Ik ben Guy Raskin , en gebruik soms ook wel de schuilnaam Fietscontreien en wandelcontreien.
Ik ben een man en woon in Tongeren (België) en mijn beroep is zoals mijn passie, avontuur zoeken door er op uit te trekken in de natuur.
Ik ben geboren op 12/05/1962 en ben nu dus 61 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: fietsreizen en wandelreizen.
Sonja en ik hebben in 2012 de reportagevereniging "Fiets(wandel)contreien" gesticht met als uithangbord ...
Reportagevereniging 'Fiets(wandel)contreien' ter promotie van fiets- en wandelreizen Wandelcontreien
02-10-2007
Wandeling Hoegne op de GR573 en lijn 44
De vallei van de Hoegne
Jaren terug was de bovenloop van de Hoegne nog een ruig en bij nat weer
ontoegankelijk gebied, waar je tot enkelhoogte in de modder wegzakte. Nu wandel
je over grindpaden en knuppelpaden probleemloos richting bron. Modder vind je
wel nog op het wandelpad van Lijn 44, maar voor hoe lang nog? De bedding staat
op het RAVeL-verlanglijstje. We ontwierpen een eendaagse wandellus aan de hand
van de GR 573 en Lijn 44. Vooral het laatste decennium is hier drastisch
ingegrepen om de natuur toegankelijker te maken. Smalle rotspaden zijn
gedynamiteerd, dichtbegroeide wegels verbreed en veenpaden verhard met grindlaag
of een knuppelpad. Boomstammen en rotsblokken maakten plaats voor mooie
verstevigde houten bruggen. De natuur is nu ook toegankelijk voor de
mountainbiker en de buggy, ten koste van de avontuurlijke wandelaar. Het
onstuimige veenriviertje, de Hoegne, moest dit op zijn mooiste tracé lijdzaam
ondergaan. De watervalletjes en het over rotsen kletterende water, imponeren nog
steeds. Bij de stenen brug Pont de Centenaire zoek je de bedding van
spoorlijn 44 op, nu ingericht als wandelverbinding tussen Stavelot en Spa.
Rotswand aan de ene zijde, heerlijke blikken op de Hoegnevallei aan de andere.
Op verscheidene plaatsen hangt een houtschors met het opschrift "Lijn 44", ter
herinnering aan de spoorweg. Het station van Sart is nu een villa in
privé-bezit, even eromheen en dan het tracé van de spoorweg opnieuw opzoeken. De
doorgang onder de E42 kan bij slecht weer ontaarden in een waar modderpad, maar
echte GR-wandelaars laten dit niet aan hun hart komen. Het pad op Lijn 44
versmalt bij iedere wegkruising en een beekje maakt eveneens een tijdje gebruik
van de bedding. Links over de helling kun je dit waterpad omzeilen. De bosrand
nadert, het pad blijft versmallen, rechts een prachtige kijk op de vallei en de
residenties op de heuvel. Je kruist enkele straten, loopt achter enkele huizen
door en staat plots op een hoogte boven een weg. Het spoorviaduct is niet meer,
daal de steile helling af en neem voor je de straat rechts van de berm. Even
verder verandert deze in een pad. Bij een dwarsstraat loop je links van de
omheining door een bosstrook verder naar beneden. Daar ligt het meer van
Warfaaz, een recreatieve attractiepool van Spa. Het is omringd door een
asfaltpad. Op de andere oever loopt de GR 573. Een korte krachtige klim brengt
je uit de vallei bij de eerste huizen van Sart.
STARTPLAATS: Marktplein aan de kerk van Sart; op 2 km van uitrit 8 (E 42) en
7 km van Spa BEWEGWIJZERING: Wit-rode beschildering van de GR 573, deels
zwarte kruisjes op het pad over de voormalige spoorlijn 44 BEVOORRADING: café
na 6 km en picknickplaats na 9 km aan de Hoegne; na 19 km cafés en restaurants
aan het meer van Warfaaz LOGIES: Hotels in Jalhay en Hockai KAART: NGI
1/50.000 nr. 49 TOPOGIDS: GR 573
Kortessem: wandel-paden-netwerk met knooppuntensysteem
De gemeente Kortessem (Limburg) bezit al sinds
het jaar 2000 daadwerkelijk over een 62 km lang wandelnetwerk dat zich baseert
op knooppunten. Het Wandel-paden-netwerk
laat toe het Kortessemse cultuurlandschap al wandelend tot in zijn verste
uithoeken te ontdekken langs goede en veilige wandelwegen. De bewegwijzering
bestaat uit kleine richtingaanwijzers tussen de knooppunten waar verschillend
van de fietsnetwerken niet de knooppunten een nummer toegekend krijgen maar de
curiosa onderweg. Dit nummer is terug te vinden op de achterkant van de
wandelkaart samen met een beknopte omschrijving van de bezienswaardigheid. Aan
de hand van deze wandelkaart stel je zelf de lengte en de startplaats van je
wandeling vast. Het volstaat hierbij de kilometersafstanden tussen de
geselecteerde knooppunten op te tellen. Kom je met de wagen, dan start je best
in de buurt van één van de zeven parochiekerken, waar je de nodige
parkeergelegenheid aantreft. Horecazaken staan op de kaart aangeduid zodat ook
comfortabele wandelstops in te plannen zijn. Het wandel-paden-netwerk geeft om
de één, twee of drie kilometer een keuzemogelijkheid om je weg voort te zetten.
Enig minpunt van dit wandelnetwerk is dat vele vroegere veldwegen en -paden door
verkaveling een bestrating kregen waardoor meer dan de helft van de wandelroutes
over verharde ondergrond verloopt. Deze zijn echter nooit breder dan drie meter
en het mooie glooiende landschap in de noordoostelijke uithoek van vochtig
Haspengouw, evenals de resterende onverharde paden, compenseren dit gebrek
ruimschoots. Naast de fruitplantages bepalen canadapopulieren en beemden op de
meest vochtige gronden in de Mombeekvallei het landschap van Kortessem. Op basis
van de eisen voor GR-wandelingen hebben wij twee lussen op het kaartje van het
netwerk ingekleurd, waarin de mooiste en een maximum aan onverharde paden zijn
opgenomen. Eentje met vertrek in Kortessem en de ander in Zammelen, waar
rekening is gehouden met een mogelijke verkorting en uitbreiding naar de
landschapswandeling in het beemdgebied van de Mombeek, een uniek natuurreservaat
met knuppel- en natuurpaden.
