Druk op onderstaande knop om te e-mailen (vragen, suggesties, opmerkingen, toevoegingen,...).
Je kan ook de 'reageer'-knop gebruiken onder elk bericht.
GASTENBOEK
Dit is onder meer de plaats om je mening te geven over de blog 'Tilloenk vruger'. Of om te lezen wat anderen ervan vinden.
Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
TILLOENK VRUGER
DEZE BLOG BEGON OP 29 NOVEMBER 2005 EN STOPTE EI ZO NA OP 16 APRIL 2011 NA HET BEREIKEN VAN 1000 ITEMS OVER HET VERLEDEN VAN TILDONK.
MAAR HET BLOED KRUIPT WAAR HET NIET GAAN KAN,
DUS AF EN TOE MAG JE JE NOG AAN WAT MOOIS VERWACHTEN...
Jan Gordts
Foto: Botervaten en ontromers van Persoons, ca. 1909.
Een reklamefolder uit ca. 1909 over het toen prille Tildonkse bedrijf 'ONTROOMERS PERSOONS' luidde als volgt:
BERICHT Het is eene bekende zaak dat iedere fabrikant of verkooper van afroomers beweert dat zijn stelsel het beste is. Wij mogen zonder eenige tegenspreking mogelijk zeggen, dat de ONTROOMER PERSOONSnieuw stelsel met hangenden bol alleen de beste is. Een onweerlegwaar bewijs hiervan is dat wij in verschillende streken, in min dan vier jaren en half van 70 tot 85 onzer ontroomers per gemeente hebben geplaatst. De lijst hiervan kan op aanvraag gezonden. ------------
De ONTROOMER PERSOONS is de bestkoope: omdat hij schier onverslijtbaar is omdat hij van de verschillende stelsels het best aan zijn doel beantwoordt omdat hij zich gansch zelf oliet omdat hij al de noodige voordelen dezer toestellen bezit, zonder een enkel der nadeelen te hebben welke men bij andere merken aantreft, zooals: slecht afroomen, moeilijk smeren, rap slijten, ingewikkeld mekanism, lastig draaien, gerucht maken der tandwielen, gemis aan zuiverheid door de olie, caoutchouc, enz, breekbaarheid van sommige deelen.
De ONTROOMER PERSOONS is geen namaaksel van andere stelsels; hij berust op gansch nieuwe eigenschappen.
Het is de eenige ontroomer welke gansch aan zijn doel beantwoordt. -------------
Op aanvraag, cataloog, gratis en franco. -------------
Foto: Emiel Van Hoof, de nieuwe pastoor van Tildonk, tijdens zijn entree in zijn nieuwe parochie op 15 februari 1959. Op het achterplan bemerken we de directeur van het klooster die de hand drukt van Jules Van Langendonck, en er tussenin Herman Vanhorenbeek, vaandeldrager van de fanfare St-Cecilia.
De inhaling van pastoor Van Hoof (1959)
De Tildonkse pastoor Nijs nam op 18 december 1958 in stilte afscheid van zijn parochie waarvan hij sedert 19 september 1950 de dienst uitmaakte. In zijn plaats kwam pastoor Van Hoof, tevoren onderpastoor van de Leuvense Sint-Pietersparochie. Zijn intrede ging niet onopgemerkt voorbij. De Tildonkenaren hadden in het verleden al bewezen dat ze uitmuntende stoetenbouwers waren en opnieuw zetten de parochiale verenigingen hun beste beentje voor.
Ook nu weer haalden we onze mosterd uit de onvolprezen nieuwsbron voor onze streek, het weekblad De Haechtenaar. Leest u even mee?
Aanstelling van een nieuwe herder
Zondag 15 februari zal de Tildonkse parochie haar nieuwe herder, Z.E.H. VAN HOOF, feestelijk verwelkomen. Naar we konden vernemen is de Z.E.H. Van Hoof van Antwerpen afkomstig, waar hij geboren werd in 1909, en studeerde hij, alvorens naar het Seminarie te gaan, aan het Sint-Jozefscollege te Turnhout. Hij was achtereenvolgens onderpastoor te Braine-le-Château, Evere, parochie OLV Onbevlekt te Leuven, en sinds 1943 in de St. Pietersparochie te Leuven. De nieuwe pastoor wordt aan de grens Tildonk-Wespelaar verwelkomd en vervolgens stoetsgewijs naar de kerk geleid. Deze feestelijke optocht volgt volgende wegwijzer: Tildonk-Brug, Kruineikestraat, Woeringstraat, Dorp, Nieuwe Baan, Brug, Kruineikestraat, Dreef. In naam van onze Tildonkse lezers heten wij Z.E.H. Van Hoof hartelijk welkom in zijn nieuwe parochie. Bij deze gelegenheid wensen we tevens het beste aan de vroegere pastoor, Z.E.H. Nijs, die wegens zijn wankele gezondheidstoestand op rust diende te gaan, zeer tot spijt van zijn parochianen die hem grote waardering toedroegen.
---
Jaarschriften en welkomstspreuken voor de inhuldiging van Z.E.H. Van Hoof, kunnen van heden af besteld worden bij A. Neefs, Brug, Tildonk.
De Haechtenaar 7 februari1959
Inhuldiging pastoor
Zondag 15 februari wordt Z.E.H. Van Hoof als pastoor van de parochie Tildonk aangesteld. Hieronder geven wij het programma van de feestelijke aanstelling: - Te 14 uur: Ontvangst aan de rand van de gemeente. Redevoering van dhr. Burgemeester. Optocht naar de kerk. In ogenschouw nemen van de stoet door Z.E.H. pastoor. - Te 15 uur: Aanstelling van Z.E.H. Van Hoof tot pastoor van Tildonk door Z.E.H. Deken van Haacht. Officiële opening van de kerk, met lof, sermoen en Te Deum. - Te 16 uur: Bijeenkomst in de parochiezaal met redevoeringen van verschillende personaliteiten. - Te 17u15: Receptie van de overheden in de meisjesschool door Z.E.H. Pastoor.
De Haechtenaar 14 februari 1959
Inhuldiging van E.H. Van Hoof, als pastoor van Tildonk (samenvattend verslag)
- Welkomstrede aan de rand van de gemeente Tildonk-Wespelaar door de burgemeester. Daarop liet de fanfare De Verenigde Vrienden het Vaderlands Lied weerklinken. Al de organisaties en groeperingen van Tildonk stapten mee op in de stoet: Boerengilde, Boerinnengilde, BJB, Bond der Jonge Moeders, fanfare St. Cecilia, K.A.J., Atletiekclub P.A.K.T. (...de leden der jeugdige Atletiekclub P.A.K.T. verrasten de bevolking, door hun frisse en opvallende verschijning in hun "blauw-wit" trainingskostuum, onder leiding van hun flinke trainer dhr. Louis Verstraeten...) Na de rondgang van het dorp nam de nieuwe herder de stoet in ogenschouw, samen met de talrijke geestelijken, het gemeentebestuur, de kerkfabriek en leden van de C.O.O. Vervolgens begaf hij zich met zijn gevolg naar de ingang van de kerk, waar de heer August Van Gorp, voorzitter van de kerkfabriek een welkomrede hield. (....) Daarop ontving de nieuwe pastoor de sleutels van de kerk en weerklonk nogmaals het Vaderlands Lied, nu uitgevoerd door de fanfare St. Cecilia. De kerkelijke plechtigheid ving aan met het "Veni Creator", gebracht door het zangkoor van de parochie St. Pieter van Leuven. Gedurende het lof werd een rede uitgesproken door Z.E.H. Deken van Haacht. Na de kerkceremoniën begaf men zich naar de parochiezaal waar een welkomstgroet werd gebracht door dhr. Hubert Simonart, gevolgd door een rede door dhr. L. Verbelen, namens de Boerengilde, dhr. J. Vanden Eynde, namens het A.C.W. en de mannenbewegingen, mev. Hamels, namens de vrouwenverenigingen. Tenslotte volgde een dankwoord van Z.E.H. Van Hoof (....). Uiteindelijk was er nog een officiële receptie in de meisjesschool.
