Ik ben Jaclien, °19 december 1955. Ik werkte lange tijd in de tuinbouwsector, volgde onlangs de opleiding Begeleider Animator voor Bejaarden en werk nu in een woon- en zorgcentrum met ouderen met dementie. Ik ben getrouwd met Echtgenoot en mama van vier kinderen: Dochter (°1988), Oudste Zoon (°1990), Middelste Zoon (°1992) en Jongste Zoon of kortweg Jongste (°1999). Ik schrijf graag. Heb jarenlang meegewerkt aan de Wist-je, het schoolkrantje van de plaatselijke basisschool. Ook voor allerlei gelegenheden brouw ik wel eens een tekstje. Op dit blog wil ik graag wat van mijn dagdagelijkse ervaringen, herinneringen en bedenkingen, afgewisseld met vroegere spinsels, meedelen.
Een drukke week achter de rug: examen, voorbereidingen voor Kerstmis, tandarts- en kappersbezoek met Jongste en dan nog het kerstconcert. Jongste was erbij, bij dat concert. Niet in hoedanigheid van trompetist deze keer, maar als lid van het jeugdkoor van de muziekschool. Zonder verpinken is hij namelijk dat koor ingestapt. Niet dat hij er zich zo bij voelt horen: de andere leden zijn allemaal tienermeisjes, een ietsje ouder dan hij. Hij voelt er zich nogal verloren, bij dat puberende volkje. Die niet liever doen dan babbelen over de middelbare school, waar Jongste zelf nog niet aan toe is, over kleren en allerhande meidenzaken. Neen, van dat babbelen en giechelen houdt hij niet zo. Maar zingen vindt hij naar eigen zeggen héérlijk. En dus fietst hij elke donderdag zonder mopperen naar de repetitie van het jeugdkoor. Tot wellicht op een dag zijn stem, hortend en overslaand, hem duidelijk zal maken, dat er in de nabije toekomst een toontje lager gezongen zal worden. Maar voorlopig gaat het nog goed, en kan hij net zo goed aan de hoge noten als het meisjesgezelschap.
Donderdag waren ze dus van de partij, het jeugdkoor van de academie, gekleed in zwart en wit: een twaalftal meisjes en één jongen. (Hier op de foto samen zingend met het volwassenenkoor)
Een bengelgezelschap met engelenliedjes, hier ook voor u als hartelijke kerstgroet!
Berre houdt heel erg van het fotootje van zijn vrouw, dat boven zijn bed aan de muur hangt. Het is een houvast voor hem. Maar deze ochtend heeft het spijkertje, waaraan het kadertje hangt, het begeven. Keer op keer vraagt Berre of iemand dat spijkertje weer in de muur kan slaan. En keer op keer krijgt hij als antwoord dat de klusjesman er niet is, en dat de zorgverleners op dienst geen hamer hebben. Wanneer die klusjesman dan komt? Dat is niet geweten. Vanmiddag. Of misschien pas morgen... De voormiddag is al een heel eind gevorderd en Berre heeft zeker al tien keer zijn vraag gesteld. En opeens is hij daar, de reddende engel, de klusjesman! Even later kom ik Berre tegen op de gang. "En, is het nu in orde? Met die foto van Mira?" Berre glimlacht. Neemt me bij de arm en leidt me zijn kamer in. Dan wijst hij trots naar de muur. En jawel, ze hangt er weer terug: zijn Mira in het kadertje. De ogen van Berre stralen!
Geluk? Het zit hem soms gewoon in een (eindelijk geslagen) spijkertje!
Voilà, de stageopdracht is af. Een hele klus weeral voorbij. Bedoeling was om op onze stageplek een groep bewoners uit te kiezen en na te gaan welke hun noden zijn. Daarmee wordt beoogt dat we, als toekomstige animatoren, met de activiteiten die we plannen voor onze doelgroep, in de eerste plaats rekening houden met wat de mensen nodig hebben.
Ik had gekozen voor een groep mensen met dementie. Het hele proces van hoe ik op het spoor kwam van de noden van die mensen, en het verslag van een passende activiteit die we hebben uitgevoerd, heb ik uitgeschreven in een proefschrift, zoals de bedoeling was. Het geheel heb ik hier en daar wat verlucht met kleine anekdotes, de kleine pareltjes of aangrijpende doordenkertjes, die je tegemoet komen bij deze mensen. Je hoeft er enkel maar oog en oor voor te hebben. Enkele ervan plukte ik van mijn blog. Er kwamen er een paar nieuwe op mijn weg. Hier is er zo eentje:
Warre Als ik op dienst kom merk ik op dat Warre heel net is gekleed. "Waw Warre, u komt er zo goed voor!" bewonder ik oprecht. "Vindt ge?" vraagt hij en zijn blik gaat omlaag langs zijn kleren. "Ja, dat kan wel zijn," vindt hij "langs de buitenkant! Maar aan de binnenkant, daar is het wat anders zelle!"
Als ik Jeroen Meus op TV zie, die foto van hem, waarbij hij die lange paprika onder de neus houdt, dan weet ik telkens weer: dat is er één van Broer! En dat is werkelijk ook zo. En dan voel ik me zo fier, alsof ik hem zelf heb geteeld (die paprika bedoel ik). Of ik er ook maar iets mee te maken heb gehad. Geëmotioneerd ben ik bijna als ik de paprika's van Broer tegenkom in de rekken van het grootwarenhuis. Enkele keren is dat me overkomen. Normaal koop ik ze niet, ik haal ze uiteraard bij Broer en Schoonzus zelf. Maar nu, door de drukte rond mijn stageopdracht, lukt het me niet om langs hen te rijden. Dus toen ik de, van hun bedrijf afkomstige, zoete punt tegenkwam in de supermarkt, heb ik er een pakje van gekocht. Voilà, hier het bewijs!
Marieke. Al enkele keren heb ik het over haar gehad op mijn blog. Maar ze heeft iets, onze honderdjarige uit het woonzorgcentrum. Ze babbelt graag en heeft daarbij zo haar eigen, kleine filosofietjes. Uitspraken die je even doen nadenken. O jawel, de puzzelstukjes liggen een beetje door elkaar in haar hoofd. En de flintertjes levensverhaal die ze ons geeft zijn zo dun, dat ze nauwelijks iets bijbrengen bij het weinige wat we van haar weten. Maar soms...
Zoals van de week. Ze moet dringend naar het toilet. Een zorgkundige en ik ondersteunen haar terwijl ze voetje voor voetje verder schuifelt richting toiletruimte. Na een poosje blijft ze stil staan om te rusten. "U wordt er moe van hé, van dat stappen." zeg ik. "Wat zeg je, waar wordt ik moe van?" vraagt ze, want ze hoort ook niet meer zo goed. "Wel, u wordt zeker moe van dat stappen!" herhaal ik een beetje luider. "Neehee," werpt ze tegen "ik ben niet moe van het stappen. Ik ben moe van het ... leven!"
Druk, druk, druk...! Van alles te doen en te belopen. De zenuwen gieren bij de gedachte aan de deadline voor onze stageopdracht. Vorige week deden ze dat toen we voor het eerst het podium beklommen in het kader van de lessen "welsprekendheid" en "voordracht". Enkele gedichten voordragen en het geheel mee presenteren. Een heleboel voorbereiding ging daaraan vooraf.
Zowel het blog als de familiale contacten schieten er bij in. Dus, hier een groet aan jullie allemaal!
Lieve wens ik een voorspoedige genezing na de operatie aan haar hand. Broer en Schoonzus een mooie staart aan het paprikaseizoen. Oudste Zus succes met de schilderwerken. Petekindje veel gewonnen voetbalwedstrijden. Veerle, die hier af en toe iets post, veel plezier met haar wiebelwoorden. Van Pa hoor ik af en toe nog wel, maar ook aan hem hartelijke bloggroeten natuurlijk.
En zoals gezegd zijn die er voor jullie allemaal. En mijn blog? Ik geef het heus niet op! Tot binnenkort!
Ik heb de eer om de oudste bewoner mee te nemen als we in groep naar de markt trekken. Ik duw haar rolstoel en maak haar ondertussen attent op wat er hier en daar te zien is. Zo komen we aan de etalage van de plaatselijke fotograaf. Er hangen prachtige foto's voor het raam, foto's van piepkleine kindjes. "Kijk eens hoe mooi die foto's zijn!" zeg ik aan Marieke en ga met haar pal voor het venster staan "Allemaal baby'tjes!" Marieke blijkt last te hebben van zowel een verminderd gehoor als een verminderd zicht. Want, terwijl ze haar gezicht dichter bij het raam brengt, vraagt ze: "Wat is dat? Ben ik dat?" "Neen," glimlach ik "dat bent ù niet! Wie daar op staat scheelt met u maar honderd jaar!"
