Het rapport uit 2007 meldt grootschalig misbruik tijdens 23 hulp- en vredesoperaties in Haïti, Ivoorkust en het toenmalige zuidelijk Soedan. Het zou gaan om 'elke vorm van seksueel kindermisbruik dat voorstelbaar is', waaronder verkrachting, prostitutie, pornografie, seksuele slavernij en mensenhandel.

Probleem voor alle organisaties

In het rapport staat niet voor wie de daders werkten. Volgens auteur Corinna Csaky gaat het om het 'volledige spectrum' van hulpinstellingen, vredesmachten en VN-organisaties. 'Het verraste me dat het een probleem was voor alle organisaties, ongeacht wat ze deden.' Het rapport werd ter waarschuwing naar een groot aantal organisaties gestuurd, waaronder Oxfam.

Het 'anekdotisch bewijs' in het rapport bevat onder meer een verklaring van een meisje van 6 jaar dat seksueel werd misbruikt. Een ander meisje, dakloos, zei dat ze een dollar kreeg van een hulpverlener voordat ze werd verkracht en ernstig gewond raakte. 'Degenen die ons verkrachten zijn dezelfden als de mensen op het kantoor', zei een meisje op Haïti.

Topje van ijsberg

De kinderen deden geen aangifte, omdat ze niet wisten waar ze heen konden of omdat ze de autoriteiten wantrouwden. Het rapport is van drie jaar voor de incidenten in Haïti waardoor Oxfam nu in opspraak is geraakt. Medewerkers van de hulporganisatie zouden na de aardbeving in 2011 jonge prostituees hebben ingehuurd.

Dat was slechts 'het topje van de ijsberg', aldus de Haïtiaanse president Jovenel Moise in een interview met persbureau Reuters. 'Het is niet alleen Oxfam, er zijn andere niet-gouvernementele organisaties in dezelfde situatie, maar zij houden de informatie voor zichzelf.'

Volgens Moise moet er een onderzoek komen naar alle hulporganisaties die sinds 2010 in het land hebben gewerkt. 'Artsen zonder Grenzen bijvoorbeeld heeft zeventien medewerkers teruggetrokken wegens wangedrag waar nooit uitleg over is gegeven.'

Schandvlek

Het is niet duidelijk waar de president op doelde. Een woordvoerder van AzG in Genève zei dat Moises opmerking zal worden onderzocht. Vorige week liet de organisatie, met wereldwijd 40 duizend medewerkers, weten dat de afgelopen jaren negentien mensen zijn ontslagen wegens seksueel wangedrag. Waar dat is gebeurd werd er niet bij gezegd.

Het hoofd van de Britse tak van Oxfam, Mark Goldring, noemt de mate van kritiek op de organisatie 'buiten proportie'. Hij zegt dat in een interview met de Britse krant The Guardian, waarin hij overigens ook zijn verontschuldigingen aanbiedt over het seksueel misbruik. 'Maar door de intensiteit en felheid van de aanvallen vraag ik me af: wat hebben we gedaan? Hebben we baby's in hun wiegje vermoord?'

Volgens Goldring lijken alle excuses die de organisatie maakt de zaken er alleen maar erger op te maken. 'We worden afgeslacht. Alles wat ze zeggen wordt gemanipuleerd.' De directeur zegt de afgelopen zes nachten niet te hebben geslapen.

Oxfam benoemt een onafhankelijke commissie die 'de cultuur en de praktijken' van de organisatie gaat onderzoeken. Internationaal directeur Winnie Byanyima heeft dat meegedeeld. 'Wat op Haïti is gebeurd, is een schandvlek die ons nog jaren zal blijven achtervolgen, en terecht.'

De Britse regering zal de subsidie aan Oxfam voorlopig stopzetten. Volgens staatssecretaris voor ontwikkelingssamenwerking Penny Mordaunt heeft de organisatie ermee ingestemd niet langer een beroep te doen op geld van de belastingbetaler totdat aan alle eisen van de regering voor gedragsverbetering is voldaan.

Directeur Oxfam Novib over seksschandalen: 'Ik vrees dat zulke schandalen nooit helemaal zijn uit te roeien' (+)
De seksschandalen van Oxfam-hulpverleners op Haïti en in Tsjaad zijn schokkend, vindt Farah Karimi, directeur van Oxfam Novib. Wat is er tegen te doen?

Ondanks strikte regels komt er geregeld misbruik voor bij Nederlandse hulporganisaties
Is de Oxfam-affaire met seksfeestjes op Haïti het topje van de ijsberg bij hulporganisaties? Vraag is of de huidige protocollen wel afdoende zijn. En hoe staat het met de Nederlandse organisaties?