België heeft momenteel twee databanken met DNA. Eén bevat sporen die op de plaats van een misdrijf zijn gevonden, een tweede bevat DNA-stalen van boeven die meer dan vijf jaar cel hebben gekregen voor een beperkt aantal geweldsmisdrijven. Samen zitten daar zo’n 32.000 stalen in.

Wat verandert er?

* De lijst van misdrijven wordt serieus uitgebreid. Komen er bij: inbraak, terrorisme, genocide, aanzetten tot prostitutie, productie van kinderporno, mensenhandel, mensensmokkel, drugshandel, foltering, ontvoering van minderjarigen, bendevorming, criminele organisaties. Ook de pogingen tot deze misdrijven komen erbij. Meestal zal de veroordeelde wel vijf jaar moeten gekregen hebben, maar niet altijd meer. Soms zal een werkstraf voldoende zijn.

* De DNA-gegevens van een veroordeelde worden 30 jaar bewaard. Nu: tot 10 jaar na het overlijden van de veroordeelde. Vooral Renaat Landuyt (sp.a) was radicaal tegen deze verandering omdat de strijd tegen seksueel misbruik van minderjarigen hierdoor gehandicapt wordt. Daar kan de verjaring immers soms pas na 50 jaar intreden.

* Er komt één nationale cel onder leiding van een parketmagistraat om alle DNA-stalen te registreren en te vergelijken. Nu doen alle parketten dat afzonderlijk en dat leidt tot veel dubbel werk. Soms stonden dezelfde boeven op meerdere plaatsen geregistreerd zonder dat men dat van elkaar wist. Vaak werden ook de noodzakelijke vergelijkingen van DNA-stalen niet gevraagd door tijdsgebrek. Nu zal de nationale cel dit doen. Ze zal bovendien een link kunnen leggen met AFIS, de databank van vingerafdrukken.

* Ook de zetelende rechter die het vonnis velt zal nog een DNA-test kunnen vragen aan het parket.

* De deskundigen, die de tests afnemen, krijgen nog maar een maand de tijd om de resultaten van de DNA-test af te leveren, tegen drie nu. In Zwitserland is het slechts een week, in Frankrijk in bepaalde gevallen zes uur.

Minister van Justitie Stefaan De Clerck hoopt dat de DNA-tests door deze centralisatie ook goedkoper zullen worden. Nu zijn die volgens De Clerck gemiddeld 292 euro, tegen slechts een derde (86 euro) in Groot-Brittannië. In 2010 gaf België 10 miljoen uit aan DNA-tests, tegen slechts 7,6 miljoen in 2009.

De minister wil in de toekomst ook nog een databank met vermiste personen uitbouwen én een databank van personen die met sporen van het misdrijf in contact kwamen (getuigen, politiemensen). Deze laatste is nuttig om "besmetting" van DNA-materiaal vast te stellen.

Verjaring na 50 jaar, brr ...