Vocabulaire
Inhoud blog
  • Parrhesia
  • Tegenstelling
  • Stilte
  • Verandering
  • Houding

    Zoeken in blog


    Beoordeel dit blog
      Zeer goed
      Goed
      Voldoende
      Nog wat bijwerken
      Nog veel werk aan
     


    11-11-2012
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Parrhesia
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

     ‘De waarheid spreken’ is een zeer ambigu concept geworden. Door de verwarring van waarheid met zekerheid, kunnen we zonder ‘onafhankelijk onderzoek’ niet over waarheid spreken. Individualisering heeft de leuze ‘ieder zijn waarheid’ tot haar uiterste doorgedreven. Maar het kan anders!

    Gadamer ziet waarheid als een dialoog van vraag en antwoord, waarbij geen statisch eindpunt te bereiken valt. Op dergelijke wijze geïnterpreteerd is er een uitweg uit de technische rationaliteit. Iets analyseren is een dialectisch proces. Onderzoek is een spel, geen methode.

    Dit spel is wat Foucault in zijn lezingen ‘Discourse and Truth: the Problematization of Parrhesia’ de Socratische Parrhesia noemt. Waarbij men d.m.v. dialoog op zoek gaat naar wat waar is, in een concreet geval. Dat overstijgt direct de notie van ‘ieder zijn waarheid’. Waarheid is noch individueel, noch universeel.

    De gedocumenteerde lezingen van Foucault duiden de term Parrhesia vanuit teksten uit de Oudheid. Foucault toont aan dat er verschillende interpretaties zijn, die elkaar aanvullen.

    Als eerste duidt Parrhesia een ‘openhartig spreken’, ‘to speak franctly’. Een eigenschap die vandaag de dag erg op prijs gesteld wordt. Een persoon die zegt wat hij denkt, is een waardig persoon. Een tweede interpretatie is de samenhang van durf en waarheid. Durven uitkomen voor je mening. Een karaktertrek dat gevaarlijk kan zijn, want niet iedereen kan omgaan met de waarheid. Als vierde is er de Socratische dialoog, dat ook innerlijk kan gevoerd worden. Het is een kritiek die men uit op anderen of op zichzelf. De laatste interpretatie is dat Parrhesia een zelfopgelegde taak is, een verantwoordelijkheid die men draagt. Er dient een sfeer van vrijheid te zijn voor men Parrhesia kan uitoefenen, wegens de verplichting (iets dat sterk gelieerd is aan vrijheid), het gevaar en de durf.

    Vrijheid is aldus een belangrijke voorwaarde. En laat ons er nu van uitgaan dat we vandaag, in het Westen, die vrijheid hebben. Of men al dan niet gehoord wordt, is een ander probleem. Doorheen onze Westerse geschiedenis zijn diverse parrhesiastes (de persoon die Parrhesia uitoefent) opgestaan, die de vigerende autoriteiten hebben getrotseerd. Waardoor revoluties en contrarevoluties ons heden bepalen. Ik denk voornamelijk aan de Verlichting, waarbij de theoretische democratische fundamenten werden gelegd, en secularisering zich voltrok. Bijvoorbeeld Montesquieu die felle tegenstander was van slavernij en d.m.v. scheiding van machten de soevereiniteit van de monarch wou inperken. Actueler kan Obama als Parrhesiastes gezien worden, die een nationaal gezondheidshervorming wil doorvoeren.

    Een tweede voorwaarde is dat de parrhesiastes handelt naar zijn overtuigingen. Iemand die openhartig spreekt is lovenswaardig, mits hij ook zijn persoonlijk leven richt naar de zelf opgelegde grenzen. Deze actie-reflectie-gedachte is een van de belangrijkste voorwaarden voor publiek leven tout court!

    Richard Rorty meent dat we helden nodig hebben, en ik volg hem hierin compleet. We hebben behoefte aan profeten, in een areligieuze interpretatie van Spinoza’s beeld. Profeten of helden beweren de waarheid, en zijn geloofwaardig zolang ze hun waarheid praktiseren. In onze hedendaagse samenleving is ieder vrij zijn held of profeet te kiezen, geen doctrines of dogma’s.

    Hedendaagse helden promoten een lifestyle, waar wij graag deel van willen uitmaken. Steve Jobs was dergelijk toonaangevende profeet (wat hij ook daadwerkelijk genoemd werd). Hij stond voor creativiteit en buitensporigheid. Apple had en heeft een visie, één die Jobs ook tot uitvoering bracht.

    Een beschadigen van praktiseren wat men predikt is een wezenlijk kenmerk van verval. Het bewijs zijnde de geschiedenis. Een voor de handliggend voorbeeld is de aftakeling van de katholieke kerk, die geloofwaardigheid zou winnen, moest het zich ontdoen van alle pracht en praal. We pikken hun morele verhevenheid niet langer, wegens de immorele daden binnen hun systeem.

