Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
Wereldgeschiedenis
Model figurines
01-08-2015
Voorstelling
Modelbouw... Ik heb het hier nu niet over treintjes, autos', vliegtuigen, maar we maken een reis door de geschiedenis aan de hand van gemodelleerde miniatuur figuren (al dan niet in plastic, resine of lood) en dito taferelen (diorama's).
Ook wordt er uitgebreid aandacht besteed aan diverse gebeurtenissen en belangrijke personaliteiten.
Modelbouw... . Ik verkeerde een beetje in de dualiteit tussen: "hoe modelbouw ik het mooist", en "hoe modelbouw ik het liefst".
Zelf heb ik - zoals vele anderen - ook stilgestaan bij deze vraag.
Het heeft toen wat tijd gekost om mezelf te positioneren in deze tweestrijd.
Mijn mening is dat figuur-modelbouw onafhankelijk is van de techniek, technologie of gebruikt materiaal, zolang het model reëel is, en niet virtueel blijft als een ongrijpbaar computerontwerp.
Het moet tastbaar zijn, een fysieke creatie. Hoe men tot het resultaat komt is in feite eender.
Tegenwoordig kan met hulp van computer en/of fotografie (etsen, laseren, 3D-printen,...) veel fijnere en mooiere dingen maken dan met de hand, vooral wanneer het erg klein en fijn werken wordt.
En ik bewonder de modelbouwers die deze techniek onder de knie krijgen en dit gebruiken om tot hun creaties te komen.
Maar ik hou het voorlopig op gezellig vingerwerk. Daar vind ik nog het meeste plezier in.
Ik haal nooit de kwaliteit van boven aangehaalde technieken, maar dat stoort me niet echt.
Ik zoek om met traditionele technieken de impressie, indruk en uitstraling weer te geven van het kleinere model, door veel in detail te gaan.
Wat ik hier breng is zonder meer modelbouw van hoog niveau.
Deze blog is tot stand gekomen dank zij onderstaande kunstenaars :
Anders Heinz, Artist prservation, Bob Sarnowski, Calvin Tan, John Long, Keith Rocco, Kreston Peckham, Lou Masses, Maurizio Brunno, Pete Culos, Pete herrerra, Rick Reeves, Stephen Mallia,
Military Miniature Society of Illinois, Patrick Kirk, Marion & Alan Ball,
Third Reich in Ruins, Official Oktoberfes, Rick Steves, The Travel Channel, The Artist Preservation Group
Ben Jakobsen, Bob Letterman, Dani Serrano, Detlev Kaczmarec, Diego Jos Jiménez Molina, Ernesto Reyes, Federico Sangregorio, Fernando Ruiz, Galeria de Autor, Gary Dombrowski - Historical Paintings,
Garie Sim, Glenn Bartolotti, Jaume Ortiz, Jim Johnston, Jose Luis Muñoz Bataller, Julian Yap, Kim Man Jin, Krisztián Bódi, Laurent Borget, Lee Sang Eon, Luc Klinkers, Marcin Skrzypek,
Marijn Van Gils, Markus Lack, Matt Springer, Matt Wellhouser, Matt Yate, Pablo Roig, Pepa Saavedra, Pepe Gallardo, Pete Herrer, Pongsatorn Kanthaboon, Radosław Pituch, Richard Knorrek, Rick Lawler,
Robert Doepp, Roman Navarro, Rubén González, Samuel Pérez, Scott Caple , Sheperd Pain , Terry Ashley, Young Won Jin, Guy Vandendriessche.
De modelbouwdozen zijn van :
Herpa, Hasegawa, Academy, BBurago, Protech, Faller, Preiser, Trix, Proxon, Artesania, Latina, Minichamps, Badger, Scalextric, Mehano, Dub City, Jada Toys,
Ixomodels, BB Guns, Hät, Maisto, Corgi, Align, Dragon Models, Futaba, Kyosho, Nikko, Revell, Tamiya, Traxxas , Carrera, Fleischmann, Italeri, Märklin, Reely, Robbe, Team C Racing
De modelbouwers hebben dit bereikt met koppig doorzetten, fijnzinnig gevoel voor detail en de wil om grenzen te verzetten om aan hun eigen hoge eisen te voldoen.
Resultaat : figurine- en diorama-modelbouw van de hoogste plank.
Tyrannosaurus behoort tot de groep van de Tyrannosauridae en leefde ongeveer zeventig tot vijfenzestig miljoen jaar geleden, tijdens het late Krijt, in het westelijk deel van het huidige Noord-Amerika.
