Direct naar artikelinhoud
Klopt dit wel?Cruiseschepen

‘De uitstoot van één cruiseschip staat gelijk aan die van een miljoen auto’s’ – Klopt dit wel?

Berichten verspreiden zich vaak razendsnel, of ze nu kloppen of niet. Wij proberen de zin van de onzin te scheiden. Vandaag: De uitstoot van één cruiseschip staat gelijk aan die van een miljoen auto’s.

Een cruiseschip ligt voor anker voor de sluizen van IJmuiden.Beeld Raymond Rutting / de Volkskrant

Van wie komt de claim?

Een cruiseschip gebruikt zware en goedkope stookolie waar nog veel zwavel in zit. Zo’n varend megahotel brengt volgens columnist Sylvain Ephimenco evenveel kwalijke gassen en deeltjes in de atmosfeer als een miljoen auto’s, zo schreef hij onlangs in Trouw

We nemen contact op de Duitse milieuorganisatie Nabu, waarnaar Ephimenco verwijst in zijn column, en spreken met scheepvaartexpert Dietmar Oeliger. Oeliger laat weten dat cruiseschepen vooral slecht scoren als het gaat om zwaveldioxide, een ongezonde stof die bij inademing de longen irriteert en kan leiden tot zure regen. Een beetje cruiseschip stoot volgens hem zelfs net zoveel van dit gas uit als 376 miljoen auto’s.

Dit zou blijken uit berekeningen van Nabu uit 2012. Als uitgangspunt heeft Nabu een cruiseschip genomen van 250 meter lang met een vermogen van 36.000 kW. De uitstoot daarvan hebben ze vergeleken met die van auto’s die voldoen aan de Europese emissienorm Euro4, die in 2006 van kracht werd. De uitgangspunten zijn niet ideaal, want verouderd. Zo zijn de grootste cruiseschepen tegenwoordig meer dan 350 meter lang. En in 2015 zijn de regels voor het zwavelgehalte in scheepsbrandstof aangescherpt.

Interieur van het cruiseschip ms Koningsdam van Holland America Line.Beeld Lex van Lieshout/ANP

Door naar Dagmar Nelissen, onderzoeker bij milieuadviesbureau CE Delft. Zij deed vorig jaar vergelijkbaar onderzoek. Nelissen gebruikte data van de Internationale Maritieme Organisatie en de Greenhouse Gas Inventory, een lijst waarop de landen die het klimaatakkoord hebben ondertekend jaarlijks noteren hoeveel broeikasgassen hun land uitstoot en van welke bronnen ze afkomstig zijn.

Cruiseschepen in de topvijftig qua grootte stootten in 2015 per stuk gemiddeld 2.600 ton zwavelstofdioxide (SO2) uit. Dit is een schatting; de SO2-uitstoot hangt erg af van het soort brandstof. In sommige gebieden varen schepen met brandstof die maximaal 0,1 procent zwavel bevat. Dit zijn de Emission Control Areas, waartoe onder meer de Oostzee en de Noordzee behoren. Buiten deze gebieden mogen schepen met 3,5 procent zwavel varen.

In 2015 hebben ’s werelds 947 miljoen auto’s naar schatting tussen de 70 en 350 kiloton zwavelstofdioxide uitgestoten. Een simpele rekensom leert dan dat een groot cruiseschip evenveel SO2 uitstoot als 7 à 37 miljoen auto’s.

De vergelijking is misschien niet helemaal eerlijk, omdat de meeste auto’s op aarde het gros van de dag geparkeerd staan. Cruiseschepen liggen ook weleens voor anker, maar gemiddeld zijn ze toch meer in beweging dan auto’s. Als auto’s zo veel zouden rijden als cruiseschepen varen, zouden ze ook meer zwavelstofdioxide uitstoten. Maar nog lang niet zoveel als cruiseschepen. 

Nelissen wijst erop dat de uitstoot van schepen over een paar jaar wel zal afnemen. In 2020 daalt het maximaal toegestane zwavelgehalte van 3,5 naar 0,5 procent.

Conclusie:

Ephimenco heeft gelijk. Cruiseschepen vervuilen enorm. Als het op SO2 aankomt zelfs net zo veel als miljoenen auto’s.