Dit reclamebord hangt omhoog in de Vijfeikenstraat, aan de huisgevel waar bakkerij Boogaerts gevestigd was en voordien bakkerij Albert Van den houdt. ( 5 antwoorden slechts deze keer, allen juist) Opgave 13 -> zie rechterkolom. Deze keer begeven weons in de wereld van de heraldiek. Elke zichzelf respecterende adellijke familie was vroeger in het bezit van een familiewapen.Tussen haakjes: dat het voeren van een wapen een louter voorrecht van adellijke families zou zijn is nog een zeer verspreide misvatting. In vroegere tijden voerden veel welgestelde 'gewone' families een wapen. Voor die families was het wapen een familiesymbool, een zinnebeeldige uitdrukking van de samenhorigheid van de familie. Dat was de eigenlijke waarde van het burgerlijk wapen. Er zijn vele duizenden bekende niet-adellijke wapens tegenover enkele honderden adellijke. Welke nobele Tildonkse familie voerde dit wapen?
Foto: Zichtkaart uit de jaren 50 van het Tildonkse gemeentehuis. Bemerk centraal het H.Hartbeeld met de kroon die 's avonds elektrisch verlicht was! De benedenverdieping van het gebouw deed dienst als gemeentehuis, de bovenverdieping als woonplaats van de schoolmeester. Later werd aan de voorgevel 'het kaske' uitgehangen, waarvan vooral de huwelijksaankondigingen gretig geraadpleegd werden.
Links van het gemeentehuis zie je nog een gedeelte van de oude gemeenteschool (met op de buitenmuur de aanplakplaats voor affiches). De poort rechts gaf toegang tot het zaaltje, 'Flora' genaamd,dat bij Café Coppi hoorde. Tijdens Tildonk-kermis speelde daar een jazz-orkestje.
Gemeentehuis te koop!
Deze week lazen we het in de krant: het oud-gemeentehuis van Tildonk staat te koop. Het gebouw, dat sedert de 19de eeuw hét symbool van de vroegere zelfstandige gemeente Tildonk was,is zoals de rest van het dorpscentrum wettelijk beschermd. De koper zal het dus moeten instand houden. Vinden jullie het ook niet jammer dat men geen gemeenschapsfunctie heeft kunnen vinden voor het oud-gemeentehuis van Tildonk?!
*** Tachtig jaar geleden werd een standbeeld van het H.Hart boven op het voorgedeelte van het gemeentehuis geplaatst. In de tijdsgeest van toen was er nauwelijks sprake van scheiding tussen Kerk en Staat, zeker niet op gemeentelijk vlak. De Gazet van Haecht berichtte als volgt (de ellenlange toespraken hebben we maar niet overgenomen): Gazet van Haecht, 8 augustus 1926 Vlaginhuldiging en wijding van het Beeld van t H. Hart te Tildonk Beste bondsvrienden in Jezus H. Hart, Zondag 22 augustus is Tildonk aan de beurt: Vlaggewijding, toewijding der gemeente aan t H. Hart met plaatsing van een H. Hartbeeld op het gemeentehuis. Bondsvrienden, Tildonk verwacht U allen. Tildonk bereidt U een plechtige ontvangst. t Seizoen der vlaggewijdingen der bonden van t H. Hart loopt ten einde. Zorgt Gij allen, Bondsvrienden, ervoor dat het slot een zegekroon weze voor Jezus H. Hart. t Weder zal gunstig zijn; t valt altijd meê in Tildonk ! De verbindingen met de treinen tot Wespelaar-Tildonk zijn gemakkelijk. De vorming van den stoet geschiedt tusschen Wespelaar en Tildonk, langsheen de lommerrijke dijken der Leuvensche vaart. Voor een veilige bergplaats voor uwe fietsen en motos is gezorgd. Alles niets te vergeten is op zijn beste voor U geregeld Gazet van Haecht, 29 augustus 1926 H. Hartfeesten te Tildonk Vlaggewijding van den Bond van t H. Hart en toewijding der Gemeente aan Koning Kristus Op Zondag 22 Oogst jl. heeft Thildonck op zijne beurt openbare hulde gebracht aan Koning Jezus. De hoogdag werd ingezet met eene Algemeene Communie van de gansche parochie. De smodderregen van s Zaterdags, die de feestelijkheden letterlijk in t water dreigde te doen vallen had opgehouden ( ) Het anders zoo rustige dorpje was reeds van den vroegen morgend vol leven tot op de vier uitkanten, en overal zag men de menschen met lofwaardigen ijver hunne huizen en wijken met vlaggen en wimpels, bloemen en beelden versieren. s Namiddags te 3u 30, had de optocht plaats van meer dan 30 H. Hartbonden en maatschappijen door de mooi opgesmukte straten der gemeente ( ) Na den optocht stroomden de menschen samen voor t gemeentehuis, alwaar een stemmig altaar was opgetimmerd. Links en rechts schaarden zich de vaandrigs met de banieren der deelnemende bonden die vooraan op het plein plaats namen. Op t gemeentehuis prijkte het H. Hartbeeld een kunstwerk, gebeiteld door den Heer Edm. Schoofs van Mechelen hetgeen werd aangekocht door de milde giften der bevolking ( ) Van op het verhoog stuurde de Eerw. Pater Meeus, S. J. de deelnemende menigte den Bondsbroedergroet toe ( ) Daarna sprak de Heer Fornoville van Antwerpen ( ) Nadien werd een plechtig lof gezongen waaronden de Z. E. Heer Laurent, Deken van Haecht, de vlag wijdde, alsook het beeld inzegende, dat van op het gemeentehuis het dorp zal blijven beheerschen in beschermende liefde en zegen. Daarop werd door den Heer Burgemeester in naam van gansch de Christelijke bevolking, in opdracht der beslissing van den gemeenteraad, gehouden op 4 Oogst ll., de gemeente aan het H. Hart toegewijd ( )Tot slot van den grootschen feestdag richtte de Eerw. Heer Pastoor nog een hartelijk dankwoord tot de talrijke bonden uit t omliggende die door hunne aanwezigheid deze feesten waren komen delen en opluisteren ( )
Foto: Bij de werkzaamheden rond de aanleg van de nieuwe basculebrug over de vaart te Tildonk in 1948 werd blijkbaar ook een duiker ingezet. Dit vreemde personage diende natuurlijk vereeuwigd te worden
Brugperikelen
De eerste brug over de vaart draaide zijdelings weg. In augustus 1920 werd de brug vernield na een aanvaring door een binnenschip en toen kwam blijkbaar de houten noodbrug in de plaats*. Zou het kunnen dat het in 1934 opnieuw prijs was? Men had het toen immers over de pas nieuwe herstelde brug.
Rond 15 mei 1940 werd de brug tot ontploffing gebracht om de doortocht van de Duitse troepen te beletten. Een tijd nadien werd een nieuwe noodbrug opgetrokken. In 1948 kwam er uiteindelijk een metalen basculebrug met houten rijdek in de plaats. Deze werd achter de noodbrug gebouwd in de richting van Kampenhout, om te verhinderen dat het verkeer lange tijd diende onderbroken te worden. Het dek besloeg echter slechts één rijvak hetgeen later meer dan eens aanleiding zou geven tot handgemeen tussen enkele keikoppen, als de ene niet wou wijken voor de andere
Een en ander omtrent de bruglazen we in de krant:
Het Laatste Nieuws 27 augustus 1920
Tildonk (Br.)
