Donderdag hoopt Anny De Maght (63) een plaatsje te bemachtigen op de publiekstribune in de Kamer. Dan kan ze van op de eerste rij de eedaflegging volgen van haar dochter Martine (41), die gekozen raakte voor Lijst Dedecker.
'Als er één iemand de Open VLD kapot heeft gemaakt, is het wel Karel De Gucht' Anny De Maght
Peter De Backer
Achttien jaar lang was Anny De Maght burgemeester van Aalst, en dertien jaar lang parlementslid. De Maght belichaamde een volks liberalisme, dat in de streek diepe wortels heeft. Maar ze raakte gebrouilleerd met de VLD-partijtop en werd uiteindelijk simpelweg aan de deur gezet.
'Jean-Marie Dedecker heeft zich nog kunnen verdedigen toen ze hem buiten wilden. Ik heb gewoon een brief gekregen met de melding dat ik mezelf uit de partij had gezet. Een unicum', stelt de ex-burgemeester bitter vast. Maar intussen heeft ze al twee keer haar gram gehaald: een eerste keer bij de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober, toen ze met haar scheurlijst Blauw vijf zetels van de VLD afsnoepte. Vervolgens op 10 juni jongstleden, toen haar dochter Martine als lijsttrekster van Lijst Dedecker alle opiniepeilers een neus zette en een kamerzetel veroverde.
Anny DM: 'Tien juni was zo'n speciale dag, zowel voor Fons (haar echtgenoot, nvdr.) als voor mij. Ik kreeg er een warm gevoel van. Op zulke momenten schiet je politieke leven door je hoofd en ook je familiale leven. Uiteraard wensen wij onze dochter alle geluk. Maar in tegenstelling tot wat velen denken, is zij zeer zelfstandig. Zij heeft haar campagne met weinig middelen moeten voeren.'
Ook voor u was dat een emotionele avond?
Martine DM: 'Het was onwezenlijk. Ik ben van hier naar daar gereden en pas tegen middernacht heb ik eindelijk kunnen praten met de mensen die me hier in Aalst het meest hadden gesteund. We hebben hier in Oost-Vlaanderen een imposante score neergezet, en dan nog tegen lijsttrekkers zoals Karel De Gucht, Pieter De Crem en Freya Van den Bossche! Neen, ik ben echt enorm dankbaar dat ik van de kiezer de kans krijg om te bewijzen dat ik iets in mijn mars heb.'
Anny DM: 'In tegenstelling tot wat sommigen rondgestrooid hebben.'
Uw twist met de VLD is toch ontstaan toen u uw dochter tot voorzitter van het Aalsters Stedelijke Ziekenhuis wilde benoemen, en de VLD vond dat ze daarvoor niet geschikt was?
Anny DM (boos): 'Neen! Zij was gewoon een van de zeven kandidaten voor die functie. De echte aanleiding was de discussie over de lijstvorming voor de regionale verkiezingen in 2004. Ik wilde opgevolgd worden door iemand uit Aalst, maar de partijtop verzette zich tegen mijn kandidaat. Ik had toen iemand anders dan mijn dochter voor ogen.'
Martine DM: 'Ik heb altijd een stap achteruit moeten zetten voor de mensen die hier lokaal meedraaien. Precies omdat ze mijn mama nooit konden verwijten dat ze mij voortrok.'
Anny DM: 'Karel De Gucht is in Aalst komen zeggen dat zijn wil wet was. In de pers las ik dan dat ik toch zo'n fantastisch gemeen ding was. Ik durf zelfs niet te herhalen wat De Gucht allemaal over mij heeft uitgekraamd. Ik kniel niet voor u, heb ik geantwoord.'
U bent in Aalst met een scheurlijst begonnen: Blauw. Uit rancune, zeggen ze bij Open VLD.
Anny en Martine DM (in koor): 'Neen! Neen! Neen!' Martine DM: 'Voor mij is de VLD echt een afgesloten hoofdstuk. Voor mijn mama ligt dat misschien anders. We hebben er veel verdriet over gehad. Wat met haar allemaal is gebeurd...Ik stond er buiten, maar ik ben haar dochter en leefde dus mee.'
'Dan overlijdt de voorzitter van het ziekenhuis van Aalst en stel ik me net als zes anderen kandidaat voor die functie. Maar ik werd meteen opzijgezet. De media hebben daaraan goed meegewerkt, moet ik bekennen. Men heeft een campagne gevoerd om te zeggen hoe dom en onbekwaam ik wel niet was. Daar sta je machteloos tegenover. Ik word er vandaag nog altijd mee geconfronteerd.'
