Mechels N-VA-gemeenteraadslid was “cruciale pion” in kanaal voor mensensmokkel
Het parket van Antwerpen verdenkt Melikan Kucam, gemeenteraadslid voor N-VA in Mechelen, ervan spilfiguur te zijn in een kanaal voor mensensmokkel. Assyrische christenen uit Syrië en Irak konden via hem aanspraak maken op een humanitair visum in ons land, weliswaar tegen een fikse prijs.
Een mededeling van het Antwerpse parket spreekt van bedragen tussen de 2.000 en de 10.000 euro, een getuige in een Pano-reportage van de VRT heeft het zelfs over 14.000 euro. Die bedragen liggen ver boven de administratieve kosten die aan zo’n visum verbonden zijn: 350 euro voor de aanvraag en 180 voor het visum.
Zowel het parket als de openbare omroep, die onafhankelijk van elkaar op de feiten stootten, wijzen Kucam aan als een cruciale pion, al blijft zijn precieze rol het voorwerp van onderzoek. Duidelijk is wel dat een goede vertrouwensband met het kabinet van voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) essentieel was voor de operatie. Toen N-VA uit de regering stapte als gevolg van de politieke crisis rond het Marrakech-pact, was een betaling plots niet meer voldoende om aan een visum te raken. “De regering is veranderd. Het is nu moeilijker geworden. Bij de vorige was het makkelijker”, getuigt een betrokkene in Pano.
In een campagnefilmpje omschreef Francken Kucam als ‘een fantastische kerel met heel veel talent’
Anders dan asielaanvragen zijn humanitaire visa het persoonlijke terrein van de bevoegde staatssecretaris of minister. Met zo’n visum kunnen mensen in een noodsituatie verblijf krijgen in ons land. De bescherming van christenen uit het Midden-Oosten vormde een speerpunt in het beleid van Francken. Samen met de christelijke Sant’Egidio-gemeenschap werd bijvoorbeeld een humanitaire corridor ingericht waarmee 150 Syrische vluchtelingen naar België werden gehaald. Die corridor maakt geen onderdeel uit van het onderzoek door het parket.
‘Geen twijfels’
Omdat Kucam hoog aangeschreven stond binnen de gemeenschap van Assyrische christenen in ons land, kon hij makkelijk het vertrouwen winnen van het kabinet. “Hij lijkt betrouwbaar, iemand bij wie je geen twijfels kan hebben”, zei Theo Francken in het VTM Nieuws. In een campagnefilmpje omschreef Francken hem als “een fantastische kerel met heel veel talent”. Kucam manoeuvreerde zich zo in een invloedrijke positie: hij kon alvast mee bepalen wie op de lijst kwam met mensen die in aanmerking kwamen voor een humanitair visum. De namen op de lijst werden vervolgens nog gescreend door de veiligheidsdiensten.
“De manier waarop humanitaire visa worden toegekend, is altijd onduidelijk geweest”, zegt professor migratierecht Ellen Desmet (UGent). “Het was bekend dat er een overeenkomst was tussen de staatssecretaris en de Sant’Egidio-gemeenschap over een humanitaire corridor, maar er was veel minder duidelijkheid over hoe andere Syrische christenen voor een humanitair visum werden geselecteerd.”
“Er waren geruchten”, gaf Francken in Terzake toe over de praktijken waarvan Kucam wordt verdacht. “Het is recent dat ik dat vernomen heb, en ik heb toen onmiddellijk gezegd klacht in te dienen.” Francken zelf stapte met de informatie niet naar de politie. Mechels burgemeester Bart Somers (Open Vld) zegt dat hij wel naar de politie is gegaan, nadat hij berichten opving over visafraude.
