Direct naar artikelinhoud
NieuwsOorlog in Oekraïne

‘Immense artilleriebarrage’ en eerste Leopard-tanks in aanval: Russen in paniek door Oekraïens tegenoffensief

Oekraïense militairen vuren een mortiergranaat af.Beeld TYLER HICKS / NYT

Het Oekraïense leger heeft gisteren en afgelopen nacht op meerdere fronten in het zuiden van het land grootschalige aanvallen gelanceerd tegen de Russische verdedigingslinies. Daarbij zouden ook de door het Westen geschonken Leopard-tanks zijn ingezet. Het aangekondigde tegenoffensief schakelt daarmee opnieuw een versnelling hoger en lijkt nu echt begonnen.

Meerdere Russische militaire bronnen en bloggers reageren op hun Telegram-kanalen in paniek dat Oekraïne vannacht ‘massale artilleriebarrages’ en aanvallen met meer dan 100 pantservoertuigen en tanks heeft gelanceerd.

De aanvallen zouden zich in de provincie Zaporizja hebben geconcentreerd. De hele nacht zouden er bijzonder intense beschietingen hebben plaatsgevonden in de richting van Tokmak, dat gisteren ook al aanhoudend werd bestookt door de Oekraïense artillerie. Bij het Telegram-kanaal Zapiski Veterana klinkt het dat “we nu over het begin kunnen spreken van het Oekraïense offensief dat zo lang is aangekondigd”. “Er is lang zo geen beweging gezien op het front als vannacht. Maar het is zover.”

Ook luitenant-kolonel Tom Simoens (Koninklijke Militaire School Brussel) zegt vanmorgen uit de berichten “met een zekere zekerheid” te kunnen afleiden dat het verwachte Oekraïense tegenoffensief is begonnen. “Het is maanden geleden, van tijdens de vorige tegenoffensieven in het najaar van 2022, dat er nog zoveel activiteit was op het slagveld.”

“De Russische bronnen zijn weliswaar gekleurd, maar ze verspreiden die berichten ook niet zomaar”, zegt Simoens. De aanval nu opdrijven zou vanuit Oekraïens standpunt ook het meest logische zijn. “Sinds maandag zagen we al beperkte aanvallen met kleinere aantallen militairen en voertuigen. Allicht waren dat zogenaamde ‘probing attacks’, kleinschalige aanvallen om de Russische verdediging te ‘testen’. Maar het heeft geen zin om die kleinere aanvallen uit te voeren en dan niet door te zetten. Ik verwacht dan ook niet dat ze het tempo nu nog zullen laten zakken.”

‘Vier bataljons’

Bij de populaire blog Wargonzo klinkt het dat Oekraïne vier bataljons met minstens 120 voertuigen heeft ingezet bij zijn aanvallen vannacht. “Na een immense artilleriebarrage (niet overdreven, het was echt zwaar, met Himars-deelnames) zijn vier colonnes opgetrokken richting onze defensieve linies, elk met 25 tot 30 voertuigen.” Daarbij zouden ook tanks, vliegtuigen en helikopters zijn ingezet.

Hoeveel brigades Oekraïne exact inzet, is nog niet duidelijk. Wellicht zijn nog niet alle troepen en voertuigen ingezet, waarvan een deel sowieso als reserve wordt achtergehouden, en een ander deel pas in de latere fases van het offensief ingezet zal worden om de heroverde gebieden te exploiteren. Onafhankelijke bevestiging van de berichten is er ook nog niet. Oekraïne houdt zich sinds deze week aan een strikte operationele stilte om het verloop van de operaties niet te schaden.

Zee van Azov

Dat de aanval richting Tokmak plaatsvond, zou kunnen betekenen dat Oekraïne met zijn tegenoffensief richting de Zee van Azov wil oprukken om de landbrug tussen Rusland en de Krim af te snijden. Al zegt Simoens dat het nog niet vaststaat dat Tokmak nu effectief de hoofdas van het offensief wordt. “Daarvoor is het nog iets te vroeg om dat nu al te kunnen zeggen. De Russische posities in Tokmak zijn wel heel erg sterk uitgebouwd, mogelijk gaat het dus om een schijnmanoeuvre om straks elders toe te slaan.”

De afgelopen dagen vonden vooral aanvallen op een lager niveau plaats nabij de dorpen Velyka Novosilka en Novodonetske, in de regio op de grens tussen de provincies Zaporizja en Donetsk. Dat er telkens op een andere plaats wordt aangevallen, is allicht een bewuste tactiek om het het Russische leger zo moeilijk mogelijk te maken. Het initiatief ligt dan ook heel duidelijk bij Oekraïne.

Ook achter het front gaan de beschietingen van militaire doelwitten als munitiedepots en commandocentra gewoon door. Vanmorgen nog werd de door Rusland bezette stad Loehansk opgeschrikt door een zware ontploffing, mogelijk door een Oekraïense aanval met Britse Storm Shadow-kruisraketten.

Twitter bericht wordt geladen...

Verliezen

Volgens de bekende Russische blog Wargonzo werden de meeste aanvallen van vannacht afgeslagen “met zware verliezen voor Oekraïne”. Zo circuleren beelden van westerse pantserwagens en Leopard 2-tanks, waarvan er minstens één vernietigd zou zijn. Russische bronnen claimen dat meerdere tanks en voertuigen zijn uitgeschakeld. Op minstens twee plaatsen zou Oekraïne wel een doorbraak hebben kunnen forceren. De versterkte posities zouden simpelweg zijn weggevaagd met artillerie.

Twitter bericht wordt geladen...

Toch waarschuwt Simoens dat ook Oekraïense verliezen onvermijdelijk zijn. “Ik verwacht in de eerste dagen duizenden doden, ook langs Oekraïense kant. We gaan kapotgeschoten Leopard-tanks en Amerikaanse Bradley-pantservoertuigen zien, en de Russische propaganda-kanalen gaan die verliezen op een nooit geziene manier uitbuiten. Daar moeten Oekraïne en het Westen zich op voorbereiden, maar het is niet anders. Offensieven als deze zijn het moeilijkste wat er is, hoe hard Oekraïne zich ook voorbereidt. De Russen kunnen ‘s nachts ongezien een nieuw mijnenveld aanleggen, waar Oekraïense tanks zich ‘s ochtends op kapotrijden. Dat is bijna onvermijdelijk.”