    Dat is de reden waarom Obama zijn slogan wijzigde. Van ‘change’ naar ‘progress’. Mensen geloven niet langer in  verandering, dat is revolutionair. We kunnen vooruitgang accepteren, dat is evolutionair. De aanpassing van zijn slogan draagt bij aan zijn geloofwaardigheid.

    Dat is de reden waarom we mensen die een zogenoemd ‘oppervlakkig leven’ lijden prijzen. Zolang ze niet pretenderen beter te zijn dan wat ze doen, of meer te kunnen dan wat ze deden. Dat is de reden waarom we hypocrisie verfoeien, waarom politiekers stemmen verliezen. Dat is de reden waarom relaties stuklopen, waarom façades worden afgekeurd, waarom leiders worden verworpen.

    Dat is de reden waarom we een arrogant persoon die ervoor uitkomt, meer waarderen dan een ontslagen persoon die zijn eigen gebreken verbergt.

    Het concept Parrhesia leert ons dat waarheid samenhangt met eerlijkheid, eerlijkheid t.o.v. jezelf (zelfs wanneer je eigenbeeld hieronder leidt) en anderen (zelfs wanneer de ander zijn eigenbeeld hieronder leidt). Het leert ons dat praktijk en theorie inderdaad niet ver van elkaar staan. Dat echtheid een vorm van waarheid is, begrepen als uitoefenen waar men in gelooft. Het leert ons dat zelfkennis een manier is om de wereld open tegemoet te treden. Het leert ons moedig te zijn, en helpt ons keuzes te maken. Het toont aan dat vrijheid alleen geen garantie is op een goed leven. Een goed leven garanderen we enkel onszelf, daarom niet een gelukkig of voorspoedig leven. Ik wil parrhesiastes zijn, dat geeft me zekerheid.

     

    http://foucault.info/documents/parrhesia/

    11-11-2012, 14:23 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 3/5 - (2 Stemmen)
    30-10-2012
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Tegenstelling
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

     Is het tegengestelde van ‘tegenstelling’ ‘nuance’? Of ‘gelijkheid’? Is kiezen verplicht? Ja? Of Neen?

    Een binair denken is van immens belang voor ons welbehagen. Er is nood aan iets om te liefkozen en iets om te verafschuwen, lieve mensen en hatelijke mensen, mooie kleuren en lelijke kleuren, aanvaardbare argumenten en onaanvaardbare argumenten. Zonder de gave van onderscheid was ons leven één saaie onduidelijke brei. 

    Zwart-wit-denken is echter een karaktertrek van domme mensen, in tegenstelling tot slimme mensen (voor ’t geval dat…). Nuancering is dus nodig, heeft ieder zwart-wit-beeld een grijze zone? Om het toch maar niet te moeilijk voor te stellen, of te gemakkelijk… Misschien is er enkel de grijze zone, waarin elk zijn tint kiest. There are more than 50 shades of grey. Maar wat als het grijs nu gewoon geen tussenligger is, maar een derde speler. Driehoeksdenken i.p.v. lijnstuk denken. Tweedimensionaal i.p.v. eendimensionaal. Als het tijdsaspect betrokken wordt, kan dat driedimensionaal worden. Maar dat gaat mijn metaforisch voorstellingsvermogen te boven, als een tweezijdige lucifer, pijnlijk.

    Naast introvert en extravert, bestaat ‘aangenaam’ ook, of ‘omnivert’. Een beetje van alles maar van niets alles, maar niet van alles niets. Naast moedig en laf bestaat ook iets als een ‘beredeneerde houding’, zoals de idiote hypothetische vraag: als hij in een ravijn springt, zou je dan ook springen? Tuurlijk niet, tenzij er een bungeekoord aan te pas komt, dan is er groepsdruk.

    Een tegenstelling is simpel, de nuance is moeilijk ? Dat lijkt me een contrast. Dus een tegenstelling is niet simpel, en de nuance gemakkelijk ? weer te kort door de bocht. Nog eens proberen: een genuanceerde tegenstelling is moeilijk, een tegengestelde nuancering is makkelijk, dat bestaat gewoon niet. Wat ik wil zeggen is: we kunnen niet alles omdraaien om te weten waarnaar te zoeken. Het lukt niet om 180° te draaien en daar te vinden wat we nodig hebben.

    Wie in beide delen van de tegenstelling denkt, heeft het meestal bij het juiste eind. Of in driehieksdenken is alles afgerond ! Of nog, tweedimensionale vergelijkingen kunnen niet het tegenovergestelde zijn !

    30-10-2012, 01:05 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (1 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Stilte
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    De avond van het extra uur, zaterdagnacht 27 oktober 2012, wordt de klok een uur teruggedraaid om 3u stipt. Een goede gelegenheid voor een feestje. Wat begint als idee, transformeert zich in een uitnodiging en leidt tot het geplande. De radio geeft te veel ruis, de menselijke straling is de antenne te veel en die vindt doorheen de non-verbaal onzichtbare communicatie zijn weg niet meer. Dus is de computer de radio van dienst, het prachtige muziekstreamprogramma ‘Spotify’ speelt voordien ongekende muziek. Plots speelt een ritmisch atmosferisch lied van ‘Mount Kimbie’. Sommige hoofden bewegen mee, andere heffen hun wenkbrauw op. “Dat is muziek waar je naar de stilte tussen de klanken moet luisteren”, zegt iemand met een flinke tint ironie. Des goûts et des couleurs, on ne discute pas.

