Pasteuriseren: is een proces in de voedselindustrie dat schadelijke bacteriën in aan bederf onderhevige voedselproducten vernietigt door het voedsel kort te verhitten (tot 72 °C). Hierbij wordt de smaak van het product het minst aangetast, maar worden ook niet alle bacteriën gedood.
Inleggen in : het zout/ het zuur/ de suiker/ alcohol zorgen ervoor dat microben hun werk niet kunnen doen.
Steriliseren : is het opzettelijk doden van micro-organismen, zoals bacteriën, virussen, schimmels en sporen. Steriliseren van voedsel gebeurt door sterke verhitting (boven 100°C), of met hoge dosis straling. Hierbij gaat alle bacteriën eraan maar verandert de smaak wel.
Drogen: is het (natuurlijk of kunstmatige) proces waarin het watergehalte van een stof of voorwerp wordt verlaagd.
Vacuüm verpakken: in dagelijkse taalgebruik hanteert men ook wel de term luchtledig.
Roken: is het bewerken van voedsel door het in rook van smeulend hout te hangen.
Fruitsap is niet zo goed voor de tanden. Het bevat een bepaalde PHwaarde (= zuurte graad) die het glazuur aantast. drink dus fruitsap met mate of gebruik er onmiddellijk een kalkhoudend middel na zoals (mels-kaas). Die verminderden het zuur-effect.
Eisen verpakking:
Fruitsap stelt veel eisen aan de verpakking:
1.Het moet beschermen tegen licht. 2.Langdurig kunnen bewaren. 3.Het moet beschermen tegen microben. 4.Makkelijk op te slaan zijn en te bewaren.
De meeste ideale verpakkingen:
1.Glas
2.Plastic
3.Brik
Waarom deze verpakkingen? Ze zijn alle 3 recycleerbaar en het goedkoopst.Maar 3 is het beste omdat het beschermd is tegen microben en je kan het lang bewaren.
Steenkool vinden we diep in de bode,op ongeveer 700-800 meter diep.Een streek waar men steenkool ontgint noemt men een steenkoolbekken.
In België hebben we 2 steenkoolbekkens
-Zuidelijke bekken rond Luik en Charleroi
-Kempense bekken in Beringen,Genk,Houthalen en Zolder.
Hoe werd steenkool naar de oppervlakte gebracht?
Met hele grote machines werden de schachten gegraven of geboord.Daarin werd de steenkool opgegraven.De tunnels waar de mensen in moesten werken of beter gezegd steenkool moesten vinden waren ca. 60 cm breed.De gemiddelde dagtemperatuur was 40-50 C°.Ze zaten 800 meter onder de grond.Er was ook kinderardbeid. In de mijnen moesten de kinderen karren duwen.
Nut van de kanaries?
Ze stuurden de beestjes de mijnschacht in om te zien of er GAS aanwezig was.Kwam de kanarie terug naar boven(naar het licht)dan was alles veilig en konden de mijnwerkers afdalen .
Voordelen:
- Steenkool is te vinden in tal van plaatsen in de wereld en er is nog grote hoeveelheid te ontginnen.
- Steenkool kan gemakkelijk worden vervoerd naar centrales.
- Steenkool os een relatief goedkope energiebron.
Nadelen:
- Steekool wordt ontgonnen in mijnen.Het werken in mijnen is dikwijls gevaarlijk en zeer ongezond.
- Mijnwerkes kijgen de ziekten stoflong als ze te veel van het kolengruis inademen.
- Steenkool is een niet hernieuwbare energiebron en zal ongeveer over 100 jaar uitgeput zijn.
- Het transport van steenkool per vrachtwagen en trein van de mijn naar de centrale veroorzaakt vervuiling
- Brandende steenkolen produceren vervuilende gassen zoals zwaveldioxide;die zure regen te maken
Wind ontstaat door verschillende temperaturen in de luchtlagen.
Windsnelheid ontstaat uitgedrukt in Beaufort.Vanaf 30km/uur= 5 beaufort kan men energie uit de wind halen.Een windmolen gebruikt men om granen of tabak te malen. Een windturbine levert men elektriciteit.