Het eerste fossiel van Tyrannosaurus werd ontdekt in 1874. In 1905 werd de typesoort van het geslacht benoemd : Tyrannosaurus rex, de "koning van de tiransauriërs".
Er zijn later nog andere soorten binnen het geslacht benoemd, maar meestal wordt T. rex als de enige echte soort gezien.
De laatste jaren zijn tientallen skeletten van T. rex gevonden, zodat wetenschappers een goed beeld kregen van hoe het dier er uitzag.
Tyrannosaurus was een reusachtige vleeseter, die tot veertien meter lang en acht ton zwaar kon worden.
Hij liep op sterke, hoge achterpoten waarbij de horizontale, brede romp in evenwicht gehouden werd door een korte, zware staart. De voorpoten waren heel klein.
De prooi werd aangevallen met de grote, zwaargebouwde kop. Uitgerust met lange tanden en zware spieren konden de kaken een enorme bijtkracht uitoefenen.
Tyrannosaurus joeg op grote plantenetende dinosauriërs, waarvan sommige, zoals Triceratops en Ankylosaurus, zich goed wisten te verdedigen zodat ze snel met enkele krachtige beten uitgeschakeld moesten worden.
T. rex was warmbloedig en ademde met behulp van luchtzakken die voortdurend verse lucht in één richting door de longen persten.
Hoewel de volwassen dieren schubben hadden, bezaten de jongen waarschijnlijk een primitief verenkleed om warm te blijven.
Tyrannosaurus kon vrij snel stappen, maar de geleerden zijn het er niet over eens of hij gezien zijn hoge gewicht ook kon rennen.
De meesten denken dat hij wel een echt roofdier was en geen aaseter, zoals soms wordt gesteld.
Tyrannosaurus is de bekendste van alle dinosauriërs geworden doordat hij in boeken werd voorgesteld als het grootste landroofdier uit de wereldgeschiedenis.
De in 1915 ontdekte Spinosaurus uit Egypte is echter aanzienlijk groter.
In 1889 kreeg het geslacht van de beroemde professor Othniel Charles Marsh zijn naam, die "driehoorngezicht" betekent.
De eerstbenoemde typesoort is Triceratops horridus. Later werden er veel meer fossielen van opgegraven die allemaal een beetje in vorm verschilden.
Marsh en andere geleerden zouden daarvoor nog eens zestien soorten benoemen. Tegenwoordig denken de wetenschappers dat het bij de meeste hiervan niet om aparte soorten gaat.
Misschien is alleen T. horridus echt. Het kan zijn dat er nog een tweede soort was: T. prorsus.
Door de vele vondsten is de bouw van het dier goed bekend. Triceratops was erg groot. Hij kon negen meter lang, drie meter hoog en dertien ton zwaar worden.
Hij had een enorme kop, een korte stevige nek, een gedrongen smalle romp en een korte staart die een beetje afhing maar niet over de grond sleepte.
De huid was bedekt met schubben waarvan de kleur onbekend is. Het lichaam rustte op vier poten die zeer zwaar gespierd waren.
De stand van de achterpoten was recht. De voorpoten stonden meer gespreid met de ellebogen iets naar buiten gericht. De binnenste vingers en tenen droegen kleine hoefvormige nagels.
De kop was langwerpig. Op de achterkant van de schedel groeide een breed beenschild dat tot over de nek en schouders liep.
Boven de ogen stonden twee lange hoorns. Een derde, kortere, hoorn was op de neus geplaatst. De smalle snuit droeg een scherpe hoornsnavel.
Daarmee rukte Triceratops struiken uit de grond die door scherpe rijen kleine tanden in stukken geknipt werden. Die werden meteen doorgeslikt en in de grote buikholte verder verteerd.
De geleerden zijn het er niet over eens waartoe het nekschild en de hoorns dienden.
Ze kunnen gebruikt zijn om zich te verdedigen tegen de gigantische Tyrannosaurus rex, het belangrijkste roofdier dat in het leefgebied van Triceratops voorkwam.
Die mogelijkheid heeft Triceratops tot een van de bekendste dinosauriërs bij het grote publiek gemaakt.
Maar sommige wetenschappers denken dat er alleen onderling mee gevochten werd, om te bepalen wie het sterkst was.
Anderen geloven dat ze slechts bedoeld waren om mee te pronken of om de verschillende soorten uit elkaar te houden.
In het gebied in Noord-Amerika waar hij leefde, behoorde Triceratops tot de talrijkste gewervelde planteneters.
Hij werd vermoedelijk 66 miljoen jaar geleden aan het eind van het Krijt uitgeroeid door de inslag van een grote meteoriet.
