Ondergrondse papierbak en glasbak, Alphen aan den Rijn
Glasafval is afval van glas, dat mensen produceren. Werd voorheen glas alleen weggegooid als het kapot was, sinds de opkomst van de grootschalige verpakkingsindustrie,
wordt glas ook vaak weggegooid wanneer de inhoud ervan is geconsumeerd.
Glas is dan ook een eenvoudig te maken materiaal, hoewel de fabricage veel energie kost.
Hergebruik
Van de circa 30 kilo verpakkingsglas die iedere Nederlander jaarlijks gebruikt, komt 78% in de glasbak
terecht (cijfers van 2003). Dat glas wordt gebruikt bij het maken van
nieuw glas. Dit levert veel milieuwinst op: hergebruik voorkomt afval,
vermindert het gebruik van grondstoffen en bespaart energie. Het gebruik
van oud glas bij de productie van nieuw glas levert een
energiebesparing van 25% op. Ook het gebruik van meermalig te gebruiken
flessen levert flink wat energie- en grondstofbesparing op.
Het gerecycleerde glas wordt slechts gebruikt voor de productie van
nieuwe glazen producten, vooral flessen, flacons, potten en bokalen,
voor de grote voedingsdistributie en voor de verpakking van industriële
vloeistoffen.
Het glas in de glascontainers wordt opgehaald met speciale
vrachtwagens. De glascontainers zijn uitgerust met een wegklapbare
bodem, waardoor het glas vlot in de vrachtwagen kan worden gestort. Deze
vrachtwagens zijn op hun beurt aangepast aan de verschillende soorten
van containers voor wit en gekleurd glas. In het recyclagebedrijf lost
de vrachtwagen zijn lading gescheiden en op twee opslagplaatsen.
De zuiverheid en de puurheid van de kleur zijn zeer belangrijk voor
de recyclage van het glas. Wit glas mag niet worden gemengd met glas met
een andere kleur. Onzuiverheden zoals faience, zandsteen, porselein, ijzer, aluminium, plastic,
ondoorschijnend glas zijn niet toegelaten. De aanwezigheid van deze
onzuiverheden verhoogt de verwerkingskosten en kan aanleiding geven tot
productiefouten in het nieuwe glas. In het ergste geval worden de ovens
beschadigd: de sortering moet dus op draconische manier gebeuren.
Gemeenten zijn in Nederland verplicht glas van huishoudens apart in te zamelen. Hetzelfde geldt voor gft-afval, papier en karton, textiel, wit- en bruingoed en klein chemisch afval. Dit staat beschreven in hoofdstuk 14 (Afvalscheiding) van het Landelijk afvalbeheerplan (LAP). Als richtlijn geldt één glasbak op 650 inwoners.
Glas wordt in Nederland apart ingezameld en hergebruikt. Nieuw wit
(doorzichtig) glas kan alleen maar gemaakt worden van witte scherven. En
groen en bruin glas kan het beste gemaakt worden van groene en bruine
scherven. Eerst wordt het niet-glas verwijderd: de metalen doppen gaan
naar Hoogovens om hergebruikt te worden. De papieren etiketten worden
losgeweekt tot papierpulp en naar een fabriek gebracht waar er bakstenen van gemaakt worden. Ander vuil, dat mensen onterecht in de glasbak hebben gegooid, wordt verwijderd en gaat naar de gewone vuilverbranding.
Het kleine beetje vuil dat nog aan het glas zit verbrandt op het moment
dat het glas zo verhit wordt dat het smelt. Van het glas zelf blijft
nog wat vervuild gruis over en dit wordt weer gebruikt in de wegenbouw. Al met al blijft er maar heel weinig over dat verbrand of gestort moet worden.
Ondanks de zorg die de meeste mensen die hun flessen naar de
glascontainers brengen, besteden, komt het materiaal niet zuiver aan in
de fabriek. Het gros van de onzuiverheden wordt er manueel verwijderd.
Daarna wordt het glas gebroken in scherven van 5 tot 60 millimeter.
Sommige fabrieken zijn uitgerust met technologische systemen om het glas
te scheiden van de onzuiverheden en zelfs om de glasscherven per kleur
te scheiden. Met behulp van magnetischescheiders worden ijzerhoudende materialen uit de stukken glas gehaald. De niet-ijzerhoudende metalen worden verwijderd door wervelstroomscheiders.