Waar worden windturbines geplaatst?
- Op bermen van autostrades
- In weiden
- In zee
- Aan havengeulen
-Op heuvels en bergtoppen
Er zijn windturbineparken in België:
Aan de autostrade in Gistel/Haven Zeebrugge/Industrieterrein Brugge/Weide Lombardsijde/...
Voordelen:
- Wind is gratis
- Windenergie levert geen broeikasgassen
- Windparken hebben geen invloed op het terrein waarop ze geplaatst zijn.
- Windenergieproductie is relatief eenvoudig en goedkoop.
- De productie brengt evenmin schadelijke of gevaarlijk afval met zich mee.
- Hoe meer windenergie we opwekken,hoe minder we beperkt beschikbare energiebronnen zoals olie,gas,uranium of kolen aanspreken.
- Bij de productie van windenergie wordt geen CO2 noch een andere schadelijke stof uitgestoten.
Nadelen:
- Landschapsverontreiniging:turbines ontsieren het landschap.
- Geluidsoverlast:door het bewegen van de rotorbladen (propellers) ontstaat geluid. Die bedraagt ongeveer 96 decibel. Moderne turbines hoor je niet meer vanop een afstand van 250-300 meter.
- Vogelsterfte: vogels vliegen tegen de rotorbladen aan en sterven.
Besluit: Wind is een milieuvriendelijke energiebron.
Waterkrachtcentrale of hydraulische centrale is een elecktriciteitcentrale die stromend of neerstortend water gebruikt om een tribune in beweging te brengen.
Vindplaatsen?
Waterkrachtcentrales bevinden zich op stromen of rivieren
Soorten waterkrachtcentrales?
Riviercentrale:
Een riviercentrale ligt aan een ingedijkte waterloop. Het verval is licht en ligt in het algemeen tussen de drie en 15 meter. Het volume en de stroomsnelheid van het water door de turbines hangen af van het debiet van de rivier.
Pompcentrale:
Deze komen vooral voor in gebieden met bergen zoals Zwitserland. Het water wordt tijdens perioden met een lager energieverbruik, bijvoorbeeld 's nachts en in het weekend, naar een hoger gelegen waterbekken gepompt. Is er veel vraag naar elektriciteit dan stroomt het water van het boven- naar het benedenbekken via de turbines die de benodigde elektriciteit produceren.
Stuwdamcentrale:
Een stuwdamcentrale verzamelt eerst een grote hoeveelheid water in een kunstmatig stuwmeer. De turbine bevindt zich ofwel aan de voet van de dam of verder stroomafwaarts langs de rivier. In het laatste geval zijn de stuwdam en de machinezaal waar de turbines zich bevinden met elkaar verbonden door een dikke pijpleiding. In de machinezaal drukt het water op de schoepen van een turbine, die op haar beurt een alternator aandrijft.
Getijdencentrale:
Bij een getijdencentale wordt energie gewonnen door gebruik te maken van het verschil in waterhoogte tussen eb en vloed.Op sommige plaatsen langs de zeekust waar grote trechtervormige inhammen bestaan, kan het waterhoogteverschil tot vele meters oplopen. Dit is voldoende om bij vloed het hoge water achter een dam te vangen en dit bij laag water via turbines gekoppeld aan generatoren terug te laten lopen naar zee.
Voordelen:
- Het gebruikte water is gratis.
- Het is een bron van hernieuwbare energie.
- Er worden geen geen broeikaseffecten uitgestoten in een waterkrachtcentrale.
Nadelen:
- Het is duur om een dam te bouwen
- De stuwdam en het stuwmeer veranderen de biotopen uit de omgeving en dit kan een enorme impact hebben op de oorspronkelijke wilde dieren en planten.
- Er zijn veel hectaren grond nodig om dit soort centrale te bouwen.
- Als het niet genoeg regent is er onvoldoende water om de tribunes krachtig genoeg te doen draaien
De abacus (voorloper van rekenmachine en computer ):
Een abacus (meervoud: abaci), ook telraam of rekenrek genoemd, is een mechanisme om sommen en andere wiskundige berekeningen mee uit te voeren. In de westerse wereld wordt de abacus tegenwoordig hoofdzakelijk gebruikt als didactisch hulpmiddel bij het leren rekenen. Met name in het Verre Oosten wordt hij nog wel gebruikt in winkels en dergelijke.