Aanvaring op de Leuvensche Vaart
Vóór enkele dagen vaarde een binnenschip de Leuvensche vaart op in de richting van Leuven. Aan de brug te Tildonk botste het schip tegen de houten brug, die vernield werd. Daar er maar één brug is, werd het verkeer onderbroken, met t gevolg dat thans de voertuigen zoowel van den eenen, als van den anderen kant langs Kampenhout-Sas (omtrent 2 uur) of langs Wijgmaal (ook 1 uur) omweg moeten maken.
Het Laatste Nieuws 12 december 1920
Tildonk (Br.)
Aan den dood ontsnapt
Vóór enkele dagen waren jongelingen alhier ter kermis gekomen en na zich vermaakt te hebben trokken zij vrolijk huiswaarts. Het was pikdonker. Zij wilden over de brug der Leuvensche vaart terugkeeren. Een hunner, afkomstig van Boort-Meerbeek, doorde duisternis misleid, viel tegen de onverlichte brug in de diepe vaart, doch kon gelukkig zich vastklampen aan t metselwerk, zooniet ware hij onvermijdelijk verdronken. Op zijn hulpgeroep sprongen de vrienden toe en konden hem na enkele angstige stonden boventrekken. Echter was heel zijn hoofd overdekt met wonden en bloed en moest hij verzorgd worden door een geneesheer.
De Gazet van Haecht 4 augustus 1934
Moedwillig ongeval te Thildonck
Aan de pas nieuwe herstelde brug gebeurde Maandagavond te 22 uur een ernstig ongeval. Twee fietsers, een uit Wespelaer, de andere uit Thildonck, die elkaar moesten kruisen, botsten in t midden der nieuwe brug op elkaar en werden met geweld op den planken vloer gesmakt. Dr. Petit moest hen komen verplegen, zij liepen verwondingen op aan het hoofd welke moesten toegenaaid worden.
Het blijkt dat het twee vijandige personen zijn en aldus uit moedwilligheid hun beider ongeluk hebben veroorzaakt. Door de rijkswacht van Haecht werd een onderzoek ingesteld.
De Dag 22 juni 1940
Voor de vrijmaking der vaart
Het Leuvensch stadsbestuur onderzoekt op dit ogenblik de mogelijkheid om de vaart van Leuven naar de Rupel, die voor de stad een ekonomische faktor van belang is, terug bevaarbaar te maken. Onderhandelingen zullen worden aangeknoopt met een gespecialiseerde firma. Alles laat evenwel voorzien dat het een werk van langen adem zal zijn, aangezien niet minder dan 16 bruggen werden opgeblazen.
De Haechtenaar 6 juli 1940
Een reisje in de Brabantsche Kempen
...
De kerk te Tildonk had met een paar treffers af te rekenen. De herberg
rechtover de kerk en de woning van Gustaaf Pardon hadden veel te
lijden. De zagerij van Aug. Vandevelde, met den ganschen houtvoorraad,
gelegen aan den Postweg brandde totaal uit, terwijl door het springen
van de brug over het kanaal, enkele huizen werden beschadigd...
* André ver Elst schreef in 'Het kanaal Leuven-Mechelen in beeld', Euopese Bibliotheek Zaltbommel, 1983, nr. 14, ten onrechte dat zowel brughuis als brug in 1914 vernield werden. Het brughuis werd wel degelijk vernield, daar bestaan foto's van (zie bijdrage nr. 100 op deze blog), doch de brug bleef intact! Toen de Belgen op 19 augustus 1914 de aftocht bliezen hebben de Duitsers de brug ongeschonden in handen gekregen en bij de twee uitvallen van het Belgisch leger vanuit Antwerpen (24-26 aug en 9-13 sept) hebben de Belgen nooit de brug bereikt of deze ook op geen enkel ogenblik in gevaar gebracht (mededeling Roger Casteels, 28/6/06).
De Wellington III was eigenlijk een vliegende doodskist. De romp bestond uit een metalen vlechtwerk dat overspannen was met zeildoek. Hierdoor verkreeg het vliegtuig weliswaar een sterke structuur met een klein gewicht, doch dergelijke constructie bood slechts minimale bescherming voor de bemanning wanneer het vliegtuig onder vuur werd genomen. De propellerbladen waren van hout. Geschutstorentjes bevonden zich zowel in de neus als in de staart. Een normale bezetting bestond uit vijf bemanningsleden met verschillende functies: de piloot, de observer-navigator, de air-gunner, de bomb-aimer, de wireless operator. Soms waren ze met zes en vloog ook een leerling-piloot mee. De bemanning was dikwijls gemengd: deels Engels, deels leden uit andere delen van het Brits Gemenebest. Zo bestond de bemanning van de in Tildonk gecrashte bommenwerper uit twee Engelsen (R.A.F.) en drie Canadezen (R.C.A.F.).
118) 12/8/1942: EEN ENGELS GEVECHTSVLIEGTUIG CRASHT
Foto: De graven van de verongelukte bemanningsleden, Fred Harker (R.A.F.) en Charles Lenover (R.C.A.F.), op het oude kerkhof van Tildonk.
12 augustus 1942, bommenwerper WELLINGTON III crasht te Tildonk
Alconbury (GB), 11 augustus 1942, 23u00. Vanuit dit stadje, zo'n goede 100 km ten noorden van Londen gelegen, vertrekken in de nacht van 11 op 12 augustus 154 vliegtuigen voor een vlucht van zo'n 600 à 700 km, richting Mainz, Duitsland. Het is de eerste keer dat deze stad door het R.A.F. Bomber Command wordt aangevallen. De groep bestaat uit 68 Wellingtons, 33 Lancasters, 28 Sterlings en 25 Halifax-toestellen. Zes toestellen zullen nooit op hun basis terugkeren. Op 12 augustus 1u55 verongelukt een toestel in de buurt van Namen tijdens de heenvlucht. Hierbij komt de zeskoppige bemanning om. Een tweede Wellington, met kenmerk X3798, wordt op de terugweg door een Duitse nachtjager neergehaald boven Tildonk. Het juiste tijdstip is 3u13 in de ochtend. Twee bemanningsleden verliezen hierbij het leven: de piloot, Flight Sergeant - R.A.F. Fred HARKER, 20 jaar oud en de radiotelegrafist (wireless operator) de 26 jarige Canadees, Pilot Officer R.C.A.F. Charles LENOVER. Beiden liggen begraven op het oude kerkhof van Tildonk.
De drie andere inzittenden weten zich met hun parachute te redden: Flight Sergeant R.A.F. Jack DArcy, 18 jaar oud, staartschutter (air gunner); Flight Sergeant R.C.A.F. Ken Morrison, waarnemer-navigator (observer-navigator) en Flight Sergeant R.C.A.F. Bruce Weaver, 19 jaar, bommenrichter (bomb aimer). Zij zullen alledrie in handen vallen van de vijand en nadien in Duitse krijgsgevangenkampen terechtkomen.
Het vliegtuig stortte brandend neer in de Bertrodestraat, niet ver van de grens met Herent. Ooggetuigen zagen nog hoe het achternagezeten werd door een jachttoestel. Er volgden nadien nog verscheidene kleine ontploffingen die waarschijnlijk afkomstig waren van de munitie aan boord. Nog geen tien minuten na de crash was de ganse buurt al omsingeld door Duitse soldaten. Deze riepen de toegesnelde buren toe om onmiddellijk de plek te verlaten. Later op de dag is ook de Duitse piloot die het vliegtuig had neergeschoten, met de auto toegekomen. Omstaanders zagen hoe hij felicitaties ontving van de aanwezige Duitse soldaten. De verkoolde lichamen werden naar het kerkhof in Tildonk vervoerd en werden met militair eerbetoon vanwege de Duitsers (!) aldaar begraven. De Tildonkse bevolking betuigde evenwel haar sympathie met de geallieerden door telkens opnieuw bloemen en opschriften op de graven aan te brengen, die keer op keer door de bezetter werden verwijderd. Momenteel tref je op de kerkhofmuur een bordje aan: 'Oorlogsgraven van het Gemenebest. - Commonwealth War Graves'.In de Bertrodestraat, op de plaats van de crash, werd eveneens een herinneringsbord aangebracht door iemand die dit offer niet vergeten was.* 'Hier stortte op 12-08-42 een Brits vliegtuig WELLINGTON III brandend neer. - We herdenken de moedige bemanning', luidt de tekst.