Tetra Pak is een Zweedsemultinational en wereldwijd marktleider in kartonnen verpakkingen voor de voedingsindustrie, zoals verpakkingen voor melk, vruchtensappen en conserven.
Ruimtebesparing en stapelbaarheid zijn grote voordelen van de door
Tetra Pak gebruikte verpakkingen. Tetra Pak verpakt enkel vloeibare
levensmiddelen. Het materiaal van een drankkarton als geheel wordt ook
wel gelamineerd papier genoemd.
Tetra Pak is actief in 150 landen en beschikt over zestig productielocaties. Het hoofdkantoor van Tetra Pak is gevestigd in Zwitserland. De omzet bedroeg in 2007 zo'n 8,6 miljard euro en in 2011 10,4 miljard (netto) euro met wereldwijd een verkoop van bijna 70 miljard verpakkingen. Er werken wereldwijd ongeveer 21.000 mensen.
een tetra pak bestaat uit:
75% karton: voor de stevigheid
20% plastiek: voor een perfecte sluiting als bindmiddel tussen de verschillende lagen
5% aluminium: als bescherming tegen licht en lucht
Conserveringsmethoden of bewaarmethodes, zijn methodes waardoor voedsel langer houdbaar gemaakt wordt.
Er
wordt iets met het voedsel gedaan zoals verhit, gedroogd of juist
gekoeld. Ook straling wordt toegepast. De meest voorkomende
conserveringsmethoden zijn de volgende:
Smaakzin is het vermogen van een organisme om bepaalde chemische samenstellingen direct als smaken waar te nemen. Het is één van de vijf klassieke zintuigen van mensen en sommige diersoorten. Het orgaan waar de smaakreceptoren liggen, is de tong. Maar ook achterin de mondholte bevinden zich smaakreceptoren.
Werking van het smaakzintuig
Bij mensen bestaat het smaakzintuig uit smaakpapillen op de tong en
achterin de mondholte, die 'smaakknoppen' bevatten welke daarop
aangetroffen chemische samenstellingen omzetten in actiepotentialen naar drie van de twaalf hersenzenuwen.
De zevende gezichtszenuw, de nervus facialis, draagt (via een aftakking, de chorda tympani) smaaksensaties van voorste twee derde van de tong, terwijl de nervus glossopharyngicus de smaaksensaties van het achterste één derde van de tong draagt. De nervus vagus ontvangt de smaaksensaties van de rug van de mondholte.
De informatie van de schedelzenuwen wordt verwerkt door het smaakcentrum in de hersenen.
Primaire smaken
Als algemene regel is de smaak een perceptie van de interactie van de fundamentele smaken van zoet, zuur, bitter, zout, en umami.
De gevoeligheid van de voor de smaakwaarneming verantwoordelijke chemoreceptoren
is vele male geringer dan die van de chemoreceptoren in de neus.
Hierbij moet wel aangetekend worden dat alcohol een van de weinige
zuivere stoffen is die zowel een smaak- als een geursensatie
veroorzaakt.
Zuur is gerelateerd aan een hoge concentratie van waterstofionen.
Zuivere zoutsmaak wordt slechts opgewekt door NaCl.
Zoet kan worden opgeroepen door suikers, maar er is geen eenduidig verband tussen de mate van zoetheid en een specifieke chemische eigenschap.
Umami
geeft een indruk van hartigheid, heeft een stimulerende invloed op de
perceptie van andere smaken en wordt veroorzaakt door aminozuren, met
name mononatriumglutamaat (Ve Tsin).
Bij experimenteel onderzoek wordt gebruikgemaakt van: azijn voor zuur, rietsuiker voor zoet, kinine voor bitter, NaCl voor zout en mononatriumglutamaat voor umami. Alle smaken kunnen worden gemaakt door menging van deze primaire smaken met uitzondering van de zeepsmaak waarvoor alkalische stoffen nodig zijn.
De Warenwet stelt deze aanduiding verplicht voor producten die zeer bederfelijk zijn, zoals vlees en verse groenten. Deze producten dienen gekoeld bewaard te worden in de winkel om microbiologischbederf
of uitgroei van ziekteverwekkende bacteriën te voorkomen. De
bewaartermijn van deze producten is in de regel minder dan vijf dagen.
