Ventilatie is het tegelijkertijd afvoeren van vervuilde lucht en vocht; en toevoeren van frisse lucht. Als deze toe- en afvoer voortdurend plaatsvindt, kun je spreken van een gezond binnenklimaat. Het is lastig en daarom een onderkend probleem om te 'zien' of het binnenklimaat gezond of ongezond is. Een teveel aan vocht is vaak de belangrijkste vervuiler als het om de kwaliteit van de lucht gaat. Een - soms letterlijk teken aan de wand of de binnenlucht te vochtig is, is schimmelvorming op de muren of het plafond.
Ook condens op koude delen, zoals ramen zeggen iets over de te hoge vochtigheid binnen. En te veel vocht kan nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid van de bewoners. Het kan benauwdheid, hoofdpijn, slijmvorming, chronische neusverkoudheid en vermoeidheid veroorzaken. Het is echter niet het vocht zelf dat ziekmakend is. Vocht bevordert de groei van schimmels en huisstofmijten, die op hun beurt weer astma en bronchitis kunnen veroorzaken bij personen die daarvoor aanleg hebben. Bovendien kunnen huisstofmijten eczeem veroorzaken. Goed en regelmatig ventileren van een woning is dus belangrijk voor de gezondheid. Bovendien zorgt frisse lucht ervoor dat je je fit en prettig voelt, frisse lucht verhoogt de concentratie en is beter tegen allergieën.
Tip: Naast ventileren helpt een gelijkmatige verwarming in huis ook om een hoge relatieve luchtvochtigheid binnen tegen te gaan. Warme lucht in huis (rond de 20°C) zorgt ervoor dat de wanden en vloeren ook warm worden. Dat voorkomt dat aan deze oppervlakken waterdamp condenseert. Bovendien bevordert warmte binnenshuis de thermische trek.
Natuurlijke'trek' Er zijn drie manieren om te ventileren: natuurlijke, mechanische en balansventilatie. Bij natuurlijke ventilatie vindt de afvoer van de vervuilde binnenlucht plaats dankzij een natuurlijke 'trek'. Door een raam op een kier te zetten, twee à drie centimeter is al genoeg, en door de ventilatieroosters open te laten staan, ontstaat die 'trek' door wind en temperatuursverschillen tussen binnen en buiten. Voordeel van de natuurlijke ventilatie is dat het in aanschaf niks kost. Nadeel is echter, zeker in de herfst en winter, dat warme lucht uit de woning verdwijnt terwijl er koude lucht voor in de plaats de woning in komt. Dat betekent dus dat natuurlijke ventilatie een groot beroep doet op de verwarmingsinstallatie en dat het gasverbruik bij natuurlijke ventilatie hoger en dus duurder is dan wanneer de ventilatie automatisch gebeurt. Een ander nadeel van natuurlijke ventilatie is dat je niet zeker weet of je werkelijk lucht afvoert. Zo zal de natuurlijke ventilatie in een goed geïsoleerd huis lastiger zijn dan in een huis met 'gaten en kieren'.
Tips voor een goede ventilatie:
Ventileer de woonkamer altijd. De woonkamer is een plek waar u vaak en vaak met meerdere mensen bent. Juist daar is een goede ventilatie erg belangrijk. Als regel geldt: hoe meer mensen er zijn, hoe meer u moet ventileren.
Gebruik de afzuigkap als u kookt, en laat hem daarna iets langer aanstaan. Het afzuigsysteem werkt beter als u een raam naar buiten openzet.
Als u douchet, zet dan de ventilatie op de hoogste stand en laat die nog een half uurtje langer draaien.
Zet een raam open als u slaapt. Als u slaapt, produceert uw lichaam namelijk vocht. Meer dan u denkt. Het vocht trekt in uw matras en hoofdkussen als u niet goed ventileert. Lucht de slaapkamer ook overdag.