De wandeling vanuit Kortessem loopt voorbij aan de
kapel van Mersenhoven en de Sint-Annakapel naar Wintershoven. Achter de
Sint-Pietersbandenkerk ligt een klein natuurparkje met vijvers. Het recreatief
fiets- en wandelpad op de verlaten spoorwegbedding was vroeger in gebruik als
interstedelijk tramspoor tussen Hasselt en Tongeren. Een mooi lokaal pad brengt
je op het plateau. Vanaf het in een godvergeten uithoek gelegen gehucht
Sitsingen heb je prachtige vergezichten. Het Jong bos van kasteel Jongenbos is
een eik- en haagbeukenbos met op de meest vochtige plaatsen aanplantingen van
canadapopulieren en de spontane ontwikkeling van elzenbroeken. De Bombroekmolen
is nu een watermolen zonder beek. De Mombeekbedding is verlegd en de vijver is
een restant van de vroegere slotgracht van het vroegere kasteel. De Valikhoeve
is een vierkanthoeve in stijl- en regelwerk. Deze rustieke bouwstijl bezit een
gebinte van balken, stijlen, schoren en regels opgevuld met leem bestreken
gevlochten twijgen. Het houtwerk zwart geteerd en het leem gewit. Authentieke
gevels zijn eveneens te bewonderen in het eens agrarisch gehucht Bekes met
daarnaast ook neovakbouw, waar de opvullingen tussen het houtwerk bestaan uit
leem of baksteen.
De wandeling vanuit Zammelen bezit door erosie van de
Mombeek en haar zijbeken een heuvelachtig reliëf. De vallei van de Mombeek vormt
een waardevol natuurgebied met afwisselend beemden, hooilanden met
canadapopulieren, moerassen en broekbosjes. Zammelen grenst aan een enig mooi
natuurreservaat, bestaande uit een alluviaal bosje (door aanslibbing ontstaan
bosje), een rietland, een hooiland en een ruigte en is toegankelijk via
enkele uitzonderlijk mooie wandelpaden. Gors-Opleeuw is een Haspengouws
pareltje. De kern van dit dorp bestaat uit het plein met de Sint-Martinuskerk,
een antieke dorpspomp, het van kasteel Gors, een imposante kwadraatshoeve, het
bakhuis en de rijschool een flashback naar vorige eeuw. Even buiten de
dorpskom staat het neorococokasteel van Opleeuw met kasteelhoeve en voormalige
wachtershuis. Tegen de straatgevel van de zuidelijke gevel is een zonnewijzer
geplaatst. De Oude Winning met vakwerkschuur en de kasteelhoeve Haagsmeer met
Engels park, aan de rand van het Belle-Vuebos, zijn verdere pronkstukken. De
wandelweg loopt dwars doorheen dit Belle-Vuebos en is onaangeroerd
natuurreservaat. Het noordelijke gedeelte is via een wandelpad toegankelijk
gemaakt en is een aanrader, wandelpaneel bevindt zich aan de oostzijde van dit
bos. Het Rood kasteel, eens verblijfplaats van de heren van Guigoven, is na vele
verbouwingen en stijlen omgevormd tot tavernerestaurant. Zeer recent valt hier
ook een kruidentuin te bezichtigen. In Wintershoven wandel je eveneens het mooie
landschapstukje zoals in vorige wandeling beschreven. Even wandel je boven op
een Haspengouws plateau tussen de fruitplantages, maar al snel daal je via een
vochtig pad naar Schabos. Een bosje vol met vakantiehuisjes, je moet hiervoor
wel even van de wandeling afdwalen. Nog even het prestigieuze restaurant
Clos-St-Denis bekijken vooraleer terug te keren naar Zammelen.
Beide beschreven wandelingen
zijn ongeveer 20 km lang die door de netwerkmogelijkheden naar believen in te
korten zijn. Met vertrek vanuit Zammelen is dit misschien raadzaam en combineer
je de netwerkwandeling met de rode driehoekenwandeling van het Regionaal
Landschap Haspengouw (7 km) die door en rond het prachtige natuurreservaat loopt
over grotendeels unieke onverharde paden. In Zammelen vind je aan de kerk, op 50
m van elkaar, zowel een infopaneel van het Wandel-paden-netwerk als van de
wandelingen van Regionaal Landschap Haspengouw.
Ook al zijn ontbrekende of
afgebroken pijlwegwijzers een rariteit, de kaart is
het aangewezen middel om de geplande tocht, waar het nodig blijkt, zonder
problemen te kunnen voleindigen.
Kaart van het
Wandel-paden-netwerk Kortessem is aan 1,5 te bekomen bij Toerisme Kortessem, Kerkplein 14, 3720 Kortessem, tel: 011
37 93 30, toerisme@kortessem.be, www.kortessem.be
De
bovenloop van de Moezel vormt de grens tussen Duitsland en Luxemburg. De
Romeinen hielden ook al van deze streek en al 2000 jaar lang is de Elbling een
rariteit onder de witte wijnen. Wijnen die je vandaag de dag kunt proeven in de
wijnlokalen of bij de wijnboer zelf. Talrijke wandelingen verkennen een
afwisselend landschap van wijnbergen, akkers en bossen. De wijndorpjes Palzem en
Wincheringen op Duitse zijde werkten een geo-wandelroute uit en gaven deze de
naam Via Caliga, een 34 km lange wandelroute die opsplitsbaar is in
twee lussen van 19 en 21 km. Bewegwijzerd is de route door de Caliga,
de Romeinse riemsandaal. 34 km is ook de afstand van een dagmars van de Romeinse
legioenen die tussen de 30 en 40 km bedroeg. De wandelroute loopt deels over de
oude heirbaan Metz-Trier en de verbindingsweg tussen de oostelijk en westelijk
gelegen heirbanen van de Moezel waarbij de Romeinen een brug aanlegden in
Palzem. Een modern monument en een infobord geven de plaats aan waar ooit deze
brug beide oevers verbond. Het infobord maakt deel uit van 24 panelen. Deze
geven informatie over de Romeinse wijn, de heirbaan, fauna en flora, cultuur en
geschiedenis van de bovenloop van de Moezel. Op de wandellus vanuit Palzem
ontdekt de wandelaar sporen van de Romeinse heirbaan in het bos en op de akkers.
Verder zijn er de middeleeuwse versterking van het dorpje Wehr en de domkerk in
Helfkant. Boven op de heuvelrug, op de Romeinse weg, is het genieten van
schitterende uitzichten over de Moezelvallei en de omliggende oude gebergten.
