**

****

Ieder vogel zingt zoals het gebekt is.

*

Eerst de personages die deze namiddag op een Nederlandse TV zender paradeerden. Vraag me niet hoe en wat, m’n handicap inzake horen en zien stonden daarvoor teveel in de weg. Ik resumeer.

De Duitse Keiser heeft, toen bleek dat zijn onoverwinnelijk Armee niet sterk genoeg was om in de Vlaamse Velden de Fransen & Cie ZIJN vredesvoorwaarden op te leggen, in geheime onderhandelingen was met Wilhelmina, die hem asiel zou toestaan, als het ooit zo ver zou komen. Financieel was dat tussen die twee ook geen probleem. Wat minder gekend is, is dat de Staf van de Deutsche Armee reeds van bij het begin van de (geslaagde) inval in ons Land, gevestigd was in Spa, relatief dicht bij de Duitse grens. (****)

Uiteraard zonder medeweten van zijn achterneef, Koning Albert I, de latere minnaar-rotsenduiker van Marche-les-Dames (1934). In de onmiddellijke omgeving van datzelfde Spa, sedert eeuwen en tijden het wereldberoemde luxe kuuroord voor de jetset.

Spa is/was een mondain vakantie-oord en dat zullen Hinderburg (de latere Voorganger-Kanselier van Adolf Hitler, de kleine korporaal van WO I), Ludendorf en al die anderen van de Generale Staf wel geweten hebben. Maar officieel was men daar om dichter bij het front te zijn. We zagen op het scherm ’n oude man, kleinzoon van de toenmalige eigenaars, met veel zin voor details, een rondleiding geven op al die plaatsen en paleizen. Hallucinant!

Rond 9 November ‘18 toen de oorlog definitief verloren leek, vertrok de Keizer met een hele stoet getrouwen per trein richting Nederlandse grens. Het lijkt wel een hedendaags Wild West-verhaal. Willem II was op de hoogte van wat zijn neef, Tsaar Nicolas II en zijn gezin door de Bolsjewieken was aangedaan bij de Oktober Revolutie van het jaar daarvoor. Men vreesde dat de trein ook zou overvallen worden door de opkomende Waalse Bolsjewiekse Opstandelingen die getipt waren, en na een paar kilometer stapte het illustere gezelschap over in de klaarstaande auto-karavaan. Om via de gewone wegen de veilige grens van het neutraal gebleven Nederland te bereiken.

De reis (met onderbrekingen) ging tot in

Huize Doorn,

een kasteel-landgoed, waar hij in Juni 1941, 82 jaar oud, overleed. De relaties tussen de ex-Keizer en Adolf Hitler waren, echter, zoals men zegt, ‘van gemengde aard. Wel verstuurde Wilhelm aan Hitler, na de Val van Parijs (Juni ’40), een telegram met formele gelukwens.

Hij ligt, gebalsemd en al, in zijn eigen mausoleum in Huize Doorn, te wachten om naar Duitsland terug te keren, tot daar de monarchie zal hersteld zijn….

Voor verdere uitzonderlijke details zie

https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_II_van_Duitsland#Ballingschap

*

*

(****) Ook bij de Inval der Duitsers in Mei ’40 had Hitler gekozen om dicht bij het front te zijn. Zijn OKW was deze keer gevestigd in de bossen van Bruly-le-Pêche, deze keer dichter bij de Franse grens. Het was daar eerder zeer sober kamperen dan genieten van het uitgangsleven in een chique buurt..

https://nl.wikipedia.org/wiki/Br%C3%BBly-de-Pesche

*

Via Wereldoorlog II komen we dan automatisch terecht bij Hitler, die een jaar voordien (1 September 1939), de blikken had gericht naar het Oosten. Met het doel méér Germaans ‘Lebensraum’ te bemachtigen voor het eigen ’Herrenvolk’ ten koste van buurland Polen. Een land dat bevolkt was met Slavische ‘Untermenschen’.

Hitler en Stalin waren tot dan toe goede maatjes geweest, zodat er, diep in het geheim t.o.v. het Westen, een overeenkomst Ribbentrop-Molotov tot stand kwam (die de ‘Entente’ te slim af waren) om dat land tussen hen beiden te verdelen. Eerst wachtte Stalin het (goede) verloop der gebeurtenissen af, om na een paar weken op 17 September1939) Polen op zijn beurt van zijn kant binnen te vallen.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Poolse_veldtocht#De_Sovjets_rukken_op

*

‘Nog is Polen niet verloren’

Het Pools-Litouws Gemenebest in zijn grootste omvang.