    Het uur wijzigt, de stemmingen wijzigen, de drank vloeit, de mensen gaan, de uitspraak blijft hangen. Of hoe een gebeurtenis afhankelijk is van kritische momenten. Elk gaat naar huis met eigen herinneringen, elk vertelt een ander verhaal en binnen een maand delen we onze reeds gedeelde ervaringen opnieuw, steeds toevoegingen op ’t eigen beeld.

    De stilte tussen de klanken, wat prachtig. De ironische intentie vergaat maar de inhoud blijft. De uitspraak is niet meer de zijne, vanaf nu is het de mijne. Wie weet zeg ik wel hetzelfde maar anders bij een volgende heuglijke samenkomst, eventueel bij een minder aangename gelegenheid, want stilte relateer je toch niet aan vreugde ? Vanaf heden niet meer.

    Tijdens de hoogdagen van MSN messenger, wat ondertussen een nieuwe catchy naam heeft gekregen, was mijn moodname (de ondertitel van je nickname): “The silence in laughter”. Ik heb toen een intrigerend gesprek gevoerd met een onbekende vriendin van een kennis, een meisje dat toevallig bij de computer zat. Ze vroeg verduidelijking, zelfvoldaan over mijn bescheiden boutade gaf ik haar graag de complete uitleg, die ik je hier bespaar. Maar de idee van stilte werd reeds eerder in verband gebracht met vreugde, dé vreugde, gelach. De plezierige momenten verborgen een onvervuld verlangen (ten tijde van MSN zat ik volop in de puberjaren, dus het is wel makkelijk te raden dat de moodname over liefde ging, of toch zeker over een meisje). Stilte betekent iets dat niet geuit wordt, of is stilte de uiting van iets ?

    De situaties zijn legio − de verzuurde relatie, het ontslaggesprek, het moment voor een toespraak, het verliefde koppel, de motorkap (als die stil is, is het duidelijk mis)…. Stilte betekent iets, niet als tegengestelde van geluid, maar op zichzelf. “Het is er, maar wanneer je het uitspreekt is het weg. Wat is het?” is een kinderraadseltje die ineens bij me opkomt. “Het ontbreekt, tot je zwijgt om te luisteren. Wat is het ?” zou een gelijk(w)aardige vraag zijn.

    De stilte tussen de klanken maakt de muziek, zonder hen, geen muziek. De stilte tussen woorden zorgt voor de betekenis. De stilte na een avond, wat mooi…

    30-10-2012, 00:27 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 5/5 - (1 Stemmen)
    26-10-2012
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Verandering
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    De vraag hoe we zaken veranderen is equivalent aan die hoe we zaken vergeten. Ofwel kunnen we het absoluut niet weten, ofwel blijft het gewoon niet hangen.

    Het zijn cruciale vragen, wegens de continue vloed van menselijke acties. De economische conjunctuurfluctuaties zijn bekend, de modellen zijn opgesteld. De politieke verrechtsing bij sociaal-economische crisissen is een vastgesteld feit. De destructieve kracht van unificerend denken heeft zich keer op keer bewezen. Toch blijven de beweegredenen bestaan.

    Op een meer lokaal vlak toont zich dit in enkelvoudige menselijke houdingen, of de stereotype mens: de neoliberaal, de racist, de conservatief, de communist… Simplificaties waarvan we ons distantiëren en tezelfdertijd mee identificeren. Ieder hokje vervult bepaalde wensen en ideeën, die reeds eerder toegepast zijn, en zowel positieve als negatieve (onvoorziene) gevolgen hadden.

    Het streven naar verandering zit diep in onze genen ingebakken. De situatie is/lijkt onhoudbaar, dus moeten we het vorige ofwel capituleren, ofwel compleet innoveren. Beide zaken kunnen eenzelfde weg inslaan, beide zijn ze vernieuwingen, in een illusionaire stap terug of een gewaande stap voorwaarts.

    We vergeten steeds hoe de zaken voordien veranderd zijn, en denken dat er niet genoeg verandering is voltrokken. De crisis is een gevolg van een te grote onafhankelijk marktwezen, toch blijven we de financiële grootmachten voorzien van virtueel geld. De Holocaust gaf reden tot geloven dat er geen enkele hoop meer was in vooruitgang van de mensheid, volgens Lyotard. Heden ten dage lijken, enerzijds, de gruweldaden in de doofpot te zitten en, anderzijds, de ideeën te herleven. Het nationalisme op zich is geen problematische zaak, het wordt een bedreiging vanaf het moment dat we er onze heil in zoeken.