Buiten deze langeafstandswandeling vind je in Palzem en Wischeringen nog
een tiental kortere lokale wandellussen. Het wijndorp Remich (Luxemburgse
Moezelzijde) ligt op wandelafstand. Op de machtige Moezelpromenade staat een
fontein met een bruisende fontein Bachus, de wijngod heft de beker al zittend
op een wijnvat. Nabij Palzem zie je in de heuvelflank het Schloß Thorn. De
Romeinen besloten op een vooruitspringende rots een wachttoren te plaatsen. Deze
toren leidde regelrecht tot naamgeving van het kasteel. Thorn is afgeleid van
het Latijnse turris, turm en betekent toren. Meer antieke
herinneringen vind je de Romeinse villa in Nennig met het best bewaarde mozaïek
ten noorden van de Alpen. In hetzelfde dorp vind je ook een reconstructie van de
heirbaan en een tumulus. En wie niet genoeg krijgt moet naar Borg om origineel
Romeins te tafelen in een volledig gereconstrueerde Romeinse villa compleet
met tuin.
ROUTE: Via Caliga
LENGTE: 34 km opsplitsbaar is in twee lussen van
19 en 21 km
BEWEGWIJZERING: Bordjes met daarop de
Caliga, de Romeinse riemsandaal
SITUERING: Aan de Moezel tussen Frankrijk en
Trier
BEREIKBAARHEID:
Met de auto: over Luik E25 naar Luxemburg, dan A13 tot
afrit Remich, N16 naar Remich, D406/D419 naar Palzem
Met de trein: trein via Luxemburg of Keulen naar Trier en
van daaruit naar Palzem
KAARTEN EN GIDSEN: brochure Via Caliga, Römischer
Wanderweg Palzem-Wincheringen
Wandelen over mijnterrils in het recreatiedomein âDe Maasvalleiâ
Grootse plannen waren besteed aan de mijnsite
Eisden-mijn. Een heus recreatiepark met bungalowpark, subtropisch zwemparadijs,
was hier gepland achter het kledingmerkendorp, Maasmechelen Village. Het
prestigieuze project ketste af en het terrein ontpopte zich als een
mountainbike- en wandeldomein. Het 250 ha grote ongerepte natuur- annex
recreatiegebied beschikt hierdoor over een unieke fauna en flora. Drie met
vegetatie begroeide mijnterrils waarvan twee toegankelijk en een 100 ha groot
meer met moerassen en schiereilandjes geven het geheel een bergachtig uitzicht
met een verscheidenheid aan landschappen opeen relatief beperkte ruimte. Op het
domein zijn zes routes uitgezet van 5, 7, 9, 11, 12 en 13,5 km die bestemd zijn
voor zowel wandelaars als mountainbikers. De bergroute van 12 km (donkerblauw)
en de Dodentochtroute 13,5 km (rood) beklimmen beide de twee toegankelijke
mijnterrils (slakkenbergen). De eerste van deze kunstmatige bergtoppen gaat
gepaard met een kilometerlange fikse klim. De tweede klim is gemoedelijker, een
asfaltwegje met een aantal serpentines leidt naar boven. Iedere bocht geeft een
spectaculairder zicht op het meer. Bovenop beide bergtoppen, want daar lijkt het
wel op, heb je schitterende panoramas over het meer, de twee andere terrils en
de weidse Kempische bossen. Als wandelaar combineer je best beide routes. Tot na
de eerste mijnterril volg je de blauwe bergroute in tegengestelde richting, deze
is grotendeels identiek aan de rode route, waardoor je in het begin extra om een
ven heenloopt. Je beklimt de eerste terril, de dubbel terril, dan wel langs de
gemakkelijkere kant, maar loopt dan na de afdaling een tijdje aan de bergflank
langs het meer. Lukt het niet de juiste route te vinden volg dan gewoon de rode
route. Eenmaal beide routes terug samen lopen kies je voor de rode route. Een
houten trap gevolgd door een golvend en zwierend bostraject leveren dan een
extra lusje op via deze route. Daarna wandel je rond de immense plas. Bij de
tweede berg, de grote terril, krijg je een splitsing waarbij je uiteraard eerst
kiest voor rood 1X (eerste maal) met een prachtige heidepad over een
schiereiland. Daarna op rood 2X beklim je de grote terril. De top geeft
opnieuw het voorheen besproken panorama met hier als extra de oude mijnsite, de
mijnwijk van Eisden en het Leisure park Maasmechelen Village. Na vier uren
Kempisch bergwandelen, inclusief picknick op een picknickplaats aan het meer
tussen beide terrils, stonden wij terug bij de toegang van het domein. Toegang
tot het domein kost 1,00 en officieel opent de site om 10 uur. Langs de
toegangspoort is een passage die een vroeger bezoek mogelijk maakt of wanneer de
opzichter afwezig blijkt te zijn. Betalen doe je dan achteraf en wees niet
ongerust als je later op jouw tocht de parkwachter ontmoet, deze maakt daar
helemaal geen punt van. Deze wandeling is absoluut een aanrader indien je kennis
wil maken met een uniek natuurlandschap gecreëerd door toedoen van de teloorgang
van de mijnindustrie.
ROUTE: combinatie van de blauwe en de rode
route LENGTE: combinatie
van blauwe en rode route = ca. 14,5 km BEWEGWIJZERING: eerst blauwe, daarna rode
pijlen SITUERING: Achter het
winkelcentrum Maasmechelen Village BEREIKBAARHEID: Met de auto: E314 tot Maasmechelen volg hier de
omleidingsweg naar Maasmechelen Village KAARTEN EN GIDSEN: Foldertje met info over de
routes is te bekomen aan de ingang van het terrein INFO: De Maasvallei, Hoeveweg 59, 3650
Dilsen-Stokem, tel: +32 (0)89-75 10 81, GSM: 0473-240634, info@maasvallei.be, http:///home.scarlet.be/~dm033414 of
+32 (0)472 86 37 03, walterwuyts@hotmail.com
Nadat ik mijn tocht over de Heirwegenroute verdeeld over twee jaar in "Op Weg" neerpende, bewerkte ik voor de uitgeverij Elmar mijn bevindingen in mijn eerste persoonlijk boek, de fietsgids "Fietsen op Romeinse Heirwegen".
