Zijn profiel is een nachtmerrie voor de veiligheidsdiensten: wie is de voortvluchtige militair die Van Ranst bedreigde?

Dinsdagvoormiddag sloegen de veiligheidsdiensten alarm. Er waren twee afscheidsbrieven gevonden van Jurgen Conings, een 46-jarige inwoner van Dilsen-Stokkem. Een was gericht naar vrouw en kind en een naar de buitenwereld.

Die laatste afscheidsbrief insinueert dat hij in het verzet gaat en het mogelijk niet overleeft. “Er is een schrift gevonden waarin hij aangeeft zich niet levend te laten pakken”, zegt een bron. In die brief zou ook staan dat hij zich richt tegen politici en virologen.

De man had recent bedreigingen geuit tegen meerdere personen, onder wie Marc Van Ranst. De KU Leuven-viroloog en zijn gezin zijn daarom uit veiligheidsoverwegingen overgebracht naar een geheime locatie, met zware bewaking. Ook het huis van Van Ranst werd bewaakt.

Rond 13 uur had het orgaan voor dreigingsanalyse OCAD op Conings het dreigingsniveau 4 geplakt, wat betekent dat er een onmiddellijke dreiging van hem uitgaat. Alle veiligheidsdiensten staan dan in stand-by, bij het crisiscentrum. Het federaal parket voerde het onderzoek.

Politiezone Kempenland probeerde op dat moment met tientallen agenten om Conings op te sporen, na de oproep dat hij zich in de buurt van Leopoldsburg bevond. Vandaar uit zou hij zich verder verplaatsen naar Hechtel-Eksel.

“Aangezien hij zeer waarschijnlijk vuurwapens bij zich heeft, is het belangrijk om hem te traceren”, zei Eric Cenens, commissaris bij politiezone Kempenland.

Wapens uit kazerne

Maar Conings bleef zich de hele dag verplaatsen en verbergen met zijn grijze Audi Q5 en was vermoedelijk zeer zwaar bewapend. In die mate dat een confrontatie met de veiligheidsdiensten grote risico’s met zich meebrengt, die herinneringen oproepen aan de jaren 2015 en 2016 toen onze diensten tegenover zwaarbewapende jihadisten stonden.

Er werd vermoed dat Conings een kogelvrij vest bij zich had, een 5.7mm-pistool en een P90-machinepistool van FN. Dat laatste is een licht, semi-automatisch wapen, dat kogelwerende vesten kan doorboren. Hij zou zelfs een raketlanceerder bij zich hebben. De klopjacht duurde een hele dag, maar moest met de nodige voorzichtigheid gebeuren. In veiligheidskringen circuleerde een opsporingsbericht waarin werd opgeroepen om hem te “benaderen met uiterste voorzichtigheid. Niet tussenkomen, beschouwen als een vuurwapengevaarlijk persoon. Toestand bevriezen. Dreigt met wapengebruik tegen de politie.”

De wapens zou hij ontvreemd hebben uit een militaire kazerne. Conings is als militair verbonden aan de kazerne van Peutie, maar hij was ook actief in de kazerne van Leopoldsburg. Als lid van de cel ‘pre-deployment training’ in Leopoldsburg bereidt hij militairen voor op een buitenlandse opdracht.

Daardoor heeft hij ook toegang tot het magazijn met bewapening en munitie voor de trainingen. Er zijn wel vaker problemen met wapens die verdwijnen uit kazernes. Een para uit Marche-les-Dames is in februari veroordeeld voor bedreiging en stalking, met legerwapens uit de kazerne.

Fitness

In zijn vrije tijd was Conings gepassioneerd door fitness. Omwille van de coronamaatregelen probeerde hij sinds begin dit jaar “militaire fitnesstraining” in openlucht aan te bieden in Dilsen-Stokkem. Hij bouwde ook een eigen fitnessruimte.

Een bron bij Defensie vat het samen: “Hij is een van die mensen die je niet wilt als vijand.” Een dergelijk profiel is een nachtmerrie voor veiligheidsdiensten. Hij stond al op de radar van OCAD, in de categorie “potentieel gewelddadige extremist”. Ook de militaire inlichtingendienst ADIV zou op de hoogte zijn geweest van zijn sympathieën.

In februari maakte ADIV-topman Philippe Boucké bekend dat zijn dienst een dertigtal militairen van zeer nabij opvolgt, vanwege hun sympathieën voor of duidelijke banden met extreemrechtse groeperingen.

Een van de meest ophefmakende zaken is die rond de neonazigroep Bloed, Bodem, Eer en Trouw, van ex-militair Tomas Boutens. Die leidde in 2006 tot verschillende huiszoekingen, waaronder een in de kazerne van Leopoldsburg. 12 van de 19 gearresteerden waren beroepsmilitair. Boutens plaatste dinsdagavond een steunbetuiging, maar het is onduidelijk of de twee elkaar kenden. Volgens bronnen bij de veiligheidsdiensten frequenteerde Conings andere extreemrechtse kringen.

Dinsdagavond werd de grijze Audi Q5 van de man teruggevonden aan rand van het Dilserbos in de gemeente Dilsen-Stokkem. De veiligheidsdiensten kwamen ter plaatse om de bossen uit te kammen op zoek naar de man. Ontmijningsdienst DOVO werd opgeroepen om zijn auto te onderzoeken op explosieven. De politie zelf heeft het voertuig niet opengemaakt. Omstreeks 22 uur was de man nog steeds niet gevat.

Limburgs provinciegouverneur Jos Lantmeeters pleegde de hele dag en avond overleg met de veiligheidsdiensten om te bekijken welke veiligheidsmaatregelen er genomen moeten worden. De vaccinatiecentra worden alvast niet als doelwit beschouwd. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) en defensieminister Ludivine Dedonder (PS) bleven karig met commentaar en verwezen naar het federaal parket.