Strafbaar, maar vrij te koop op internet: één toestelletje en drugsbendes weten of politie er is
Drugssmokkelaars hebben een nieuwe methode om de politie te slim af te zijn. Een toestelletje in de auto 'verklikt' politiewagens: als er in een straal van 1 km eentje rondrijdt, gaan de lichtjes flikkeren. "Zo kan een jonge vrouw met kinderen op de achterbank eigenlijk een verkenner voor smokkelaars zijn."
Drugsbendes zetten al langer mannetjes tussen het havenpersoneel om een oogje in het zeil te houden, maar nu sturen ze dus ook verkenners uit die simpelweg rondjes rijden in het havengebied als er zich daar een container met drugs bevindt. "Alle hulpdiensten, waaronder wij en de douane, maken gebruik van het ASTRID-netwerk via tetra-radio's", legt een speurder uit. Verklikkerstoestellen pikken die signalen op: als een politievoertuig tot op een straal van 1 km nadert, wordt de bestuurder gewaarschuwd. "Als dat het geval is, wachten hun kompanen met de ophaling van de drugs."
Verstopt in spiegel
De bewuste toestelletjes zoals de Target Blu Eye, dat via een Nederlands bedrijf verdeeld wordt, of de Python, dat in het Verenigd Koninkrijk ontwikkeld is, werken met lichtcodes. "Hoe meer lichtjes er branden, hoe dichter het radiosignaal is", klinkt het. "Sommige van die apparaten kunnen volledig weggewerkt worden, tot zelfs in de achteruitkijkspiegel. Zo zou je met het blote oog nooit vermoeden dat een voorbijrijdende wagen met een jonge vrouw en kinderen op de achterbank misschien wel zo'n verkenningsrit uitvoert.”
Volgens de speurders kan de gebruikte technologie niet alleen undercoveroperaties in het drugsmilieu in gevaar brengen, maar ook door terroristen ingezet worden. "Iedereen die iets wil doen wat niet mag, kan er bij gebaat zijn om te weten of er een halve kilometer verder politie staat", klinkt het. "Bovendien kosten die apparaatjes amper enkele honderden tot ongeveer duizend euro, afhankelijk van het type. In de drugswereld is dat klein geld. Tijdens een recent onderzoek konden we zelfs live horen hoe zo'n verkenner zijn kompanen belde om te melden dat er nog drie à vier 'ASTRID's' in de buurt waren."
De producenten ontwikkelden hun producten naar eigen zeggen "om chauffeurs te melden dat er een ambulance aankomt, zodat ze sneller een doorgang kunnen maken". Volgens hen zijn al hun toestelletjes perfect legaal in heel Europa. Philippe Van Linthout, onderzoeksrechter in Mechelen en specialist in cybercrime, ziet dat anders. "Het is niet omdat je iets kan kopen op het internet en men daar schrijft dat het mag, dat het hier ook gebruikt mag worden", zegt hij. "Via het 'darkweb' kan je wapens of valse paspoorten kopen: dat is ook niet legaal, natuurlijk. Het gebruik van deze toestellen is in ons land een inbreuk op de wet over elektronische communicatie. De radiocommunicatie wordt dan wel niet afgeluisterd of onderschept, maar men detecteert wel hun mogelijkheid tot communiceren. Die kennis verwerven en gebruiken, is ook strafbaar. Maar het is duidelijk dat criminelen zich daar niets van aantrekken - terwijl wij wel elk regeltje nauwgezet moeten volgen. Daardoor lopen we op technologisch vlak vaak achter op het gewiekste misdaadmilieu." Het ASTRID-netwerk - dat sinds de start eind jaren 90 al zo'n 300 miljoen euro kostte en tijdens de aanslagen van 22 maart volledig platlag - zou pas binnen 5 à 10 jaar vervangen worden door een beveiligd systeem met gsm-signalen. De criminele netwerken lijken dus nog enkele jaren in het voordeel.