Lijst Dedecker heeft vijf kamerleden: vier liberale misnoegden, en één van Vlaams Belang. Akkoord?
Anny en Martine DM, alweer samen: 'Neen! Neen!'
Anny DM: 'Hoe men ons verdomd in een hoekje wil zetten! Wie de zaken hier in Aalst volgt, weet beter. Wij waren geen misnoegden, integendeel. Ik heb nog op het partijhoofdkwartier in Brussel gevraagd om voor de gemeenteraadsverkiezingen met VLD en Blauw een kartel te vormen. Maar die éne (Karel De Gucht, nvdr.) zei nee.'
U bent toch mistevreden over de koers die Open VLD vaart?
Martine DM: 'Op een gegeven moment zijn wij gewoon bedankt.'
Anny DM: 'Ik ben gewoon aan de deur gezet.' Hoe bent u bij Lijst Dedecker terechtgekomen?
Anny DM: 'Jean-Marie heeft met ons contact opgenomen. Dat heeft een tijdje geduurd. Wij zijn blauw, vooruitstrevend, sociaal-liberaal: dat zijn onze accenten.'
U staat voor een volks liberalisme. Jean-Marie Dedecker omschrijft zichzelf als rechts-liberaal. Zitten jullie wel bij de juiste partij? Martine DM: 'Dat wij een groep mensen vormen met verschillende ideeën en ideologische achtergronden, maakt het net zo boeiend. Van al die verschillende ideeën maken we een balans in de partij. Noem het links of rechts, maar die balans is er.'
Voelt u zich thuis bij Lijst Dedecker?
Anny DM: 'Blauw steunt Lijst Dedecker. Wij willen zeker voor de zelfstandigen opkomen. Niet de staat zal voor werk zorgen, maar wel de kmo's, de bedrijven, zij die investeren. Dát is pas sociaal. Op de website van Jean-Marie staat ook dat het geld moet gaan naar wie het echt nodig heeft. Je moet sociaal zijn, maar daarom niet socialistisch. Zelfs Louis Tobback heeft over mij gezegd dat ik socialer was dan veel socialisten.'
Vandaar mijn vraag: Jean-Marie Dedecker is toch veel rechtser?
Anny DM: 'Spreek toch niet over links of rechts! In zijn boek Rechts voor de Raap verdedigt Jean-Marie vooral rechtse ideeën. Maar net zo goed komt hij op voor zaken die doorgaans links worden gesitueerd.'
Is dat boek van Jean-Marie Dedecker nu uw bijbel?
Anny DM: 'Helemaal niet. Ik heb het niet eens gelezen.'
Martine DM: 'Ik ook niet, moet ik eerlijk bekennen. Het programma waarmee we naar de kiezer zijn getrokken en waarin we ons allemaal konden herkennen, is ook iets dat leeft. Daar wordt nog aan gewerkt.'
Bent u niet bang dat u gaat botsen met de ideeën van Jean-Marie Dedecker?
Martine DM: 'Dat kan alleen maar gezond zijn.'
Anny DM: 'Ik heb dat ook altijd gedaan, botsen.' Dedecker is ook republikeins en uitgesproken Vlaamsgezind. Dat is toch niet uw wereld?
Martine DM: 'Ik ben geen Vlaams-nationalist, en geen Vlaams Belanger. Maar we zijn wel voor een grotere zelfstandigheid van Vlaanderen. Vandaag is er een te grote versnippering van bevoegdheden. Dat we alles beter bundelen, lijkt me logisch. We moeten bekijken wat best op Vlaams of op Belgisch niveau gebeurt.'
Jean-Marie Dedecker wil desnoods samenwerken met Vlaams Belang...
Anny DM (onmiddellijk): 'Dan zijn wij weg.'
Martine DM: 'Dat is zeer voorbarig. Ik deel in ieder geval niet het gedachtegoed van Vlaams Belang.'
Anny DM: 'Jean-Marie wil met iedereen praten, maar hij heeft geen zin in samenwerking.'
Mocht Dedecker in kartel met Vlaams Belang aan de verkiezingen hebben meegedaan, dan stonden jullie niet op de lijst?
Anny DM: 'Neen, duidelijk niet.'
Donderdag legt u de eed af als kamerlid. Een emotioneel moment?
Martine DM: 'Dat wordt een zeer speciale dag. Ik hoop dat mijn ouders mij willen vergezellen. Ik zou dat graag hebben. Het zal voor haar ook wel emotioneel zijn.'