Sinds mijn jeugd ben ik geïnspireerd door fietstochten met geschiedkundige thema's. Als Tongenaar (inwoner van Tongeren) kan je niet omheen de Romeinse geschiedenis. In negen etappes fietst de lezer door Frankrijk, België, Nederland en Duitsland van de Atlantische Oceaan naar de Rijn. Aan de hand van zeventien zeer gedetailleerde routekaarten keert deze met een uitgebreid pakket achtergrond- en praktische informatie terug naar de antieke wereld... op ontdekkingtocht naar sporen in het landschap in de voetsporen van de Romeinen. Deze route onderscheidt zich van andere fietsroutes vanwege zijn historische achtergrond. Over 600 km ga je op zoek naar het Romeinse verleden, de antieke wereld, naar sporen in het landschap. Zo zijn er de lange rechte tracés op zich; een voetstuk van een mijlpaal; bedrijven, winkels, cafés met Latijnse benamingen; tumuli; Romeinse muren en torens; straatnaamborden als Chaussée Romaine, Romeinseweg, Römerweg en Römische Straße. De musea onderweg pronken met authentieke Romeinse vondsten. Maar het meest indrukwekkend zijn de archeologische sites als Thérouanne, Bavay, Nemetacum in Arras, het Thermenmuseum in Heerlen en de Romeinse stad Tongeren. Optische sporen als muurresten, Jupiterzuilen, een mijlpaal, een katapult of ander tuig, een marmeren zuil met Romeins opschrift en het café "Aux Centurions" krijgen aandacht. Bij de etappes steeds detailkaarten met extra inzetkaartjes van de grotere plaatsen, trajectkaartjes, veel toeristische informatie, Romeinse geschiedenis, overnachtingsmogelijkheden, voorstelling musea met Romeinse vondsten, aanlooproutes, tips voor meerdaagse tochten, fietslussen, varianten, dagtochten, combinaties met trein, nuttige adressen en nog veel meer praktische informatie. Maak in Frankrijk, België, Nederland en Duitsland kennis met de 'Via Appia van het Noorden' met zijn talrijke grafheuvels en monumenten, de archeologische sites en de antieke vondsten in musea. Archeologen willen deze route evolueren in de aard van de route naar Compostela. Ben je uit op nieuwe ontdekkingen, een aardig (fiets)geschenkje of wil je bij de eersten de Romeinen achterna dan is dit boek absoluut een aanrader. Zeker nu ook allerhande projecten betreffende deze Romeinse Heirbaan op til staan ... zoals een doorlopende tentoonstelling in de belangrijkste Romeinse pleisterplaatsen (Bavay, Waudrez, Liberchies, Tongeren, Heerlen, ...) en dit tijdens de zomer van 2006. Deze gids is trendsetter voor meer... en een uitdaging voor elke fietstoerist.
Begin 2008 komt mijn tweede fietsgids annex wandelgids en city-hopper eraan De Gallo-Romeinse cityhopper
Verwacht: april 2008
1114 km fietsen tussen Gallo-Romeinse steden in Noordoost-Gallië
Naar eigen vermogen in zestien tot twintig etappes door België, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland en Nederland
Naar voorbeeld van streken met een sterk reliëf leent het Jekerdal zich uitstekend voor een meerdaagse wandelroute. De groene vallei wringt zich door Luiks en Limburgs Haspengouw, eens beneden en dan weer boven de taalgrens. De Haspengouwse dorpjes bezitten vele kwadraatshoeves en vaak een kasteel. De Haspengouwse plateaus aan weerszijde van het dal mogen dan een eentonige akkerbouw vertonen, de vallei is daarentegen zeer variatierijk. Bij de bron loop je door vochtig grasland, tussen Lens-St-Servaes en Hollogne loop je op de oever van de Jeker (op Franstalige bodem noemt deze Geer) door dichte bossen. Daarna wandelen we noodgedwongen een eindje van de rivier over rustige, veelal betonnen landwegen naar Waremme. Dit gaat zo verder tot Oreye met zijn suikerraffinaderij waar we de beton tot Tongeren min of meer achter ons laten. Doorheen het natuurreservaat de "Kevie" verlaten we de oudste stad van België. De vallei krijgt een grillige structuur wanneer ze terug op Waalse bodem komt. Diep ingesneden tussen steile mergelwanden die we enkele keren beklimmen, gaat het richting Maas. Eben-Ezer met zijn "apokalyptische" toren en monumentale Cherubijnen, Eben-Emael met zijn fort en Kanne "de parel aan de Jeker" geven een extra dimensie aan de prachtige natuurgebieden die we doorwandelen naar Maastricht.
Achter de kerk te Lens-St-Remy in een weide tref je in een weide één van de bronnen van de Jeker aan. Een andere ligt op het kasteeldomein in het twee kilometer noorderlijk gelegen Blehen. De bron in Lens-St-Servais krijgt doch de vermelding van de bron van de Jeker. Deze bevindt zich in het bos rechtvooruit wanneer je het pad langs de kerk van Lens-St-Servais afdaalt. Ongeloof en lof over de eerste 7 km tussen Lens-Saint-Remy en Hollogne die pal aan de Jeker liggen. Groene paden door beemden, kreupelhout en dicht woud over talrijke brugjes langs een kabbelende Jeker schrijf je niet onmiddellijk toe aan Haspengouw maar eerder aan de Voer of de Ardennen.
Dit gevoel gaat daarna totaal verloren en maakt plaats voorverharde landwegen waar stille dorpjes met kwadraathoeves, kastelen zoals die van Longchamps en Oreye en de stad Waremme het eentonige landbouwlandschap doorbreken. Wie een overnachting in Batsheers overweegt wandelt over een twee meter breed asfaltwegje met weidse uitzichten over het Haspengouwse landschap. Enkele huizen groot is dit gehucht. Een immense kwadraathoeve omgeven door enkele weiden vol ezeltjes is een niet alledaags beeld en typeert de verrassende hoekjes in het vruchtbare Haspengouw.
Limburg binnenstappend verandert dit grondig. Door vochtig gebied loop je over paden opnieuw pal aan de Jeker. In Lauw verlaten we even het dal voor een prachtige holle weg en ontmoeten opnieuw de Jeker bij de Daalmolen, een schaliemolen met ijzeren rad. Op een boogscheut is de Ruttermolen opnieuw in werking gesteld en een deel van het complex dient voor verblijfstoerisme.
