"Rituele besnijdenis is aantasting fysieke integriteit": dit nieuwe advies valt slecht bij joden en moslims
Een rituele besnijdenis kan best uitgesteld worden tot het kind meerderjarig is. Het advies van het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-Ethiek krijgt kritiek van de joodse en moslimgemeenschap. "Je kunt er niet zomaar komaf mee maken."
Godsdienstvrijheid of recht op fysieke integriteit? Voor het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-Ethiek is het duidelijk. Als het over de rituele besnijdenis bij minderjarige jongens gaat, primeert volgens de academici de bescherming tegen letsel. Ook zou het Riziv besnijdenissen niet langer moeten terugbetalen. “Aangezien een besnijdenis vrij radicaal want onomkeerbaar is, vinden we dat de fysieke integriteit van het kind voorrang heeft op de geloofsovertuiging van de ouders”, zegt covoorzitster Marie-Geneviève Pinsart (ULB) in De Standaard. “We verkiezen dat het kind meerderjarig is, zodat het die beslissing zelf kan nemen.”
'We verkiezen dat het kind meerderjarig is, zodat het die beslissing zelf kan nemen'
Waar wereldwijd een derde van de mannen besneden is, gaat het in België om vijftien procent. Het niet-bindende advies van het Comité kwam er na een debat van ruim drie jaar. Nu treden de academici dus de Raad van Europa bij, die eerder al een resolutie aannam waarin het lidstaten adviseerde om de verwijdering van de voorhuid bij jongens zoveel mogelijk te beperken. Pinsart stelt voor dat leden van de verschillende geloofsgemeenschappen nadenken over alternatieven. Zelf denkt ze aan een symbolische besnijdenis, waarbij de voorhuid ongemoeid wordt gelaten.
Zowel binnen de joodse als moslimgemeenschap wordt kritisch gereageerd. Michael Freilich, hoofdredacteur van Joods Actueel, ziet het advies als een slag in het gezicht en meent dat de joodse gemeenschap niet in gesprek wil gaan over de traditie. Ook bij de Moslimexecutieve weerklinkt verbazing. Ondervoorzitter Mohamed Achaibi denkt dat de godsdienstvrijheid mogelijk in het gedrang komt en geeft aan dat een besnijdenis ook hygiënische voordelen heeft.
Puriteins
In de Angelsaksische wereld, vooral in de Verenigde Staten, valt dat argument vaker te horen. Maar uroloog Piet Hoebeke (UZ Gent/UGent) trapt op de rem en stelt dat besneden mannen meer pijnklachten ervaren. “De voorhuid heeft wel degelijk een functie, zowel ter bescherming als voor seksueel genot. De Amerikaanse praktijk valt terug te leiden naar het idee dat er zo controle op de seksualiteit kon worden uitgeoefend. Het gaat om een puriteinse gedachte die gewoonte is geworden. Maar daar komt nu verandering in. Waar vroeger 100 procent van de mannen er besneden was, is dat nu nog 65 procent.”
'De voorhuid heeft wel degelijk een functie, zowel ter bescherming als voor seksueel genot'
Hoebeke staat achter het advies en is ervan overtuigd dat ook binnen de geloofsgemeenschappen op termijn zo’n ombuiging mogelijk is. “Als ouders met een migratie-achtergrond hier langskomen en voor hun zoon om een besnijdenis vragen, dan bepleit ik uitstel totdat hij oud genoeg is om zelf te beslissen. Vaak begrijpen zij dat, maar geven ze wel aan dat hun ouders wel degelijk een besnijdenis verwachten. Je kunt dus niet zomaar komaf maken met besnijdenissen, al was het maar uit respect voor de traditie. We moeten in dialoog blijven treden op basis van wetenschappelijke argumenten, maar het zal generaties duren.”