En toen waren ze nog met zes: deze pianisten spelen de finale van de Koningin Elisabethwedstrijd

En toen waren ze nog met zes, in plaats van de gebruikelijke twaalf in een finale van de prestigieuze Koningin Elisabethwedstrijd. Dat heeft alles te maken met corona, waardoor alle rondes ook helemaal zonder publiek worden gehouden. 

Uit twaalf halvefinalisten - allemaal coronaveilig aanwezig in Flagey in Brussel - heeft de jury de zes beste pianisten gekozen. Makkelijk was dat niet, want het niveau ligt erg hoog, zei juryvoorzitter Gilles Ledure. 

De zes finalisten zijn drie Russen (Vitaly Starikov, Sergei Redkin en Dmitry Sin), twee Japanners (Tomoki Sakata en Keigo Mukawa) en één pianist uit Frankrijk (Jonathan Fournel).  

Bekijk hier een fragment van Tomoki Sakata in de halve finale:

Belgen waren er al van bij het begin niet bij in deze editie van de wedstrijd. Wel één Nederlandse pianist van amper 19, Aidan Mikdad. Hij gaat niet door naar de finale. 

De enige vrouw in de halve finale, de Zuid-Koreaanse Su Yeon Kim, evenmin. En zo wordt de klavierfinale een exclusieve mannenaangelegenheid.

Bekijk de aankondiging van juryvoorzitter Gilles Ledure hier:

De zes finalisten trekken nu naar de Muziekkapel Koningin Elisabeth, voor ze aan hun eindproef beginnen. In een week tijd moeten ze een nieuw opgelegd werk instuderen, zonder hulp van buitenaf. Het gaat om “D’un jardin féérique” van de Franse componist Bruno Mantovani, directeur van het Conservatorium van Parijs (en niet te verwarren met de bekende componist van easylisteningmuziek met dezelfde naam).

Vanaf maandag 24 mei spelen de zes pianisten in Bozar, begeleid door het Nationaal Orkest van België onder leiding van Hugh Wolff. Behalve het plichtwerk brengen ze een concerto naar keuze. Dat worden bekende concerto's van Rachmaninov, Brahms, Tsjaikovski en Prokofjev.

Ook dat orkest staat voor een drukke week, het moet het nieuwe werk instuderen en alle concerto's repeteren. Over die voorbereiding houdt hoboïst Bram Nolf een dagboek bij op Klara. 

Hoe wordt er gequoteerd bij de Koningin Elisabethwedstrijd? Negen leden van de internationale jury geven elk apart punten, die ze niet van elkaar weten. Die worden bij elkaar opgeteld door een deurwaarder. Er is geen deliberatie. Gilles Ledure, directeur van Flagey en voorzitter van de jury, deelt zelf geen scores uit. Aan Lut Van der Eycken op Klara lichtte hij toe hoe moeilijk de beslissing was om het aantal halvefinalisten en finalisten te halveren tot respectievelijk 12 en 6, wegens corona. 

"We beseffen maar al te goed dat dit een grote impact heeft, niet enkel op papier, als iets statistisch, maar ook toen we iedereen hoorden spelen. Er zijn twaalf mensen die het niet verdiend hadden om er niet bij te zijn. Ik mag het misschien niet zeggen, maar voor mij mochten alle 58 deelnemers van de eerste ronde naar de finale."

De organisatie van dit concours liep uiteraard niet over rozen, wegens corona. Alle kandidaten van de vorig jaar afgelaste editie werden opnieuw gecontacteerd. Een keer overslaan betekent meteen een groot verschil, want de pianowedstrijd wordt maar om de vier jaar georganiseerd.  "Voor veel pianisten is het nu of nooit," zegt Gilles Ledure, "als je één keer voorbij laat gaan, dan kan het gebeuren dat je niet meer klaar raakt voor een volgende keer."  Er geldt namelijk een leefstijdsbeperking tot 30 jaar.

Gilles Ledure is erg onder de indruk van het hoge niveau van de pianisten, al van bij de preselectie. "Er is blijkbaar een enorme evolutie aan de gang in de lesmethode en de inzet van al die jonge pianisten. Die heeft niet alleen te maken met technische capaciteiten, maar ook met inzicht en aanvoelen."

Dat is merkbaar "bij alle leeftijdsgroepen en alle continenten", gaat Gilles Ledure verder. "We kennen het cliché dat het oude continent (Europa, red.) de wijsheid en de waarheid in pacht zou hebben als het gaat over interpretatie. Maar als je hoort wat hier deze week al aan bod is gekomen..."