    De geschiedenis leert ons dat de zaken verandert zijn, beklagenswaardig is dat ze niet toont hoe die veranderingen voltrokken zijn. We kunnen onze persoonlijke keuzes soms met moeite verantwoorden, of geven schuldbewust toe dat ze vanuit een puur hedonistische ethiek zijn getrokken. De maatschappelijke keuzes − de keuzes van het ‘men’, en daarom misschien van niemand meer OF de keuzes van de elitaire professionals, en daarom niet langer de gemeenschappelijke – worden niet langer in vraag gesteld maar enkel beleefd.

    Het gevaar van de zaken louter te beleven is de afgrond die de gewenning is. Zich wemelen in de huidige situatie, streven naar verandering vanuit een sensualistische noodzaak, zonder de rationele gezel die het nodig heeft.

    In het slechtste geval kunnen we verandering werkelijk niet doorgronden. Maar zelfs dan zijn we het onszelf verplicht te zoeken, want verkeerde keuzes zijn vlug gemaakt, worden vluchtig gemaakt, en de volgende generatie grijpt er naar terug, zoals tegenwoordig wordt bewezen.

    26-10-2012, 15:42 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Houding
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

     Lange tijd begreep ik de onvatbaarheid van keuzes en gevolgen, een cruciale vraag binnen zelfonderzoek, als een onvermijdbaar deel van ‘het ding dat we leven noemen’ gezien. De grond van mijn denken was dan ‘twijfel als houding’. Een soort omhelzing van de onvoorzienbaarheid. Ergens is die opvatting blijven hangen, en overal is die opvatting aanwezig. Twijfel kan echter geen doel zijn, dan zou ze zichzelf verantwoorden. Twijfelen is een proces, geen product dat als bestemming kan dienen.

    Wat is dan wel een fundering van ‘dit ding dat we leven noemen’. De vraag is reeds veel eerder gesteld, door veel grotere denkers dan mezelf maar dat maakt de vraag niet minder van belang. Het reeds gebeurde is nodig om het me toe te eigenen. Ze is ook op zeer diverse manieren beantwoord. Het is de intentie, het is de som van alle positieve gevolgen, het is rechtvaardigheid, het is de algemene wil, het is het goddelijk plan...

    Ik twijfel, zo veel is duidelijk, maar is de twijfel essentiëler dan de houding die eraan vooraf gaat ? Is de zaken zien, belangrijker dan ze zien op een bepaalde manier ? De houding heb ik me aangemeten door te twijfelen, en binnen de houding stop ik niet met twijfelen, beide zaken versterken elkaar.

    Foucault interpreteert de Verlichting als een houding. De principes zijn niet de basis van het tijdperk, de principes zijn secundair aan de houding die eraan vooraf ging. Het vooruitgangsoptimisme stimuleerden veel mensen om de zaken beter aan te pakken. Het zal allemaal de moeite waard zijn. De verwerving van een grotere autonomie, dreef een drang tot zelfwaardering. Universaliteit maakte de beweging tot een internationaal gedragen project. De diversiteit aan stemmen zijn terug te brengen tot een houding.

    Een houding is een manier van ergens tegenover te staan. Het is eveneens een visie op zaken, maar heeft tegelijkertijd een gevoelsmatig aspect. Een houding is houder van intuïtie, van kennis,  van affecten, van lijfelijkheid.

    Het klinkt allemaal wat spiritueel wanneer de conclusie getrokken wordt. De houding bepaalt ‘dit ding dat we leven noemen’. Het is wat je geeft, het is wat je uitstraalt, het is wat je verwacht, het is hoe je ertegenover staat. De houding is onverwoordbaar omdat ze aan de acties vooraf gaat, en is onvatbaar omdat ze wijzigt bij iedere nieuwe actie. Ze is ongelofelijk flexibel, waardoor we snel wennen aan nieuwe situaties. Ze is zelfbepalend, als we geloven in haar kracht.

    Ik verhoud me tot ‘dit ding dat we leven noemen’ in een houding die me eigen is, medegevormd door iedereen waarvoor ik me open stel. Verliefd worden, gekwetst worden, verrast worden, gefascineerd worden, verveeld worden, het overkomt ons door de manier waarop we ertegenover staan. Dat klinkt allemaal wat simplistisch en het wordt misschien gesproken vanuit een comfortabele positie, maar iedere keuze komt voort uit een houding, een bewustwording van die houding helpt me leven met de gevolgen. 

    26-10-2012, 15:40 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    08-10-2012
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Toekomstperspectieven
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Gent, een studentendag als ieder ander, nooit hetzelfde. De drank stapelt zich trager op dan ze gedronken wordt, toch hebben enkele flessen zich weten te vergaren in de drankkast. Terwijl één van de flesbroers zijn leven laat in teken van de gezelligheid staren de studenten, in een licht benevelde stemming,  de drankkast aan. Een moment van stilte leidt de gedachtenwissel in, de flessen als aanleiding, de gemoedstoestand als gastheer. De schoonheid van de flessen ligt niet in hun uiterlijk voorkomen, maar op metafysisch niveau. “’t Moe nog komn”, de esthetische waarde van de fles ligt in zijn vooruitzicht van gedronken te worden, zonder een specifieke tijdsbepaling. Zolang ze niet gedronken wordt, moet het nog komen.