De route verlaat opnieuw het dal voor een tracé aan de Ezelsbeek. Rutten bezit een aardig pakketje historisch erfgoed. De Romaanse toren van de St-Martinuskerk kijkt uit over de vallei. De Evermaruskapel is gewijd aan de pelgrim Evermarus die door roofridder Hacco hier vermoord is. De Lenartshoeve behoorde eens toe aan de abdij van Burtscheid nabij Aken. De torenruïne van de burcht van roofridder Aynchon van Hognoul herinnert aan de strijd met het kasteel van de Heren van Hamal, op een boogscheut verwijderd. Een pad door een houtkant maakt opnieuw verbinding met de beemden in het Jekerdal.
Je wandelt nu terug aan de Jeker en dat tot in Tongeren dat je via het stadspark betreedt. Wie Tongeren grondig wil bezoeken neemt hier best de tijd voor. Belgisch oudste stad heeft heel wat geschiedenis te bieden. Het Romeins erfgoed met inbegrip van muren en zijn Gallo-Romeins museum, de Middeleeuwse omwalling met de "Moerenpoort", het begijnhof, de basiliek met schatkamer en Romaanse kloostergang en natuurlijk het standbeeld van Ambiorix de Eburonenkoning zijn de belangrijkste bezienswaardigheden. Deze en nog meer vind je op een 4 km lange stadswandeling bewegwijzerd door in het wegdek aangebrachte klinknagels met Ambiorixhoofd.
Je verlaat Tongeren langs het natuurgebied de Kevie. Eerst over een breed grindpad tussen vochtige weiden, daarna over graspaden langsheen moerasgebied met kreupelhout, maar ook vogelbroedgebied. Nog maar net bestaat ook de mogelijkheid de Jeker doorheen de "Kevie" volledig over de oever te volgen, tijdens de broedtijd - 15 maart tot 15 oktober - is een deel hiervan wel afgesloten voor het publiek.
Op de grens van de dorpen Mal en Nerem staat het Jugendstilkasteel Rosmeulen en de Dubbelmolen. Deze laatste is eveneens aangepast voor verblijfstoerisme en heeft een waterrad in ieder dorp, vandaar de naam. Het pad naar de kerk van Sluizen heeft iets idyllisch, temidden van groen leidt een trap naar een hek in de kerkhofmuur. Een mistsliert creëert hier ongetwijfeld een feeëriek tafereel. Daarna zoek je de valleihelling op om vervolgens enkele holle wegen in te schieten. Je bevindt je nu terug in de provincie Luik. De vallei is hier grilliger en de wandeling zoekt vaker de beboste mergelhellingen op. Nog even raak je Limburg in het gehucht Elst. Op het hoogste punt van Limburg is het genieten van het panorama. Even later sta je bij de Arbre de Gibet, een galgenboom. Ook hier een mooi uitzicht over de vallei en de omgeving.
Veldwegen en paden zakken terug in de vallei naar Roclenge. Een nostalgisch plein met muziekkiosk vertoont gelijkenis met de Avesnois in Frankrijk. Ook op deze zijde van de vallei beklim je de beboste helling bij een mergelwand, om dan een schitterende holle weg in te duiken.Bassenge is bekend van zijn kopie van de Lourdesgrot. Voor deze moet je wel even uitwijken voorbij aan de kerk.
In Wonck bij de kerk bevinden zich rozentuinen en een mergelgrot die op afspraak voor groepen te bezoeken is. Hier stoot je op de GR5 die het verdere verloop naar Maastricht kan bepalen. Deze beklimt door een houtkant de valleihelling, maar meer aangeraden is het prachtig stukje GR5 op de oever van de Jeker te volgen. Na even over een betonnen fietspad te wandelen, de GR gaat hier over een brugje naar de andere oever, kun je over een met silexstenen afgeboord pad ook naar boven. Zo passeer je de "apocalyptische" toren met monumentale Cherubijnen van Eben-Ezer.
Tussen Eben-Ezer en Eben-Emael kreeg de GR5 een betonnen ondergrond ten voordele van het fietsnetwerk. Op de andere oever loopt een piepklein straatje dat uitgeeft op een biotopisch parkje langs de Jeker en is een andere mogelijkheid om bij het fort van Eben-Emael uit te komen. Net voor Kanne kun je in de buurt van de grottoegangen een smal pad tussen weiden naar boven nemen. Even waan jij je hier in de bergen. Een aardeweg leidt terug naar beneden aan de voet van de slingerberg. Maar ik verkies in Eben-Ezer de GR5 te verlaten en de waterscheiding tussen Jeker en Maas te beklimmen. Op de Maashelling bevindt zich immers een immens natuurgebied voor vogelliefhebbers dat eigendom is van RNOB, de evenknie van het Vlaamse "Natuurpunt". (www.rnob.be, www.natuurpunt.be). Bomen overwoekerd door lianen en klimop scheppen een oerwoudsfeer aan de voet van de mergelwand met zijn vele grotten. Over de oever langs het Albertkanaal, dat hier letterlijk doorheen de mergelberg gehakt is, gaat het dan naar Kanne. Wil je evenzeer nog een bezoekje brengen aan het Fort van Eben-Emael, dan kun je op het einde van de mergelberg over een asfaltpad langs de natte gracht de ingang bereiken en zo opnieuw aansluiten op de GR5. Over de kanaalbrug ligt Kanne, "de parel aan de Jeker" met zijn mergelgroeven en kasteel Neercanne. De natuurgebieden bij de hoeve Caestert en de St-Pietersberg geven een extra dimensie op weg naar Maastricht. Vaak grazen er schapen en kun je met hun dagdromen over deze heerlijke trektocht die haast ten einde is. Maar eerst kun je nog de Observant beklimmen, een 120 m hoge kunstmatige grindberg met schitterende panoramas op de Maas, Maastricht en de weidse omgeving.
Maastricht bereik je door de GR5 in te wisselen voor de GR128 en LAW9 die hier samen lopen. Het station van Maastricht ligt in het verlengde van de oude Servaesbrug over de Maas die in gebruik is als fiets- en voetgangersbrug.