Cisse komt elke dag zijn vrouwtje bezoeken op de afdeling voor mensen met dementie. Eerst drinkt hij dan een kopje koffie mee op de dienst. Dan neemt hij zijn vrouw in de rolstoel mee naar beneden om met lotgenoten wat gezellig samen te zitten in de cafetaria. Vandaag zit Marieke, die honderd jaar oud is en op dezelfde afdeling woont, daar ook. Tegen vijf uur maakt Cisse aanstalten om zijn vrouw weer naar de dienst te brengen. Hij passeert de tafel waaraan Marieke zit. "Dag Marieke!" groet hij hartelijk "Tot seffens hé! Ik verwacht u zo dadelijk boven!" "Is goed," antwoordt Marieke "ik zal vast schone lakens leggen!"
Ze dwaalt altijd maar rond. Op zoek naar ik-weet-niet-wat. Naar houvast misschien. Naar begrijpen hoe het allemaal weer zit. Eén ding weet ze nog wel. Dat haar "moeke en vake dood zijn". Dat is iets waar ze zeker van is. Misschien omdat ze nu éénzelfde verlorenheid doorleeft. "Maar je hebt je kinderen toch nog!" probeert de kapster te troosten. Lotje kijkt verbaasd. Kinderen? Echt, heeft ze kinderen? En ze brabbelt weer verder in haar koeter-"vlaams". Want behalve de herinneringen raakt ze ook stilaan de taal kwijt. Ik loop een poosje met haar mee. Op en neer door de gang. We lopen voorbij haar kamerdeur. "Kijk daar...!" wijst ze, blij als ze opeens iets herkent. We staan even samen voor de foto naast de deurpost. "Bent u dat?" vraag ik. "O, ja ik zie het. En u heeft daar een hondje op uw schoot!" Ze staat er mooi op, op die foto. Minstens tien jaar jonger. En met een nog heldere blik. Even later stappen we weer. Naar het einde van de gang en dan weer terug. Ze praat maar en praat. Flarden en woorden bij elkaar scharrelend in een vruchteloze poging de dingen in haar hoofd weer helder te krijgen. We zijn terug aan haar kamerdeur, lopen er voorbij. Ze kijkt even om en wijst naar de foto. "Ik kom niet meer terug!" zegt ze.
Ze heeft gelijk. Zoals ze was toen die foto werd genomen, zo komt ze nooit meer terug. Steeds ijler wordt ze, steeds meer een schaduw van de persoonlijkheid die ze was.
Maar dat ze, zij die bijna niks meer weet, dát ergens wel weet. Dat ze niet meer terug komt. Nooit meer de oude wordt. Dat ze dat nog beseffen kan. Is het misschien een soort van weten dat zich in een andere laag van haar zelf bevindt?
De A12, één van de zeer drukke verkeersaders van België, heet op onze hoogte Boomsesteenweg. Aangezien men in alle naburige dorpen tegelijkertijd bezig is de wegen op te knappen, wordt van daaruit nog extra verkeer langs de Boomsesteenweg geleid. Met hardnekkige files tot gevolg. Ook wij staan daar nogal eens, wieltje voor wieltje, aan te schuiven. Jongste doopte de naam van de autoweg al om. Geen "Boomse-steenweg" meer, maar "Sloomse-steenweg"!
De oma van Yarne, een neef van onze neefjes, vertelt dat ze vroeger in Tremelo school gelopen heeft. Er begint een belletje te rinkelen in Yarne's hoofd. Tremelo, is dat niet het dorp waar...? En ineens benieuwd informeert hij: "Hebt u dan misschien bij Pater Damiaan in de klas gezeten?".
Vandaag 19 Oktober.
Twaalf jaar geleden was dat de datum waarop mijn laatste zwangerschap
was uitgerekend: Jongste zou op 19 Oktober geboren worden. Dat had ik
heel graag zo gewild. Vooral omdat op die dag ook zijn Peter jarig is.
Dus Nonkel Paul verjaart op dit eigenste moment. Bij deze onze hartelijke gelukwensen! Met
de zwangerschap destijds pakte het anders uit. Jongste werd ruim drie
weken te vroeg geboren. Zodoende is zijn verjaardag alweer lang voorbij.
Op het kinderfeest moest hij wat langer wachten deze keer. Dat
hebben we tien dagen geleden, op een druipnatte zaterdag, gevierd.
Voor
dit laatste feestje, zowat ons zesendertigste kinderfeest naar ik
schat, wou ik nog eens iets origineels bedenken. Zoektochten,
spelnamiddagen, cinema spelen, dat hadden we allemaal al gehad. Maar wat
konden we nog bedenken? Het idee flitste binnen toen we, tijdens
onze reis naar Denemarken, het Vikingmuseum bezochten. Net die dag ging
er een prachtige activiteit door: kinderen mochten uit houtafval,
schors, touw, papier en spijkers zelf kleine vaartuigjes ineen
knutselen. Als we dat eens zouden doen met de kinderen, bedacht ik
toen ineens!
En zo gedacht zo gedaan. Een hele klus om te organiseren,
dat wel. We moesten een plek hebben om (droog) te staan, voldoende
tafels, materiaal en gereedschap. Het moeilijkst leek het me om aan
voldoende helpers te komen. Zonder hulp achtten we de kinderen nog te
jong om te hameren, te zagen, te boren en te beitelen en geheel
zelfstandig een scheepje in elkaar te boksen. Maar dankzij Middelste
Zoon konden we een aantal bereidwillige jongeren rekruteren, zodat
welhaast elk kind een persoonlijke helper kreeg. Op het einde van de
middag, vlak voor het nuttigen van zelfgebakken pannenkoekjes, werden
alle bootjes plechtig te water gelaten in de oude vlasput voor ons huis.
En zo kreeg Jongste best een origineel verjaardagsfeest.
Waarvan volgens mij niet alleen hijzelf en de jonge genodigden hebben
genoten. De resultaten van de noeste arbeid kan u hieronder bewonderen! Bij deze nog hartelijk dank aan onze creatieve helpers!
Jongste lijkt zich ineens te interesseren voor gebouwen, kerkgebouwen in het bijzonder. En hij schijnt het niet zo begrepen te hebben op de moderne stijl. Laatst waren we eens in een moderne kerk. Voor hem leek dat eerder een grote zaal. Nauwelijks herkenbaar als kerk.
"Eigenlijk vind ik die oude kerken veel mooier!" komt hij erop terug tijdens een autorit-babbel. "Ik vind ze veel mooier dan de moderne kerken. Moderne kerken vind ik helemaal niet ... ehh...zo "god-aanbiddend"!"
En later aan tafel: "Ik vind het jammer dat ik niet vroeger geboren ben, in de tijd dat ze nog mooie gebouwen bouwden. De gebouwen van nu vind ik veel minder mooi "gearchitect"!"
Mijn spinnenkopke ligt er maar verwaarloosd bij. Niet dat er niks gebeurt. Eigenlijk is het al bij al erg druk. Ik weet niet of het aan de leeftijd ligt, maar ik kan me tegenwoordig zo ontzettend moe voelen. Al veel te vroeg op de avond omvallen van de slaap. Dan kruip ik liever in mijn nest dan nog achter mijn computer te vertoeven. Een mens moet zijn grenzen wat bewaken naar 't schijnt. En de energie lijkt minder onstuitbaar te zijn wanneer je halverwege de vijftig bent dan op je twintigste. Stilletjes, zo nu en dan als het kan, maar aanvaarden dus dat het lijf en de geest en de zenuwen wat meer rust vragen. Of is het misschien een natuurlijk fenomeen, dat grotere verlangen naar slaap in deze periode? Nu ook de egeltjes en andere dieren zich terugtrekken voor enkele maanden winterrust. Hoe het ook zij, ik ga er ook deze avond maar aan toegeven. Maar toch... er kriebelen nu wel enkele anekdootjes voor op dit blog. Kom dus de volgende dagen maar kijken... U mag morgen al eens langskomen! Beloofd!