Het Nieuws van den Dag 12 augustus 1942 Vluchten boven Duitschland Berlijn 12 aug. - Na storingsberichten zonder eenig sukses boven Noordwest-Duitsch kustgebied bestookten Britsche bommenwerpers tijdens den nacht een West Duitsche stad met scherf- en brandbommen verneemt het D.N.B. Tot hiertoe zijn geen details binnengekomen over de schade. Zes der aanvallende toestellen werden neergehaald.
* Met dank aan L. Vandeput. Zie het uitgebreide artikel: Gordts J., 12/8/1942: een Engels gevechtsvliegtuig stort te pletter in Tildonk, HOGT (12) 1997, 77-87, 183-191. Zie ook: www.go2war2.nl/artikel/1007/
't Was somwijlen droog, somwijlen nat, kletsnat, maar 't was plezant!
Hier enkele moedigen tijdens de Lipsebeekwandeling. Het zou een vraag voor 'Ken je dorp' kunnen zijn: 'Wie weet waar in Tildonk deze foto genomen is??'
De oudste vermelding van Tildonk treffen we aan in 1107 in de familienaam van Reinerus de 'Thieldunck'.
Tildonk bestaat uit twee Middeleeuwse woorden: 'Til' = bos en 'donk' = verhevenheid. De ridders 'van Tildonk', vertrouwelingen van de hertog van Brabant, bewoonden er tijdens de 12de eeuw twee motten: Oudenborg en Nieuwenborg (op de plaats van het huidige 'Kasteeltje'). In 1699 werd Tildonk tot graafschap verheven ten gunste van Charles L'Archier. Nadien kwam het in handen van de familie de Lalaing. Graaf Maximiliaan de Lalaing was de voornaamste heer van Tildonk.
In 1967 nam de gemeente Tildonk het wapenschild over van de adellijke familie de Lalaing: een ovaal schild van keel met tien aaneengesloten en aanstokkende ruiten van zilver, 3, 3, 3, en 1 geplaatst, het schild gehouden door twee omziende griffioenen van goud en getopt met een kroon van drie fleurons gescheiden door twee groepen van drie parels.
In 1821 richtte pastoor Joannes Cornelius Martinus Lambertz het ursulinen klooster op dat nadien 'moederhuis' werd van tientallen nieuwe stichtingen, verspreid over vier continenten. Het klooster was indertijd vermaard voor zijn Internationale school. De stijlvolle art nouveau feestzaal fungeerde als decor voor menige film.
Tildonk bezit sedert 1930 twee reuzen: Jan en Babs van Tildonk.
In 1976 werd Tildonk uitgeroepen tot Bloemendorp.
Beschermde gebouwen
het dorpscentrum in zijn geheel (kloostercomplex, kerk, kerkhof, pastorie)
Foto: Op deze kaart van nà 1688 bemerken we dat Tildonk gelegen was langs de as van twee belangrijke wegen, nl. Aarschot-Vilvoorde (-Brussel) en Leuven-Mechelen (-Lier), en doorsneden werd door een riviertje dat men toen de Leeps noemde (de huidige Lipse). De stad links onderaan is voormalig Hertogdom Brabants hoofdstad Leuven. Fragment uit de kaart: F. De Wit, Amsterdam, Marchionatus Sacri Imperii et Dominii Mechelini Tabula, etc.
TILDONK KERMIS Zondag 25 juni 2006 Tildonk Bloemendorp
loopt een nieuwe wandelroute in
de LIPSE- wandeling
op het grondgebied van Tildonk vertrek om 14u00 aan de pastorie, aankomst omstreeks 17u00 aan de Familia (waar die dag tevens de FAMILIAFEESTEN plaatsvinden) Gids: Jan Gordts (TILDONK LEEFT! - HAGOK) Afstand 9 km Deelname is gratis (bij regenweer zijn laarzen geen overbodige luxe)
Wisten jullie dat de kronijkers al in de 14de eeuw gewag maakten van de Lips in Tildonk??
Het kaartspel was een geliefd tijdsverdrijf vroeger. Veel was daar ook niet voor nodig: een spel kaarten, een viertal gegadigden (en die waren er blijkbaar genoeg) en als het effen mogelijk was ook nog wat goed weer, zodat men met tafel en al naar buiten kon. Pressen en wiezen speelde men het liefst. Hier weer een foto waarvan we de hoofdrolspelers niet goed kunnen achterhalen. Hij is blijkbaar genomen in de tuin van 'Tiske Schiplaken' (Mortelstraat). De speler met het witte hemd die met de rug naar de fotograaf gekeerd zit is Jef Bosmans. In de andere speler herkennen we Rik Bosmans. Iedereen is op zijn 'zondags' gekleed, we denken aan een familiebijeenkomst ter gelegenheid van Tildonk-kermis of zo. De klak op het hoofd was een vast vestimentair onderdeel bij velen en je zag ook wel eens iemand die gemakshalve zijn geruite pantoffels droeg... Bemerk tevens de 'Kampenhoutse stoelen' waarop de kaartspelers gezeten zijn. Een echt streekproduct en oerdegelijk qua makelij. Je trof dit type stoel vroeger in praktisch elk huis van Tildonk aan. Het bakhuis aan de zijkant en de bloeiende fruitboom op de achtergrond zorgen voor de intieme sfeer van het plaatje. Iedereen is geboeid door het spel, de dagdagelijkse problemen zijn ver weg...
Van deze kaartspelers (rond 1950) herkennen we links achteraan (met bolhoed) Jules Persoons (°1906 - +1969), nijveraar en gewezen burgemeester van Tildonk (1932 tot 1947). Tegenover hem zit (met hoed en gestreepte das) Miel Artoos, de zoon van Sus Artoos. Aan hun gelaatsuitdrukkingen te zien hebben beiden wel heel goei kaarten in de hand...
Probleem met oude fotos:
Het achterhalen van de personages op oude fotos stelt dikwijls problemen. Zelden werden de namen of datums op de achterzijde genoteerd. Een ander probleem is dat diegenen die het kunnen weten meestal niet over een computer beschikken en deze weblog dus ook niet onder ogen krijgen. Dus waarom eens niet de foto afprinten en hen tonen?
Wie kan de andere aanwezigen op de foto van de kaartspelers lokaliseren??
De kerktoren meet van op de grond tot aan het kruis 58 meter en is daarmee veruit het hoogste gebouw van Tildonk. De toren werd in de periode 1761-1770 getimmerd door een naamgenoot van mij. We laten hierover Paulus Goossens, schoolmeester van Tildonk in de 19de eeuw, aan het woord: Onze kerk, toegewijd aen den H. Joannes Baptista, is fraai en ruim om het getal inwoners te bevatten. In 1710 werd zij met eene hooge koor en in 1760 met zijkooren vergroot. Het volgende jaer werd zij met eenen toren voorzien, die zeer fraai is en eene lange dunne naeld heeft. Deszelfs timmerwerk werd vervaerdigd door eenen inwooner onzer gemeente, met name Joannes Gordts, en daer hij maer een boere timmerman was, zoo valt er aen te merken dat de toren van kunsteners bewondert wordt (7 antwoorden waren juist, 2 fout)
Opgave 12 -> zie rechterkolom. Ons dagelijks brood, we kunnen niet zonder. Weet u ook waar in Tildonk zich dit reclamebord bevindt?