STARTPLAATS: Kerk van Lens-St-Remy (bushalte) LENGTE: 79 tot 88 km afhangend van de gekozen wandelweg WEGDEK: vele onverharde wegen en paden afgewisseld met smalle geasfalteerde of betonnen landwegen ETAPPEPLAATSEN: overnachten kan in Boëhle, Opheers, Batsheers, Rutten (weekend of midweek), Tongeren, Nerem-Mal, Kanne en Maastricht. Wie een overnachting in Boëhle overweegt kan hier een lus inlassen van 13 km. Tot Tongeren is er enkel de Ruttermolen die gastenkamers verhuurt, met vertrek vanuit Boëhle kort je zo de etappe in tot 29,4 km i.p.v. 32,7 km. Een andere mogelijkheid om te overnachten is in Oleye uitwijken naar Opheers of Batsheers. De eerste etappe is dan ca. 20 km, de tweede etappe kun je dan doortrekken tot Tongeren met meerdere overnachtingsmogelijkheden en verkiest mijn voorkeur. ETAPPE-INDELING en AFSTANDEN: (1)Boëlhe - Lens-St-Remy - Boëlhe = 13 km (2) Boëlhe - Ruttermolen = 29,4 km (3) Lens-Saint-Remy - Boëlhe = 5,7 km Boëlhe - Opheers = 16,7 km (Batsheers = 16 km) (4) Lens-Saint-Remy - Opheers = 20 km (Batsheers = 19,3 km) (4a) Opheers - Ruttermolen = 20 km (Batsheers = 20,5 km) (5) Lens-Saint-Remy - Ruttermolen = 32,7 km (6) Ruttermolen - Jeugdherberg Tongeren = 8,8 km (6a) Opheers - Jeugdherberg Tongeren = 25,5 km (7) Stadswandeling Tongeren = 4 km (8) Jeugdherberg Tongeren - Dubbelmolen = 5,5 km (9) Dubbelmolen - Kanne = 26,4 km (10) Kanne - Maastricht = 7,6 km
Neem pad links van kerk van Lens-Saint-Remy, = bushalte; RAGR579 achter kerk, is weg naar Abolens; RD in bocht = graspad GR579 door beemden; !!! RD op T-kruising van graswegen, paal met GR-beschildering is verplaatst;GR579 beschildering gaat hier rechtdoor; LA op N637, volg GR579 beschildering; LA pad na kerk van Lens-Saint-Servais,= pad links van toegangspoort van boerderij, volg GR579 beschildering; RA op verbindingsweg, volg GR579 beschildering; onmiddellijk LA pad naar Jeker, volg GR579 beschildering; steeds RD pad rechts van Jeker, volg GR579 beschildering; LA op N637, over Jekerbrug, volg GR579 beschildering; onmiddellijk schuin RA na Jekerbrug, = pad links van Jeker, volg GR579 beschildering; LA op einde op verbindingsweg, GR579 gaat hier naar rechts; RA na Jekerbrug, = pad tussen Jeker en draadafrastering; 2 x RD weg kruisen, = pad langs Jeker; RA op weg, = richting Jeker; LA pad langs Jeker; LA grindweg bij spaarbekken; LA op N637 in Hollogne; RA in bocht, weg naar Berloz; RD voorrangsweg kruisen; Onmiddellijk RA, betonnen landweg; RA op einde, betonnen landweg; LA betonnen landweg, draait links en daarna rechts bij boerderij; RD op einde bosje in; Onmiddellijk RA door bosje parallel aan 10 m gelegen betonnen landweg; LA op betonnen landweg, wordt verder kasseienweg (kasteel Longchamps); RD op kruispunt, onder spoorweg door richting sportcentrum (visvijver met taverne); RD op kruispunt op einde sportcentrum; LA op einde, = N572; RA na 150 m, = N743 over autoweg; RA wegje na autowegbrug, = weg naar Oleye, volg ruitvormige borden Chouette & Nette; RA na circa 2 km, = 3de straat rechts, volg ruitvormige borden Chouette & Nette; Voor overnachting in Batsheers: ga niet RA; LA op volgend kruispunt, = asfaltwegje voorbij aan kerkhof; LA op Y-kruising, = asfaltwegje steeds RD, door Batsheers tot bij het "Karrehof"; terug langs zelfde weg richting kerk; LA weg naar Opheers; steerds RD en vierbaansweg kruisen = N69; RA na 1 km, = verbindingsweg; (*) onmiddellijk LA in bocht, = pad achter huis met brugje over Jeker; Voor overnachting in Opheers: ga niet RA; LA op volgend kruispunt, = asfaltwegje voorbij aan kerkhof; LA op Y-kruising, = asfaltwegje RA op kruispunt van asfaltwegjes na ca. 1km; steeds RD tot in Opheers; RD verbindingsweg kruisen; RA na containerpark, = aardeweg; LA op N784 tot "Michaëlhoeve"; RA net voorbij "Michaëlhoeve", betonnen landweg; RA op kruispunt van betonnen landwegen; LA op volgend kruispunt van betonnen landwegen; steerds RD en vierbaansweg kruisen = N69; RA na 1 km, = verbindingsweg; (*) onmiddellijk LA in bocht, = pad achter huis met brugje over Jeker; LA op N784, voor kerk van Oleye door, volg ruitvormige borden Chouette & Nette; RD op groot driehoekig plein, volg ruitvormige borden Chouette & Nette; RD op kruising met holle weg, wandeling Chouette en Nette draait hier na rechts; RA op einde; RD vierbaansweg kruisen, = N69, volg Bergilers 1 km; (*)(*)RA in bocht naar links in Bergilers, = pad met brugje over Jeker; LA na brugje over Jeker, = voorbij aan kerk van Bergilers RD verbindingsweg kruisen, langs enkele kwadraathoeves door, wordt betonnen landweg; LA op Y-kruising van betonnnen landwegen; Onmiddellijk RA op volgende Y-kruising, = betonnen landweg tussen waterbekkens door; LA aardeweg na waterbekkens; LA op einde bij Jekerbrug in Lens-sur-Geer, = weg bergop haaks op Jeker; RD klimmende holle asfaltweg; Scherp LA bij kapel van Frenay; Scherp RA bij verbindingsstraat, = verharde landweg; LA op T-kruising, betonnen landweg onder N3 door; RA op kruispuntje bij eerste huizen van Oreye; LA op T-kruising, = betonnen landweg voorbij aan grote vierkantshoeve; RA op verbindingsweg na Jekerbrug; LA betonnen landweg tegenover toegang tot kasteel van Oreye; Onmiddellijk RA op T-kruising, = betonnen landweg; Schuin RA graspad naar huizen; RD tot beneden; LA beneden op betonnen verbindingsweg; RA op kruispunt in Otrange, = weg over Jeker; LA na Jekerbrug in bocht naar rechts; LA op kruispuntje met aardeweg, betonnen landweg wordt verder