Volgens de wet is er zelfs sprake van een zeer bederfelijk product als
het product bewaard wordt beneden 7° (tussen 0° en 6°). Producten met
het opschrift Te gebruiken tot [dd/mm/jjjj] moeten na het
verstrijken van deze datum direct worden weggegooid. Indien de fabrikant
een bewaartemperatuur voorschrijft tussen 0° en 6° dient de fabrikant
een aanvullende waarschuwing of een productbeschrijving aan het product
toe te voegen. Hierop moet worden vermeld hoeveel dagen na aankoop het
product nog bewaard kan worden. Hierbij mag de reeds vermelde
consumptiedatum niet worden overschreden.
"Ten minste houdbaar tot"
Op alle overige producten, waarvoor de verplichting geldt een
houdbaarheidsdatum te vermelden, dient gebruikgemaakt te worden van de
vermelding Ten minste houdbaar tot [dd/mm/jjjj]. De afkorting t.h.t. of THT
wordt hier soms voor gebruikt. Het gaat hierbij om producten die een
houdbaarheidsdatum hebben van vijf dagen of meer. In tegenstelling tot
de vermelding "te gebruiken tot" is deze vermelding níet een uiterste
consumptiedatum. De fabrikant garandeert de kwaliteit van zijn product
tot de vermelde datum. Na het verstrijken van deze datum kan de
kwaliteit van het product achteruitgaan, maar kan het nog steeds
geschikt voor consumptie zijn.
Het biologische begrip biomassa slaat op de totale massa (het drooggewicht) van organismen in ecosystemen. Hieronder valt zowel plantaardig als dierlijk materiaal. De biomassa is relatief het kleinst in arctische gebieden en in woestijnen, en het grootst in de tropen. Naarmate het milieu minder gestoord is en het klimaat minder extreem is, is de biomassa van de ecosystemen groter.
Een serieschakeling is in de elektronica een configuratie van componenten of deelschakelingen waarbij de stroom door de individuele componenten (of deelschakelingen) gelijk is en de spanning over alle deelcomponenten wordt verdeeld.
Twee dioden staan bijvoorbeeld in serie als de kathode van de ene verbonden is met de anode van de andere.
Een parallelschakeling is in de elektronica een configuratie van componenten of deelschakelingen waarbij de stroom over de individuele componenten (of deelschakelingen) wordt verdeeld en de spanning op alle deelcomponenten gelijk is.
Twee dioden staan bijvoorbeeld parallel als zowel beide kathodes als beide anodes met elkaar zijn verbonden. Deze verbindingen vormen de aansluitingen van de (conceptuele) vervangingsschakeling.
Veel componenten kennen maar één manier van parallel schakelen uit hoofde van hun symmetrie. Elke weerstand in een schakeling is (elektronisch gezien) om te keren zonder het functioneren van de schakeling te veranderen. Componenten als diodes missen deze symmetrie, hun aansluitingen zijn niet equivalent. Wanneer deze componenten omgekeerd parallel geschakeld worden, spreekt men van antiparallelschakeling.
Een zonnepaneel moet niet worden verward met een zonnecollector. Deze is op een ander principe gebaseerd, namelijk opwarming van een stromend medium, meestal water.
In de praktijk werkt men meestal met standaardpanelen van bijvoorbeeld 60 vierkante zonnecellen van elk 156 mm zijde, wat overeenkomt met een afmeting van het paneel van ongeveer 1,6 m².
Elektrische stroom is het verplaatsen van ladingdragers door een geleider of een halfgeleider onder invloed van een potensiaalverschil.
Traditioneel wordt elektrische stroom uitgedrukt als de verplaatsing van positieve lading. Nu het bekend is dat elektrische stroom doorgaans wordt veroorzaakt door elektronen, die zich in tegengestelde richting verplaatsen, heeft men het elektron per definitie een negatieve lading toegekend. De oude definitie van stroomrichting blijft daarom van kracht.
Elektrische stroom wordt doorgaans weergegeven met de letter I (van intensiteit) en kan worden beschreven als verplaatsing van elektrische lading per tijdseenheid.