*

https://doorbraak.be/nog-is-polen-niet-verloren/?utm_medium=push&utm_source=meldingen

*

Vooruitblikken in het verleden

11 november 2018

* 

Als je wekelijks een artikel schrijft over wat we de volgende dagen allemaal kunnen herdenken, dan zijn er van die momenten in het jaar waarop je niet weet wat eerst te kiezen. En dezer dagen is de keuze zeer groot: de staatsgreep van Napoleon op 18 brumaire VIII of 9 november 1799, Hitler die met minder succes het zelfde probeerde op diezelfde dag in 1923, de abdicatie van de Duitse keizer Willem II in 1918, de moord op de Duitse diplomaat Ernst vom Rath door de joodse Herzel Grynszpan die in 1938 aanleiding gaf tot de uiterst schandelijke Kristallnacht of de val van de Berlijnse muur in 1989.

Een dag later trakteert de geschiedenis ons op de ontmoeting tussen dr. David Livingstone en Henry Morton Stanley in 1871 aan het Tanganyikameer, waar Stanley de beroemde woorden ‘Dr. Livingstone, I presume?’ uitsprak. 71 jaar later bezette op die dag de Wehrmacht het laatste stuk van Frankrijk dat sinds 1940 onbezet was gebleven. En op 11 november 1918 eindigt natuurlijk de Eerste Wereldoorlog en stapt in Wenen de Oostenrijkse keizer/ Hongaarse koning op.

En terwijl op vele plaatsen in Europa 11 november de dag is waarop de doden van de Grote Oorlog worden herdacht, is diezelfde dag in Polen de nationale feestdag waarop de Poolse onafhankelijkheid wordt gevierd, dit jaar trouwens voor de 100ste keer. Die onafhankelijkheid was mogelijk geworden door de ondergang van de drie keizerrijken die samen Polen al meer dan honderd jaar bezet hielden. Duitsland capituleerde op die 11de november, Oostenrijk-Hongarije hield zelfs formeel op te bestaan en Rusland was al enkele maanden voordien uit de oorlog gekegeld. Niets stond de oprichting van een Poolse republiek nog in de weg.

Polen als regionale grootmacht

Het decennialange isolement in het Oostblok heeft vaak onze blik op centraal Europa wat vertroebeld.

De wortels van die ‘nieuwe’ republiek gingen terug tot het einde van het eerste millennium van onze tijdrekening. Het land zou vanaf het einde van de middeleeuwen uitgroeien tot een regionale grootmacht, samen met Litouwen. Daarmee vormde het sinds 1569 een Gemenebest dat zich van de Baltische Zee tot bijna aan de Zwarte Zee uitstrekte. Rond die tijd beleefde het land met de Poolse renaissance een cultureel hoogtepunt, met onder meer de Jagiello-universiteit in Krakau als één van de toonaangevende universiteiten van Europa. Het decennialange isolement in het Oostblok heeft vaak onze blik op centraal Europa wat vertroebeld. Daardoor verliezen we al te vaak uit het oog dat een land als Polen onlosmakelijk deel uitmaakt van onze westerse cultuurgeschiedenis.

Polen had voor die tijd ook een uniek politiek systeem. De facto een constitutionele monarchie waar de adel via het parlement grote macht uitoefende en meer politiek gewicht had dan de door die adel gekozen vorst. Maar de manier waarop het land bestuurd werd, maakte het na verloop van tijd ook bijzonder kwetsbaar. Vooral wanneer de adel in interne conflicten verzeild raakte en omkoopbaar bleek om de belangen van buitenlandse mogendheden te verdedigen.

Polen was meteen het eerste Europese land met een moderne grondwet.

Polen werd ook meegesleurd in de verschillende oorlogen die zijn machtige buren Zweden, Rusland, Pruisen en Oostenrijk met elkaar uitvochten. Om het land niet definitief uit elkaar te laten vallen zette men in de 18de eeuw grote hervormingen op, met als sluitstuk de grondwet van 1791. Polen was meteen het eerste Europese land met een moderne grondwet. Die hervormingspogingen leidden echter tot meer en meer inmenging van de buurlanden, tot deze zelfs op initiatief van Pruisen besloten het land in drie stappen – in 1772, 1793 en 1795 – te verdelen en in te lijven bij Pruisen, Rusland en Oostenrijk. Het koninkrijk Polen verdween definitief van de kaart.