pad; RA na brugje over Jeker, voorbij aan zuiveringstation, = aardeweg langs Jeker; RD betonnen landweg kruisen, = grasweg langs Jeker tot in Lauw, is daar asfalt; LA op einde, 300m na voormalig voetbalveld, = straat omhoog; RA op kruispuntje met landweg; RD op kruispunt, weg draait naar links, niet rechtdoor holle weg naar beneden; RA eerste betonnen landweg bij picknickbank aan laatste huizen van Lauw; Onmiddellijk RA langs weide achter huis, = pad door houtkant naar beneden; LA = holle asfaltweg bij rustbank, volg borden fietsnetwerk; Schuin RD betonnen verbindingsweg kruisen, volg borden fietsnetwerk over brugje Jeker bij Daalmolen; LA op betonnen weg, richting graansilo; LA over gescheiden fietspad langs N614, voorbij aan Ruttermolen (gastenkamers); RA aardeweg voor Jekerbrug; RA op T-kruising na 100 m, = betonnen landweg omhoog; RA op T-kruising met aardeweg; LA op asfaltwegje bij eerste huizen van Rutten; RA op weg; LA kasseien trappen naar beneden, links van Mariakapel en kerk van Rutten, = Kapittelstraat; RA op straat beneden; LA weg naar beneden (café), langs Evermaruskapel door en over beek, weg draait naar links omhoog; LA aardeweg net achter Lenaertshoeve, = eerste hoeve links; RA op straat, = Beekstraat; RD enkele straten kruisen, straat wordt landweg en daarna pad; LA op einde , = asfaltpad; LA op asfaltweg bij burchtruïne van Rutten; onmiddellijk schuin LA, = fietsstrook langs betonnen verbindingsweg terug richting Rutten; Na 200 m scherp RA, = graspad; RD op einde, = betonnen landweg; LA op T-kruising van betonnen landwegen; RA na 100 m, = asfaltpad, volg borden fietsnetwerk; LA op T-kruising bij rustbank over beek, = aardeweg; RA op einde, over Jekerbrug; RA na Jekerbrug, straatje langs Jeker wordt verder pad door weide; RD op einde bij eerste huizen van Tongeren; RD bij Jekerbrug, over gras achter huizen door pal aan Jeker; RD weg kruisen, = straat links van Jeker; RD ringweg kruisen, = rechts langs cultureel centrum door; Schuin LA pad langs vijver aan achterkant van cultureel centrum (taverne); LA op asfalt tussen de twee vijvers; Onmiddellijk RA door hekje het park in; Onmiddellijk LA, = grindpad links langs afrastering van dierenparkje ; RD naar uitgang, metalen hek (taverne bij vijver); LA op straat; Onmiddellijk RA over wandelboulevard voorbij aan gevangenis en begijnhof (jeugdherberg en café); RA voor de brug, volg GR-tekens GR128 stadsvariant; LA op einde, volg GR-tekens GR128 stadsvariant; Scherp RA op einde, = Wijkstraat, volg GR-tekens GR128 stadsvariant; LA (Neremweg), volg GR-tekens GR128 stadsvariant; LA in bocht, onder spoorwegviaduct door, volg GR-tekens GR128 stadsvariant; RD grindweg, volg GR-tekens GR128 stadsvariant; Periode 15 augustus tot 15 maart RA na Jekerbrug, RD pad links van Jeker door vogelbroedgebied van "Kevie" (hekje), grindweg draait hier naar links; RD tot einde, = brugje met hekje; RA naar uitgang van drassige weide; Periode 15 maart tot 15 augustus, = vogelbroedtijd RA na Jekerbrug, volg grindweg naar links, volg GR-tekens GR128 stadsvariant; RD op asfalt, GR-tekens GR128 stadsvariant draaien hier scherp naar links; RD op T-kruising, voorbij aan Blaarmolen; RA na ca. 300m op T-kruising bij einde asfalt, = grasweg, wordt verder graspad; Hoofdpad blijven volgen, draait uiteindelijk naar rechts langs beek; RD op einde bij hek, = door drassige weide; RD voorbij aan waterzuiveringcentrale, = links van de Jeker; RD straatje links van Jeker; RA op einde, over Jeker in Mal; LA bij laatste huis van straat aan linker kant, = over parking (café); Onmiddellijk LA straat voor betonnen fietspad, (Dubbelmolen, gastenkamers) wordt grindweg rechts van Jeker; LA bij eerste huizen van Sluizen, = pad over Jeker naar kerk van Sluizen; RA op einde bij kerk van Sluizen, = N 618; Onmiddellijk LA, = weg naar Millen; RA holle betonnen landweg omhoog; !!!RA op 100 m van einde van beton na ca. 1 km, = aardeweg naar beneden; Net voor N618, 2 x LA en terug naar boven, wordt prachtige verwilderde holle aardeweg; Op einde LA aardeweg tussen fruitplantages; Onmiddellijk RA door einde van perenplantage; LA aardeweg, wordt pad door houtkant; RD op einde over strook van 50 m veld, daarna opnieuw veldweg en later betonwegje; RA op einde op T-kruising, = holle asfaltweg omhoog en over autowegbrug; RA na autowegbrug; LA ca. 300 m na alleenstaande galgenboom, = aardeweg; RD op T-kruising aardewegen; RA op asfaltweg; Onmiddellijk RA grindwegje steil naar beneden, wordt asfalt; LA pad voor eerste huizen van Roclenge; = pad tussen bos en weide; RD op betonnen weg, = berg op; RD bij straat komende van rechts; RD bij straat komende van links; !!! RA na ca. 150 m na vorige straat van links, = moeilijk zichtbaar smal pad langs omheining van laatste huis, = steil naar beneden; RA op asfaltstraatje; RD naar beneden op Y-kruising; RA op N618; Onmiddellijk LA naar dorpsplein van Roclenge; schuin RD op kruispunt op einde van dorpsplein bij gemeentehuis en muziekkiosk in Roclenge, = eventjes links uitwijken; RD betonweg onder spoorwegviaduct door, niet de doodlopende weg volgen; Scherp LA na spoorwegviaduct, grindweg draait in enkele haarspeldbochten steil naar boven; LA op kruispunt van veldwegen, holle aardeweg naar beneden; RD naar beneden tot op N618; LA op N618; RA net voor spoorwegviaduct van Bassenge (voor Lourdesgrot onder viaduct door voorbij aan kerk); Onmiddellijk LA op T-kruising; RD in haarspeldbocht; = pad met spoorweg aan