Het onderwijs:
Met een abacus kunnen bewerkingen met grote getallen worden uitgerekend. De kralen om de verschillende verticale staven representeren honderdtallen, tientallen of eenheden. In het onderwijs wordt hiermee het principe van lenen en inwisselen bij het cijferen concreet en visueel gemaakt. Het is een soort telraam dat de Romeinen vaak gebruikten op school.
Het verschil tussen een telraam en een abacus:
Het verschil met een telraam is dat op een telraam de kralen altijd staan voor eenheden. Een telraam heeft horizontale staven. Soms zijn de kralen per 5 of 10 voorzien van dezelfde kleur om zodoende een structuur zichtbaar te maken voor de leerlingen. In het onderwijs wordt een telraam vaak rekenrek genoemd.
Een laptop, schootcomputer of notebook is een draagbare computer die in principe op de schoot kan worden gebruikt. Laptops worden vooral gebruikt door mensen die op verschillende locaties met hun computer werken. In de praktijk worden laptops vaak op een bureau of tafel geplaatst. Een netbook is een lichtere en vaak goedkopere laptop. Een laptop heeft het merendeel van dezelfde componenten als een vaste computer, met inbegrip van een beeldscherm, een toetsenbord, een aanwijsapparaat zoals een touchpad (ook bekend als een trackpad) en/of een pointing stick en luidsprekers in een enkele eenheid. Een laptop wordt gevoed door elektriciteit via een wisselstroomadapter en kan uit de buurt van een stopcontact worden gebruikt door de oplaadbare batterij.
Van een computer naar een laptop:
De eerste draagbare computers verschenen in het begin van de jaren tachtig. Zij waren in vergelijking met de huidige laptops log, onhandig en zwaar, zoals de Osborne 1 die meer dan 10 kg woog. Het scherm was vaak niet meer dan een paar centimeter groot. Een van de eerste computers die men met recht laptop zou kunnen noemen, was de GRiD Compass die in 1982 op de markt kwam - maar door zijn hoge prijs (ca. 8000 Amerikaanse dollar) vooral terechtkwam bij managers en de Amerikaanse overheid. Vanaf halverwege de jaren tachtig kwamen fabrikanten als Toshiba met 'betaalbare' laptops. De technologie van laptops heeft een flinke ontwikkeling doorgemaakt en sinds ongeveer 2005 doet een grote krachtige laptop niet onder voor een middelmaat desktop-pc. De kleinere laptops zijn door de warmteontwikkeling van de processor nog wel veel beperkter in snelheid dan een desktop.
Soorten laptops:
Er worden veel verschillende soorten laptops geproduceerd. Zo zijn er onder andere laptops, notebooks, netbooks. In de volksmond wordt er weinig onderscheid gemaakt tussen een laptop en een notebook. Daarnaast zijn er ook nog meer gespecialiseerde laptops, zoals gaming laptops, school laptops, desktopvervangende laptops en laptops voor audio/video. Tegenwoordig komen ook tablet pc's op de markt die als laptop ingesteld kunnen worden, door ze aan te sluiten op een toetsenbord.
De uitvinder :
Bill Moggridge werd geboren op 25 juli 1943 in Londen maar woonde een groot deel van zijn leven in de Verenigde Staten. Hij studeerde industrieel ontwerp in Londen en vertrok na het voltooien van zijn studie in 1965 naar de Verenigde Staten, omdat hij daar meer kansen op de arbeidsmarkt zag. In 1969 keerde hij korte tijd terug naar Londen, maar in 1979 vestigde hij zich voorgoed in de Verenigde Staten. Hij was toen al directeur van het industrieel ontwerp bedrijf ID Two. In 1979 ontwikkelde ID Two de eerste laptop voor Grid Systems. De Grid Compass werd in de jaren 80 onder andere gebruikt door NASA, omdat het zon licht apparaat was. Ook in het Amerikaanse leger nam men de Grid Compass mee naar gevechtsmissies.