Direct naar artikelinhoud
Verenigd Koninkrijk

May adviseert haar opvolger: ‘Sluit compromissen en pas op voor populisme’

May adviseert haar opvolger: ‘Sluit compromissen en pas op voor populisme’
Beeld EPA

De ambtstermijn van de uittredende Britse premier Theresa May loopt over enkele dagen af. In een toespraak maande ze haar opvolger vandaag aan om compromissen te sluiten aangaande de brexit. In bewoordingen die volgens toehoorders vooral gericht waren aan haar gedoodverfde opvolger Boris Johnson en de Amerikaanse president Donald Trump waarschuwde ze voor het populisme en het ‘wereldwijd woekerende’ absolutisme.

Hoewel May beweerde dat haar woorden niet gericht waren aan iemand in het bijzonder, maakte ze van haar laatste grote toespraak als eerste minister gebruik om toe te lichten waarom ze ervan overtuigd is dat haar pragmatische benadering van politiek meer kans op slagen heeft dan een “neiging tot absolutisme”.

Er is niets waarover ze meer spijt heeft dan over het feit dat ze het brexitakkoord niet door het parlement kreeg, erkende de Britse premier, die stelde dat ze had geprobeerd om het land te verenigen nadat verdeeld werd door het brexitreferendum van 2016. Het akkoord werd maar liefst drie keer verworpen door het Lagerhuis. 

Ze noemde haar strenge houding tegenover de Russische president Vladimir Poetin na de novitsjokaanval in Salisbury en een ambitieus klimaatplan als haar belangrijkste verwezenlijkingen.

Duurzaamheid

“Welk pad we ook volgen, het moet duurzaam zijn op lange termijn, zodat de realisatie van de brexit ons land weer bij elkaar brengt. Dat betekent dat er een soort van compromis moet zijn”, zei May tijdens haar toespraak voor denktank Chatham House. “Het probleem is dat onze politiek terugkeerde naar de binaire pre-referendumposities toen het tijd werd voor het parlement om het akkoord goed te keuren: een houding waarbij de winnaar alles krijgt: blijven of vertrekken. En wanneer meningen gepolariseerd worden en gedreven door ideologie, wordt het erg moeilijk om iedereen rond een compromis te verzamelen.”

Vertrek over zeven dagen

Mays uitspraken kwamen er enkele dagen nadat Boris Johnson en Jeremy Hunt, die haar beide willen opvolgen als premier, hun houding tegenover de brexit verhardden en stelden dat een groot deel van het akkoord met de EU op de schop moet, vooraleer ze ermee akkoord kunnen gaan.

Hoewel May erkende dat ze fouten heeft gemaakt, ging ze niet in de op de kritiek dat het brexitakkoord sneuvelde in het Lagerhuis door haar eigen gebrek aan bereidheid tot compromis en haar onvermogen om de parlementsleden te verenigen.

May verlaat haar ambtswoning in Downing Street over zeven dagen. Boris Johnson, haar gedoodverfde opvolger, was een van de voortrekkers van de brexitcampagne. Hij belooft dat hij op 31 oktober van dit jaar de brexit zal voltrekken.

Absolutisme

“Vandaag heeft het onvermogen tot het combineren van principes met pragmatisme en tot het sluiten van compromissen waar nodig, het hele politieke discours in de verkeerde richting gestuwd”, voegde ze eraan toe. “Het heeft geleid tot een vorm van ‘absolutisme’, een waarin men gelooft dat je uiteindelijk je zin zal krijgen als je je mening maar lang genoeg en luid genoeg kenbaar maakt. Dit verruwt het openbare debat”, aldus May, die erop wees dat haar beleid altijd gedreven werd door “dingen gedaan krijgen in plaats van ze te zeggen”.