linkerhand; RD pad blijven volgen bij volgend spoorwegviaduct; LA bij volgend spoorwegviaduct, onder spoorweg door = asfaltstraatje; RD N619 kruisen; RA op T-kruising, = grindweg, wordt verder pad; steeds RD, = grindpad; RA op einde op T-kruising voor brugje over Jeker bij kerk van Wonck, = pad dat niet over brugje gaat (voor rozentuinen over brugje gaan); LA op straat; LA op T-kruising; Onmiddellijk RA op Y-splitsing; Onmiddellijk RA op volgende Y-splitsing, wordt verder pad langs Jeker, volg GR5-beschildering naar rechts; (hier kun je ook LA omhoog wandelen, GR5-beschildering volgen naar Kanne en de St-Pietersberg, vervolgens de GR128en LAW9 beschildering volgen naar Maastricht) RD op betonnen fietspad (GR5-beschildering gaat hier naar rechts); LA na ca. 200 m, = pad afgeboord door silexstenen in bosje; RA op einde, GR5-beschildering naar rechts volgen (steeds rechts aanhouden, GR5-beschildering voorbij aan Vredestoren uit silex met Cherubijnen - gevleugelde dieren - naar Eben-Ezer); RA na wegviaduct in Eben-Ezer, volg GR5-beschildering; LA op N617, volg GR5-beschildering; !!!RD N 617 verlaten in bocht naar links na rotonde, = rechtse omhoog lopend straatje met haarspeldbocht (GR5 gaat hier RDop linkse straatje); Schuin RA op Y-splitsing; RA op einde op T-kruising van veldwegen; Onmiddellijk LA, = grasweg, wordt even verder pad steil naar beneden met trapjes door natuurreservaat; LA beneden bij bosrand; Trapjes naar boven na ca. 750 m, pad houdt zelfde richting aan; LA na nog eens ca. 1 km, = houten trapjes steil naar boven; RA na ijzeren hekje bij mergelgrotten; RD naar beneden in haarspeldbocht van verbindingsweg; LA voor brug van Lixhe, = jaagpad langs Albertkanaal volgen tot aan brug in Kanne; RA over brug, volg GR5-beschildering GR5-beschildering volgen door Kanne en naar de St-Pietersberg, vervolgens de GR128 en LAW9 beschildering bij arduinen monument volgen naar Maastricht, deze loopt RD over de kam terwijl de GR5 links de helling afgaat.
De voorbije jaren werden in Haspengouw prachtige wandelingen in de meest waardevolle landelijke gebieden uitgewerkt. Deze wandelgebieden zijn herkenbaar aan een uniform systeem van bewegwijzering met kleur-symboolcombinatie. Aan de vertrekplaatsen vind je altijd een duidelijk overzichtsbord van het wandelgebied. Het Regionaal Landschap Haspengouw heeft een aantal prachtige wandelingen volgens hetzelfde systeem uitgewerkt. Na Kiewit, Mettekoven, Nieuwenhoven, Rullingen, Vrijhern en Zammelen was Heks aan de beurt. Elke wandeling wordt in twee richtingen bewegwijzerd met vertrek in Heurne, een gehucht van Vechmaal.
Vanaf een authentieke herberg De Horne vertrekken drie bewegwijzerde wandelingen van 6, 9 en 12 km. Dankzij afspraken met de graaf van Hex en enkele grote boerderijen zijn volledig nieuwe wandelpaden getrokken waardoor dit buitengewone boerenland met zijn koepelbosjes nu ook toegankelijk is voor de wandelaar. De 6 km wandeling doet het dorp en de Hinnisdael-mergelgrotten aan. De mergelblokken uit deze grotten diende o.a. voor de bouw van de basiliek van Tongeren, die je op de langere afstanden af en toe aan de horizon kan ontwaren. Je passeert ook langs het eigendom Hinnisdael. In de 12de E stond hier de ridderburcht van deze familie die eeuwenlang het leven in de streek bepaalde. Een mooie 13de E gerestaureerde toegangspoort met toren siert de kasteelhoeve en het in mergelblokken opgetrokken herenhuis.
De 9 en 12 km lopen vooreerst tezamen. Op de eigendommen van het kasteel van Heks en het Monnikenhof, een machtige kasteelhoeve,of Munkhof in de volksmond, is een meterbreed graspad aangelegd dat de grote landschappelijke waarde doet beleven. Even is dit graspad onderbroken door een passage over een oude trambedding, om uiteindelijk te eindigen op één van de kasteeldreven. De 9 km daalt dan over een landweg in de Herkebeekvallei met daarin het Manshovenhof. Het dorp Heks, opnieuw een meter breed aangelegd graspad langs een bosrand en het gehucht Heurne met enkele monumentale kasteelhoeves vervolledigen dit traject.
Het typische Haspengouwse kasteeldorp Bommershoven, de kastelen Tenhoven en het kasteel van Widooie zijn hoogtepunten op de 12 km met doortocht door de vallei van de Molenbeek. Hier krijg je een drietal kilometers verharde wegen onder de voeten. De monumentale gebouwen eraan gelegen rechtvaardigen ruimschoots de ondergrond. Eenmaal terug op het grondgebied van Vechmaal treft de 12 km wandeling op die van 6 km. Kies je hier voor de bewegwijzering van de 6 km dan krijg je een onverhard surplus van ca. 1 km met twee prachtige holle paden en langsheen de mergelgrotten. De zo bekomen 13 km wandeling is een ware topper die gespijsd is met een grote diversiteit aan ingrediënten: de landelijke sfeer, de oude dorpskernen omringd door monumentale vierkantshoeves en kastelen, holle wegen en heerlijke uitzichten vormen een ideaal wandeldecor. Voor een blik op het kasteel van Heks op de langere afstanden, zul je even van de wandeling moeten afwijken.
Steekkaart
ROUTE: Wandelgebied Heks
SITUERING: op het grondgebied van de dorpen Vechmaal, Heks en Widooie, driehoek Tongeren, Borgloon en Heers
LENGTE: 6, 9 en 12 km
BEWEGWIJZERING: zeshoekige bordjes met kleuren conform de wandelafstand
VERTREK: Herberg De Horne te Vechmaal (gehucht Heurne)
BESCHRIJVING/KAART: vouwblad is te bekomen bij de plaatselijke Toeristische Diensten, bij Toerisme Haspengouw of bij het Regionaal Landschap Haspengouw.