Daarmee was Triceratops een van de laatste grote dinosauriërs.
Stegosaurus leefde 150 miljoen jaar geleden tijdens het Late Jura in Noord-Amerika en is met negen meter lengte de grootste bekende stegosauriër.
Het eerste fossiel van Stegosaurus werd ontdekt in 1877. Het geslacht kreeg datzelfde jaar van de beroemde professor Marsh zijn naam, die "daksauriër" betekent.
Er werden later nog veel meer fossielen van Stegosaurus gevonden. Vaak werden die als aparte soorten gezien, ook als hun skelet maar weinig anders was.
In totaal zijn er zo veertien soorten benoemd binnen het geslacht. Welke soorten daarvan echt zijn, is erg omstreden.
Tegenwoordig wordt geen enkele door alle wetenschappers als geldig beschouwd, zelfs niet de typesoortStegosaurus armatus.
Stegosaurus is een van de bekendste dinosauriërs wegens zijn opvallende uiterlijk. Hij had lange rechte achterpoten en korte sterke voorpoten.
Door de rechte benen was hij niet in staat te rennen. Anders dan oude afbeeldingen laten zien, hield hij zijn staart hoog in de lucht.
Aan het uiteinde van die staart stonden twee paar lange stekels. Daarmee kon hij zich verdedigen tegen roofdieren, waar hij niet voor kon weglopen.
Hij werd extra beschermd door kleine beenplaatjes op zijn hals. Op zijn rug stond een rij van zeventien grote puntige beenplaten die om en om geplaatst waren tot het einde van de staart.
De geleerden zijn het er niet over eens waartoe die platen dienden. Misschien beschermden ze de rug tegen een aanval maar het kan ook zijn dat ze door het dier gebruikt werden om af te koelen of om indruk mee te maken op roofdieren en soortgenoten.
Stegosaurus had een kleine langgerekte kop met een snavel en kleine tanden aan het einde van een slanke nek.
Daarmee rukte hij stukken plant af die ongekauwd werden ingeslikt om in de enorme buikholte door bacteriën verteerd te worden.
Omdat de nek niet zo heel lang was, ging het dier wellicht soms op zijn achterpoten staan om hogere takken of zaden te bereiken.
Maar volgens de meeste wetenschappers at hij meestal de lage planten die verspreid in het droge landschap stonden waar hij leefde.
huidige Noord-Amerika. Hij was meer in het bijzonder een lid van de groep van de Hadrosauridae, die tegenwoordig als een klade geïnterpreteerd wordt, ondanks een uitgang die naar de taxonomische rang van familie verwijst.
Hij kon acht tot tien meter lang worden en 3500 tot 4000 kilo wegen. Het was een herbivoor en er wordt verondersteld dat hij in kuddes, op vlaktes in de buurt van water leefde.
Deze laatste soorten zijn gevonden in New Mexico en Utah. P. cyrtocristatus is wellicht slechts de juveniele vorm van P. tubicen.
Kam
Schedel van Parasaurolophus
Een tijd werd verondersteld dat de grote gekromde kam die hij op zijn kop draagt, een soort snorkel was, en dat het dier ook in het water geleefd zou hebben.
Van deze theorie is men echter afgestapt. De kam had immers geen neusgaten op de top, en analyse van de inhoud van gefossiliseerde magen toonde aan dat deze voornamelijk landplanten bevatten.
Nu wordt wel aangenomen dat de holle kam van maximaal 1,80 meter lang, die een verlenging van de luchtwegen bevat, diende om een kenmerkend geluid voort te brengen ten behoeve van de communicatie, waardoor het mogelijk een geluid als een
We springen nu een grote stap voorwaarts (enkele tientallen miljoenen jaren) en belanden in de oertijd waar de eerste 'aap-mensen' rondliepen...
De neanderthaler (Homo neanderthalensis, ook wel Homo sapiens neanderthalensis) is een uitgestorven mensensoort.
In een periode van honderdduizenden jaren ontwikkelde ze zich geleidelijk aan uit Homo heidelbergensis.
Vondsten van skeletdelen van neanderthalers komen voor in Europa, het Midden-Oosten en Centraal-Azië tot aan de Altaj. Uit Afrika en Oost-Azië zijn geen vondsten bekend.
Maar de toen wereldvermaarde anatoom Rudolf Virchow oordeelde er anders over en beweerde dat het schedeldak afkomstig was van een recente mensenschedel, die echter pathologisch misvormd was en derhalve wel toebehoord kon hebben aan "een
idioot". Virchow was gekant tegen de interpretatie van de neanderthaler als prehistorische mens.