Als ik de woonkamer van het woonzorgcentrum binnenstap is het verjaardagsfeest in volle gang. Warre, een oudere met dementie, is jarig. Het feestvarken toont zich gelukkig met alle aandacht voor zijn persoon. Hij voert het hoogste woord. Er moeten drie dikke zoenen bij als ik hem kom feliciteren. En hoe oud hij nu precies wordt? "Hij wordt er al negentig!" vertelt zijn vrouwtje. "Jahaah, negentig jaar al!" beaamt hij trots "Dat is véél hé!" En dan op bemoedigende toon, als wil hij mij een hart onder de riem steken: "Maar allé, gij zijt ook al goed op weg zenne!"
De schwung is er wat uit, uit mijn blog. Wat nu? Hem opdoeken? Mezelf zover krijgen om er weer zeer regelmatig iets op te posten? Ik weet het niet. Voorlopig laat ik het maar zo. Een blog zonder schwung. Maar af en toe wil ik nog eens iets kunnen vertellen. Zo nu en dan bij de anderen gaan lezen. En misschien komt de goesting terug. En u, komt u, wanneer u eraan denkt, nog maar eens piepen. Misschien levert het u een glimlach op. Zoals met volgende anekdote:
"Er is tegenwoordig veel oranje op straat!" merkt Jongste op. Bedoelt hij dat politie-agenten zich in een nieuwe en flashy outfit hebben gestoken? Dat ze het saaie blauw hebben geruild voor sexy oranje? Neen dat is het niet. Terwijl hij het zegt wijst Jongste naar één van de oranje borden op de straat. Eén van die vele borden die de bedoeling hebben ons te informeren over de aan de gang zijnde wegwerkzaamheden en verder de bijbehorende oranjekleurige omleidings-richtingwijzers.
Onze Jongste. Morgen wordt hij twaalf. De geur van de cake in de oven kringelt in mijn neusgaten. De bijna-jarige ligt te dromen van zijn feest. Nadat hij eerst bij iedereen al heeft geïnformeerd of er een cadeautje op hem ligt te wachten. Jawel, cadeautjes zijn er al in huis. We zullen hem niet teleurstellen.
Nog even en dan begint het nieuwe academische jaar voor de studenten die hoger onderwijs volgen. Ook voor onze grote kinderen, voor alle drie dit jaar. Ook zij maken zich op voor de nieuwe start. En daartoe hebben we ons de laatste weken mogen verheugen in een paar mooie successen.
Zo moest Dochter, om haar opleiding "Theater- en filmwetenschappen" af te werken, haar scriptie nog schrijven in tweede zit. Ze is er nipt mee klaar geraakt maar het is haar gelukt en ze is geslaagd. Ze heeft haar diploma op zak! Of bijna op zak toch, want vrijdag wordt het haar overhandigd op de proclamatie. Na de scriptie bereidde ze zich voor op het ingangsexamen om toegelaten te worden voor de Master in Animatiefilm. Want die wil ze nog graag behalen. Ze was ongelooflijk zenuwachtig de dag van het examen, maar diezelfde dag al wist ze de opleiding mag beginnen.
Oudste Zoon had één tweedezits-vak te studeren. En ook hij is prima geslaagd. En gisteren heeft hij, al bij de eerste poging, zijn rijbewijs gehaald. We moesten hem, in tegenstelling tot zijn jongere broer, wat "poussen" om te leren autorijden. Maar nu is het dus zover en heeft hij de licentie!
Middelste Zoon heeft zich ingeschreven voor het eerste jaar op de Hogeschool. Voor een richting die hem, zo denk ik, op het lijf geschreven staat en hem hopelijk zo interesseert dat leren en studeren hem van nu af makkelijker zal vallen.
Zo staan ze weer zo goed als aan de startlijn, onze kindekens. En zo kunnen we nu al, nog voor die start genomen is, fier vertellen dat ze "goe bezig" zijn, ons grote kroost...!
Ik zit op een
bank op de speelplaats en wacht. "Het zal maar eventjes duren," had de
nieuwe muziekleraar van Jongste gezegd "eventjes kennismaken maar!"
En dus wacht ik.
Uit een klas, rechts van mij, komen vioolklanken. Een leerlingetje
speelt een melodie. Het klinkt nog dunnetjes, maar wel gaaf. Een mooie
prestatie zo, na een lange vakantie. Het kind in kwestie krijgt dan ook
een applausje.
Links hoor ik het ritme van de drums. Elders blaast iemand op een fluit.
Er lopen veel mensen langs, kinderen meestal, met hun vader of moeder.
Op zoek naar de juiste klas en leerkracht.
En zo komt het nieuwe schooljaar weer op gang in de muziekschool. En in
de andere scholen. Al hebben hogeschool- en uniefstudenten nog enkele
weken respijt.
Bij ons hier waren de enigen die de ochtend van 1 September naar school moesten vertrekken Jongste en ... ikzelf.
Jongste volgt nu zijn laatste jaar in de basisschool voor Buitengewoon Onderwijs.
In mijn opleiding zit ik over de helft en kan ik stilaan gaan aftellen.
Hoewel het nog pijn gaat doen, denk ik, het moment dat deze opleiding
afgelopen zal zijn. Al had ik deze eerste September dolgraag thuis
geweest om er te zijn voor Jongste die tegen al het nieuwe nogal opkeek,
ik vind het ontzettend machtig om op de schoolbanken te zitten!
Terug van een reisje naar Denemarken. De
broer van Echtgenoot, en peter van onze Jongste, woont en werkt in
Kopenhagen. En petekind mocht zich verheugen op een weekje verblijf in het nieuwe thuisland, met als hoogtepunt een bezoek met overnachting in
Legoland. En ik was mee, als moeder-begeleider, maar eveneens en zeker
als mee-genieter. Nonkel had
alles tot in de puntjes voorbereid. En zo beleefden we een prachtige
week. Langs diverse pretparken, want daar is Jongste aan verslingerd.
Met bus, metro of boot langs talrijke bezienswaardigheden in de stad:
nieuwe en oude gebouwen, pittoreske straten, het folkloristische
wisselen van de wacht voor het koninklijk paleis, het zeemeerminnetje...
We zetten onze voet heel eventjes net over de grens op Zweedse bodem.
We bezochten een vikingbootmuseum, en namen met verve deel aan de
activiteit die daar toevallig in gang was: kinderen mochten, gebruik
makend van allerlei gereedschap en materiaal, en met de hulp van
vaders of moeders, een water-waardig scheepje ineen knutselen. Met spijt liet
Jongste het zijne achter, want het kon moeilijk mee in de metro en later
in de valies naar huis. We
maakten een lange autotocht, over lange indrukwekkende bruggen en langs
bijwijlen schitterende landschappen, naar Legoland. Legoland, met zijn
mooie attracties, dat ook. Maar vooral ook de vele bouwsels uit
legoblokjes, de steden en rivieren, met ertussenin de prachtige
aanplanting van tuinen vol boompjes, zo miniatuur als de gebouwtjes
zelf. De Star Wars bouwsels trokken vooral de aandacht van Jongste. Na
ons verblijf in Legoland reden we verder, naar een buitenverblijf op
één van de vele piepkleine eilandjes die Denemarken rijk is. We
parkeerden het gehuurde autootje op het vasteland en maakten de
overtocht per overzetboot. Want het eilandje was autovrij en zo heerlijk
stil, dat je niet anders kon dan af en toe even blijven staan om heel
bewust naar die stilte te luisteren en in je op te nemen. Minder
stil, maar fantastisch, was het tochtje met ons drieën in een gehuurd
motorbootje, waarmee we het eiland rondvoeren. Van dat alles maakte ik
vele foto's, als herinnering. Tot ik, tijdens het kuieren langs het
strandje rond het eiland, uitschoof op een glibbersteen en met camera en
al in het water viel. Terwijl het water uit het toestel stroomde,
verwijderde ik snel batterij en geheugenkaartje. De gemaakte foto's kon
ik zo redden, maar verder fotograferen was vanaf dat moment gedaan
natuurlijk. Hier een klein
greepje uit mijn aldus on-affe reportage. Met vooral héél veel dank aan
Nonkel, Peter van Jongste en onze toegewijde gids tijdens deze
fantastische reis.
