de politie en het OM (driehoek) iedereen in Utrecht binnen te blijven tot er meer bekend is. Nieuwe incidenten worden niet uitgesloten. De politie is op dit moment nog op zoek naar de dader.
— Gemeente Utrecht (@GemeenteUtrecht) March 18, 2019
'Er zijn slachtoffers te betreuren,' zegt Pieter-Jaap Aalbersberg, NCTV in de zojuist gehouden persconferentie. Hoeveel slachtoffers er zijn gevallen is nog onbekend.
De NCTV meldt dat de dader voortvluchtig is.
Dreigingsniveau omhoog naar 5, uitsluitend voor provincie #utrecht tot 18 uur. Dader nog voortvluchtig. Terroristisch motief niet uitgesloten. Volg aanwijzingen lokale autoriteiten
— Pieter-Jaap Aalbersberg NCTV (@PJAalbersberg) March 18, 2019
Het Rode Kruis opent de website ikbenveilig.nl waar men familie en vrienden kan laten dat ze veilig zijn.
De NS neemt in overleg met politie en NCTV aanvullende veiligheidsmaatregelen rond het station in Utrecht.
Ons medeleven gaat uit naar direct betrokkenen van het schietincident in Utrecht. We houden de situatie nauwlettend in de gaten. Omwille van de veiligheid van onze medewerkers en onze reizigers neemt NS, in overleg met politie en NCTV, aanvullende veiligheidsmaatregelen 1/2
— NS online (@NS_online) March 18, 2019
op en rond de trein en het station. Het gaat om een combinatie van zichtbare en onzichtbare maatregelen. Omwille van de effectiviteit van deze maatregelen doen wij hierover geen nadere mededelingen. 2/2
— NS online (@NS_online) March 18, 2019
Premier Mark Rutte heeft het coalitie-overleg afgezegd in verband met de schietpartij in een Utrechtse tram. Volgens een woordvoerder gaat hij naar zijn kantoor in het torentje om zich op de hoogte te laten stellen over de situatie. Rutte meldt tegenover de NOS zich ‘ernstige zorgen’ te maken.
Antiterreuragenten staan met getrokken wapens bij een huis op het Trumanplein, dicht bij het 24 Oktoberplein in Utrecht. Daar staan ook agenten op het dak. Mogelijk wordt er overgegaan tot een inval.
Kom niet in de buurt van de plaats van het incident. We zijn met man en macht aan het werk, voor en achter de schermen. #24oktoberplein #utrecht
— Politie Utrecht (@PolitieUtrecht) March 18, 2019
De NCTV schroeft het dreigingsniveau voor de provincie Utrecht tot vanavond 18.00 uur op naar niveau 5. Dat is het hoogste dreigingsniveau.
Vanwege de schietpartij in Utrecht houden agenten in Rotterdam ‘uit voorzorg’ extra toezicht op stations en bij moskeeën in en rond de Maasstad. Dat laat de politie weten.
Er wordt naar een rode Renault Clio gezocht, melden bronnen bij de politie aan de NOS. Er zouden drie gewonden zijn afgevoerd, en er zijn vijf ambulances ter plaatse.
Vreselijk wat een nachtmerrie dit… https://t.co/9ylRsUgPPV pic.twitter.com/I3osOCNT7c
— Lammert de Bruin (@lammert) March 18, 2019
Er is mogelijk ook op andere plaatsen geschoten. De politie doet hier onderzoek naar.
De schietpartij in een tram in Utrecht lijkt het leven te hebben gekost aan tenminste een persoon. Volgens een ANP-verslaggeefster ter plekke ligt op de trambaan, tussen twee tramstellen in, een volledig met laken afgedekt slachtoffer.
Hoeveel slachtoffers er precies zijn, is nog onbekend. Hulpverleners zijn ter plaatse en de omgeving is afgezet, aldus de politie. Volgens ooggetuigen, geciteerd door AD-journalist Yelle Tieleman, opende een man in een tram op weg naar Utrecht CS het vuur op meerdere personen. Tieleman spreekt op Twitter van een ‘hele ernstige situatie’. Meerdere traumaheli’s zijn ingezet om hulp te verlenen. Naar de dader wordt nog gezocht. Volgens een woordvoerder van de politie is deze ontkomen. De politie houdt rekening met een terroristisch motief.
Melding schietincident #24oktoberplein in Utrecht was om 10.45 uur. Het gaat om een schietincident in een tram. Meerdere traumaheli's zijn ingezet om hulp te verlenen.
— Politie Utrecht (@PolitieUtrecht) March 18, 2019
Het UMC Utrecht heeft van veiligheidsregio GHOR het verzoek gekregen om het calamiteitenhospitaal open te stellen. Het calamiteitenhospitaal is een bijzonder ziekenhuis voor de onmiddellijke opvang van slachtoffers onder bijzondere omstandigheden.
Op en rond het Binnenhof in Den Haag zijn de politie en marechaussee extra zwaar bewapend aanwezig na de schietpartij in Utrecht. Het tramverkeer in de stad Utrecht is stilgelegd vanwege de schietpartij. Het 24 Oktoberplein ligt in in het westelijk deel van van de stad, vlakbij het Centraal Station. De politie roept op de toegangswegen zoveel mogelijk vrij te houden voor de hulpdiensten. <
Laat hulpverleners in de omgeving #24oktoberplein in Utrecht hun werk doen, houd de wegen voor hen vrij.
— Politie Utrecht (@PolitieUtrecht) March 18, 2019
De politiebonden hebben de langzaamaanactie op de snelwegen afgeblazen in verband met de schietpartij in Utrecht. Volgens voorzitter Gerrit van de Kamp van de ACP is de actie van de baan en gaan politieagenten voor zover nodig naar Utrecht. Hij heeft daar nu spoedoverleg over.
De actie hield in dat actievoerders van de politie, douane en Rijkswaterstaat en Defensie de hele maandagochtend met een gangetje van 66 kilometer per uur naar Den Haag rijden. Ze zouden meedoen aan een grote manifestatie over de pensioenleeftijd.