Tot aan zijn dood wilde hij de vondst uit het Neandertal niet aanvaarden als bewijs voor het bestaan van andere mensensoorten in het verleden.
De vindplaats in Engis
Het eerste neanderthalerskelet werd, achteraf beschouwd, ontdekt door Schmerling in Engis te Luik in 1829.
Zelfs hele geraamtes van deze voorhistorische mens werden ontdekt en op grond van 100 vondsten werd het mogelijk een betrouwbaar beeld te verkrijgen van Homo neanderthalensis of de 'Neanderthalmens' die niet groter was dan 1,60 m, maar volkomen
rechtop liep en niet gebogen zoals te zien is op oudere afbeeldingen ontworpen volgens de vondst van de "bejaarde van La-Chapelle-aux-Saints".
Tegenwoordig zijn botten van ongeveer 400 individuen bekend.
Dit is begrijpelijk omdat Darwin hoe dan ook de oorsprong van de mens niet in dat werk behandelde. In 1864 lieten twee vrienden hem een neanderthalerschedel zien.
In The Descent of Man (1871) noemt Darwin de neanderthaler één keer: "Nevertheless, it must be admitted that some skulls of very high antiquity, such as the famous one of Neanderthal, are well developed and capacious".
Darwin accepteert dus dat de schedel van de neanderthaler relatief groot is (zonder afmetingen of datering te geven), maar daarmee past deze vondst niet zo goed in zijn betoog dat 'primitieve' mensen kleinere schedels en hersenen dan de moderne mens gehad
zouden moeten hebben. Geplaatst in de context van zijn tijd is het niet verwonderlijk dat Darwin in 1859 niets over de Neanderthalvondst schreef, omdat het toen de enige vondst was en er zeer tegenstrijdige interpretaties gegeven werden.
De neanderthaler ontwikkelde zich rond 200.000 jaar geleden uit Homo heidelbergensis.
Overgangsvormen zoals de steinheim-mens, meestal gezien als Europese varianten van Homo heidelbergensis, worden ook wel als "proto-neanderthaler" beschouwd.
De eerste onomstreden vondsten van skeletresten die de klassieke neanderthalerkarakteristieken vertonen dateren van 180.000 en 176.000 jaar geleden.
Vondsten uit die tijd, midden in het Saalien, zijn weliswaar zeer zeldzaam, maar dit betekent niet dat er al niet eerder neanderthalers hebben rondgelopen.
Pas zo rond 130.000 jaar geleden, tegen het einde van het Saalien en tijdens het voorlaatste interglaciaal, het Eemien (van 128.000 tot 116.000 jaar geleden), worden de vondsten talrijker.
Een belangrijke vondst die van rond de 130.000 jaar geleden dateert werd in 1899 in de nabijheid van de Kroatische stad Krapina gedaan.
In Europa verdween de neanderthaler ongeveer 32-34.000 jaar geleden.
Aan de zuidelijke randen van het Iberisch schiereiland, waaronder Gibraltar, wist de neanderthaler zich mogelijk nog enige duizenden jaren langer te handhaven.
Dat Gibraltar de laatste plek was waar neanderthalers zich konden handhaven wordt echter betwijfeld door andere archeologen.
Zij vermoeden dat de vondsten eerder het gevolg zijn van het zeer intensieve archeologische onderzoek dat de Engelsen op een zo klein oppervlak verrichten.
In Byzovaja in de republiek Komi heeft een team van wetenschappers onder leiding van Ludovic Slimak de meest recente vindplaats van de neanderthaler gevonden.
Tot circa 26.000-20.000 jaar geleden moeten neanderthalers in deze streek hebben gewoond. Het is niet alleen de jongste, maar ook het noordelijkst gelegen leefgebied van de neanderthaler.
Byzovaja bevindt zich op dezelfde breedtegraad als IJsland.
Algemeen wordt aangenomen dat zij niet de directe voorouders van de moderne mens zijn, hoewel recent onderzoek aantoont dat ze genetisch wel bijgedragen hebben.
De neanderthalers leefden enige tijd gelijktijdig met de cro-magnonmens, die geldt als eerste anatomisch moderne mens en dienovereenkomstig wordt aangeduid als Homo sapiens sapiens.
Door de meeste geleerden wordt aangenomen dat de moderne mens ongeveer 200.000 jaar geleden in Afrika onafhankelijk van de neanderthaler uit een andere Afrikaanse ondersoort van Homo heidelbergensis is ontstaan.