11u: Samen met Middelste Zoon rij ik naar Gent. Om de kamers te bezichtigen waarvoor de kotbazin, bij wie ik de dag tevoren een berichtje had achtergelaten, me heeft opgebeld. Ze heeft nog drie kamers vrij. In het pand leidt ze ons door kamers en gangen. We lopen met haar mee, samen met nog een echtpaar. Een vader en een moeder, maar zonder hun toekomstige kotstudente. "Ja, onze dochter wilde absoluut naar Pukkelpop!" vertelt de moeder "Dus zullen wij in haar plaats moeten beslissen!" Ze glundert bij die mededeling. Het is haar aan te zien dat ze het héél fijn vindt dat haar dochter bij dat festival is, dat ze zulke dingen onderneemt.
16u: Middelste Zoon vertrekt ook naar Pukkelpop. Eerst nog een kameraad ophalen, en dan zal hij doorrijden. De andere vrienden waren de dag tevoren al vertrokken. Zijn tentje staat al opgezet. We laten hem gaan met een bezwaard hart: Middelste Zoon is pas geopereerd aan de appendix. Laparoscopisch, dat wel, maar toch... Maar hij mocht gaan van de dokter en er is geen houden aan. De weersvoorspellingen waren niet goed. "Wat ga je doen als het gaat stormen, zoals op Dizwit?" hadden we hem gevraagd. Zich vlug uit de voeten moeten maken leek ons niet echt bevorderlijk voor zijn lichamelijke toestand. Zoon haalde zijn schouders op. Dat het weer zo'n vaart zou lopen leek hem een beetje te toevallig.
17u: Het wordt erg donker, de eerste druppels vallen al. In de verte zien we bliksemschichten en horen we licht gedonder. Niet erg beangstigend eigenlijk, zo van hier te horen. "Welk festival is het nu eigenlijk?" grap ik nog "Is het nu Pukkelpop of is het Dizwit?" Jongste moet er erg om lachen.
17u30: Omdat we maar één auto ter beschikking hebben, breng ik Dochter naar het Lief, waar ze een paar dagen zal verblijven. Onderweg begint het erg hard te regenen. Vervelend en gevaarlijk om nu op de baan te zijn. Maar het is gelukkig vlug voorbij.
19u30: Oudste Zoon bekijkt het laatste nieuws op de computer. En verschrikt leest hij ons voor dat er doden zijn gevallen op Pukkelpop. Een korte storm heeft rond zes uur tenten, podia en bomen omver geblazen. Met doden en zwaargewonden tot gevolg. Een eerste berekening vertelt me dat Middelste Zoon rond die tijd daar al zou zijn. Ik probeer hem te bellen, maar krijg geen contact. Per sms vraag ik hem zo snel mogelijk iets te laten weten.
19u45: Middelste Zoon bericht ons dat hij nog maar pas is aangekomen, hij had onderweg heel veel file gehad. Nu wou hij op zoek gaan naar zijn vrienden.
02u00: Middelste Zoon komt thuis, heelhuids. Zijn vrienden waren ongedeerd, maar zwaar onder de indruk. Enkelen van hen hadden iemand zien wegdragen die een arm verloren had.
De nieuwsbeelden en filmpjes van Pukkelpop bezorgen ons een déjâ vue. De beelden van vluchtende kinderen. De chaos op het terrein. Omgewaaide constructies, tot geraamten herleide tenten, omgevallen bomen, verwrongen ijzer. Schaars geklede, nat verkleumde kinderen, sommigen met folie omwikkeld om onderkoeling te voorkomen. Een feest in volle gang, dat zo ruw werd verstoord. Pas geleden hebben we het allemaal zelf, zij het op veel kleinere schaal, ook allemaal mee gemaakt. Op kleinere schaal, maar hier ging het toch ook over een vijfhonderdtal jongeren, die zich in paniek een weg zochten onder vallende takken door. En weer prijzen we ons gelukkig dat er bij "ons festivalletje" slechts één lichtgewonde viel.
Ondertussen zuchten duizenden ouders, na vele bange uren, opgelucht, omdat ze hun zoon of dochter weer heelhuids thuis kregen. Maar er zijn er die het wèl overkomen is, er zijn mensen die moeten leven met het feit dat hun kind niet meer is, of misschien levenslang getekend zal blijven. En de dochter van de glunderende dame, die we gisteren ontmoetten? Ik heb al vaak aan haar gedacht, en duim van harte dat ze straks haar studie in Gent ongehinderd kan aanvatten.
Ongelooflijk blij zijn we, dat Middelste Zoon er nog niet was, toen het erge gebeurde. Maar evengoed, of daarom juist, wil ik verwijlen bij die mensen voor wie het Pukkelpopavontuur op zo'n verschrikkelijke wijze afgelopen is.
Gisteren ging ik Jongste ophalen na drie dagen muziekkamp. Heel lange uitjes, alleen tussen vreemde kinderen durf ik niet goed aan met hem. Maar drie dagen is niet zo lang, en al kende hij geen van de deelnemers, het kamp werd mee begeleid door zijn juf van notenleer. Al in één oogopslag wist ik dat onze zoon zich goed had gevoeld. In het contact met de andere kinderen was hij achter twee geheimen gekomen, vertelde hij. Het éne geheim was dat er nóg een jongen was met een stoornis in het autismespectrum. Het andere dat er iemand bij was, die 's nachts nog in zijn bed plaste. Jongste vertelde het gewoon, als een simpele mededeling. Zonder te oordelen, zonder neerbuigend of lacherig te doen. Gewend als hij is dat iedereen verschillend is en dat kinderen ongevraagd met een heel scala van problematieken te worstelen kunnen hebben. Bij de jongen met autisme had hij gedragingen herkend, die hij ook bij zichzelf opmerkt. En dus had hij het hem op de man af gevraagd. Of die jongen soms ook autisme had? De jongen had hem stilletjes mee naar de badkamer genomen, en hem daar zijn geheim verteld. Ja, hij had ook autisme. "En jij?" vroeg ik "Maak jij er ook een geheim van dat je autisme hebt?" Jongste haalde zijn schouders op. "Neen," antwoordde hij "ik vertel het gewoon. Dan weet iedereen hoe het komt als ik soms raar doe!"
De wijsheid van een jongen met autisme. Zelfkennis, rechtdoor, niet (ver)oordelend. Veel neurotypische slimmeriken die daar een aardige punt aan kunnen zuigen!
Pas enkele dagen bij Pa in Middelkerke gelogeerd. Deze keer niet met Jongste. Al was die nog wel dicht bij, hij logeerde bij neefje Xander die met zijn gezin een maand aan zee verblijft. (Hartelijk dank aan Lieve en Jaak, Stéphanie en natuurlijk Xander die onze zoon prima hebben vertroeteld!)
Ik was dus alleen bij Pa, en dat was heerlijk ontspannend. We hebben lang getafeld, een fikse wandeling gemaakt met "Actief Middelkerke". Veel gebabbeld en lekker geluierd. We zijn ook samen naar de boekhandel geweest. Pa had onlangs voor de eerste keer sinds héél lange tijd een boek uitgelezen en wou nu, met vernieuwde belangstelling, graag eens rondsnuffelen. En ik..., ja ik... Sinds kort is er een Standaard-boekhandel in Middelkerke, en daar kan ik onmogelijk voorbij natuurlijk, als ik daar op bezoek ben.
Niet dat ik een boek wou kopen. Of misschien alleen als ik iets héél interessants zou vinden. Deze keer rommelde ik tussen de hobbyboeken. En daar vond ik een klein boekje over breien. Wild breien. Al eens van wild breien gehoord? In het Engels heet het "Knit graffiti", en geldt het als een vorm van straatkunst. Bedoeling is om het straatbeeld op te leuken met kleurige zelfgemaakte breiseltjes. Brei- en haakwerkjes, zomaar op goed-val-het-uit vervaardigd, zonder ingewikkelde patronen. Die als versiering aan bomen, muren, leuningen, fietsen worden bevestigd. Het initiatief en de fotootjes deden me glimlachen.
Ik heb het boekje gekocht. Omdat het zulke leuke ideetjes bevat. Misschien zelfs te transformeren naar de ouderen in het woonzorgcentrum. Er zijn vast mensen met dementie, die best nog wel recht-toe, recht-aan kunnen breien. Waarom dan hun rolstoel of loopkarretje niet herkenbaar maken met een eigen gebreid versierinkje? Ondertussen googelde ik op "wild breien". Weet je dat dit fenomeen in Nederland een heuse website heeft? (wildbreien.nl) Men probeert er een rage uit te laten groeien. Een leuke rage als je het mij vraagt..
Hier bij wijze van voorbeeld een versierde bank ergens in Nederland (geleend van de website).
