Vrouwelijke popkracht en kunstzinnige vergezichten in Groningen: festival Eurosonic is in volle gang
De theorie en de praktijk van de popmuziek lijken zich op het congres en festival Eurosonic Noorderslag soms weinig van elkaar aan te trekken. En dat is eigenlijk wel een verheugende constatering.
In het conferentiecentrum De Oosterpoort, waar de internationale popbranche uitputtend debatteert over alle denkbare randzaken, gaat het donderdag over ‘vrouwen in de pop’. In een panelgesprek met de onderzoeksvraag ‘hoe krijgen we meer vrouwen op het podium?’ worden de barrières besproken die de muziekindustrie tegen vrouwen zou opwerpen. Terwijl in de binnenstad van Groningen, in podia, kelders, kroegen en kolossale feesttenten, een onophoudelijke optocht van waanzinnig getalenteerde popvrouwen voorbijkomt.
Natuurlijk: het is vervelend en onwenselijk dat op sommige grote festivals de balans soms doorslaat richting man. Maar op het showcasefestival Eurosonic, en dus aan de poorten van de pop, staan bepaald geen boze popprofessionals de dames weg te duwen. Integendeel. De poorten staan wijd open en dat is maar goed ook.
Anna Leone
Want zo kunnen we kennismaken met een intrigerende zangeres als Anna Leone, die in haar uppie en behangen met een joekel van een akoestische gitaar door de mystieke landschappen van de folk dwaalt. Ze heeft een stem waar je gelijk voor valt: hoog, zuiver en gezegend met een aangrijpend vibrato. Haar songs hebben bovendien allemaal een listig haakje, in tekst of melodie, waaraan ze haar doodstille luisteraars in de fraaie Lutherse Kerk meetrekt in de rijkste songwritertradities. Een vrouw waar je nog veel van van wilt horen.
Kokoroko
En daarna volgt weer een steengoed optreden, al op de openingsdag van Eurosonic. In het Grand Theatre staat woensdag de Londense afrobeat- en jazzband Kokoroko, en ook deze band wordt voortgedreven door vrouwelijke kracht. De blazerssectie van trompet, saxofoon en trombone staat vooraan het podium, en de drie vrouwen fungeren duidelijk als bandleider. Hun groovende jazz is meeslepend en weldadig melodieus.
De bigband neemt de tijd voor solo’s. Terecht, want die mogen er wezen. Prachtig, hoe de tromboniste in haar minutenlange solo een melodie uitbouwt en tegelijk felle accenten zet, waardoor het nummer onweerstaanbaar dansbaar blijft. Een wereldband, die we ook nog vaak gaan terugzien op al die nieuwe, genre-overschrijdende festivals die het popcircuit tegenwoordig rijk is.
Oud en nieuw
Zo loop je in Groningen tegen mooie verrassingen aan: het niveau is dit jaar hoog, en dat is een goed teken voor de vitaliteit van de popmuziek. Je hoort overal nieuwe geluiden, muziek die de pop steeds een onbekende kant op probeert te duwen. Het is eigenlijk merkwaardig dat de grote hypes van het festival, waarvoor dus enorme rijen voor de deuren van clubs als Vera en Huize Maas staan, juist niet zo vernieuwend zijn.
De Britse band Black Midi speelt woensdag een zinderende en stampende show, maar het geluid van de tegen elkaar in stekende gitaren en de onnavolgbare ritmen is rechtstreeks ontleend aan het oeuvre van bands als Nomeansno en Shellac, en dus de eigenwijze gitaarmuziek en math rock van de jaren tachtig en negentig.
De Ierse band Fontaines D.C., de absolute sensatie van donderdagnacht, grijpt ook een jaar of veertig terug in de popgeschiedenis. De band lijkt het zo nauwkeurig mogelijk naspelen van de postpunk van vooral Joy Division tot hoogste kunst te hebben verheven. En die kunst ís hoog, want de liedjes zijn ijzersterk en de jongens spelen met een heerlijke bezetenheid. De rollende baslijnen geven de melodie aan, daarachter hakken de gitaren in mineur en zanger Grian Chatten declameert venijnig en indringend in heerlijke Ierse tongval. Maar Fontaines D.C. doet toch vooral denken aan vervlogen tijden.
Lafawndah
Helemaal niet erg. Maar het is wel prettig dat je daarna achterover kunt slaan bij een show van de Egyptisch-Iranese dichteres en zangeres Lafawndah. Haar teksten zijn minstens zo poëtisch als die van Grian Chatten, maar Lafawndah stoot haar overpeinzingen de zaal in naast hypnotiserende dance en percussie, die echt uit een andere wereld lijkt te komen. Het is experimenteel en soms zó vernieuwend dat het angstaanjagend wordt, maar je ziet in Lafawndah in ieder geval kunstzinnige vergezichten voor de popmuziek. En die hebben we keihard nodig, in Groningen.