114) INDISCHE BEDEVAARDERS OP BEZOEK IN TILDONK (1935)
Foto: 13 mei 1935: een exotische groep Indische pelgrims overschrijdt de brug over de vaart te Tildonk in de richting van het plaatselijke Ursulinenklooster. 's Ochtends waren ze al in audiëntie geweest op het Aartsbisschoppelijk paleis te Mechelen en 's anderendaags stond nog een ontvangst door koning Albert I op het programma. Wegens tijdsgebrek werden steden als Antwerpen, Luik en Namen van de agenda geschrapt, maar Tildonk aandoen was voor hen gewoon een must!
Een ongewone avond te Tildonk in de lente van 1935[i]
Die bewuste maandagavond 13 mei 1935 tussen halfzeven en tien uur stond Tildonk in rep en roer. Oorzaak was de aankomst van een grote groep bedevaarders, bestaande uit een honderdtal vooraanstaande inwoners van toenmalig Engels-Indië en Ceylon. Het gezelschap was voordien naar Lourdes afgereisd om er het Eucharistisch Triduum dat het Heilig Jaar 1935 afsloot, bij te wonen [ii]. De verdere tocht leidde hen naar België, meer bepaald naar het Ursulinenklooster van Tildonk. Tijdsgebrek zorgde er voor dat steden als Antwerpen, Luik en Namen van de agenda werden geschrapt, maar het moederhuis der Ursulinen te Tildonk, dat in hun thuisland in de provincie Chota-Nagpur niet minder dan 5 missieposten bezat, werd wèl met een bezoek vereerd!
Nu waren ze in Tildonk wel al een en ander gewend van het klooster. Met de regelmaat van de klok toerden er buitenlandse luxevoituren rond die halt maakten bij een van de verschillende hotels die het dorp rijk was : Hotel de Londres, Het Zwaantje, Ste Ursule Dit alles had natuurlijk te maken met de wijd en zijd bekende Internationale School die aan het klooster verbonden was en die kostschoolgangers uit heel Europa herbergde.
Regelmatig kwam er ook wel een of andere kerkelijke of wereldlijke hoogwaardigheidsbekleder te Tildonk langs. Tijdens de eerste wereldoorlog kreeg hetklooster van de Zusters Ursulinen andere vreemde bezoekers over de vloer:generaal von Beseler had er zijn hoofdkwartier en leidde vandaar uit het beleg van Antwerpen
De komst in de lente van 1935 van een exotische groep pelgrims vanuit het andere eind van de wereld ging nergens onopgemerkt voorbij. Diezelfde maandagvoormiddag waren de Indiërs plechtig ontvangen op het Aartsbisschoppelijk paleis te Mechelen door hulpbisschop Mgr. Van Cauwenbergh, die bijgestaan werd door kanunnik Dessain, de privé-secretaris van kardinaal Van Roey. De bedevaarders droegen de nationale kledij en werden geleid door pater Le Tellier, de Apostolisch vicaris in Indië. Naast de Sint-Romboutskathedraal werd verder het graf van de niet lang voordien overleden kardinaal Mercier bezocht. In autocars werd de reis voortgezet richting Tildonk.
s Anderendaags stond nog een bezoek aan Brussel op het programma met een ontvangst door de koning op het paleis van Laken alsook een kortstondig bezoek aan de Wereldtentoonstelling die toen eveneens te Brussel plaatsgreep. Ook daar hadden de vrouwen in hun schilderachtige kledij heel wat beziens.
De nationale kranten berichtten uitvoerig over al deze gebeurtenissen en ook de lokale pers liet zich niet onbetuigd. Een aankondiging van het bliksembezoekaan Tildonk en een uitgebreid verslag erover verscheen in de Gazet van Haecht.
We nemen deze artikels graag over, ze geven een goed beeld van de toenmalige tijdsgeest. Het was de periode van de Katholieke Actie [iii], toen de kerk nog in het midden stond en de geestelijkheid het nog voor het zeggen had. Het eerder gezwollen taalgebruik in de verslaggeving is typisch voor die tijd.
De Indische bedevaarters te Tildonk
Maandag aanstaande 13 Mei, te 6 ½ u s avonds zullen de stille dorpen van Wespelaar en Tildonk, het vereerend en ongewoon bezoek ontvangen van n honderdtal vooraanstaande inboorlingen van Indië en Ceylon. t Zijn de bedevaarders die te Lourdes gedurende het Eucharistische Tridium voor de Sluiting van het H. Jaar, zooveel opzien gebaard hebben en er de bewondering afdwongen door het radikale van hun diep katholiek geloof.
Onder de leiding van den onvermoeibaren Jezuïeten-Missionaris, Pater Le Tellier, maken zij een reis in Europa: zij bezochten Parijs, Lisieux en Londen. Ook in België zullen zij enkele dagen vertoeven, maar hun eerst bezoek is voor het Ursulinenklooster van Tildonk.
Dit bezoek bleef vast beslist, al bleek het voorziene programma door tijdsgemis onuitvoerbaar, zoodat het reisplan moest gewijzigd worden, en Antwerpen, Luik en Namen niet kunnen aan de beurt komen.
Wat die Indiërs dan wel te Tildonk te verrichten hebben ? Ze houden er volstrekt aan, in hun naam en in dien hunner landgenoten, het Moederhuis der Ursulinen van Tildonk, een dankhulde te gaan brengen om al het goede door de Missiezusters van Tildonk in den alomgekenden Lievenspost van Chota-Nagpor in Engelsch-Indië, teweeggebracht.
Pater Le Tellier die zelf wel een echt Missionaristype moet zijn om dit stout stuk aan te durven is een bezielende zendeling van die streek en elken dag getuige van al het wonderbare door de Missiezusters van Tildonk verricht.
Per autocar komen ze Maandag te 6 ½ uur s avonds langs Wespelaar aan. Na de officieele ontvangst aan de grens der gemeente Tildonk, zullen ze voorafgegaan door de Fanfare, naar het Ursulinenklooster geleid worden, waar hun een geestdriftig onthaal te wachten staat. Denzelfden avond vertrekken ze wederom in stoet om rond 9 ½ uur naar Brussel af te reizen.
Het belooft een uiterst interessante avond te zijn en we drukken den wensch uit dat deze Indische broeders in Kristus den besten indruk uit Tildonk zullen meedragen naar het verre Oosten.
(Gazet van Haecht 11 mei 1935)
De feestelijke ontvangst der Indische pelgrims te Tildonk
Het rustige dorpje Tildonk, bij Leuven, was Maandag in volle feest. De Indische Bedevaarders zouden een bezoek brengen aan het Moederhuis der Zusters Ursulinen.
Het Klooster van Tildonk bezit een bloeiende Missie in Indië; niet minder dan vijf groote missieposten zijn aan de toewijding der Zusters Ursulinen toevertrouwd. Sedert meer dan 30 jaar wijden zij hun beste krachten aan de opvoeding der jeugd en maken zich zeer verdienstelijk als liefdezusters in Chota-Nagpor. Dit is de bloeiendste missiepost van heel de wereld, naar het woord van Z. H. Pius XI.
De streek waar onze groote Vlaamsche Apostel Pater Lievens zulke wonderen van naastenliefde heeft verricht.
De Kristenen uit Indië, op doortocht in ons land, hielden er volstrekt aan, een dag vrij te houden voor Tildonk, om de Zusters Ursulinen hun dankbare hulde te gaan brengen voor al het goede door hun missiezusters verricht in hun eigen land.
In den namiddag stond een groote massa volk samengepakt aan den ingang der gemeente, waar de Indiërs bij hun aankomst, door den heer J. Persoons, Burgemeester, met zeer hoffelijke woorden werden begroet.
Een stoet werd onmiddellijk gevormd. Voorop de prachtige nieuwe vlag der kostschool. Op rijen van vier stappen de leerlingen van het pensionaat in hun frisch studentinnenpak. De fanfare Ste Cecilia haalt haar flinkste stapmarschen voor den dag, zoodat de lucht van Tildonk vol geestdrift en muziek hangt, wanneer de Indiërs naar het dorp worden geleid, waar zij door een sympathieke menigte geestdriftig worden onthaald.