In de tijd rond 1200 v.Chr. was het gehele oostelijke Middellandse Zeegebied in grote beroering geraakt.
Omdat veel steden in vlammen opgingen, wordt dit de brandcatastrofe genoemd.
In de ijzertijd, die hierop volgde, viel het Rijk van de Hettieten uiteen in verschillende onafhankelijke stadstaten, waarvan sommige tot ongeveer 700 v.Chr. bleven bestaan.
Het Hettitisch Koninkrijk of in ieder geval zijn kernregio, stond bekend als het land Hatti in het Hettitisch.
De Hettieten moeten echter niet verward worden met de Hattiërs, een veel ouder volk dat dezelfde regio voor hen tot aan het 2e millennium v.Chr. bewoonde en dat geen Indo-Europese taal sprak, maar het Hattisch.
Verder worden de Hettieten die in de Bijbel worden vernoemd eerder Neo-Hettieten genoemd.
Zij waren de erfgenamen die na de val van het Hettitisch Koninkrijk in Anatolië vanaf 1200 v.Chr. Syrië in handen hadden.
Zij hadden weinig gemeen met hun voorgangers en spraken Luwisch.
Het Oude Koninkrijk, in de bronstijd gecentreerd rond Hattusa, beleefde haar hoogtepunt in de 16e eeuw v.Chr., en slaagde er op enig moment zelfs in om Babylon te plunderen, maar maakte geen aanstalten om daar te regeren.
In plaats daarvan kozen zij ervoor om de macht over te dragen aan de Kassitische bondgenoten die er vervolgens 400 jaar zouden heersen.
Tijdens de 15e eeuw v.Chr. beleefde het Hettitische rijk een donkere periode, om weer te verrijzen onder de heerschappij van Tudhaliya I vanaf ca. 1400 v.Chr.
Onder Suppiluliuma I en Mursili II strekte het rijk zich uit tot bijna geheel Anatolië en delen van Syrië en Kanaän, waardoor rond 1300 v.Chr. de Hettieten grensden aan de Egyptische invloedssfeer, met als gevolg de bekende slag bij Kadesh in 1274 v.Chr..
Burgeroorlogen en rivaliserende aanspraken op de troon, in combinatie met de externe bedreigingen, waaronder mogelijkerwijs ook de dreiging van de zogenaamde Zeevolken, verzwakten de Hettieten.
(Hittieten mishandelen hun Cananieten-krijgsgevangenen)
Rond 1160 v.Chr. stortte het rijk in elkaar. Archeologische opgravingen geven aan dat de hoofdstad Hattusa niet werd vernietigd, maar in de 13de eeuw is verlaten.
Een mozaïek van kleine staatjes, los van de centrale regering en bevrijd van vreemde garnizoenen, wordt zich bewust van hun onafhankelijkheid.
"Neo-Hettitische" stadstaten, ondergeschikt aan Assyrisch gezag, kunnen zich nog tot ca. 700 v.Chr. voortgesleept hebben.
Overblijfselen van deze talen drongen door tot in Perzische tijden en werden uiteindelijk uitgeroeid door de verspreiding van het Hellenisme.
Het Hettitisch spijkerschrift is dat van de 3e Dynastie van Ur: dit hebben zij alleen in Syrië kunnen vinden, wat aantoont dat zij of een aantal van hen in dit land hebben gewoond en er de tijd hadden de schrijfkunst te leren.
Hettitische religie en mythologie stond onder invloed van de Mesopotamische mythologie, welke in de loop van de geschiedenis steeds groter werd.
In vroegere tijden konden nog wel Indo-Europese elementen gezien worden, bijvoorbeeld Tarhunt de god van de donder, en zijn conflict met de slang Illuyankas.
In hun teksten zijn aanwijzingen te vinden dat de Hettieten Indra, Mithra en Varuna vereerden.
Zij voerden berggoden en stormgoden in. In de geschriften van een van de eerste Hettitische koningen, Koning Annita, wordt de stormgod Taru als hoogste godheid vermeld.
Gurney maakt echter uit de teksten van Boghazkoy op dat 'in Arinna de opperste godheid klaarblijkelijk de Zonnegodin Wurusemu was, wier gemaal, de weergod Taru, slechts de tweede plaats bezette'.
Sommige teksten beschrijven rituelen voor deze Zonnegodin, waaruit blijkt dat de koningin ook hogepriesteres was voor de Godin.
Gurney merkt verder op dat de Arische koningen de eerdere Hattische heiligdommen aanvankelijk in stand hielden, ' terwijl ze voor zichzelf het ambt van opperhogepriester van de streek opeisten '.