Schilderen: meditatief, intuïtief... zoals op onze driedaagse in Orval. Ik ben er door gebeten, en zo heel af en toe pak ik het grote blad papier, met het kleurige schilderwerk dat ik er was begonnen, om een poosje aan verder te werken. Reuzefijn om te doen, al heb ik geen enkel talent op teken-of schildergebied. Fijn dus, maar ik kan me er hier niet veel tijd voor gunnen. Er moet nochtans geschilderd worden, heel dringend zelfs. Het houtwerk van de ramen smeekt om een veegje verf. Enkele veegjes, want ik heb het karwei al veel te lang uitgesteld. Dus besteed ik momenteel een groot deel van mijn tijd aan schuren, ontvetten en schilderen. Ook vanmorgen. Ik stond in de volle ochtendzon. Het was heerlijk buiten. Niet te warm en niet te koud. Een briesje deed de bomen ruisen. Dikwijls zet ik muziek op onder mijn karwei. Maar deze ochtend niet. Ik luisterde naar de wind, naar het koeren van de duiven, naar het gebabbel van voorbijfietsende mensen. Naar de stilte. Ik stond functioneel te schilderen. Maar eigenlijk toch ook een beetje ... meditatief.
Net terug van enkele zalige dagen vakantie. Ik was er, alleen, eventjes tussenuit. 't Is te zeggen, als enige van ons gezin. Want op de plek van het gebeuren bevond ik me wel in gezelschap. Fijn gezelschap. Om eens eventjes bij te tanken had ik me ingeschreven voor een workshop. "De helende kracht van kleuren" heette het. Bezig zijn met kleur, door middel van kleurpotloden, pastels of verf. En je hoefde er niet voor te kunnen tekenen of schilderen. Buiten
de teken en schilder-sessies konden we er genieten van een prachtige
omgeving, van gezellig samenzijn, uitwisselen en ... lekker eten. Anders dan anders, maar héél lekker en, in harmonie met onze workshop, kleurrijk en smaakvol opgediend. Nu ben ik weer thuis met opgeladen batterijen. Nog nagenietend. Geniet u maar even mee:
Mijn bruine sportschoenen heb ik enkele maanden geleden weggegooid. De schoenen die ik de laatste tijd draag zijn ook helemaal op: het leder vertoont al lelijke scheuren net boven de zool. Voor de communie van Jongste kocht ik mooie rode schoenen, maar die blijken niet geschikt om langer dan een uur of twee op te staan. En die witte nijpen gemeen op een bepaalde plek boven aan mijn voet een adertje dicht. Dat doet zo'n pijn dat ik ze maar zelden aantrek. Dus ben ik wel aan nieuwe schoenen toe. Ik hoop in de dichtstbijzijnde schoenwinkelketen nog eventjes van de koopjesperiode te profiteren. En het lukt. Na veel wikken en wegen kies ik makkelijk aansteekbare pumps, die even makkelijk ook uit te schoppen zijn. Of waar ik ongemerkt stiekempjes mijn voeten naast kan zetten, om ze te laten bekomen. Want ik heb vlug last van pijnlijke of overhitte voeten. Verder schaf ik me vederlichte teenslippers aan. En heerlijk zittende wandelschoenen. Zwarte schoenen. Al uit de nieuwe collectie. Thuis gooi ik eerst de gescheurde schoenen in de vuilbak. Dan moet ik mijn nieuwe schoeisel uitgebreid bekijken, keuren, passen. Met elk van de paren loop ik een tijdje rond, draai ermee voor de spiegel, trek ze weer uit, keer ze om en om in mijn handen, bekijk ze van nabij en trek ze weer aan. Probeer ze eens voor langere tijd. Teenslippers had ik nog niet eerder gehad. Ik moet er aan wennen. De pumps knellen nog wat. Ik voel op mijn hiel een eerste aanzet van een blaar. De wandelschoenen zitten goed. Maar ze zijn zo zwart. Ze gaan niet echt bij mijn zomerkleren. Na al dat passen en keuren zet ik de schoenen weer weg. Ik trek mijn oude, leren sandalen aan. Die hebben ook hun beste tijd gehad. Ik kan er moeilijk nog mee buiten komen. Maar wat een opluchting. Wat een ongelooflijke opluchting! Hier voelen mijn voeten zich op zijn best. Eindelijk weer gewoon. In mijn oude, vertrouwde, versleten sandalen. Ik hou wel van wat afwisseling. Maar deze sandalen? Die zou ik liefst zomer en winter dragen. Die zouden niet mogen verslijten. Volgend voorjaar koop ik er nieuwe. En als het kan precies dezelfde.
Ik kijk toe hoe de benen van Jongste worden ingezwachteld. Met lange repen plaasterverband, die eerst in water zijn gesopt. Allebei de benen, van halfweg het onderbeen tot aan de pijp van zijn boksershort. "Dan zal het uitgemeten worden." had de assistente aan de telefoon verteld, toen ik belde om een afspraak. Maar ze had er niet bij verteld hóé dat uitmeten in zijn werk ging. Dat er een gipsen omhulling moest worden gemaakt, die al meteen na het harden zou worden los geknipt.
Jongste zet bij het stappen de voeten naar binnen. Dat geeft hem een typische, nogal onhandige manier van lopen. De laatste tijd nam ik me voor, elke keer als ik achter hem aan stapte, om toch maar eens langs een dokter te gaan. En na mijn examens maakte ik er eindelijk werk van, en trokken we naar een orthopedist. Die wist ons te zeggen dat het probleem zich niet in de voeten, maar in de heupen stelt: het dijbeen zit een aantal graden teveel naar binnen gekeerd in het heupgewricht. Een CT-scan wees uit hoeveel graden. Ondertussen zijn er al steunzolen gemaakt. Die waren beslist nodig, maar wellicht niet afdoende om het euvel te verhelpen. Het meest efficiënt zouden een soort nachtbeugels zijn. Die hebben de bedoeling om de benen in spreidstand te fixeren, om zo het heupgewricht in de juiste stand te laten groeien. Dit kan enkel maar als het betreffende kind nog in de groei is. Jongste staat nu vlak voor de groeispurt van de puberteit. De dokter schat dat hij, indien we ertoe zouden beslissen, een halfjaar zou moeten slapen met zulke nachtapparaatjes. "En is dat dan niet moeilijk? Kan zo'n kind dan slapen?" De dokter knikte bevestigend: "De eerste nachten is dat moeilijk, maar gewoonlijk wennen ze er daarna wel aan."
En hier zitten we dus. We hebben ertoe besloten. Na veel wikken en wegen. Wetende dat we niet meer konden uitstellen, dat we op een "neen" nooit meer zouden kunnen terugkomen. Als allebei de benen in het gips zitten, wordt de buigstand van de knieeën nauwkeurig met elkaar vergeleken. De afstand tussen de benen bepaald. En dan mag het plaaster eraf. Jongste kijkt toe. Met ietwat bedrukt gezicht. Maar hij zwijgt. Kan moeilijk anders: nog maar sinds enkele uurtjes heeft hij een beugel in zijn mond. Net deze dag is ook de orthodontie opgestart. In een eerste fase moet het bovengebit worden verbreed. Elke dag word ik geacht twee keer een schroefje aan de beugel aan te draaien, en dit drie weken lang. Het is voor Jongste nog erg vreemd met dat ding in zijn mond.
Ik kijk naar mijn kind op die tafel. Mijn hart bonst. De twijfel slaat weer toe. Moet ik hem dat allemaal aandoen? Nu die beugel, over enkele weken die nachtapparaten aan de benen. Blokjes op de tanden, een nachtbeugel misschien nog... Ik zucht diep. Schitterend natuurlijk dat er specialisten zijn die moeder natuur een handje toesteken, daar waar zij haar klus niet al te netjes heeft geklaard. Maar hoever moet je daarin gaan?
Even later rijden we naar huis. Ik voel me nog bezwaard. Ik zie hier allemaal erg tegenop. Toch voel ik dat we goed hebben beslist. Mijn Jongste zit naast mij. Stilletjes. Zo meteen ga ik het eten bereiden. En voor hem, omdat hij nog moeite heeft met gewone kost, maak ik een reuzegroot glas bananenmilkshake!