    De lege fles in de souvenirkast verwijst naar één bepaald moment in de tijd. Een goede herinnering, een leuke tijd. Een lege fles is een geschiedenis, één die van ontzettend groot belang is voor het verstaan van elkaar. Die ene avond groeien mensen naar elkander toe, de ervaring kent een hernieuwde geest bij iedere blik naar de lege fles. Tot de herinnering vervaagd en samen met de fles in de allesvernietigende glasbak kapot gesmeten wordt. Nooit tevergeefs, recyclage is niet weten waar de restanten ooit opduiken.

    De volle fles heeft een ander levensverhaal. Zolang ze niet opgedronken wordt, kan ze nog komen. Eeuwen voorbij de houdbaarheidsdatum kan ze die waarde blijven behouden. Zoals Schrödingers kat, die kan leven of het begeven hebben. De wijn kan slecht zijn, of hemels lekker.

    De mogelijkheid van de fles is belangrijker dan de inhoud van de fles. De toekomst is zoet binnen de contouren van dromen. Samen heeft ieder afzonderlijk een fles staan. De imaginaire fles smaakt naar umami, de vijfde smaak die alle andere smaken verbind. Zolang die fles in de drankkast, of zelfs in de kelder, vertoeft, blijft een sprankel van saamhorigheid bestaan. Zo’n goeie fles, drink je nooit zonder gezelschap.

    Bijlagen:
    Toekomstperspectieven.docx (13.2 KB)   

    08-10-2012, 19:34 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Passie
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Een uitspraak van Freud, die ik nergens terug vind maar me steeds is bijgebleven, is: “Zij [Anna O.] beleeft meer passie in 5 seconden, dan dat ik in mijn volledige leven heb gekend.”. Freud zijn leven en werk duiden echter eveneens op een navenante dosis gedrevenheid en excentriciteit. Passie nadert krankzinnigheid.

    De mate van idolatrie in onze popcultuur, wat zeer veel domeinen omvat, is verderfelijk hoog. De wens om ook een uitzonderlijk persoon met een uitzonderlijke gave te zijn is naar mijn inziens zeer groot. Het postergehalte van Stephen Hawking is daarentegen gebrekig laag (sorry voor het sociaal incorrect grapje). Toch is Hawking een icoon van de moderne wetenschap, bekend ver buiten de imaginaire grenzen ervan. Naast Michael Jackson prijkt Hawking op de adolescentenmuur, tegenover Ché Guevara, de mens van Vitruvius van Da Vinci, de finalisten van ‘So You Think You Can Dance’ en Einstein.

    Die laatste heeft zelf ook over passie geschreven, binnen het kader van zijn wetenschappelijke geloofsopvattingen. De passie blijft onzichtbaar voor velen, we zien het product ervan, de uiteindelijk bereikte roem en erkenning maar niet steeds het leed, de inzet, de strijd en de verwarring die ervoor komt en erachter zit. Soms is het verhaal achter de passie ook onnoemelijk saai. Uren-, dagen-, jarenlange inzet voor een persoonlijke geestdrift. Een synoniem van passie is immers ‘een lijdensgeschiedenis’.

    Kon ik maar eenzelfde passie bereiken. Kon ik maar dergelijke gedrevenheid opwekken bij mezelf. Faalangst is volgens mij de grootste tegenstander van passie. Niet durven voluit gaan voor wat we begeren, stel je voor dat je faalt. Om Kanye West te citeren: “…you be up so high, if you ever fall off, it feel like a plane crash.”. Een absoluut doordrijven van persoonlijke vermogens kan leiden tot een zelfinzinking. Een implosie van zelferkenning. Onuitgeoefende hoge verwachtingen kunnen altijd waar blijken, onbereikte horizonten stemmen tot tevredenheid, tot we merken dat onze boot niet bestand is tegen dergelijke omstandigheden.

    Passie is een oorzaak van ellende, want de begeestering is zo sterk en vaak is het einddoel zo onbereikbaar. Zelfvoldaanheid en passie gaan niet samen, ‘nooit genoeg’ is het moto van de gepassioneerde. Passie is het proces van een gekwelde geest. Zich wemelen in melancholiek, zoals kunstenaars het soms verwoorden, is de paradox van enerzijds nooit tevreden zijn en anderzijds een liefde voelen zo intens dat niets anders je kan bekoren. We staan op de schouders van reuzen, kijken hen tegelijkertijd in de ogen, worden vertrapt door de immense personae en willen opklimmen tot dezelfde hoogten. Passie is een lastige levenspartner, als een feestbuffet zonder verzadiging.

    Bijlagen:
    Passie.docx (14 KB)   

    08-10-2012, 19:33 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Zelfreflectie
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Wanneer iemand enkel tegen zichzelf praat, heeft ie altijd gelijk. Maar het enige bewijs dat zonder anderen kan gemaakt worden, is een wiskundig. Zelfreflectie is zelfrestrictie, in ruime zin.