Van de kaart geveegd

Was de staat weg, het nationalisme was er daarom niet minder om geworden. Gedurende de 19de eeuw waren er meerdere opstanden en revoltes die echter nooit tot resultaat leidden. Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog was het politieke nationalisme verdeeld geraakt. Er waren daarnaast ook paramilitaire groepen actief, onder meer onder leiding van de nationalist Jozef Pilsudski. Zijn troepen zouden tijdens de oorlog deel uitmaken van het Oostenrijks-Hongaarse leger, tot de eenheden ontbonden werden en de Duitse legerleiding Pilsudski zelf opsloot in Magdeburg omdat hij zijn soldaten weigerde onder hun bevel te plaatsen. Die opsluiting, pas in november 1918 ongedaan gemaakt, maakte hem meteen tot symbool van het Poolse nationalisme. Hij zou daardoor tussen de twee Wereldoorlogen uitgroeien tot de politieke spilfiguur.

Het stichten van de staat verliep overigens niet van een leien dakje. De grenzen waren onduidelijk en moesten via een reeks referenda en verdragen worden vastgelegd. De grens in het oosten kreeg zelfs pas vorm na een bloedige oorlog tegen de Russische bolsjewieken. De Polen kropen in 1920 met een onverwachte overwinning in de slag bij Warschau door het oog van de naald. Ternauwernood ontsnapten ze aan een complete ineenstorting en Russische bezetting.

Grenzen trekken

De grenzen afbakenen was één ding, de staat opbouwen bleek zelfs een nog zwaardere klus. De graad van ontwikkeling tussen de bezette gebieden was zeer verschillend. In het Oostenrijkse deel werd de Poolse cultuur zelfs gecultiveerd. Pruisen ontwikkelde het land economisch. Het Russische Polen was een wingewest waar men weinig complimenten aan vuil maakte. Het land beschikte in 1918 niet over een centrale administratie, had geen ééngemaakt rechtssysteem, geen gemeenschappelijk onderwijsstelsel, geen gelijkaardige bestuurscultuur, geen munt of nationale bank. Illustratief voor de toestand was het spoorwegnet: sporen met verschillende breedtes en technische uitrusting waren niet met elkaar verbonden maar voerden alleen maar treinen van het Poolse centrum weg naar de hoofdsteden van de vroegere bezetters.

Polen vormde ook geen etnische eenheid, maar telde meerdere omvangrijke minderheden. De discussie over hun positie binnen Polen — allemaal verpoolsen dan wel ze ruimte tot ontplooiing geven — bleef de volgende twee decennia woeden. Het was één van de factoren die bijdroegen tot de politieke instabiliteit. Daardoor evolueerde Polen onder Pilsudski uiteindelijk van een slecht functionerende democratie tot een zeer autoritaire, door militairen geleide staat.

En nogmaals…Pilsudski zag Polen aanvankelijk als een regionale grootmacht, het land dat de spil moest vormen van een diplomatieke samenwerking in Centraal Europa. Het draaide anders uit. De onhandige Poolse diplomatie, de grensconflicten en de omgang met de minderheden zorgden er binnen de kortste keren voor dat de relatie met de buurlanden danig verzuurde. Het land zag ook met lede ogen aan hoe de twee grootmachten waartussen het gekneld lag meer en meer toenadering tot elkaar zochten. De niet-aanvalspacten die Polen met Duitsland en de Sovjet-Unie had gesloten mochten niet baten. Polen raakte verder geïsoleerd met enkel nog Frankrijk als verre en weinig enthousiaste bondgenoot.

Toen finaal nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie een bondgenootschap met elkaar aangingen, waren voor Polen de dagen geteld. In september 1939 vielen beide landen Polen binnen, begin oktober was Polen voor een tweede keer van de kaart geveegd. Zes jaar, miljoenen doden en onvoorstelbare oorlogsschade later werd de staat hergesticht als communistische vazalstaat die men bovendien ook nog eens zonder veel consideratie enkele honderden kilometers naar het westen verschoof. Pas in 1989 herwon het land definitief de vrijheid. Die recente geschiedenis leverde uiteraard een flink trauma op, iets waar men best rekening mee houdt wil men het Polen van vandaag begrijpen.

Paul Cordy

https://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Cordy

*

AAN DE VRUCHTEN

KENT MEN DEN BOOM

**

Misschien wel een beetje eenzijdig, net als onze (mijn) gevoelens tegenover Italië (omdat wij dat land van wekelijk zeer dichtbij hebben meegemaakt), voel ik om onbepaalde redenen een zekere sympathie voor… Polen. En het is dan ook geen toeval, dat wij daar een zekere band tussen zijn gaan ontdekken.