Na de eindeschooljaarsdrukte waarin er niet veel gekuist werd, bedelt ons huis om een zeer grondige, stevige poetsbeurt. Zelf word ik de laatste dagen, nu alles niet meer zo op uur en tijd hoeft en er wat ontspannen kan worden, overvallen door een grote honger. Leeshonger. Stapels boeken zou ik willen verslinden. Geen non-fictie deze keer, zoals ik meestal lees. Ik wil romans lezen, verhalen. Me verdiepen en weg zijn in totaal andere werelden. Uit mijn kast heb ik enkele ongelezen paperbacks bij elkaar geraapt. En vorige week was het interessantste uitje dat naar de Bib. Zalig die bibliotheek. Dat je daar het risico kan lopen om boeken mee te nemen die je later niet zo blijken te bevallen. Dan lees je ze gewoon niet verder, en je bent geen stuiver kwijt. Met ons huis heb ik een compromis gesloten. Als ik poets, werk ik flink door. Ik probeer het vooropgestelde programma af te krijgen. Maar af en toe, zo tussendoor, dan mag het. Na het eten bijvoorbeeld, dan draai ik mijn stoel, leg ik mijn voeten op een andere, dan sla ik mijn boek open aan het bladwijzertje, een Dizwit-affichekaartje. En ik lees. Voor een poosje ben ik dan op reis. Dan leef ik me gretig in in de hoofden en harten, in de levens van andere mensen. Zàlig gewoon!
Het waren me de weekjes wel, die laatste helft van Juni. Behalve Dizwit was er de traditionele eindeschooljaarsdrukte. Met oudercontacten, attentie-tjes voor juffen en meesters, de Laatste Nootjes. Deze keer ook op zoek naar een "kot" voor Oudste Zoon, en nog een opendeurdag voor een eventuele school voor Jongste. En ook de proclamatie voor Middelste Zoon, waar we héél gelukkig naartoe mochten gaan. Meteen ook een afscheid van die school, waar behalve dat Dochter en Middelste Zoon daar hun middelbare schooltijd doorbrachten, ik ook lid was van de ouderraad. De proclamatie viel jammer genoeg samen met de Laatste Nootjes. Letterlijk de laatste nootjes die onze Jongste zou meespelen in het kinderorkest. En meezingen in de notenleer-samenzangklas van de Lagere Graad. Jongste zal nu voortaan les volgen in de Middelbare Graad. Een grote verandering voor hem. Bovendien gaat hij ook beugelen, zodat we niet weten hoe het nu een poosje verder zal gaan met zijn trompetstudie. Hoe blij ik ook was dat Middelste Zoon het gehaald heeft op de middelbare school en we dus naar de proclamatie konden gaan, zo erg vond ik het ook om de Laatste Nootjes te moeten missen. Een supportersploeg werd samengesteld uit bereidwillige familieleden. Maar natuurlijk had ik er zelf bij willen zijn. Wel kon ik naar de generale repetitie. Die was vorige dinsdag, net na het oudercontact met de warme en gedreven klasjuf van Jongste, Juf Laura. En net voor dat de korte, hevige storm het Dizwitfestival aan flarden blies. Hier enkele fotootjes van die generale repetitie. Met onze Jongste die nu zoetjes aan, maar hier erg voelbaar, afscheid neemt van zijn kindertijd.
Of de weergoden hen slecht gezind waren? Ze hadden het ronduit op hen gemunt! Een korte hevige storm heeft, behalve enkele bomen en delen van ons dak, ook hun droom weggeblazen. Eén groot geluk, de hoofdtent heeft het gehouden. Behalve enkele lichtgewonden en een paar onderkoelde jongeren, zijn er geen slachtoffers gevallen. Enkele beelden van de ravage:
De opbouw van "Dizwit" is zo goed als voltooid. Over zowat een kwartiertje
kan het feest beginnen. Haastig wordt één en ander opgeruimd, de
tapkraan en de geluidsinstallatie getest,... Tussen de bedrijven door is
Middelste Zoon ook nog naar school geweest voor zijn "uitslag". En wat
een geluk, hij is erdóór! Hij heeft de eindmeet van de Middelbare school
gehaald! Veel bijzonderheden weten we nog niet. De ons meegedeelde info
bestond uit welgeteld zeven woorden. "Yes, erdoor!" per sms en later terloops: "Ik had geen enkel buis!" Wel kwam hij luid toeterend, als betrof het een bruiloft van allochtone medeburgers, bij zijn makkers aangereden.
Verder geen tijd te verliezen, er moest gewerkt worden. En het mag gezegd, hier komen de capaciteiten van onze Zoon helemaal tot hun recht. Samen met zijn makkers levert hij hier een knappe prestatie. Nu zijn we dubbel fier!
Momenteel is het eventjes stil. Nog héél eventjes genieten van het fluiten van de vogels en de ruisende wind. Dan kan het gebonk en gestamp volop losbarsten. Voor de eerstvolgende dertien uren.
Terwijl het schooljaar bijna afgelopen is, de examens zo goed als achter
de rug zijn (alleen Dochter is hier nog bezig), en we met ingehouden
adem de resultaten ervan afwachten, werkt Middelste Zoon met zijn
vriendengroep aan de opbouw van een nieuwe editie van hun festival. Diswit, vorig jaar zo genoemd omdat alle makkers dat jaar 18 jaar werden, viel toen letterlijk in het water. Voor
de jongeren een reden te meer om één en ander nog eens over te doen. Ze
hebben uit hun eerste experiment wijze lessen getrokken, die
ze nu in de praktijk omzetten. Belangrijkste wijziging: er komt een grote
tent. Maar die wordt morgen pas opgezet. Dinsdag, 28 Juni, is het grote gebeuren. Toch nog maar duimen dat het weer meezit deze keer, ondanks de (on-)weersvoorspellingen.
"Wie is er daarnet hier voorbij gekomen?" vraagt Echtgenoot zich verwonderd af. Vaag meent hij te hebben opgemerkt dat er "iemand" gepasseerd is. Erg vaag blijkbaar. Want vraagt hij zich nu af: "Was dat nu Jongste, of was het de kat?"
Gisteren was het Vaderdag. En de verjaardag van Ma. Als ze nog zou leven zou ze gisteren 81 jaar geworden zijn.
Dit alles zou reden genoeg geweest zijn om Pa in Middelkerke een bezoekje te brengen. Maar dat lukte niet, want we kregen zelf bezoek. Bezoek dat neerstreek bij Oudste Broer. Bezoek van ver: helemaal uit Canada. Nicht Mary, een dochter van mijn tante, de oudste zus van Ma, kwam ons gedag zeggen. Haar moeder, onze tante dus, is ongeveer een jaar geleden overleden. Mary werd vergezeld van tante Annie en haar man. Tante Annie is ook een zus van Ma. (Zij waren in dat gezin met tien meisjes!) En ook al is zij weer een heel andere persoon, de gelijkenis liegt er niet om. Met deze gelijkenis en diezelfde streek-moedertaal was het net of we weer een beetje Ma in huis kregen. Tijdens het bezoek werd er verteld over het overlijden van de oudste zus. Er werd wat verhaald over hun jeugdjaren. Wij konden op onze beurt het verhaal kwijt over de laatste dagen van Ma. En natuurlijk kwamen er een heleboel andere dingen aan bod. Want we hadden onze nicht in jàren niet meer gezien. En tante Annie, dat was inmiddels ook al lang geleden.
Het was heel erg gezellig allemaal. En lekker ook. Want Schoonzus had voor een heerlijke maaltijd gezorgd: zoete puntpaprika, gevuld met gehakt en overgoten met heerlijke saus. Hmm...! (Kwestie van een beetje reclame te maken!) Een fijne namiddag. En geen betere manier om aan Ma herinnerd te worden, precies op haar verjaardag.
Pa konden we geen bezoek brengen aan de kust. Maar die heeft deze speciale dag toch niet alleen hoeven door te brengen. Jongste Zus bracht met haar gezin het Pinksterweekend bij hem door.
U ziet wel, die grote gezinnen... Dat heeft zo zijn voordelen!