    De erkenning stuurt de beleving, zelferkenning zonder sociale bevestiging is als de blanke die gelooft dat hij zwart is. De menselijke geest spiegelt de natuur niet, ze is in de natuur, er deel van. De enige spiegel die voorhanden is, is de circusspiegel die alles vervormt. Dus zoekt elk zijn eigen gepaste spiegel.

    Diep in de eigen binnenkamer bepalen allerlei keldergeurtjes en gillende zolderpaspoppen het reilen en zeilen. Niemand is te vertrouwen, behalve de auteur van eigen gedachten. Maar zelfs die begaat fouten, veel meer nog dan de andere. Niet die ene andere, maar ‘De Andere’. Het verenkelvoudigd meervoud.

    Overleg is een blootgeven van de geest, die ondertussen ook te wantrouwen is, bedankt Freud ! Dus maar alle gedachten binnenhoofds houden, de veiligste manier om alle desillusies, dromen en zelfidolatrie te bewaren.

    Bewustzijn is een plichtsbewustzijn, een rationele geest weet intuïtief wat ‘het goede’ is om te doen, aldus Kant. Maar weten wat het goede is om te doen, wil niet zeggen dat men het werkelijk doet, aldus critici van Socrates. Zelfreflectie kan eventueel wel voorschrijven wat er te doen staat, het werkelijk doen is van een compleet ander niveau. Een hoger niveau, één die we de realiteit noemen.

    Zelfreflectie kan sturen, kan begeleiden, kan inzeg hebben maar op het einde van de rit moet ‘zelf’ het alleen doen. Wanneer de verwerkelijking van de reflectie zich aandringt, is de reflectie enkel nog een ruwe schets van wat binnenkort een ruïne zal zijn. Hoe ruwer de schets, hoe groter het terrein dat de schets omslaat, hoe makkelijker het aangepast en herzien kan worden.

    De talloze uren die gespendeerd worden aan het uitdenken van een eigen plan, zijn nooit vergeefs. ‘Zelfreflectie is zelfrestrictie’, de schets bepaalt een wandel, ‘in ruime zin’, de richtingloze denker kan, per definitie, geen kant uit.

    Bijlagen:
    Zelfreflectie.docx (13.4 KB)   

    08-10-2012, 19:28 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Ontsnapt
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

     “You never know what you’ve got, until it’s gone”, de woorden die ieder lied kunnen opsmukken, de waarheid die iedere stukgelopen relatie achtervolgt, de gedachte die ingeprent zit in een zelfbeklagende geest. Het verleden prikkelt ons tot melancholie, tot heimwee. Heidegger noemt dit ‘in-de-wereld-zijn’, de meest vanzelfsprekende zijnsvorm van de alledaagsheid. De onzichtbare vormen die de wereld aanneemt, waar wij zelf in voortbewegen. Wanneer de zaken uit de vanzelfsprekendheid genomen worden, manifesteren ze zich als dusdanig. “Most human beings have an almost infinite capacity for taking things for granted.”, aldus de grote Aldous Huxley.

    In retrospectief zien we ‘het verloren verleden’ als iets wat ontsnapt is. Gedurende de tijd was het onzichtbaar, naderhand is het onbereikbaar. Het prototype beeld is dat van de kindertijd. ‘Het onschuldige kind’, ‘het fragiele kind’, ‘het grensloze kind’, ‘het brave kind’, ‘het naïeve kind’… Steeds beelden opgeroepen door volwassenen. Kinderen zelf de beelden in het leven roepen is onbegonnen werk, zij zijn nog in-de-wereld.

    ‘Als ik het opnieuw kon doen…’ is eveneens een geliefde uitspraak. In de wetenschap zijnde dat dit een onmogelijke taak is. Een terugkijkende idealisering van die kindbeelden is bijna onherroepelijk. Het ging zó snel, het was zó leuk, het was haast onbewust, de kindertijd. Het hedendaagse leven is de Houdini van ons besef.

    Het verachtelijke hierbij is de gedachtegang van terugkeren, een steeds terugkerende gedachtegang. Teruggaan naar de onbestaande tijd, in plaats van aanpassen van de bestaande tijd. Een kind is gewoon nog niet aangepast aan de heersende cultuurvormen. Of die cultuurvormen corrumperen, bevrijden, blind maken of empoweren is niet van belang. Terugkeer is niet mogelijk.

    Wat ontsnapt is de tastbaarheid van dat verleden. Wat overblijft is een zachte conceptie, een indruk bepaalt door stemming. Een continue herinterpretatie van wat is geweest, de situatie, en van wie is geweest, de mensen. Wetende dat ‘wie’ en ‘wat’ nooit nog dezelfde zal zijn, resteert een blijvend streven naar ‘dat’, het beeld. Zij is ontsnapt, ‘zij’ is niet langer de ‘wie’ van toen, haar ‘wie’ breekt met mijn ‘dat’, toch herbeleef ik ‘wat’, in de hoop dat het weer mijn ‘wie’ wordt. ‘Zij’ ontsnapt mijn gemis.

