|
· Inleiding
Reizen is in en is tegenwoordig zelfs bijna een must. Door het gemak waarmee er nu beeld en klank kan vastgelegd worden is het zeer verleidelijk om souvenirs te maken voor later. Bij ons, amateurs, zal de reisfilm daarom meestal het grootste deel van ons filmarsenaal uitmaken.
Bij een reisfilm bestaat de kunst erin, een verhaal te vertellen met beelden in plaats van met woorden. Een reisfilm zal dus in essentie een verfilmd reisverhaal zijn, waarmee de maker ons wil laten meegenieten van het bezienswaardige en het wetenswaardige waarmee hij, tijdens een reis in voeling kwam. De manier waarop hij hierin slaagt zal de kwaliteit van zijn productie bepalen.
Zo is niemand geïnteresseerd in het uur waarop je van huis vertrekt, of van welk punt tot welk punt je iedere dag rijdt. Het zijn veeleer reisindrukken en/of eventueel avontuurtjes die de toeschouwer zullen boeien.
Een reisfilm moet ook niet noodzakelijk chronologisch de reisweg volgen. Dat voelt geforceerd aan. Laat je film daarom liever ongedwongen en vloeiend van de ene streek of toestand naar de andere overgaan. Wissel zo, bijna onmerkbaar, van het ene onderwerp naar het andere zonder dat de toeschouwer het voelt. Moeilijk zal je zeggen, maar moeilijk gaat ook. We doen dit onder andere met een goede montage of door het gebruik van filmische overgangen.
Verder kunnen we dit ook bekomen door het toepassen van een logische opbouw met details over het bezochte gebied:
· zijn geschiedenis
· kunst
· architectuur
· economie
· de bevolking met hun zeden, gewoonten en tradities
·
De spectaculaire opnamen die je in een exotisch land maakt of zelfs de overweldigende, mooie beelden die je van een reis meebracht zijn geen waarborg voor een goede film. Het zal inderdaad nochtans veel moeilijker zijn om een boeiende reisfilm te maken over onze Ardennen dan over een ver en weinig bekend land.
Hierna een paar verschillende onderdelen die we wat nader bekijken.
· De beeldband.
De beeldband kunnen we eigenlijk best vergelijken met een boek. De cineast schrijft het met zijn camera. Uit de stijl waarmee hij filmt spreekt zijn ziel en uit de technische kwaliteit van de filmband blijkt zijn vaardigheid.
De montage, in feite een louter technische daad, heeft een beslissende invloed op de twee voorgaande kwaliteiten. Een mooi ingebonden boek met zeer verzorgde druk zal ons onmiddellijk nieuwsgierig maken. Bij een zwakke inhoud zal het echter vlug opzij gelegd worden. Een film met boeiende inhoud zal daarom ook technisch af moeten zijn om bij de kijker te scoren.
Het is daarom absoluut nodig dat het meegebrachte beeldmateriaal kritisch geselecteerd wordt. Wat technisch slecht is moet eruit, ook al zijn het zogezegd « unieke » beelden die je duizenden kilometer hier vandaan opnam.
Verwijder dus alle onscherpe of schokkerige beelden. Ook springers, echte, zowel als pseudo, moeten er uit. Mislukte pan's of tilt's horen ook niet in je film thuis.
Pas met de goede beelden kan aan de afgewerkte productie begonnen worden, maar met in het achterhoofd permanent de volgende vragen :
Is mijn film logisch opgebouwd?
· Is er een inleiding (situering)?
· Is er een midden (uiteenzetting)?
· Is er een einde (besluit) aan de film?
Vormt mijn film één geheel ?
· Blijf ik bij mijn onderwerp?
· Is mijn film niet teveel een mengelmoes van indrukken en souvenirs, niet teveel van de hak op de tak?
Verder vraagt u zich af of er niet teveel minder interessante passages voorkomen die de film laten stilvallen en of het zwaartepunt van de film naar het einde toe komt , dit om de film boeiend te houden.
Voor wat de stijl en de montage betreft:
1. Zit er ritme in mijn film, is het geen monotone opeenvolging van te lange, te korte of zelfs afgebroken shots?
2. Heb ik niet teveel sterk op elkaar lijkende beelden gebruikt?
3. Heb ik wel voldoende details en close-ups opgenomen en gebruikt?
4. Zijn er de nodige camerabewegingen?
5. Heb ik voldoende rekening gehouden met eventuele kleurverschillen?
6. Is mijn montage logisch en zijn er geen sequenties die tegen elkaar opbotsen?
· De geluidsband.
