Besturingssysteem

Kenmerken

Het besturingssysteem wordt meestal van de harde schijf of de solid state drive gelezen, maar ook wel vanuit ROM-geheugen of als live-system vanaf een verwisselbaar medium zoals een USB-stick, diskette, cd-rom, dvd of (voor ingebedde systemen) een flashgeheugen. Een schijfloos systeem, dat wil zeggen een systeem zonder harde schijven, kan opstarten vanaf een netwerk in een zogenaamde Thin client-configuratie. De protocollen BootP en het nieuwere DHCP voorzien hierin.

Het besturingssysteem zorgt onder meer voor het starten en beëindigen van andere programma's, het regelt de toegang tot de harde schijf met het bestandssysteem, het beeldscherm, de invoer van gegevens en de communicatie met de randapparatuur. De andere programma's die gestart kunnen worden, heten applicaties. Zo'n applicatie maakt gebruik van het besturingssysteem door middel van een application programming interface (API). Deze API abstraheert de toegang tot de verschillende randapparatuur, zoals harde schijf, printer en beeldscherm.

Gebruikers kunnen van het besturingssysteem gebruikmaken door middel van een opdrachtregel, zoals MS-DOS of de UNIX-terminal, of een grafische gebruikersomgeving zoals Microsoft Windows of het X Window-systeem.

Taken[bewerken | brontekst bewerken]

Hoofdtaken[bewerken | brontekst bewerken]

• Het opstarten van het systeem; er wordt gezorgd dat alle benodigde bestanden worden geladen.
• Het verdelen van toegang tot systeembronnen (RAM-geheugen, opslag, printer etc.) tussen actieve programma's.
• Actieve programma's de mogelijkheid bieden een gebruikersinterface weer te geven. Vrijwel elk besturingssysteem heeft ook zelf een gebruikers-interface. Voorbeelden zijn de DOS-prompt en Windows Verkenner.
• Programma's uitvoeren. Het uit te voeren programma wordt naar het interne geheugen geschreven. De processor voert de opdracht uit.
• Communicatie met randapparatuur
  • Invoer: via randapparaten zoals het toetsenbord en de muis moet correct verwerkt worden.
  • Uitvoer: via randapparaten zoals de monitor en de printer, deze moeten de juiste instructies krijgen.
• Geheugenbeheer:
  • Intern geheugen: indeling en gebruik ervan door een of meer applicaties.
  • Extern geheugen: Organisatie voor opslag van gegevens en regeling voor het ophalen en wegschrijven van bestanden.

Bijkomende taken in complexere systemen[bewerken | brontekst bewerken]

• Multitasking: bepalen welk programma op welk moment moet draaien (als het besturingssysteem het toelaat dat meer programma's tegelijkertijd draaien).
• Gebruikersbeheer bij servers en multi-useromgevingen.
• Uitvoer van achtergrondprocessen.
• Energiebeheer, voornamelijk bij laptops en computers die op batterijen werke