Ergonomie is de wetenschappelijke studie van de mens in relatie tot zijn omgeving. Dit kan een product, ruimte of werkplek
zijn. Ergonomie zit vervat in ons dagelijks leven, maar is vooral
bekend in arbeidssituaties. Het is afgeleid van de Griekse woorden
ergon (werk) en nomos (wet) en moet ervoor zorgen dat de veiligheid
en gezondheid van de werknemers verzekerd wordt. Bij het ontwerpen van
consumentengoederen en interieurs speelt vooral comfort en het
doeltreffend functioneren een rol.
De Nederlandse Vereniging voor Ergonomie hanteert de volgende definitie voor ergonomie:
- Ergonomie streeft naar het zodanig ontwerpen van
gebruiksvoorwerpen, technische systemen en taken dat de veiligheid, de
gezondheid, het comfort en het doeltreffend functioneren van mensen
wordt bevorderd.
In augustus 2000 formuleerde de IEA (International Ergonomics Association[1]) volgende definitie:
- Ergonomie (of human factors) is de wetenschappelijke discipline
die zich bezighoudt met het begrijpen van de interactie tussen de mens
en andere elementen van een systeem. Het is het beroep dat de theorie,
principes, gegevens en methodes toepast om zo te ontwerpen dat het
menselijk welzijn en de globale prestatie van het systeem
geoptimaliseerd wordt."
"De ergonoom
draagt bij tot het zodanig ontwerpen en evalueren van taken, jobs,
producten, ruimtes en systemen dat ze tegemoetkomen aan de noden,
mogelijkheden en beperkingen van mensen."
Verder worden nog drie specialisatiedomeinen afgebakend:
- Fysieke ergonomie: houdt rekening met de menselijke anatomie, antropometrie, fysiologie,
biomechanica in relatie tot de fysieke activiteit. Relevante topics
zijn de werkhoudingen, manueel hanteren van lasten, repetitieve
bewegingen, werkgerelateerde musculoskeletale klachten,
werkplekinrichting, veiligheid en gezondheid.
- Cognitieve ergonomie bestudeert de mentale processen zoals
perceptie, geheugen, denken en motorische reacties in de interactie
tussen mens en systeem. Relevante topics zijn de mentale werkbelasting,
beslissen, mens-computer interactie, menselijke betrouwbaarheid, stress
en training.
- Organisatie ergonomie focust op het optimaliseren van
sociotechnische systemen zoals organisatiestructuren en processen.
Onderwerpen zijn communicatie, ontwerpen van werkplekken en tijden,
teamwork, participatieve ergonomie, telewerken en kwaliteitszorg.
|