Het vaccin van Johnson & Johnson gewikt en gewogen: "Goede score tegen Zuid-Afrikaanse variant"
Het nieuwe coronavaccin van farmareus Johnson & Johnson is gemiddeld 66 procent effectief. Dat blijkt uit resultaten van de afrondende derde fase van de klinische studies. Het beschermt zelfs tot 85 procent tegen een zwaardere vorm van Covid-19. En er is nog meer goed nieuws. Wat zegt de nieuwe klinische studie precies? "Het vaccin beschermt ook heel goed tegen de Zuid-Afrikaanse variant."
Hoe hoog is de bescherming precies?
Het coronavaccin van Johnson & Johnson (of Janssen Pharmaceutica) biedt dus 66 procent bescherming tegen een symptomatische infectie met het coronavirus - een milde infectie. Dat getal is een gemiddelde score: in de Verenigde Staten was het 72 procent, in Latijns-Amerika 66 procent en in Zuid-Afrika 57 procent. De cijfers hebben betrekking op dag 28 na de vaccinatie. Aan de studie namen 43.783 mensen deel, allen ouder dan 18.
66 procent klinkt misschien weinig maar als we kijken naar de bescherming tegen een ernstige vorm van Covid-19, dan loopt het cijfer al op tot 85 procent. Johnson & Johnson (J&J) meldt dat het zelfs (zo goed als) volledige bescherming biedt tegen de meest ernstige gevallen van Covid-19 die leiden tot ziekenhuisopname en sterfte. Samengevat: met het vaccin in je bloed, kan je eigenlijk zeker zijn dat je niet ernstig ziek zal worden. Bovendien, onderstreept J&J, kan de score nog oplopen naargelang de tijd verstrijkt en het vaccin kan 'rijpen' in ons lichaam.
J&J wijst er ook op dat de klinische tests van Pfizer en Moderna - die elk ongeveer 95 procent effectief waren - voornamelijk plaatsvonden in de VS, en in een periode waarin er nog geen nieuwe varianten waren opgedoken.
Het vaccin biedt volledige bescherming tegen ziekenhuisopname en sterfte
Beluister het gesprek met Johan Van Hoof van Johnson & Johnson in "De wereld vandaag" op 29 januari (en lees voort onder de audio):
Vaccin Johnson&Johnson heeft 66% effectiviteit: "Maar zo goed als volledige bescherming tegen ziekenhuisopname"
Hoeveel doses heb je nodig?
Het grote voordeel aan dit vaccin, is dat je er maar één dosis van nodig hebt. België heeft er vijf miljoen besteld, die zijn dus goed voor vijf miljoen landgenoten.
Van de vaccins die we nu al gebruiken in ons land, die van Pfizer/BioNTech, Moderna en AstraZeneca hebben we telkens twee doses nodig. Wat hun leveringen betreft, moeten we dus telkens de cijfers door twee delen om aan het aantal Belgen te komen dat definitief gevaccineerd is/kan worden. Werken met één dosis kan onze vaccinatiestrategie een stuk eenvoudiger maken, omdat er geen schema meer nodig is voor een tweede prik, zowel qua stock als qua persoonlijke afspraak.
J&J meldt dat er nog wordt onderzocht of het vaccin nog beter (en langduriger) zou kunnen werken bij een dubbele dosis.
Bij dit vaccin is één dosis voldoende, wat dus goed zal zijn voor vijf miljoen Belgen
Hoe goed scoort het in de breedte?
Ander goed nieuws is dat het vaccin van J&J goed scoort in alle leeftijdsgroepen. Geen vraagtekens dus rond 65-plussers zoals bij het vaccin ontwikkeld door AstraZeneca samen met de Universiteit van Oxford. Meer dan een derde van de deelnemers aan de studie was ouder dan 60.
Het zou bovendien ook goed scoren tegen de nieuw opgedoken varianten van het coronavirus, waaronder ook de Zuid-Afrikaanse die potentieel gevaarlijker wordt geacht dan de Britse. In een deelstudie met 6.000 vrijwilligers in Zuid-Afrika, waar voor ruim 90 procent getest werd met de Zuid-Afrikaanse variant, bleek het 89 procent te beschermen tegen een ernstige Covid-aandoening.
Dit vaccin kan de vaccinatiestrategie enorm vooruit helpen
"Het goede nieuws voor dit vaccin en voor de wereld, is dat het een hoge bescherming biedt tegen ernstige vormen van Covid na een besmetting met de Zuid-Afrikaanse variant," zegt Johan Van Hoof, die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van het vaccin bij Janssen. "Dat is toch enorm bemoedigend." De algemene, lagere score voor effectiviteit heeft te maken met het voorkomen van milde vormen van Covid.
Een ander voordeel is dat het drie maanden bewaard kan worden op koelkasttemperatuur (2 tot 8 graden). Het Pfizervaccin bijvoorbeeld moet bij -70 graden Celsius getransporteerd worden. Het J&J-vaccin hoeft daarom geen verdere behandeling en kan meteen toegediend worden. Ook hier weer goed nieuws voor de verdere uitrol van de vaccinatiestrategie.
Het nieuwe vaccin werkt uitstekend tegen de Zuid-Afrikaanse variant, en dat is enorm bemoedigend
Over de Zuid-Afrikaanse variant
Het belang van de score tegen de Zuid-Afrikaanse variant mag niet onderschat worden. Die variant van het coronavirus vertoont een zelfde soort mutatie als de Braziliaanse variant (op plaats E484K) en ook de zogenoemde New Yorkse variant die eind februari opdook.
Ons afweersysteem herkent bij een besmetting minder makkelijk de vijand, waardoor het virus voor een deel ontsnapt aan de antistoffen die we hebben opgebouwd. Omdat de mutatie al op verschillende plekken in de wereld opdook, gaat het om een belangrijke variant waarmee we verder zeker rekening zullen moeten houden. Maar de test van J&J in Zuid-Afrika brengt op dat vlak dus goed nieuws.
Hoe gaat het nu verder?
J&J, dat ook een grote vestiging heeft in België met Janssen Pharmaceutica in Beerse, heeft eind februari groen licht gekregen van de Amerikaanse geneesmiddelenautoriteiten. De procedure bij de Europese geneesmiddelenautoriteiten (EMA) is lopende, daar wordt eind volgende week, op 11 maart, al een beslissing verwacht.
Het bedrijf heeft grote plannen: het zou dit jaar nog één miljard doses willen produceren. 200 miljoen daarvan zijn bestemd voor de Europese markt. J&J zou vanaf het tweede kwartaal - in april - moeten kunnen leveren aan de Europese Unie, "en alles is op schema om aan onze belofte te voldoen", zei Johan Van Hoof daar eerder over.
We zijn op schema om aan Europa te leveren vanaf het tweede kwartaal
Op 29 januari, de dag dat Johnson&Johnson de resultaten van klinische studies bekendmaakte, had VRT NWS een interview met Johan Van Hoof, hoofd vaccinonderzoek Johnson&Johnson (lees voort onder de video):
Het Janssen-vaccin is geen mRNA-vaccin (met een stukje genetische code van het coronavirus) zoals dat van Pfizer en Moderna, maar een vector-DNA-vaccin, net zoals dat van AstraZeneca. Daarbij wordt een stukje Covid-DNA ingebouwd in de vector. Het vaccin lokt een veel grotere infectiereactie uit. Bekijk het in onderstaande video:
