Wat wel eens over het hoofd gezien wordt is dat menselijke interacties en geloof het zenuwknooppunt vormen van al wat er in de wereld gebeurt. Of het nu gaat om frustraties of levenslust, al de gebeurtenissen zijn daaraan te wijten. En die gevoelens vinden hun uitwerking in de materiële wereld en de economie, de overheid en de overheidsinstellingen, het gerechtsapparaat, de cultuur, de sociologie, de literatuur in de brede zin van het woord, het gedrag van de mensen, zeg maar de beschaving zelf. Dat is de verantwoordelijkheid van alle functies die bekleed worden, in alle structuren waarin iedereen zich bevindt.
Is het niet zo... dat ik met de populaire cultuur niks te maken heb? Stations als Bockstael en Ribaucourt, om maar twee voorbeelden te geven, waar zoveel burgers elkaar kruisen terwijl ze op weg zijn naar hun bestemming, zijn toch het centraal punt van de vervoersmaatschappijen? En zo'n metrostation is toch tegelijkertijd ook het centraal punt van een bepaalde cultuur, een populaire cultuur; en ik moet die cultuur toch mijden? Ik mag er wel "op doorreis" zijn, maar ik mag er geen wortel schieten. Tja. In mijn kinderlijke naïviteit kwam ik nochtans veel verder.
Ja, "de" populaire cultuur... daar moet je een paar kanttekeningen bij plaatsen. De ene populaire cultuur, die ik Bockstael zal noemen, zet zich in feite af tegen een tweede populaire cultuur. Deze laatste heeft mij wel zo geneukt in mijn leven, dat mijn lijden onoverzichtelijk was, en zal geweest zijn. En dat zal ik niet vergeten. Dus tot nu toe is er 1 gemeenschappelijk punt tussen mij en Bockstael, namelijk: 1 gemeenschappelijke vijand. De kinderlijke naïviteit waarvan sprake in de eerste alinea moet zeker niet in verband gebracht worden met een andere vorm van naïviteit, met name het onbewust zijn van de miserie die onze gemeenschappelijke vijand, vertegenwoordigd door die tweede populaire cultuur, aan al de vrienden van Bockstael toebrengt, want die naïviteit is de kwaal van de natie.
Ja, terug naar de kinderlijke naïviteit; verlangen naar de verbroedering met een ondergrondse gemeenschap zoals Bockstael. Dat is ontroerend, maar ja, als het omgekeerd is is dat daarom nog niet slechter. Als je je gans je leven voor die mensen uit de naad werkt, en je komt bedrogen uit, dan ben je beter af zonder. Want dat maakt het werk lichter, en ook het leven. Dat is het voordeel van mensen van bij het begin op een onbevooroordeelde manier te benaderen. Om respectievelijk de goede, en slechte dingen eruit te halen, moet je jezelf eerst met het boeltje mengen. En wel om te leren wat er goed aan is, dan wel slecht. Dat is kennis die je uit de praktijk haalt, niet uit de theorie. En zonder die kennis stelt Bockstael met de nek aankijken toch een probleem. Je kan het probleem voor je uitschuiven, maar niet eindeloos, dus vroeg of laat heb je een probleem: je zal jezelf in de lade van die tweede populaire cultuur, onze gemeenschappelijke vijand, gerangschikt zien. Advantage: Bockstael, en met rede - een twijfelachtige rede, maar toch een rede. Jouw vooroordelen hebben jou de nek omgedraaid, want indien je NIET bevooroordeeld was geweest, dan had je je geest open gehouden voor de goede dingen van Bockstael, zonder je met de slechte dingen in te laten. Vooroordelen zijn de kennis van het gemak, gemak dat jou recht in de schuif van de gemediatiseerde would-be-succescultuur heeft geleid, cultuur die in wezen dezelfde wreedheid hanteert dan deze die van onze planeet de wreedste plaats van het universum maakt. Dezelfde wreedheid die de last op jouw schouders niet zal verlichten, nog in geen duizend jaar. De kinderlijke naïviteit was beneden jouw stand, de vooroordelen kregen vrij spel, en nu heb je een probleem vriend, want Bockstael aan de deur zetten maakt voor jou noch het leven, noch het werk lichter. Maar ik, ik ben met mijn kinderlijke naïviteit zo ver gekomen dat ik de andere betekenis van naïviteit (de kwaal van de natie) achter mij heb gelaten, zodat ik er mij niet meer door moet laten terroriseren. Dus het goede en slechte aan Bockstael zijn met elkaar verstrengeld. Het is een mes dat aan beide kanten snijdt. Het hangt er maar vanaf wat je met naïviteit bedoelt, maar dat kinderlijke was zo slecht nog niet, zo blijkt.
Als twee honden vechten om een been, loopt een derde ermee heen. De twee honden dachten dat de strijd tussen hen zou beslecht worden, en hadden er totaal niet op gerekend dat een derde hond het toneel zou betreden. Twee populaire culturen, elk van hun kant, zijn volledig in beslag genomen door de strijd, en dus laten ze allebei na over hun grenzen heen te kijken. Gevolg; ze steken er allebei de voorwaarden voor hun voortbestaan bij in. Vergeet niet: ik ben het die zich voor hen, voor jullie, uit de naad werkte met mijn complimentjes. Maar nu gaan twee gemeenschappen op in de clash, en zonder mijn complimentjes, zijn ze allen verliezers. En de winnaar is... Ambrosius, de derde hond. Sinds wanneer is het zo moeilijk om te zien dat elk onnozel voorwendsel goed genoeg is om als cultuur te worden verkocht? Sinds de val van de mens. Sinds Adam en Eva dus.
"Ieder die uit God geboren is heeft de wereld overwonnen. " (De Eerste Brief van Johannes 5,4)
|