Direct naar artikelinhoud
Bedreigd

De witte neushoorn is zo goed als uitgestorven, maar welke soorten dreigen te volgen?

In het noordoosten van Rusland leven nog enkele tientallen amoerpanters in het wild.Beeld Andrew Harrington / Veolia Environnement Wildlife Photographer of the Year 2009

Door de dood van 's werelds laatste mannelijke noordelijke witte neushoorn is de soort de facto uitgestorven. Alleen de wetenschap zou er nieuw leven in kunnen blazen. Welke diersoorten dreigen hetzelfde pad op te gaan? 

De Internationale Unie voor natuurbehoud (IUCN) houdt een 'rode lijst' met bedreigde flora en fauna bij. Het IUCN maakt daarin een onderscheid van zeven categorieën: van 'minst bezorgd' tot 'kwetsbaar', 'bedreigd', 'ernstig bedreigd' en 'uitgestorven'. In de categorie 'ernstig bedreigd' zijn momenteel 5.583 soorten terug te vinden.

De vaquita, een zeldzame bruinvis ontdekt in 1958, en de Javaanse neushoorn lopen het grootste risico om in de voetsporen van de noordelijke witte neushoorn te treden. Volgens het IUCN blijven er nauwelijks 30 vaquita over en is de soort tegen het einde van dit decennium uitgestorven. Daarnaast waarschuwt de organisatie bij de BBC ook voor het uitsterven van de Sumatraanse neushoorn, de zwarte neushoorn, de amoerpanter, de bosolifant en de Borneose orang-oetan. Van de meeste zijn geen 100 exemplaren meer in het wild terug te vinden. 

Van de vaquita, pas in 1958 ontdekt, blijven er nog 30 dieren over.Beeld Wikimedia Commons/Paula Olson

Hoe tellen?

Enkele tientallen amoerpanters leven nog in Siberië, hoe tel je die in zo'n uitgestrekt gebied? Het IUCN geeft aan dat een exact aantal meestal niet gegeven kan worden. Voor het tellen van zoogdieren gebruikt de organisatie een combinatie van gps-trackers, verborgen camera's, achtergelaten karkassen, uitwerpselen, pootafdrukken en (opvallende) krassen op bomen. 

In combinatie met schattingen over onder meer de aanwezigheid van voedsel in de regio – het potentieel voor een soort om te floreren – maakt het IUCN een berekening. 

De Borneose orang-oetan.Beeld EPA

Wanneer bedreigd?

Buiten het aantal, gebruikt het IUCN enkele parameters om te bepalen in welke mate een soort bedreigd is. Leeft de populatie in één gebied – waardoor ze in één klap uitgeroeid kunnen worden? Hoe lang is hun voorplantingscyclus, kunnen ze zichzelf snel herstellen? Hoe bedreigd is hun leefgebied en hoe genetisch divers is de populatie?