Veel zaken die voor de beeldband gelden zijn ook voor de geluidsband toepasselijk.
Het geluid zal voor een reisfilm bestaan uit commentaar, achtergrondmuziek en eventueel life geluiden. Vooral de commentaar en de muziek zullen bijdragen tot de uiteindelijke kwaliteit van de film.
Een goede commentaar is van onschatbare waarde voor de reisfilm maar toch moeten de bewegende beelden primeren. Een reisfilm is geen voordracht die we op een geluidsband zetten en dan zo goed mogelijk met beelden illustreren. We vermelden ook in de commentaar geen zaken die we niet te zien krijgen. Indien ze zo belangrijk waren had je ze maar moeten filmen.
Zorg dus voor een welgedoseerde commentaar die het voorgestelde beeldmateriaal met woorden inleid en bespreekt. Uw film mag dus in feite nooit helemaal op de commentaar steunen. Film en muziek zijn kunstvormen die een sfeer scheppen, een gemoedstoestand oproepen, en die je in een bepaalde stemming trachten te brengen.
Het is duidelijk dat een goed gekozen muziek de film in de positieve zin kan onderlijnen maar ook dat film en muziek soms radicaal tegenover elkaar staan.
Life geluid in je film mag voortaan geen probleem meer zijn. Sommige opnamen in de film schreeuwen zelfs naar synchroon geluid, bijvoorbeeld een blaffende hond in je beeld, klokken die luiden, een toeslaand portier of een spelende muzikant.
Ook hier een aantal vragen ter overweging:
Voor wat de commentaar betreft :
1. Is de commentaar gepast?
2. Is de commentaar niet te didactisch of gaat ze niet vervelen met overbodige getallen, afmetingen
(foldertjes commentaar)?
3. Bevat ze geen onwaarheden?
4. Worden de filmbeelden er niet door verdrongen?
5. Is de commentaar niet te mager?
6. Staat de commentaar op de juiste plaats?
7. Wordt er niet gezondigd tegen de taal en is de uitspraak goed?
8. Wordt er niet teveel gesproken over zaken die voldoende duidelijk in beeld gebracht zijn of die iedereen kent (overbodige commentaar)?
9. Gebruikt je niet teveel commentaar om grote tekorten aan beeldmateriaal te overbruggen?
10. Heeft de spreker wel een goede stem en spreekt hij niet te vlug?
Voor wat de muziek betreft :
1. Is de muziek aangepast aan het onderwerp en gaat ze niet vervelen?
2. Is er geen overdadig gebruik van etnische muziek?
3. Is de muziek niet te gekend (meestampertje)?
4. Is de muzikale onderlijning steeds verantwoord?
5. Eindigt je film ook met een muzikaal eindpunt?
Voor wat de techniek betreft:
1. Is de klankbalans tussen achtergrondgeluid en commentaar juist?
2. Zijn de muzikale overgangen niet te bruusk?
3. Is je band niet over- of ondergemoduleerd?
4. Zijn er geen storende bijgeluiden ( brom, ploffen of gekraak)?
5. Zijn de geluiden gesynchroniseerd?
· De titel.
Ook bij een toeristische film blijft de generiek het visitekaartje dat je de toeschouwer aanreikt. Bij de titelgeneriek van je toeristische film stel je volgende vragen:
· Is de titel in overeenstemming met de inhoud? Meestal wordt de titel definitief vastgelegd als je volledige film gemonteerd is.
· Is de titel grafisch goed voorgesteld?
Schenk de nodige aandacht aan volgende punten:
· Is je achtergrond passend of niet?
· Is het kleurcontrast tussen achtergrond en tekst voldoende?
· Is de tekst goed geschikt?
· Is een passend lettertype gebruikt ?
· Zijn de letters voldoende groot en goed leesbaar?
· Besluit.
Een goede reisfilm maken is zeker even moeilijk als het maken van een speelfilm.
Dit is vooral het geval als je zeer veel materiaal hebt dat in los verband opgenomen werd. Na verwijdering van de onbruikbare shots is het uw taak om een zeer kritische keuze van de te weerhouden onderwerpen te maken.
|