Ik ben in het Ieperse, waar ik tot de volwassenheid heb mogen leven, inderdaad op 4 September 1944 bevrijd door Eenheden van het Pools Bevrijdingsleger. Ik was toen 8 jaar, maar het is nog altijd als de dag van gisteren dat er (beperkte) schermutselingen waren tussen de terugtrekkende Duitse Eenheden van meestal oudere mannen, en de veel jongere Poolse ‘Bevrijders’ van toen. Maar als er al doden vielen, was het meestal aan Poolse kant. U las van mij op deze blog al dikwijls over twee van die gesneuvelde jongens, die op onze Gemeente door een voltreffer gedood werden, en wier namen jarenlang tussen de andere parochianen voorgelezen werden tijdens de Zondagsmis. Het waren ene Tadeus Sarò en ene Thadeus Manikovski. De ene gedode Duitser, vlakbij, die pas begin Oktober werd teruggevonden bij de bietenoogst, werd door de omstaanders tegen de waterkant zomaar in de grond gestopt. Later zorgde de Veldwachter dat die opgegraven en (dievelings?) naar een verzamel-begraafplaats overgebracht werd. Dezelfde Poolse Eenheid had verder ook nog Roeselare bevrijd, reden dat aan de rad van die stad nog altijd een ‘Pools Kapelletje’ in ere wordt gehouden.

Toen we (Mei 2002) in Italië onze ruwbouw afgewerkt wilden krijgen, dienden we in die zeer landelijke omgeving, vanzelfsprekend beroep te doen op de plaatselijke Ambachten. Waar we onze eerste woordjes Italiaans leerden van de werklieden. Waaronder ene… Pool. Die hielp ons, voor en na zijn werkuren, voor war drinkgeld, met allerlei kleine karweitjes en/of boodschappen. U moet maar eens ’n omheining (om de herdershonden van de straat te houden) in een nieuw vreemd land, in een vreemde taal, proberen te vinden en geplaatst te krijgen. Die vriendschap heeft jaren geduurd, tot die z’n helper op ons afzond, omdat hijzelf niet langer door z’n werk gerocht. En die ‘helper’ bleek ‘n Oekraïner te zijn, niet alleen met gouden handen, maar ook met een gouden hart. Tot de eigendom verkocht geraakt, zorgen hij en zijn Dame voor het onderhoud.

Dat we naar Italië uitgeweken zijn, is zeker niet toevallig, maar de criminele aansprakelijkheid van de Belgische rotte vriendjes-politiek. We geraakten in Italië omdat ons onze bouwgrond waarop 2 eerder vervallen woningen stonden toen we dat kochten (1987). door de Staat Sp & CVP, ontstolen werden. Door het gebied achter onze rug en in den donkeren op hun kaarten anders in te kleuren. Van woonzone, wat het al honderden jaren was, zo maar tot landbouwzone ingekleurd, omdat het paalde aan de overkant van het landweggetje aan akkerland. Deze eigendom was 1,5 Ha groot, en door ons ingericht als hobby-boerderij. Na 9 jaar vruchteloos procederen zijn we het dan ook afgetrapt. Omdat we, op tocht in het Land onzer Dromen, midden de heuvelende olijf- en wijngaarden, toevallig een onafgewerkte ruwbouw vonden, die al jaren te koop stond. Deze keer zonder voetangels of schietgeweren vanwege de Overheid.

Van de Gemeente in de Vlaamse Ardennen kwam, de dag zelf dat we daar de notarisakte dienden te ondertekenen, een laconiek berichtje binnen, dat ze hun standpunt ineens wèl wilden wijzigen. Als we maar niet méér dan 30% toevoegden aan de bestaande kubieke meters. Na de eerste uitbreiding van hoogstens 30%, kon dan, als eenmaal alles terug regen- en winddicht was, nogmaals +30% vergund worden.

Dan heeft onze zoon daar de teugels overgenomen. Op het einde dus iedereen gelukkig en tevreden.

Hof van Cleve,

Dichte gebuur, nooit verbouwproblemen gehad…

*

Na deze historisch wijde en ook minder wijde trektocht, zijn we, net als een afgedankte Kleine Keizer en zijn Madam, in onze voorlopig laatste rustplaats aangekomen. Moe maar tevreden. Ook onze 3 Duitse Herders zijn oud geworden.

Maar de wereld draait door. In de Oekraïne broedt weer een burgeroorlog. WTV bracht vandaag een reportage over Lernaut & Hauspie (spraaktechnologie) uit 1999. Gisteren waren Trump, Poetin en vele andere Grootheden gezellig verzameld aan de Parijse Arc de Triomphe. En in China loopt de E-commerce tot in de miljarden per dag.

Mein Liebchen, was willst Du noch mehr?

*