Hoopgevend onderzoek naar wiegendood: kenteken in bloed gevonden voor baby's die risico lopen
Een team Australische onderzoekers heeft in het bloed een marker - een biochemisch kenteken - gevonden die zou kunnen helpen pasgeboren baby's te identificeren die het risico lopen op wiegendood. Ze noemen het een doorbraak die een pad creëert naar toekomstige interventies om tragedies te vermijden. Andere experten waarschuwen echter dat we de preventieve maatregelen tegen wiegendood nog niet mogen opgeven.
Wiegendood of SIDS (sudden infant death syndrome) is een fenomeen waarbij een op het eerste gezicht gezonde baby van 3 weken tot een jaar oud in de wieg overlijdt, zonder dat de oorzaak van het overlijden, ook na uitgebreid onderzoek, gevonden kan worden.
De onderzoekers ontdekten in hun studie dat baby's die overleden waren aan wiegendood, kort na de geboorte lagere niveaus in hun bloed hadden van een enzym dat butyrylcholinesterase (BChe) genoemd wordt.
Een enzym is een bepaald eiwit dat in een levend wezen de rol speelt van katalysator voor een bepaald reactie en BChe speelt een erg belangrijke rol bij het doen ontwaken van de hersenen. Lage niveaus van het enzym zouden het vermogen verminderen van een slapende baby om wakker te worden of te reageren op zijn of haar omgeving.
Dit is het eerste bewijs "dat baby's die bezwijken aan SIDS, vanaf hun geboorte verschillend zijn", zei de leidster van het onderzoek, dokter Carmel Harrington van The Childrens Hospital at Westmead in een e-mail aan het persagentschap Reuters.
"Een ogenschijnlijk gezonde baby die gaat slapen en niet wakker wordt, dat is de nachtmerrie van elke ouder", zo zei ze. Harrington verloor haar eigen baby 29 jaar geleden aan wiegendood en ze heeft haar carrière gewijd aan het onderzoeken van de aandoening.
De abnormale enzymeniveaus zijn "een meetbare, specifieke kwetsbaarheid" voor wiegendood die tot nu toe niet herkend was, zo zeggen de onderzoekers in hun studie.
Het Sydney Children's Hospital Network in Australië noemde de ontdekking een "doorbraak en een wereldpremière".
Preventieve maatregelen tegen SIDS niet opgeven
Andere experten schreven echter in het New England Journal of Medecine (NEJM) dat onderzoekers "nog maar halfweg" zijn in de zoektocht naar het volledig begrijpen van SIDS en naar het in staat zijn het te voorkomen.
Ze waarschuwen dat preventieve maatregelen tegen SIDS zoals baby's op hun rug laten slapen en de wiegjes leeg houden, voortgezet moeten worden.
De studie is zeer goed, maar "ze zou dat gedrag niet mogen veranderen", zei dokter Richard Goldstein van het Children's Hospital in Boston, de hoofdauteur van het editoriaal over de kwestie in het NEJM.
Gedroogde bloedvlekjes
De onderzoekers gebruikten voor hun studie gedroogde bloedvlekken die genomen waren kort na de geboorte als onderdeel van een screeningprogramma. Daarmee konden ze de BChe-niveaus vergelijken bij 26 baby's die later overleden aan wiegendood, 41 zuigelingen die overleden door andere oorzaken en 655 overlevende baby's.
Het feit dat de niveaus van het enzyme gemiddeld beduidend lager lagen bij de baby's die gestorven waren aan SIDS, suggereert dat die baby's wezenlijk kwetsbaar waren voor storingen in de functie van het autonoom zenuwstelsel, dat een groot deel van de onbewuste en onvrijwillige functies in het lichaam controleert, zo zeiden de onderzoekers.
Niet wakker worden als dat zou moeten, "wordt al lang beschouwd als een sleutelonderdeel van de kwetsbaarheid van een zuigeling" voor wiegendood, zei het team. Het voegde eraan toe dat verder onderzoek dringend gedaan moet worden om vast te stellen of routinemetingen van BChe zouden kunnen helpen om toekomstige wiegendood te voorkomen.
"Er is nog veel meer werk te verrichten", zei Harrington. "We verwachten dat de volgende stadia van het onderzoek tussen 3 en 5 jaar in beslag zullen nemen."
Dokter Goldstein zei dat zelfs als bevestigd wordt dat BChe een rol speelt, "het niet de volledige oplossing zal zijn".
Eerder onderzoek heeft andere mogelijke biologische factoren aangewezen die een rol kunnen spelen, zoals genetische factoren, roken door de moeder en abnormale niveaus van de neurotransmitter serotonine, een signaalmolecule van het zenuwstelsel.
De studie van Harrington en haar team is gepubliceerd in eBioMedecine van The Lancet. Dit artikel is gebaseerd op een telex van het persbureau Reuters.