Jasper Jacobs

Minister Demir tijdens verhit zonnepanelendebat: “Politiek rond hernieuwbare energie heeft al 30 miljard gekost”

“Heel die politieke cultuur rond hernieuwbare energie - van 2002 tot nu - heeft 30 miljard euro gekost. En inderdaad, we halen de doelstelling niet.” Dat is de pijnlijke conclusie die Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) vanmiddag maakte tijdens een scherp debat over het zonnepanelendebacle. “Een shitdossier”, zo klonk het zowel op de meerderheids- als oppositiebanken, dat op de lange termijn alleen opgelost kan worden als er wordt samengewerkt. Daar is zowel vriend als vijand het - enigszins - over eens.

Dat de regeling rond de terugdraaiende elektriciteitsmeter voor eigenaars van zonnepanelen is vernietigd door het Grondwettelijke Hof zorgde vanmiddag voor een spitant debat in het Vlaams Parlement. 

Vlaams minister van Energie Zuhal Demir, die het dossier erfde van Open VLD-ministers Bart Tommelein en Lydia Peeters, pakte de oppositie echter meteen een stuk van hun munitie af door de hand in eigen boezem te steken, althans die van de politiek. 

“In dit dossier moet de politiek vooral nederig en bescheiden zijn. Dat de overheid hier een slechte beurt heeft gemaakt bij zijn burgers, dat moeten we met zijn allen erkennen. In dit dossier moeten we met zijn allen eerst in de spiegel kijken.”

Beluister hier een samenvatting van het debat en lees eronder verder:

Demir zegt dat uit het debacle lessen moeten worden getrokken. Ze wijst er fijntjes op dat het Vlaamse beleid rond hernieuwbare energie sinds 2002, alles bij elkaar, al 30 miljard euro heeft gekost. “En - inderdaad - we halen de doelstelling niet”, is de zure conclusie. 

Daarom moet de politiek nu eens nadenken over dat beleid, zo vindt Demir: “De oversubsidiëring, daar moeten we komaf mee maken, en het wegmoffelen in de energiefactuur, dat moeten we in de toekomst ook niet meer doen.”

Het wegmoffelen in de energiefactuur, dat moeten we in de toekomst niet meer doen.
Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA)

Met de oplossing, die Demir al in stilte had uitgewerkt en daags na het arrest van het Grondwettelijk Hof presenteerde, gebeurt dat ook niet. Eigenaars van zonnepanelen zullen een compensatie krijgen en die zal betaald worden vanuit de Vlaamse begroting. Dus niet via de energiefactuur, zoals dat eerder gebeurde met Vlaamse energieheffing - beter bekend als de “Turteltaks”. 

Aan de compensatieregeling, die nog de test van het Grondwettelijk Hof moet doorstaan, hangt een prijskaartje van een slordig half miljard euro. “Dat is heel veel geld, “beseft ook minister Demir, “maar het is de meest redelijke en haalbare oplossing”. Als alles goed gaat, zou die compensatie dit jaar nog uitbetaald moeten worden.

Vertrouwen

Net als iedereen in het halfrond vanmiddag, beseft ook Demir dat door de hele farce het vertrouwen van de bevolking in het energiebeleid nu helemaal zoek is. “En dat is een probleem, want we zitten temidden van de energietransitie en dat vertrouwen moet hersteld worden.”

Om dat vertrouwen terug op te krikken, deed  de minister een oproep naar iedereen in het Vlaams Parlement, maar ook naar de verschillende actoren in de sector, zoals energieregulator VREG, distributiebedrijf Fluvius en de energieleveranciers.

Bekijk hier hoe Demir vanmiddag haar beleid verdedigde:

Videospeler inladen...

De oproep van Demir werd gehoord, ook door de oppositie. Verschillende oppositiepartijen lieten horen dat ze wel willen samenwerken, maar dan niet zoals dat in het verleden gebeurde. De oppositie wil nu écht gehoord worden.

"U luistert niet naar de experten, u luistert niet naar het parlement en lacht de oppositie weg als er kritische vragen worden gesteld of amendementen op tafel worden gelegd”, zei Björn Rzoska, fractievoorzitter van Groen. 

Dat de regeringspartijen de afgelopen dagen hebben opgemerkt dat de oppositie ook niet tegen de vernietigde regeling had gestemd, zit nog diep bij Rzoska. “Blijkbaar is de onthouding de nieuwe ja-stem.”

Bekijk en beluister hier wat Rzoska vanmiddag zei in het Vlaams Parlement:

Videospeler inladen...

Terwijl Rzoska nog zijn rustige zelve bleef, schoot Bruno Tobback van de SP.A een paar keer uit zijn sloffen. 

“De echte tragedie achter deze shitshow is - terwijl we voor een duurzame transitie de hulp nodig hebben van alle burgers - dat u het vertrouwen van alle Vlaamse burgers te grabbel heeft gegooid. U heeft de Vlaamse regering gereduceerd tot een louche verkoper wiens verhaal je na het lezen van de kleine lettertjes niet meer durft te geloven.” 

Bekijk hier een tussenkomst van Tobback in het debat:

Videospeler inladen...

Ook aan beide uiterste kanten van het politieke spectrum was de kritiek op de regering natuurlijk niet mals. Tom De Meester van de uiterst linkse PvdA verwijt de regering “puur electoraal opportunisme” door net voor de verkiezingen nog te beweren dat de teller nog 15 jaar zou blijven terugtellen. “En dan zijn wij de populisten.”

De Meester deed ook drie tegenvoorstellen: schrap de verplichting om de slimme meter te installeren, geef de mensen een goede prijs voor de elektriciteit die ze op het net steken en leg de rekening van de regeling niet bij de belastingbetaler.

Bekijk hier de uiteenzetting van De Meester:

Videospeler inladen...

Chris Janssens van Vlaams Belang vond het nogal cynisch dat de hand naar de oppositie wordt uitgestoken. 

“Dat zegt u tegen een partij die al 40 jaar lang in een cordon sanitaire wordt gestoken, waar u geen enkele vorm van samenwerking mee wil hebben”, zei Janssens tegen Bart Tommelein (Open VLD), die als ex-minister de regeling rond de terugdraaiende meter had bedacht en nu nog in het Vlaams Parlement zit.

Bekijk hier de reactie van Janssens:

Videospeler inladen...

“Weinig te verwijten”

Tommelein ten slotte stak vanmiddag nog eens de hand in eigen boezem. In de uitzending van “Villa Politica”. Tegelijk zette hij ook zijn partijgenote Lydia Peeters uit de wind. Tommelein gaf per 1 januari 2019 de fakkel van energieminister aan haar door. 

Peeters valt volgens Tommelein weinig te verwijten, omdat ze maar korte tijd minister is geweest. Bovendien wijst Tommelein erop dat het parlement de eindbeslissing heeft genomen door het decreet rond de digitale meter te stemmen. 

Bekijk hier de reactie van Tommelein in “Villa Politica”:

Videospeler inladen...

Meest gelezen