Anny DM breekt, en moet meer dan één traan wegpinken: 'Als vake wil, ga ik mee. Ja, dit raakt mij heel diep. Omdat de mensen ons bij de gemeenteraadsverkiezingen nog de meeste voorkeurstemmen hebben gegeven, uit respect en uit vriendschap. Dat Martine nu verkozen is, geeft me toch zo'n warm gevoel van binnen. En neen, dit is geen revanche. Wel voel ik dankbaarheid omdat de democratie en niet de particratie gezegevierd heeft.'
Uw tegenstanders zeggen toch dat u vooral de VLD stokken in de wielen wilde steken?
Anny DM: 'Neen, dit is geen revanche. Wie leeft op revanche, gaat daaraan kapot. Onze familie heeft zwaar geleden onder al die aanvallen (Anny De Maght kreeg zware hartproblemen, nvdr.) Het doet ons goed dat zij die ons zo gekleineerd hebben, daar de weerslag van hebben gekregen. Ze hebben ons hard willen treffen. Wel, de mensen hebben gesproken. Dat al die anderen die zoveel kwaad over ons hebben gesproken, zich maar eens afvragen of ze wel een geweten hebben.'
'Toen ik zelf de eed aflegde als volksvertegenwoordiger, had ik meteen mijn eerste discussie met Guy Verhofstadt. Met hem kom ik nog overeen. Als iemand de VLD kapot heeft gemaakt in Oost-Vlaanderen, is het Karel De Gucht. Nu lacht hij opnieuw in zijn vuistje omdat hij alle fouten van paars in de schoenen van Verhofstadt heeft kunnen schuiven. Schandalig! Die man heeft twee gezichten, voor en achter de schermen.'
Martine DM: 'Voor mij is dat allemaal voorbij. Elk moet maar uitmaken wat goed is en wat fout.'
U werkt vandaag deeltijds in de Koninklijke Bibliotheek in Brussel. Was u wel voorbestemd voor de politiek?
Martine DM: 'Neen, zeker niet. Ik had een afkeer van de politiek. Je mist je moeder, je moet haar delen met zoveel mensen. Als kind wil je je moeder voor jou alleen. Dat heeft me wel gemaakt tot wat ik vandaag ben.'
Waarom koos u dan toch voor de politiek?
Martine DM: 'Omdat ik een mening had, die niet altijd strookte met die van mijn moeder. Zij had haar ervaring, maar de jeugd ziet dat wel anders, hé.'
Anny DM: 'Op bepaalde vlakken was ik ietwat conservatiever.' Martine DM: 'Veel conservatiever!' Anny DM: 'Ik was zeer streng. Toch zijn onze kinderen zelfstandig opgegroeid. Toen Martine zestien was, reed ze met een brommer. Ze ging haar kleren kopen in de Stock Americain. U kan zich wel inbeelden hoe ik reageerde toen ze in het kaki gekleed ging en met bottinen van het leger.'
Martine DM: 'Dat was de gangbare kleding in mijn vriendenkring. Ik voelde me daar niet slecht bij.'
Anny DM: 'Over sommige zaken gingen we niet akkoord, zeker niet als het over homo's en lesbiennes ging. Voor mij mag iedereen privé doen wat hij wil, maar dat lag me niet. Martine heeft me daarin bekeerd.'
In de gemeenteraad zit uw mama soms nog op de publiekstribune. U laat zich daar wel eens door uw mama influisteren, las ik in onze krant.
Anny DM (boos): 'Dat is één keer gebeurd!' U werd zelfs omschreven als de handpop van uw mama?
Anny DM (nog bozer): 'Als ik uw collega tegenkom, zal ik hem eens goed aanpakken.'
Martine DM: 'Het klopt wel dat mijn mama die avond niet heeft gezwegen. We hoorden haar constant commentaar geven, maar dat is dan haar verantwoordelijkheid. Voor zover ik weet was het de tweede keer dat mijn mama op de gemeenteraad aanwezig was.'
Zou u graag hebben dat uw mama uw werkzaamheden ook in de Kamer van op de publiekstribune volgt?
Martine DM: 'Neen! Neen! Dank u. Ik ben trots op mijn familienaam en ik besef dat ik er veel aan te danken heb. Mijn familie betekent alles voor mij, maar ik ben geen afkooksel. Natuurlijk is mijn mama een beetje mijn mentor, en ik zal wel af en toe bij haar te rade gaan. Van haar dossierkennis en ervaring kan ik veel opsteken. Maar uiteindelijk ga ik graag mijn eigen weg.'
Anny DM: 'Dat is ook onze wens: dat wij rustig kunnen leven.'
|