    Bijlagen:
    Ontsnapt.docx (14 KB)   

    08-10-2012, 19:26 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 4/5 - (1 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Erkenning
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Niets menselijk is de mens vreemd. Uiteraard! Logisch! Vanzelfsprekend! Ik hoor de bevestigende reacties reeds als luidruchtig fluisterende stemmen in mijn hoofd. Toch is de idee over wat menselijk is, een zware onderschatting.

    Uiteraard zijn de moderne technologische vernuftigheden typisch menselijk. Daarom is de slogan rond de nieuwe Samsung smartphone zo’n smart voor het verstand: “Designed for Humans”. Met hoeven kan je gsm niet bedienen, wat zijn we daar blij om.

    Logisch dat we de mens miskennen als we enkel voorwerpen als realisaties zien van ons kunnen. Cultuur als erfgoed(eren), economie als geld of de grote bankkluizen, informatisering als gebruikte opslagruimte, technologie als boekdrukkunst, schoonheid als photoshop… Het materialistisch discours is echter niet meer van deze eeuw. Hannah Arendt wees al op het oneindige straatje dat de Homo Faber bewandeld. Met Benjamin Barber heeft het materialisme een politieke wending gekregen. Dat leidt uiteindelijk altijd naar atomisme, individualiteit.

     Vanzelfsprekend is de mens ego-georiënteerd, ik ben de eerste persoon die ik ken sinds ik op deze wereld vertoef. Daarna moeder, en daarachter meestal de tweede ouder. Maar dat de drijvende geest achter al onze ‘grootste verwezenlijkingen’ egoïsme is, vind ik de grootste quatsch!

    Moest ik alles voor mezelf doen, dan bleef ik lekker binnen. Moest ik alles alleen doen, dan zou mijn wolkenkrabber maar een halve etage hoog zijn. Ik doe omdat jij doet, en wij doen zolang anderen het ook doen. Al deze zaken hebben afstemming nodig, die verkregen wordt door de erkenning die we elkaar geven.

    Een kunstenaar wordt erkent voor de kunstwerken die hij maakt, dat is een persoonlijke erkenning. Een bankier geniet erkenning wanneer hij de van het systeem-afhankelijk-correcte beslissingen maakt. De grootste filosoof ter wereld die nooit erkenning heeft gekregen van gelijkgezinden, zal nooit zijn volledige vermogen ontplooien. Erkenning leidt tot mogelijkheden.

    Ieder systeem, alle menselijke producten en processen zijn afhankelijk van de mate van erkenning. Politics of Recognition, zoals Charles Taylor het noemt, zijn één van de belangrijkste stepping stones naar vooruitgang. Niet de grootte rechtlijnige vooruitgang die we voor ogen hebben, maar een entropische ontwikkelingen, vol machtsvacuüms en microsprongetjes en -terugslagen.

    Het modern kapitalisme zou het materialisme in de hand werken, en aansluitend ook het individualisme. Eventueel moeten we menselijke prestaties niet zien als wat is geschied, maar als een gemeenschappelijk erkenning voor ons verheden, het verleden dat onherroepelijk in het heden is gefundeerd en omgekeerd. Al wat we delen is onderdeel van menselijkheid, de wereld is menselijk, vraag het maar aan je buur in Liberia.

    Bijlagen:
    Erkenning.docx (13.9 KB)   

    08-10-2012, 15:44 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Entertainment
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Het verlies van de grote verhalen was de intrede van het alledaagse. Maar niemand vindt zijn genoegen in wat men gewoon vind. De zoektocht naar het spannende, naar het aangename, het leuke was ingezet. Het onvermoeibare streven naar zingeving.

    ‘Iedereen hedonist’ lijkt me een zeer actuele boutade. Musea zijn niet langer de bakens van cultureel erfgoed maar moeten interactief zijn. Wat  is het nut van mooie dingen, als schoonheid toch geen tocht uit de grot is. Ontspanning is geen inspanning, plezier maken als de hoogste vorm van vrijetijdsbesteding.

    Met het nieuwe televisiekanaal VIER is zelfs het journaal niet langer relevant. Een talkshow met de obligatoire grapjes is meer van deze tijd. Het Laatste Nieuws heeft een sectie ‘bizar’ met enkele van de meest gelezen nieuwsartikels. Tijdens muziekoptredens zingt het publiek meer dan de zangers, want dat is goed voor de ambiance. Ontwikkelingssamenwerking of vrijwilligerswerk in getroffen of globaal gemarginaliseerde gebieden wordt gepromoot als ‘travel unique’.