In het dorp heerscht een feestelijke stemming. Aan vele huizen wapperen de driekleur en de Pauselijke vlag. Ontzaglijk veel volk op de been. De Hemel zelf feest mede want O. L. Heer heeft zijn heerlijkste meizonne naar Tildonk gestuurd.
Een korte Plechtigheid in de Kerk van Tildonk heeft plaats na den optocht. Hier wordt de welkomstgroet in het Latijn uitgesproken door den Z. E. Heer De Roeck, Pastoor van Tildonk. De Indiërs zingen een Indiaansch (sic) loflied ter eere van O. L. Vrouw.
In 't Klooster
Daar is het een weelde van vlaggen, bloemen en festoenen. Aan den ingang van het klooster staat een prachtigen triomfboog opgesteld. Onmiddellijk bij het inkomen worden de Indiërs verwelkomd. Na een kort bezoek aan de rijkelijk versierde kloosterkapel, gaan de bedevaarders naar de feestzaal waar de feestzitting plaats heeft.
Het tooneel, versierd met de borstbeelden van hunne Majesteiten Koning Leopold III en Koningin Astrid, het wapen van België en de Belgische en Congoleesche vaandels, biedt een grootschen aanblik.
Het feestmaal wordt voorgezeten door een Indischen priester in de aanwezigheidvan Z. Ex. Mgr. Kalacherry. Hij is omringd door den heer J. Persoons, Burgemeester, den Z. E. H. Deken van Haacht, Kan. Naulaerts van Mechelen, Z. E. H. De Roeck, pastoor van Tildonk, Z. E. H. Nijs, pastoor van Wijgmaal, Z. E. H. De Coster, Bestuurder van t Gesticht, Simons, onderpastoor, Z. E. Pater Van Gestel en talrijke Pastoors en Onderpastoors uit de streek.
De hartelijkstse stemming heerscht aan tafel, keurige spijzen worden aan de bezoekers voorgezet en om aan de gerechten een Indischen smaak te geven, hebben de Zusters de Indiërs met een indische plat Curry verrast.
De Fanfare van Tildonk en de meisjes van het pensionaat luisterden het feestje op met kunstvolle muziekstukjes.
Na een dankwoord door den Heer Burgemeester in naam der inwoners van Tildonk, voor het vereerend bezoek der Indiërs, stuurt Z. E. Heer Bestuurder De Coster andermaal zijn innigsten dank toe aan de Bedevaarders, van wege Religieuzen en leerlingen drukt hij den wensch uit, dat hun reis verder in de gelukkigste voorwaarden moge verloopen. " t Beste dat we u echter willen medegeven naar Indië, zegde spreker verder, zijn onze gebeden en offertjes voor de bekeering van uw schoon land.
Heel de zaal overeind, wanneer een Indisch priester de Zusters, leerlingen en menschen van Tildonk den innigsten dank der Indiërs toesprak, voor het koninklijk onthaal dat hun was te beurt gevallen.
In de hartelijkste stemming namen de Zusters afscheid van hun bezoekers.
Nog lang zal het voornaam bezoek der Kristenen uit Indië bewaard blijven in de harten te Tildonk.
De Zusters Ursulinen zijn zeer gelukkig hun bijzondere gevoelens van dankbaarheid en hulde aan de bevolking van Tildonk en omliggende dorpen te kunnen betuigen voor de zoo groote sympathie waarmede zij de Indische Bedevaarders hebben onthaald.
(Gazet van Haecht 18 mei 1935)
De Tildonkse Annalen
In Tildonk bracht dit ongewone bezoek een grote volkstoeloop teweeg en heel wat oudere inwoners herinneren zich thans nog deze unieke gebeurtenis. Eén onder hen is Zuster Hildegarde(Julia Vandenheuvel), die toen pensionaire was in het klooster en tevens lid van de V.K.S.J. (Vlaamse Katholieke Studerende Jeugd). In uniform en getooid met de typische lichtblauwe alpins zijn ze de bedevaarders gaan verwelkomen op de grens tussen Wespelaar en Tildonk. Een kleine anekdote is haar nog bijgebleven: in de grote zaal werd dus een feestmaaltijd aan de gasten voorgeschoteld en de deken van Haacht, die wel trek had, bediende zich royaal van de spijzen - prinsessenboontjes naar hij meende. Het bleek echter het in onze streek onbekende en kruidige currygerecht te zijn dat in zijn telloor belandde, hetgeen hem nadien niet zo bekwam
In de Annalen of jaarboeken van het Tildonkse Ursulinenklooster werd deze gebeurtenis tot in de kleinste details beschreven. Zo komen we te weten dat de groep pelgrims bestond uit 115 tot het rooms-katholiek geloof bekeerde Indiërs die afkomstig waren uit de hogere (hindoe-) kaste.
Naast Lourdes en Rome hadden ze reeds Parijs, Lisieux en Londen bezocht. In deze stad woonden zij het 25-jarig ambtsjubileum bij van koning Georg V, die tevens keizer van Engels-Indië was [iv].
Tildonk was voor de Indiërs een must, hier lag immers mee de bakermat van de missionering in hun streek! (zie: De Ursulinen van Tildonk in India - bijdrage 115, 16/6/2006).
Die maandag 13 mei 1935 om halfzeven s avonds arriveerden zij te Tildonk. Zij kwamen van Leuven waar zij het graf van pater Lievens bezochten. Met een daverende Brabançonne verwelkomde de fanfare Sint-Cecilia de verre gasten aan de dorpsgrens tussen Wespelaar en Tildonk. In rijen van vier vormden de geüniformde leerlingen van het pensionaat een erehaag. Vergezeld door zowat alle inwoners van het dorp met de burgemeester op kop bereikte de groep pelgrims het dorpscentrum waar pastoor De Roeck hen in de dorpskerk welkom heette.
De ontvangst in het klooster was uitbundig: aan de inkom had met een triomfboog opgericht met Engelstalige welkomstborden in het. In het midden van het koor van de kloosterkerk was een troon getimmerd die voorbehouden was aan Monseigneur Kalacherry.
Na de plechtige kerkdienst volgde een buffet waarop de Indische gasten werden getrakteerd op een authentieke kerrieschotel, hetgeen door hen uitermate op prijs werd gesteld. De schoolkinderen zorgden voor een muzikaal intermezzo en een Indisch genodigde nam plaats achter de vleugelpiano en speelde enkele Hindi-liederen. En naar goede gewoonte werd er tijdens het feestmaal duchtig over en weer gespeeched Omstreeks tien uur, na een verblijf in Tildonk van amper twee en een half uur, reden de autocars voor en vertrok de groep richting Brussel, alwaar hun de volgende ochtend een audiëntie van de koning te wachten stond. De "Tildonkse Annalen" vermelden nog de ontvangst van enkele telegrammen die eigenste avond vanwege het Vaticaan, het Belgische Koninklijk Huis en het Aartsbisdom Mechelen. Van een hoogdag gesproken !
[i] Overgenomen uit een artikel van Gordts J., Indische bedevaarters op bezoek in Tildonk in 1935, in HOGT 14 (1999) 279-287.
[ii] In Lourdes werd o.l.v. kardinaal Pacelli, de latere paus Pius XII, een grootse vredesbetoging gehouden. Halverwege de jaren dertig ervoer men immers reeds de dreiging van een nieuwe oorlog.
[iii]De Katholiek Actie was wat men noemde een herkesteningsbeweging. Ze draaide rond de clerus en werd ondersteund door dekerkelijke instellingen (parochies, katholieke scholen) en de katholieke lekenacties (kajotters, H. Hart-bonden, enz ).Het initiatief ging uit van paus Pius XI en zeer kenmerkend waren de vele massabijeenkomsten.