Er is ook een mythe van het verslaan van de draak. Koning Mursilis II vermeldt de viering van de stormgod in verschillende steden.
In een brief verwijst hij tevens naar het grootste feest van vergelijkbare omvang in de hoofdstad Hattusas. Dit ging door in het mausoleum van de Godin Lilwanis.
Daar werd een strijd geëvoceerd tussen de stormgod en de draak Illuyankas.
Een jongeman Hupisayas had met de Godin Inara geslapen en verwierf daardoor voldoende kracht om de stormgod te helpen bij het verslaan van de draak.
Dit verhaal is analoog aan dat van Tiamat, de symbolisatie van de kracht van de Godin die door Marduk werd van de macht verdrongen.
Het Hettitisch woord tarh betekent verovering. In het Sanskriet waaraan deze taal verwant is, betekent tura zoveel als machtige of kracht. (In India was Turashah een epitheton voor Indra).
Het woord tauros en toros betekent stier. Het centrale gebergte in Anatolië heet de Taurus, met als hoogste top de Toros.
Het woord kan ook in verband staan met bergen zoals Hor, Hur of Hara.
Zoals boven vermeld is de term "Hettieten" een exoniem, afkomstig van de Hebreeuwse bijbelHeth, gekozen vanwege de overeenkomst met de naam "Hatti",
en tevens vanwege het feit dat de Bijbelse Hettieten naar verluidt een grote mogendheid was die "in de bergen" en "noordwaarts" van Kanaan lag.
Aangezien, volgens de Documentaire hypothese, de Hebreeuwse bijbel lang na de val van het Hettitische rijk geschreven is, nemen enkele wetenschappers aan dat de bijbelse aanduidingen verwijzen naar Neo-Hettitische Luwische stadstaten.
Deze Neo-Hettieten, die vanaf 1200 v.Chr. noordelijk Syrië in handen hadden, na de val van het grote Hettitische Rijk in Anatolië, hadden weinig gemeen met deze laatsten en spraken zelfs een andere taal, het Luwisch, in plaats van Akkadisch.
Zij worden een 40-tal keren in de Bijbel vernoemd.
De kleinzoon van Abraham, Esau huwde een Hettitische. En Abraham zelf kocht van de Hettiet Efron een stuk land met een grot erop, waar hij later werd begraven.
Voor verwijzingen naar de Hettieten in de bijbel zie onder andere: Gen. 10:15; 15:19-21; 23:3-20; 26:34; 36:1-3; Num. 13:29; Jozua 1:2-4; 3:10; 1 Kon. 11:1; 2 Kon.7:6-7; 2 Kron. 1:17; Ezek. 16:3.
Tijdlijn
circa 1750 - 1400 v.Chr. - Oude Rijk - (Hattusa wordt de hoofdstad over de verschillende, aanvankelijk onafhankelijke, stadstaten in centraal Anatolië)
1400 - circa 1180 v.Chr. - Grootrijkstijd - (beginnend met Tudhaliya; Suppiluliumas I verovert Syrië en Muwatallis valt Egyptenaren aan (Kadesh))
Nota bene: De literatuur geeft twee verschillende indelingen. De eerste indeling is die zoals hierboven: een oud rijk, gevolgd door de grootrijkstijd.
Deze indeling lijkt zich met name te betrekken op de politieke en legislatieve situatie. Zo spreken de wetsteksten over een situatie "nu" en een situatie "vroeger".
Bovendien blijken er ook enkele taalkundige verschillen te zijn in de teksten van beide periodes; een Oud- en een Jong Hettitische taalperiode.
Echter, uit de verdere ontwikkeling van de hettitiologie is ook nog een Middelhettitische taalfase gebleken - waarvan de ontwikkeling wellicht in de hand is gewerkt door het gebrek aan macht aan het eind van het Oude Rijk - , zodat sinds ca. 1960 ook een
driedeling bestaat parallel aan de taal- en schriftfases: een Oudhettitische, een Middelhettitische en een Jonghettitische periode.
Het gevolg van deze verschillende indelingen op verschillende soorten argumenten is dat er nu ook een synchronisatie van beide indelingen gewenst zou kunnen zijn, met als gevolg dat men soms spreekt van het 'late oude rijk' en van de 'vroege grootrijkstijd'
Het Assyrische leger was goed geïntegreerd in de rest van het rijk en kon steunen op de economische ruggengraat van het rijk, die werd gevormd door de steden Nimrud, Ninive en natuurlijk ook Assur.
Relief van het Assyrische leger dat een stad belegerd (Ninive).