    Deze vorm van spektakelmaatschappij is niets nieuws. Geen moderne vervreemding maar eeuwenoude gewoonten. Brood en spelen, nooit eenzijdig aangeboden maar moedwillig voortgezet door dwalende zielen. Geloof als opium VAN het volk. De zoektocht naar zingeving is niet geminderd, het praktiseren ervan is van een lager niveau. Of niet ? Het blijft gewoon een bezighouding, ingezet van de idee dat de mens bedoelt is voor iets groters dan zichzelf. De mens kan boven zichzelf uitstijgen. Dat hebben we dan toch maar opgegeven, of eerder ingewisseld voor het besef van zinloosheid. Als het dan toch allemaal geen zin heeft, kunnen we ons maar amuseren terwijl we hier zijn. Plezier als de meest extreme vorm van zelfbeklag en pessimisme.

    Het valt allemaal te rijmen met de neonlichtreclames, de hyperkinetische (multi)mediatechnieken, de teambuilding oefeningen, de massaspektakels e.d.. We zijn deserteurs van onze hogere vermogens. De enige vlucht uit de eigen futiliteit is een toevlucht tot amusement.

    Het entertainmentgehalte van al de dagelijkse bezigheden is tot Olympische proporties gestegen. De goden kijken neer op hun creaties en voelen een verbondenheid, ze lachen zich te pletter terwijl wij hun mythen tot verhaaltjes voor het slapengaan maken. Grootsheid, dapperheid, moed en verhevenheid zijn verloren waarden. Ik zag het, onlangs nog op VIER.

    Bijlagen:
    Entertainment.docx (12 KB)   

    08-10-2012, 15:41 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Alternatief
    Klik op de afbeelding om de link te volgen

    Einstein zijn definitie van krankzinnigheid was steeds hetzelfde doen en een ander resultaat verwachten. De hedendaagse versie hiervan is steeds iets anders willen (doen) en toch hetzelfde resultaat krijgen.

    Gadamer meende dat ‘de ander wel eens gelijk kan hebben’. Mits we werkelijk luisteren naar de ander. Die ander is vervangen door het andere. De fascinatie voor het vreemde, uitheemse of bizarre is verschoven naar een statussymbool van het alternatieve. Ver voorbij Gadamer gaat het niet meer om wie gelijk heeft of kan hebben, maar over wie hét heeft.

    Het alternatieve wordt gepromoot als levensstijl. We zijn tegenwoordig zo alternatief dat er zelfs jongerenculturen zijn die zich alternatief noemen. Dat gaat van de geiten-wollen-sokken-boom-knuffelaars naar de psychotica-experimenterende-elektronica-luisteraars tot de passieve-huizen-yuppies. Personificaties van ‘het alternatieve’.

    Niet langer staan de daden in het teken van de verandering maar de verandering gaat aan de daden vooraf. Het anders-zijn en anders-doen hypnotiseert tot waanbeelden. Het creëert een wij-zij verhouding, soms ook een ik-zij verhouding. Opvallen is uit den boze, doch mag het niet al te mainstream.

    ‘Only dead fish swim with the current.’ Een geloof in het alternatieve als nieuwe ophemeling van de mens. Want de mensheid heeft het verpest, naar de kloten geholpen, verbrod, verbrand, vervuild en is vervreemd, individueel, antisociaal. Maar niet de mens, neen, niet ik. Ik kan het veranderen. ‘Think global, act local’, zoals het dragen van T-shirts met Ché zijn hoofd erop. Onthoofd zijn de principes wel…

    Het alternatief is zelfs voor de uitvinding ervan reeds het betere. We steunen democratie maar geloven niet in de mening van de meerderheid. Kernenergie is absoluut afkeurenswaardig, het alternatief, is momenteel onuitvoerbaar, maar preferabel. Popmuziek is voor de massa, daar doen we niet aan mee. Underground muziek is de enige vorm van muzikale kennis. Groepsreizen is voor gepensioneerden, wildkamperen in ongerepte natuur is voor echte avonturiers. Nine-to-five is voor de ingeburgerde robot, vrijwilligerswerk is wat echte levensgenieters doen. Playstation is voor de onervaren generatie, de eerste Nintendo is de enige echte gameconsole.

    Het alternatieve is uit zijn voegen gebarsten. De intentie is verloren en de oppervlakkige thema’s waarin het opduikt is een voorbeeld van het waardeverlies ervan. De alternatieven weigeren ondertussen alternatief genoemd te worden omdat ’t te mainstream is. De alternatieve levensstijlen worden gepromoot om ons toch maar weer te onderscheiden van elkaar. Het nieuwe is een bezighouding, het alternatief is het onveranderlijke.

    Misschien heeft de ander, zijnde alleman, toch gelijk. Maar zijn we zo zelfingenomen te geloven dat de ander reeds passé is, waardoor we nooit het alternatief zien, de mainstream.

    Bijlagen:
    Alternatief.docx (12.5 KB)   

    08-10-2012, 15:39 geschreven door TJD  

    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen)
    Archief per week
  • 05/11-11/11 2012
  • 29/10-04/11 2012
  • 22/10-28/10 2012
  • 08/10-14/10 2012

    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.


    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek


    Blog als favoriet !


    Blog tegen de wet? Klik hier.
    Gratis blog op https://www.bloggen.be - Meer blogs