[iv]Engels-Indië besloeg het huidige India, Pakistan en Bangladesh. Het bestuur kwam in 1858 toe aan de Engelse Kroon en in 1876 verkreeg koningin Victoria de titel van Empress of India.In 1947 werd India onafhankelijk.
Foto: Enkele grondleggers en medestichters van de KWB werden gevierd tijdens een feestvergadering in 1970 in de Familia. Er is toen een foto genomen van de feestelingen (L > R): Karel Vendredy, Leon Bidée, Ernest Van de Velde, Omer Wollebrants en Albert Buelens. Half verscholen achter deze laatste ontwaren we Edward Pelgrims. Enkele pioniers waren er toen echter niet bij op die bewuste huldiging, met name Jules Van den Eynde, Prosper Lens, Frans Van Rillaer en Casimir Van Steenbeeck.
De KWB (de Kristelijke Werknemersbeweging)
De KWB (ofte in oorsprong de Katholieke werkliedenbond) heeft zijn wortels in de jaren dertig van vorige eeuw. Vanuit de vraag naar een aangepast kader van de Katholieke Actie voor volwassen mannen werden toen de eerste werkliedenbonden opgericht door oud-Kajotters. In de Tweede Wereldoorlog werden ACV en ACW feitelijk verboden. De Tildonkse KWB-afdeling was reeds in die periode actief.
In 1964 ging een hernieuwde werking van start met centraal een jaarlijkse studiedag waarop het voorbije jaar geëvalueerd werd, gevolgd door een grondige bespreking van de wensen en de plaatselijke problemen die door de leden aangebracht werden. De daaropvolgende jaren werden gekenmerkt door de uitbouw van groepswerkingen met een eigen dynamiek, maar binnen het kader van de afdelingsstructuur (toneelgroep, reisgroep, recreatieve sportgroepen met o.m. volleybal, voetbal, badmington). Verder werd er actie gevoerd naar allerlei instanties toe: - gemeentebestuur: om de woningbouw te stimuleren (nood aan woningen), wegenbouw (herinrichting staatsbaan), signalisatie aan de spoorovergangen - de kerk: misvieringen in het Nederlands en aangepaste uren, inbreng vanuit de pastorale raad,...
- sociaal: actie toegankelijkheid rolstoelgebruikers, vorming, gezinsproblematiek,... - cultureel: boekenfonds Reinaertuitgaven, actie 50 jaar Tildonkse bibliotheek Qua structuur was er het dagelijks bestuur dat door een schare wijkmeesters geruggensteund werd. Zo verdubbelde het ledental van 61 (1964) naar 123 (1972). Ook werd gestart met een ziekenzorgwerking, waarbij ziekenbezoek centraal stond.
Uiteraard was het niet gemakkelijk om al die groepen binnen de vereniging te houden. Er was dan ook een bestendig aanwezige drang in sommige groepen om een eigen financieel beheer te hebben en op die manier zijn er bepaalde groepen de KWB ontgroeid (zoals de volleybal-sportgroep).
Vandaag de dag is de Tildonkse KWB springlevend met eigentijdse activiteitenzoals de Smulfietseling, Café Mangé, wandelweekends, 't jogclubje, stratenloop Terwijl verder de traditionele kaartavonden, de voordrachtavonden, de jaarlijkse voettocht naar Scherpenheuvel, nog steeds op het menu staan. Tegenwoordig richt de werking zich tot man én vrouw, met dezelfde sociale ingesteldheid als deze waarmee indertijd gestart werd.
Na een intense beschieting van het klooster op 12 september 1914 bleef het lievevrouwenbeeld intact. Wel 200 kogelinslagen 'omringden' het beeld. Enkele maanden nadien nam een Duitse fotograaf deze foto en schreef een Duitse onderofficier er een mirakelgedicht over.
Een Tildonks 'mirakelgedicht' uit de Grote Oorlog
In het huidige receptielokaal van de middelbare school Sint-Angela bevindt zich een merkwaardig lievevrouwenbeeld op een sokkel tegen de muur.
Tijdens de krijgsverrichtingen in september 1914 werd het Tildonkse klooster onder vuur genomen. Dat was bij de Tweede Uitval van het Belgisch leger vanuit Antwerpen waarbij op 11 en 12 september in onze omgeving fel gevochten werd.* Het lokaal waar het bewuste beeld omhoog hing werd als het ware doorzeefd met kogels, doch het beeld zelf bleef ongeschonden! Meer was er niet nodig om er een mirakelbeeld van te maken. Zekere Duitse vizefeldwebel**Hehl schreef het gedicht: Die Madonna im Kugelkranz', een gedicht dat duidelijk bedoeld was voor het Duitse hinterland en dat een zeker verwijt in zich hield in de trant van: 'kijk eens Belgen wat jullie jullie eigen kloosters aanrichten'. Zuster Alphonse Vermoesen vertaalde de tekst later naar het Nederlands maar voegde er nog een laatste strofe aan toe: red het vaderland.... Op die manier werd het mirakelbeeld als het ware gerecupereerd door de Belgen. En dan was er nog de Kerk die garen spinde bij het 'mirakel'..
We geven zowel de vertaling als de originele tekst van het Tildonkse mirakelgedicht. Het beeldje en de muur met de kogelinslagen bevinden zich nog altijd in de toestand van september 1914.
* De beschieting gebeurde dus niet door het Duitse leger, zoals eerder foutief geschreven werd (zie: Wespelaar-Tildonk in oude prentkaarten deel 2, laatste blz.). In het volgend nummer van het Haachts Oudheid- en Geschiedkundig Tijdschrift (HOGT), dat in september 2006 verschijnt, komt een artikel van Roger Casteels waarin juist deze periode in het klooster van dag tot dag beschreven wordt: Dagboek van de ursulinen van Caen, omtrent hun belevenissen te Wespelaar en te Tildonk tijdens de Eerste Wereldoorlog. **http://de.wikipedia.org/wiki/Vizefeldwebel
Ben je benieuwd of je familienaam voorkomt in de blog? Of zoek je info over bvb. het klooster, 'varkens en beren', de vaart, ... Breng je zoekterm hierboven in en je krijgt onmiddellijk ALLE artikels waarin deze term voorkomt!
ZEKER EENS PROBEREN!
DE FOTO'S IN DE BLOG
Gebeurlijke miniatuurfoto's in het middengedeelte kan je doorgaans vergroten door erop te klikken.
De foto's in de linker- en rechterkolom echter niet, ze zijn dan ook veeleer bedoeld als opsmuk. Het gros kwam je wel al eerder tegen in een artikel in het middengedeelte.
.
WARM AANBEVOLEN
Voor slechts 34 € word je lid van HAGOK, de Haachtse Geschied- en Oudheidkundige Kring.
Als lid kan je de meeste activiteiten van HAGOK gratis meemaken. Ontvang je HOGT, een glossy magazine met tientallen kleuren- en andere foto's; elk jaar goed voor meer dan 300 blz. streekgeschiedenis, heemkunde, genealogie, archeologie, alsook wetenschappelijke bijdragen over de dorpen van de driehoek Aarschot-Leuven-Mechelen.
Als lid kan je de artikels over Tildonk, naast alle andere reeds verschenen artikels, en dat zijn er ondertussen meer dan 1000 (!), ten allen tijde gratis online raadplegen. Over Tildonk zelf verschenen doorheen de tijd heel wat uitgebreide bijdragen:
Jan Gordts, Jacobus Evers (°1828), een 'filius septimus' of zevende zoon
Arnold Bonne, Jan Gordts & Freddy Vens, De grauwzusters van Roeselare en andere vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog in Tildonk
Jan Gordts, 1848, de jonge Tildonkenaar Gaspar Gielielmus Engelborgs overlijdt in den vreemde
Kristien Suenens, Een man, duizend vrouwen. De ursulinen van Tildonk
Jan Gordts, 'Ge moet niet alles geloven wat in de gazetten staat...'