Alle stresstoestanden zijn, wat mij betreftt, de revue gepasseerd. De feesten zijn gevierd. De examens gemaakt. Oef! Mijn boekenoog duikt weer in de kast, op zoek naar wat er, nog geurend naar nieuw, onaangeroerd te wachten staat. Eventjes eens niet over ouderen. Mijn keuze valt op het boek van Peter Vermeulen "Autisme en normale begaafdheid in het onderwijs". Een hoogst actueel thema weeral. Jongste zal nog een jaartje in de basisschool voor Buitengewoon onderwijs blijven. Maar de eerste stappen naar de keuze voor een secundaire school moeten nu worden gezet. En mijn blog, de laatste tijd schromelijk verwaarloosd. De kriebel is er om die weer nieuw leven in te blazen. Om verslag te doen van al het voorbijgaande. Ik weet niet of die "goesting" er blijft. We zullen wel zien. Eerst me maar wijden aan ons, al even schromelijk verwaarloosde huishouden. Wat op het programma staat? Eerst opruimen en dan de ramen lappen. Niet direct mijn lievelingstaakje. Maar zonder de stress van de laatste weken, dat wel.
De scholen draaien dezer dagen weer op volle toeren. Infodagen, opendeurdagen, schoolfeesten. Zo ook de academie waar Jongste muziekles volgt. Op haar opendeurdag mochten aspirant-muzikantjes allerlei muziekinstrumenten uitproberen. Mensen werden vergast op een heleboel concertjes en voordrachten. En hier en daar stootten ze op een musicerend groepje kinderen gewoon ergens in de gang. De pers was ook aanwezig. Bleek later toch. Zo hoorden we hier en daar vertellen dat een foto met zoonlief erop in het streeknieuws van een grote krant was verschenen. Een lieve dame speelde ons uiteindelijk het knipsel door. En jawel hoor, daar staat hij dus, met z'n geruite hemdje op de voorgrond, druk te trompetteren in het kinderkwartet. Ons kind in de krant. Wij fier natuurlijk. Tja, dat moet op het blog!
Oeps, nu is het wel erg lang geleden dat ik hier nog iets postte! En niet omdat er niks te vertellen zou vallen. Integendeel. Ik zou een heel verhaal kunnen doen over het nestje van Emilie, hoe er twee poesjes zijn dood gegaan, en moederpoes er maar niet in schijnt te slagen om een vaste geschikte plek te vinden voor haar enige overblijvende jongske.
Het meeste is er te vertellen over het feest voor Jongste dat vorige zondag is doorgegaan, het feest van zijn Vormsel. Dat het een mooie dag is geworden, hoe kinderen én volwassenen zich geamuseerd hebben op de gekke fietsen die we voor de gelegenheid hadden gehuurd. Hoe blij hij was met zijn cadeautjes: een gsm, in zijn lievelingskleur nog wel, en al helemaal gebruiksklaar gemaakt. De spelcomputer waar hij al zolang naar verlangde. Een tweedaags verblijf in "Legoland" in het vooruitzicht.
Ook zou ik kunnen vertellen hoe zoonlief zowel in de kerk als op het feest enkele stukjes ter gehore bracht op zijn trompet en hoe fier we op hem waren.
Maar ja, nu dringt het studiewerk: morgen drie proeven op school. Nog even hard doorwerken dus. Nog eventjes geduld. Dan zit dit semester er weer op.
Even geen tijd voor verhalen. Maar wel zet ik hier het tekstje neer, het gedichtje dat ik schreef voor de "communieprentjes" van Jongste:
Emilie, de poes van Jongste, is moeder geworden. Van drie piepkleine jongskes. Al weken liep ze rond met een steeds breder wordend lijf. In onze gesprekken vroegen we ons steeds vaker af wanneer het grote moment daar zou zijn. En welke plek ze zou kiezen voor haar nestje. "Zou het binnen of buiten zijn?" vroegen we ons af. Want ze gaat graag en veel naar buiten, maar binnen is haar etensbak. Hier wordt ze in alles voorzien. Uiteindelijk heeft madame voor dit comfort gekozen. Waar precies ze dan wel haar kleintjes ter wereld bracht? Wel, in de kleerkast van Dochter!
Daarvoor moet je natuurlijk nog een kind hebben op de basisschool, om te denken aan de "Moederkesdag" van Mei. Mijn Jongste heeft me in de watten gelegd, dat mag gezegd worden. Hij ging bij de bakker langs terwijl ik in de auto mocht wachten, dekte de tafel, bereidde me een warme appel met kaneel. En ik moest op zoektocht in zijn kamer om het geschenkje te vinden dat hij op school had geknutseld. Het werkte nog aanstekelijk ook: ook papa trok met een schaar naar de tuin om er een roosje te knippen. Wat ik ook in dank aanvaard heb.
De tastbare herinnering aan deze moederdag blijft de knutsel van Jongste waar vooral mijn mobiele telefoon goed bij zal varen: een mooi en zacht gsm-zakje. Kijkt u maar:
Frank, de peter van neefje Xander is vorige week heel onverwacht overleden. De man was nog geen drieënveertig jaar. Vandaag hebben honderden mensen, want de man was erg gekend en geliefd, afscheid van hem genomen. Bij zijn uitvaart bleek de kerk drie keer te klein. Hoewel we Frank maar van de zijlijn leerden kennen en hij niet echt tot onze kennissenkring behoorde, zijn we door zijn overlijden heel erg gepakt. De verjaardagsfeestjes van Xander gaan in het vervolg maar stilletjes verlopen zonder zijn grappen en moppen. Frank heeft maar een half leven mogen leven. Maar hij heeft het, zo vermoed ik, met veel vaart en levenslust geleefd. Dit halve leven wellicht dubbel beleefd! Maar niettemin blijft het vreselijk jammer. Hij had ook nog zo veel plannen! Hier enkele woorden ten afscheid van hem:
Soms weet je zeker dat het niet klopt,
dat iets niet kan. Nu is het zo'n moment: een leven, nog maar half geleefd, is ineens voorbij. Hoe kan dat nu?
Ik kende je niet goed, kan enkel raden hoeveel je betekent voor hen die nu moeten achterblijven.
Maar ik zal niet gauw de ambiance vergeten die je bracht op de feestjes van Xanderken. Ik zal me nog lang herinneren hoe ik me rechtte op mijn stoel, er eens goed voor ging zitten, met een tinteling van plezier als de moppentrein begon.
Of toen je de laatste keer met weidse gebaren en veel mimiek personen en dingen uitbeeldde als onderdeel van een spelletje. Ik lachte me toen een kriek.
En ook de tederheid zal ik niet vergeten, de warmte en bezorgdheid voor je petekindje. Het moet reuzefijn zijn om zo'n peter te hebben. Maar waarom maar zo kort?
Waarom? Niemand weet het. Niemand begrijpt dat. Mijn hart bloedt mee om die mensen voor wiens geluk je mee verantwoordelijk was: je vrouw, je kinderen, je petekind...
En hier... woorden van sterkte, wat halen ze uit?
Maar wat kunnen we anders dan herinneren en sterkte wensen. En weten of hopen dat jij, daar aan de Overkant, nog bent, en een oogje in het zeil houdt.
Een echtpaar, allebei mensen met dementie, wonen samen op de gesloten afdeling van het woonzorgcentrum. "Weet je hoe lang we al getrouwd zijn?" vraagt me de vrouw. "Neen, hoe lang dan?" "Al zestig jaar!" "Maar," vervolgt ze openhartig "ik zou het niet meer doen hoor!" Roept een dame, die wat verderop zit en die zelf nooit getrouwd is geweest, doelend op de echtgenoot van de gehuwde mevrouw: "O, geef hem dan maar aan mij!"
Jongste is weg. Gisteren vertrokken op "samenzangdriedaagse", georganiseerd door de muziekacademie. De dagen ervoor zag hij er een beetje tegenop. Hoewel hij enkele weken tevoren absoluut ingeschreven wilde worden, leek het hem nu aanlokkelijker om maar gewoon thuis te blijven. En dit uitte zich lijfelijk. Meer bepaald in zijn buik. Onderáán in zijn buik. Want zei hij op een moment: "Mama weet je? Mijn onderbuikgevoel zegt me dat ik daar niet naartoe wil gaan..."
