Vandaag alweer cruciaal Overlegcomité: dit ligt op tafel

Er wacht de politici een verre van makkelijke taak. “Eerder een catch 22”, zo verwoordt een Vlaams minister het. “We kunnen namelijk niet niets doen. Dat zou hard aankomen bij een bevolking die al op haar tandvlees zit. Maar versoepelen gaat met deze cijfers ook moeilijk. Wat we ook beslissen, het zal nooit goed zijn.”

Het vat wellicht mooi samen waar we nu staan in de epidemie: de toestand is niet ronduit dramatisch, maar ook verre van goed. Het aantal nieuwe besmettingen lijkt met gemiddeld 2.286 gevallen per dag te stabiliseren. Dat is nog altijd 8 procent meer dan een week ervoor, maar de stijging neemt wel verder af. Op basis van de voorspellingen voor de komende dagen lijken we naar een vlakke lijn te gaan. Een soort van plateau in de besmettingen, zonder opvallende stijgingen of dalingen.

Dat is een goed teken, menen experts. Maar het toont maar een deel van het verhaal. Het probleem zit nog altijd in het aantal ziekenhuisopnames. Die waren ook vorige week de boosdoener. Enkele uren voor het Overlegcomité van start zou gaan, kwamen de nieuwe cijfers binnengerold en die bleken dramatisch hoog. Weg kansen op versoepelen.

Ook nu is het aantal ziekenhuisopnames nog altijd opvallend hoog. Op weekbasis gaat het om gemiddeld 152 opnames per dag. Dat is een stijging met 20 procent tegenover vorige week. Het aantal sterfgevallen door Covid-19 blijft wel dalen. Nu sterven dagelijks gemiddeld 25 mensen door covid. Een week geleden waren dat er 30.

Bovendien is niet duidelijk waarom het aantal ziekenhuisopnames zo stijgt. Nu er dankzij de vaccinatie steeds minder bewoners van woon-zorgcentra in het ziekenhuis terechtkomen, zou je eerder een stabilisatie moeten zien.

Voor de experts is het duidelijk: we zijn nog lang niet aan de nief patatjes. “Als je de cijfers bekijkt, zijn we nu niet méér aan versoepelen toe dan een maand geleden”, klinkt het droogjes bij Steven Van Gucht, viroloog bij Sciensano.

‘Buitenplan’

De vorige week zo gevreesde exponentiële groei is uitgebleven. Maar puur cijfermatig zitten we wel hoger dan vorige week. Voor de experts is versoepelen dan ook niet aan de orde, de hele maand maart niet. Dat lieten ze de afgelopen dagen elk om de beurt duidelijk en herhaaldelijk weten. 

Toch haalt de politiek de versoepelingsplannen opnieuw uit de koelkast waar ze een week geleden ingestopt werden. Minister-president Jan Jambon (N-VA) liet al weten dat hij krak dezelfde voorstellen op tafel wil leggen als vorige week: een buitenbubbel van acht personen in plaats van de vier nu en een kotbubbel, waarbij studenten die samen op kot zitten als een gezin beschouwd worden. Want je moet de mensen ‘iets’ geven, klinkt het. Kwestie van hen te blijven motiveren.

Jambon is niet de enige met een lijstje wensen. Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) pleitte zondag al voor een soort van terugkomdag voor telewerkers. Die hebben het volgens haar erg zwaar en één dag per week op kantoor kan voor hen mentaal een groot verschil maken.

Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) maakte al weken geleden zijn wensen duidelijk: meer les op de campus in het hoger onderwijs en voltijds les op school voor leerlingen buitengewoon onderwijs en deeltijds beroepsonderwijs. Begin deze week liet hij weten dat hij graag alle leerlingen, dus ook die van de tweede en derde graad middelbaar, voltijds op de schoolbanken wil na de paasvakantie. Ook minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) zit op die ‘schoolpiste’.  Als er al kan versoepeld worden, liet hij donderdag weten, dan moet er in de eerste plaats aan het onderwijs worden gedacht.

Sommigen gaan nog een stap verder. Zo blijven de Franstalige liberalen aandringen op een uitbreiding van één naar twee knuffelcontacten. De MR vraagt ook perspectief voor horeca en cultuursector richting april.

Niet alleen politici, ook de sectoren zelf voerden donderdag de druk op. De sportsector vroeg een relanceplan, de cultuursector hoopt vanaf 20 april weer publiek te mogen ontvangen en de kustburgemeesters smeken om tijdens de paasvakantie de terrassen te mogen openen in hun gemeente.

Kiezen

Alle wensen invullen is onmogelijk. Dus wordt het kiezen. Premier De Croo liet donderdag in de Kamer al even in de kaarten kijken. “We moeten perspectief geven voor de komende weken of maanden, dat verwacht het publiek van ons”, klonk het. “We moeten focussen op de zaken die we meer kunnen toelaten, waarvan we weten dat het bijkomend risico zeer klein is.”

En dan kom je bijna automatisch bij buitenactiviteiten uit, meent De Croo, die aangaf dat er een ‘buitenplan’ in de maak is. Dat plan moet activiteiten in de openlucht organiseren en op dat vlak wat perspectief geven. Dat kan op korte termijn bijvoorbeeld inderdaad die groter buitenbubbel zijn en op langere termijn de heropening van de terrassen in de horeca. 

Wat ook niet meteen duidelijk is, is de timing van dit alles. Al lieten verschillende politici wel verstaan dat perspectief bieden niet meteen wil zeggen dat er vrijdag al iets moet veranderen. “Perspectief kan ook op langere termijn zijn”, klonk het op een federaal kabinet. “De bedoeling is dat mensen iets hebben om naar uit te kijken.”