Als messteken in de benen, zo voelt de zwaarste afdaling van de Zwitserse Lauberhorn

De drie reuzen van het berglandschap van de ansichtkaarten van Berner Oberland, de Eiger, de Mönch en de Jungfrau, stonden zaterdag in de mooiste zonnegloed te stralen bij de start van de 89ste editie van de Lauberhornrennen. Die afdaling in Zwitserland behoort tot de drie grote klassiekers in de wereld van het alpineskiën.

Oostenrijk heeft zaterdag de Hahnenkammrennen op de Streif bij Kitzbühel, Duitsland ontvangt een week later de snelste mannen op twee latten op de Kandahar van Garmisch-Partenkirchen. Zwitserland opent traditioneel het klassieke bal van de maand januari op de Lauberhornpiste: met het vertrek op 2.315 meter hoogte, de finish tweeënhalve angstwekkende minuten later en 1.028 meter lager in het petieterige skidorp Wengen.

Zwitserland, het centrale bergland van Europa, loopt massaal uit voor de legendarische skirace die in 1930 voor het eerst werd gehouden. Het parkoers is lastig bereikbaar, met tandradtreintjes vanuit Grindelwald en Wengen, maar toch meldden zich zaterdag weer dertigduizend toeschouwers, stampend in de bevroren sneeuw. Van de Zwitserse tv-kijkers is tachtig procent deze zaterdagmiddag voor de grote publieke sportzender, de SRF.

De Lauberhorn was zaterdag een prooi voor de technisch zeer geschoolde Oostenrijkse durfal Vincent Kriechmayr. Het is de zwaarste en snelste afdaling in het wereldbekercircuit. De snelheid ging zaterdag, bij de Haneggschuss, tot boven de 140 kilometer per uur. Het wereldrecord hoogste snelheid op wedstrijdafdalingen werd zes jaar geleden op dezelfde Lauberhorn gevestigd door de Fransman Johan Clarey: 161,9 kilometer per uur.

4.480 meter

Met 4.480 meter is de Lauberhorn ook de langste afdaling uit het wedstrijdcircuit. De Hahnenkamm is 3.312 meter lang, met 860 meter verval. De indeling van de Zwitserse roetsjbaan begint met lange glijstukken bovenin. Die eindigen abrupt met de sprong op de Hundschopf. Daar gaat het, tussen twee rotspartijen door, dertig, veertig meter, blind, de diepte in. Bij het neerkomen moet er direct gecorrigeerd worden. De olympisch kampioen Svindal vergiste zich zaterdag bij die dodensprong. Hij tikte tussentijds de sneeuwkam aan en moest nog een keer afzetten.

Na de Hundschopf volgt de ene lastige passage na de andere, met prachtige namen als de Kernen-S, naar de Zwitserse grootheid Bruno Kernen, en de Canadian Corner, naar de Canadese brokkenpiloten Read en Irwin. Om die serpentines, met snelheden van 100 plus, te volgen zijn 22 vaste camera’s onvoldoende. Als een wielerkoers wordt een fors deel van de beelden vanuit de tv-helikopter geschoten.

Door die extreme lengte is het ook de zwaarste afdaling. Na anderhalve minuut is het beste eraf bij alle skiërs. De bovenbenen voelen door de gebogen stand, de Hocke, alsof er messen ingestoken worden. Het is door die verzuring in de slotkilometer eigenlijk niet meer mogelijk diep door de knieën te gaan.

Aan het slot wordt de Lauberhorn gewonnen, zo kwam zaterdag weer eens vast te staan. De Zwitser Beat Feuz, de winnaar van 2012 en 2018, leek zijn ‘triple’ vol te maken, toen twee startnummers later de Oostenrijker Vincent Kriechmayr hem qua tussentijden overtroefde. Bij de laatste tussentijd, bij het ingaan van de Ziel-S zoals de Zwitsers het noemen, waren de tijden precies gelijk. De slotmeters skiede Kriechmayr scherper langs de poorten.

In de sprong naar de finish, met een hellingshoek van 42 graden, hield Kriechmayr zich het compactst. Hij versloeg Feuz met 14 honderdste van een seconde op de plek waar in 1991 de jonge Oostenrijker Gernot Reinstadler in de hekken de dood vond. Daarna werd het finishtraject verbreed en werden de veiligheidsmaatregelen aangepast. Het is ook de plek waar de Amerikaan Bode Miller in 2007 vallend over de streep kwam en toch de snelste tijd liet afdrukken.

In de week voor de Lauberhorn werden de voorbereidingen stilgelegd door de enorme sneeuwval. In Wengen viel een meter. De preparatie van een soort van ijsbaan, die veertien dagen duurt, werd maandag voor 24 uur onderbroken, omdat de trein niet naar boven kon met materialen. De piste lag klaar, meldden de Zwitsers, maar de B-netten en de luchtkussens waren nog niet op orde. Voor een wedstrijd als de Lauberhornrennen worden zestien kilometer veiligheidsnetten aangebracht; soms in drie rijen opgesteld.

Gevaarlijkste afdaling

Niemand in de Alpen wil het predicaat van de gevaarlijkste afdaling bezitten. De Streif van Kitzbühel wordt als het linkst afgeschilderd. Tal van zware valpartijen getuigen daarvan. De Lauberhorn is vooral uitputtend. ‘Het zijn vier afdalingen in één’, sprak de Amerikaanse dubbelwinnaar Miller in een documentaire.

In die vermaarde race veroverde Oostenrijk overwinning nummer 31. Zwitserland staat op 28 zeges. De winnende Oostenrijker Kriechmayr sprak na afloop tegen zijn eigen televisieteam, de ORF, zijn waarheid: ‘De Lauberhornrennen is na Kitzbühel de belangrijkste wedstrijd.’

Kriechmayr, door zijn Belgische moeder vernoemd naar Vincent van Gogh, wenst die legendarische dubbelslag. In 2009 slaagde de Zwitser Didier Defago daar als laatste in. Daarvoor konden de Oostenrijkse grootheden Toni Sailer, Karl Schranz en Franz Klammer zo’n bijzonder uitroepteken bij hun prestaties plaatsen: de Lauberhorn en de Hahnenkamm in één jaar.