Jan Gordts, Vondelingen te Tildonk op het einde van de 18de eeuw
Jan Gordts, De memoires van Tildonks brugdraaier Jozef Mommaers, alias 'Jef van de brug' (1873-1968)
Jan Gordts, Lucienne De Keuster (1923-2015) dochter van de sassenier van Tildonk. Een vergeten partizane
Jan Gordts, Lokalisatie van enkele 18de-eeuwse gronden te Tildonk. Een oefening
Peter Dejaegher, Het gevecht aan de Lips (1266)
Jan Gordts e.a., Begin september 1944: de bevrijding van Haacht en omgeving
Jan Gordts, Betwisting rond een in 1820 te Tildonk gevonden geldpot
Ward Caes, Een zilvermunt van keizerin Maria Theresia of een pot bier in 1750?
Jan Gordts,
'Life in a Belgian Convent: A Sydney Girl Abroad'. Een relaas uit 1913 door
Maie Mason, Australische oud-leerlinge van de Tildonkse ursulinenkostschool
Jan Gordts,
Liedeken op de groote moordery geschied tot Tildonck in den nagt op Gulde Mis
(1837)
Jan Gordts,
Marie Antoinette Caroline van der Gracht de Fretin en het kasteel ter Elst te
Tildonk
Jan Gordts,
Voorjaar 1814. Het veldleger van "de Zwarte Hertog" Frederik Willem
van Brunswijk strijkt neer in onze dorpen
Roger Casteels, Uittreksels uit het frontblad
'Het Kanton Haacht onder de wapens' - (Thildonck)
Jan Gordts, Wat
mispeuterden de Tildonkenaren zoal een goede honderd jaar geleden? Een verhaal
van onder meer ‘varkens’ en ‘beren’
François van der Jeught, Een nieuwe Van den
Gheinklok voor de kerk van Tildonk in 1601
Jan Gordts, Het Tildonkse ursulinenklooster,
litho op postkaart 1903-04
Jan Gordts en Guido Abts, De preekstoel met de
verkeerde parochieheilige
Germaine Verheyt, 'Maurice Neefs, een
oorlogsslachtoffer uit Tildonk
Jan Gordts, Openbare boedelverkoop in 1771 van
de Tildonkse hoeve van 'de Tafel van de Grote Heilige Geest van Leuven' (Hof
Ter Leeps)
Jan Gordts, Leerlingenwerving voor de internationale
kostschool van de Tildonkse ursulinen in de 19de en 20ste eeuw
Jan Gordts, Bijna vier eeuwen Tildonkse
pastoors (1626-1999)
Willy Van Langendonck, De waternaam Lips
Hubert Simonart, Tildonk-Banneux 1933-2008.
Een uitzonderlijke band
Jan Gordts, Het testament van kanunnik
Philippus Van ’t Sestich (+ Tildonk 15 oktober 1764)
Jan Gordts, De Tildonkse processie van weleer
Willy Van Langendonck, Het toponiem Tildonk
Jan Gordts, Een Tildonks politiereglement uit
1837
Jozef Hamels, Renners uit onze regio: Maurice
Croon
Jan Gordts, De Tildonkse galg
Roger Casteels, Dagboek van de ursulinen van
Caen over hun belevenissen te Wespelaar en Tildonk tijdens de Eerste
wereldoorlog
Jan Gordts, Tildonk ten tijde van de
Oostenrijkse Successieoorlog (1741-1748)
Louis Swiggers, Over Tildonkse dorpsfiguren:
Jakke Vanden Acker, alias Sinterklaas; de smed; Jef van Woil; Lewie Van
Krieken; Plien Borreman
Jan Gordts, De geschiedenisles van
schoolmeester Paulus Goossens over Tildonk (1856)
Roger Casteels, Het Tildonkse ursulinenklooster
en de Eerste Wereldoorlog
Jan Gordts,Tildonk beschreven rond 1830 in de
'dossiers d'expertise' van het kadaster
Jozef Hamels, Renners uit onze regio: met
Tildonkse connectie
Henri Vannoppen, De familie de Behault du Carmois tegen de achtergrond van de samenleving van Tildonk
Jan Gordts, De Tildonkse notarissen in de periode 1758-1920
Jan Gordts, De bewogen carrière van Leon Vincart, gevolmachtigde minister van België in Venezuela (°Huy, 22 april 1848 - +Tildonk, 6 juli 1914)
Maurice Vandenheuvel, In 1945 was het klooster van Tildonk een Brits legerhospitaal
Jan Gordts, Knechten op de vuist in het 18de eeuwse Tildonk
Jan Gordts, De Tildonkse reuzen Jan en Babs in de kijker
Jan Gordts, Over oude Tildonkse pachthoven. Het hof ter Elst, van pachthof van de abdij van Affligem tot kasteelhoeve van de families Van 't Sestich en Snoy
Jan Gordts, Over oude Tildonkse pachthoven. Het hof te Bettenrode, win- of pachthof van vele heren
Jan Gordts, Gaf Sus Artoos zijn naam aan de Tildonkse wijk Sussenhoek?
Maurice Vandenheuvel, Het Janssenskapelletje (1852) en de familie Janssens te Tildonk
Jan Gordts, Het Tildonks Sticht in de periode 1818-1832, voorloper van het latere ursulinenklooster
Jan Gordts, De Tildonkse handbooggilde van St.-Sebastiaan in het begin van de 18de eeuw
Jan Gordts, Tildonkse notarissen in de periode 1758-1920
Henri Vannoppen, Schilderijen en kunstwerken rond de notarisfamilie Verzyl te Tildonk
Jan Gordts, De grote kloosterbrand te Tildonk in 1928
Henri Vannoppen, De familie de Behault du Carmois tegen de achtergrond van de samenleving in Tildonk
Jan Gordts, Indische bedevaarders op bezoek te Tildonk in 1935
Maurice Vandenheuvel, Met Tildonkenaars op de vlucht in mei 1940
Jan Gordts, Het ploeg-handmerk van Louis Van Bolle, schepen van Tildonk (1664)
Marleen Rosier, Het Ursulinenklooster te Tildonk. De Art Nouveauzaal
Roger Casteels, Op 26 mei 1940 verloor Tildonk 2/3 van zijn onderwijzerskorps
Marleen Rosier, Het Ursulinenklooster te Tildonk:een bouwhistorisch en iconografisch overzicht
Jan Gordts, 12/8/1942: een Engels gevechtsvliegtuig stort te pletter in Tildonk
Jo Vandesande, Een 18de-eeuwse kaart van Tildonk en Wespelaar
Jos Cools, Tildonk
Jan Gordts, Een drievoudige moord te Tildonk in 1837
Henri Vannoppen, Een beeld van de gemeenten Haacht, Tildonk en Wespelaar rond 1830
Jo Vandesande, Motten en heerlijkheden te Tildonk. Deel II: De heerlijkheid Lauwendries
Jo Vandesande, Motten en heerlijkheden te Tildonk. Deel I: De heerlijkheden Tildonk, Ter Borcht (Nieuwenborg) en Oudenborg, vanaf hun ontstaan tot omstreeks 1650
Bart Minnen, Getuigenissen uit 1390 over de verdeling van de tienden te Tildonk
België
Nederland
Verenigde Staten
Duitsland
Frankrijk
Spanje
Verenigd Koninkrijk (Groot-Brittannië)
Ierland (Eire)
Griekenland (Ellas, Hellas)
Turkije
Zwitserland
Australië
Canada
Finland (Suomi Finland)
Hongarije (Magyar)
Indonesië
Italië
Luxemburg (Lëtzebuerg)
Polen (Polska)
Thailand
Tsjechië
Venezuela
Zweden (Sverige)