Het was Tiglat-Pileser III die de grote hervorming doorvoerde in het leger die haar voor meer dan driehonderd jaar het machtigste ter wereld zou maken.
Hij zou de staat rond een stand leger opbouwen en de administratie van het rijk koppelen aan die van het leger.
Voortaan draaide alles in het Assyrische rijk om het leger en enkel het leger.
De Assyriërs hadden al rond 1000 v.Chr. ingezien dat wapens, strijdwagens en wapenrustingen uit ijzer veel beter waren en Tiglat-Pileser zou dan ook voor zorgen
dat de wapens constant vernieuwd werden en zijn manschappen er zeer goed met leerden omgaan.
Het merendeel van het leger bestond uit speerwerpers, die - hoewel ze trager waren dan cavalerie - sneller vooruit gingen dan andere infanteristen uit hun tijd en zo een belangrijk element waren in de Assyrische oorlogsvoering.
De Assyrische boogschutters waren véél beter georganiseerd dan hun tegenstanders boogschutters. Met hun sterkere bogen konden ze hun pijlen met ijzeren punt
met grote precisie afschieten op de vijandige linies en zo verwarring zaaien alvorens de cavalerie erop lost te laten.
Het hoeft ook niet te verbazen dat de Assyrische strijdwagens voorzien waren van pijlenkokers om boogschutters op strijdwagens van pijlen te voorzien.
Hoewel de cavalerie slechts een klein deel van het leger uitmaakte waren zij de best getrainde eenheid én inzetbaar voor ingewikkeldere manoeuvres.
Ook op het gebied van vestigingsbouw en belegeringswerken konden de Assyriërs buigen op een lange traditie.
Vanop houten torens konden de Assyrische boogschutters hun dodelijke projectielen afschieten op de verdedigers op de muren.
Door de efficiëntie die de intensieve trainingen van de verschillende eenheden opleverden, kon het Assyrische leger zich vlot over eender welk terrein verplaatsen, wat mede een van hun sterke punten vormde.
Daarnaast maakten de Assyrische troepen gebruik van terreur die ze zaaiden bij hun doortocht.
Het was ook onder Tiglat-Pileser III dat de eerste hulptroepen afkomstig uit andere volkeren werden ingezet, die onder Sargon II een belangrijk deel van het leger zouden gaan uitmaken.
Zij traden in sommige gevallen op in een soort alliantieverband en zorgden voor heel wat politieke onrust.
Pas in Egypte onder de late 19e dynastie en meer in het bijzonder in het achtste regeringsjaar van Ramses III werd hen een halt toegeroepen.
De Egyptische farao Merneptah verwijst expliciet naar hen met de term "de vreemde-naties (of 'volkeren') van de zee" (Egyptisch: nȝ ḫȝt.w n pȝ ym) in zijn grote Karnakinscriptie.
Hoewel sommige geleerden menen dat ze Cyprus, Hatti en de Levant binnenvielen, blijft deze hypothese omstreden.
Er zijn theorieën die een verandering in de oorlogsvoering toeschrijven aan de Zeevolken.
Deze zou hebben geleid tot een ware omwenteling met grote politieke gevolgen.
Veel rijken en stadstaten aan de oost- en zuidkust van de Middellandse zee, die tot dan toe hun macht gebouwd hadden op een kern van elite-strijdwagentroepen, bleken niet opgewassen tegen een nieuw soort infanterie met langere zwaarden.
Een té grote focus op een wapenwedloop als oorzaak verwaarloost echter ook het tactische voordeel van asymmetrische oorlogvoering en de duidelijke voordelen die een ad hoc georganiseerde maritieme oorlogvoering daarbij kan hebben.
Zoals veel rond de zeevolken onduidelijk is, is ook omstreden in hoeverre zij bijdroegen aan de neergang aan het einde van de Late Bronstijd, dan wel dat ook zij daar een slachtoffer van waren.
De Slag bij Kadesh (soms ook als Kadesj, Qadesh of Quadesh gespeld) ook wel Kinza genoemd - te identificeren met het huidige Tell Nebi Mend aan de rivier Orontes in Syrië - vond plaats bij Kadesh
tussen de legers van Egypte onder leiding van Ramses II (1290 1224 v. Chr.) en de Hettitische strijdmachten onder leiding van Muwatalli II en werd nabij die rivier uitgevochten in het jaar 1274 v.Chr.
De Slag bij Kadesh was de militaire climax in de spanning tussen het Egyptische en het Hettitische rijk, in een conflict dat al jaren sleepte.
Beide machten troffen elkaar in de grensgebieden van hun rijken, het huidige Syrië.
De Hettieten waren naar Syrië afgezakt om Amurru, een voormalige vazal die naar de Egyptische kant was overgelopen, terug onder Hettitisch gezag te plaatsen.
De Hettieten bivakkeerden in Carchemish en waren woest op de Egyptenaren vanwege dat verraad.
De Egyptenaren zelf deden er alles aan om de controle over hun nieuwe vazal te behouden en rukten massaal uit om het land te beschermen.
Het was waarschijnlijk de grootste strijdwagenslag ooit, er werden ongeveer 5000 voertuigen ingezet.
De Hettitische koning Muwatalli II plaatste zijn troepen achter de grote heuvel bij Kadesh.
Hij kon een beroep doen op vele van zijn bondgenoten, onder wie Rimisharrinaa, de koning van Aleppo.
Ramses II voelde zich veilig nabij Kadesh want hij dacht dat het Hettitische leger nog in Aleppo zat,
maar kwam de waarheid pas te weten toen zijn verkenners twee Hettitische soldaten gevangennamen.
Ramses zond onmiddellijk koeriers naar de Ptah- en Seth-divisie (in het Egyptische leger kregen de divisies namen van goden),
die zich nog steeds aan de verkeerde kant van de rivier Orontes bevonden en maande hen hem snel te hulp te komen.
Maar voordat Ramses zijn divisies bijeen kon krijgen, reden ongeveer 2000 strijdwagens van Muwatalli's strijdmacht in op het centrum van de Ra- en Amon-divisie
en sloegen aan het plunderden in de Egyptische colonne.
De Hettieten, in (voorbarige) overwinningsroes en afgeleid door alle buit die er te halen viel, werden op hun beurt echter overvallen door de haastig ontboden Ptah- en Seth-divisie,
die zodoende Ramses van de ondergang wisten te redden.
De Egyptenaren moesten nu terugtrekken.
Ramses zelf kon ternauwernood ontsnappen aan gevangenschap, mede door versterkingen die door Amurru gestuurd waren om de farao te assisteren en die de Hettieten konden terugdringen.
Door de gewonnen tijd konden de Egyptenaren zich hergroeperen en de strijdwagens van de Hettieten bijna omsingelen,
maar die slaagden erin om zich over de Orontes terug te trekken en zich terug bij de rest van hun leger te voegen.
Omdat Muwatalli geen gebruik maakte van de inzet van de reserve-eenheden op het moment dat de Farao Ramses nog niet in slagorde opgesteld stond
(nadat de Ra-divisie verslagen was en de Amon-divisie in chaos verkeerde) verspeelde hij het tactisch overwicht.
Het inzetten van de reserves van Muwatalli veel later in de slag, dit met het oogmerk om tactisch verlies goed te maken in plaats van strategisch voordeel uit te buiten,
wordt gezien als een klassieke strategische fout.
De niet gebonden Ptah- en Seth-divisie van Ramses hebben gebruikgemaakt van deze gelegenheid en forceerden een status quo waarop de dag erop besloten werd de strijd te staken.
Beide kampen noemden deze slag een overwinning, maar Ramses' troepen hadden veruit de meeste slachtoffers en waren er niet in geslaagd om meer grondgebied in te nemen.
Kadesh en Amurru werden door de Hettieten hernomen.
Dit verlies van prestige zorgde voor een reeks van opstanden in het Egyptische Rijk, waardoor Ramses zich niet meer op het grensconflict kon concentreren.
En in 1259, in het 21ste jaar van de heerschappij van Ramses II, 15 jaar na de slag, werd het eerste paritaire vredesverdrag ter wereld (voor zover bekend althans) gesloten tussen Ramses II
en Hattusili III (indirecte opvolger van Muwatalli II).
Van dat verdrag bestaan drie versies: een Oud-/Middelegyptische, een Akkadische en een Hettitische variant.
Overigens is een reproductie van het vredesverdrag heden ten dage te vinden in het gebouw van de Verenigde Naties in New York.
Nog eens 13 jaar later, in 1246 v.Chr. stuurden Hattusili III en zijn vrouw Puduheba een van hun dochters naar Egypte om in het huwelijk te treden met Ramses II,
opdat de goede relaties tussen de beide dynastieën daarmee verzekerd zouden zijn.
Ik ben Guy
Ik ben een man en woon in Izegem () en mijn beroep is .
Ik ben geboren op 04/06/1955 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: geschiedenis, uniformen, modelbouw.
Jarenlang aan 'plastic modeling' gedaan : figurines, helikopters, oorlogstaferelen in diorama,...