Hij gaat zo graag naar de kermis, onze Jongste. Maar het probleem is dat niemand anders van het gezin dat (nog) graag doet. Héél af en toe offert mama zich op. Maar de laatste keer is ondertussen ook al anderhalf jaar geleden. "Mama, er staat een kermis in het dorp!" deelde hij vorige week, vol verwachting, mee. Zelf zag ik het niet zitten om mee te gaan, en aan het ronselen van eventuele vrijwilligers begon ik maar niet. Ik besloot hem alleen te laten gaan. Vertelde hem dat hij dat mocht, voor ongeveer een uurtje, net na de muziekles. En zo trok zoon voor de eerste keer zonder begeleiding naar de kermis. Kwam daarna met opgetogen gezicht en ongeschonden weer thuis. Hij had enkele keren in de botsautootjes gezeten. De rest van zijn centen was naar het schietkraam gegaan. "En zie eens wat ik hier heb!" Hij diepte opgewonden een klein doosje op uit zijn rugzak. "Wat is dat?" vroeg ik verbaasd, toen ik het hoopje wormachtige touwtjes in het doosje bekeek. "Dat zijn trekbommetjes!" Hij haalde er één uit het doosje en liet het ploffen door de uiteinden uit elkaar te trekken. Een klein droog plofje gaf het. "Niet gevaarlijk gelukkig!" zuchtte ik opgelucht. Even later liet hij zijn bommetjesschat zien aan Oudste Zoon. Ik sloeg hem gade en moest erom glimlachen. Een echte jongen toch, dacht ik stil. Een jongen met ASS, maar niettemin een echte jongen!
Iedereen die mij kent zal het voluit beamen: ik kan bijwijlen ongelooflijk verstrooid zijn. De drukte van de laatste weken maakt dat er niet beter op. Neem nu vorige maandag. In de ochtend zou ik samen met mijn stagebegeleidster naar een vergadering gaan. En in de namiddag naar de cursus. Maandagochtenden zijn sowieso al erg druk. En deze keer, nu ik zelf al vroeg weg moest, nog drukker. In zeven haasten kleedde ik me aan. Toen ik 's avonds, vele uren en een heleboel ontmoetingen later, mijn "goede kleren" wisselde voor mijn werkplunje merkte ik het tot mijn ontzetting ineens op. Ik voelde het schaamrood naar mijn wangen stijgen. Overliep de hele horde mensen die ik vandaag had ontmoet. Het kon haast niet anders dan dat ze het hadden gezien. En er niets over gezegd. Niemand had me verteld dat ik mijn donkerblauwe bloesje binnenstebuiten aan had!
Het zit erop, onze presentatie. We hebben er keihard aan gewerkt, Christine en ik. Voor het eerst ons zelfs gewaagd aan een Powerpoint. We hadden voor het onderwerp "Ouderen en levensvragen" gekozen". Levensvragen en zingeving bij héél oude mensen in zorginstellingen. En doorheen de zoektocht naar informatie, gemengd met de eigen ervaringen, werd het me steeds duidelijker: Dat laatste stuk in een mensenleven is, ook voor wie heel oud wordt, een intense en bijzondere periode. Een periode waarin een mens zijn leven "afmaakt" en ook langzaamaan "loslaat". Wat vindt u van volgende metafoor:
Een sjaal als levensverhaal
Het is als het breien van een sjaal. De sjaal zelf is het levensverhaal. En helemaal op het einde moet die afgezet worden. Steek voor steek wordt hij van de naalden afgehaald, dan pas is hij af. Ondertussen is hij al vaak in de hoogte gehouden, om hem te keuren. Nagekeken op losse lussen. Op gebroddel hier en daar. En vooraleer hij afgezet wordt, moeten al zeker de gevallen steken worden opgeraapt, voor zover dat al niet eerder was gebeurd.
Iedereen die al eens gebreid heeft weet dat "het afzetten" van het breiwerk een bijzonder moment is.
Op school is het erg druk. Supervisie-samenkomsten die kort achter elkaar zijn gepland, en waarvoor we telkens verslagen moeten maken. Enkele extra lesdagen en verder voor een bepaald vak een werkstuk schrijven en op een "creatieve" manier voorstellen. Kortom, veel werk en weinig tijd voor het blog. Ook tijd om tussendoor aandacht te besteden aan mijn lessen "voordracht" schiet er nogal eens bij in. Maar onlangs, op zoek naar gedichten, heb ik een mooi exemplaar gevonden. Ik geef het door aan jullie:
Zilverwerk
Op ooghoogte-van mij uit gezien heeft een slak een blad verzilverd
Nachtwerk dat dagenlang beklijft, waar- om dát blad, een uit vele
Van een brandnetel, waarom op ooghoogte-terwijl ik niet keek
Was het één slak, ongezien door mij, en is dat zijn levenswerk, één lange nacht
Dit was het doel, dit blad dat ik dagen achtereen zou zien oplichten
Als een vergissing van de maan die licht morst
Of hadden meerdere lotgenoten daar een bijeen- komst, werden ze vergast op een lezing
Van de slak met de zilveren penselen, stemloos bij mijn weten, over de kunst van uitzondering en toeval
van Jacq Vogelaar Inktvraat, De Bezige Bij, 1998 gevonden in: Met duizend blote ogen; 236 gedichten, gekozen door Jan Van Coillie
Een bekende kleding-winkelketen doet een Oxfam actie: je kan oude kleding binnenbrengen in ruil voor een aankoopbon. Te gebruiken vóór een bepaalde datum en vanaf een bepaald minimum bedrag. Voor een oude jas zou dat een bon van 10 Euro zijn, wel te besteden aan de aankoop van een nieuwe mantel. Het lijkt me wel wat. Mijn winterjas heeft zijn beste tijd gehad. Die wil ik wegdoen. En ik zoek een eenvoudig jasje voor het "tussen-seizoen". Dus besluit ik naar de winkel in mijn buurt te gaan. Ik stap er binnen met mijn bruine winterjas aan. Zoek en pas wat nieuwe jassen. Ik kies er één. Dan haal ik mijn gsm en autosleutel uit mijn zakken. Ook het kleingeld dat er nog in zit. Ik lever de oude jas in en koop de nieuwe. Die trek ik direct aan. Stop de gsm in de zak en met de sleutel in de hand wandel ik naar buiten. Ziezo, even van jas geruild. Was zo gepiept!
Voor Emilie, de poes van Jongste, heb ik een grote zak kattenvoer gekocht. Van een merk dat we eerder nog niet in huis hadden. Ik schotel er haar wat van voor. Emilie komt eens snuffelen, maar wil er niet van eten. Madame schijnt het voer niet te lusten. "Zie nu eens! Nu lust ze het niet. Die kat is nogal eens kieskeurig zeg!" roep ik naar Jongste. Zoon is niks verbaasd. Het schijnt hem in de verste verte niet te verwonderen. "Ah ja, natuurlijk is ze kieskeurig!" vindt hij onverstoord "Het is toch een vrouw!"
Hebt u gisteren het VRT-nieuws gezien? Die interviews over de dure brandstofprijzen in verschillende bedrijfstakken? Ik wel. Ik besloot gisteren voor het slapengaan nog eventjes naar het nieuws te kijken. Toen kwam het item over de dure brandstof in de transportsector, de visserij en de tuinbouw. Omdat de tuinbouw me natuurlijk nog altijd nauw aan het hart ligt, wachtte ik nieuwsgierig op de beelden uit die sector. Groot was de schok om toen ineens mijn bloedeigen Broer in beeld te zien. In de paprikaserre waar ik zelf zoveel jaren meegewerkt heb. Tussen de planten met nog jonge groene paprikaatjes. Enkele dagen geleden had ik er nog tussen gestaan, toen ik dringend de behoefte voelde om bij Broer en Schoonzus een "klapke" te gaan doen. Met een beetje heimwee. In de warme en lichte serre had het altijd aangevoeld of de lente een maand of twee vroeger begon. En ineens miste ik dat toen ik daar was. Ik vond het wel iets hebben om Broer, Schoonzus, Ex-collega en mijn vroegere werkplek plots zo onverwacht op ons beeldscherm te zien. De reden ervoor is natuurlijk minder. Broer en Schoonzus hebben het door de vorige crisis nog op het nippertje gered. Hopen maar dat ze niet in een nieuw dieptepunt terecht komen. Ik duim alvast op een goed verloop!
In de loop van een mensenleven tekenen zich altijd weer mijlpalen af. Zoals de overgang van peuter naar kleuter, de eerste klas, communie- of lentefeest, de achttiende verjaardag... Eikpunten, soms aangekondigd en uitbundig gevierd met rituelen en feestelijkheden. Zoals binnenkort het Vormsel voor onze Jongste, het inwijdingsritueel van de katholieke christenen. Maar soms glijden die mijlpalen quasi onopgemerkt voorbij. Gisteren bereikte ik bijvoorbeeld zo'n punt. Zonder er erg in te hebben. Samen met Jongste ging ik zwemmen in het zwembad van Middelkerke. Aan de kassa betaalde ik voor mezelf voor de aller-àllereerste keer het "+55-seniorentarief"!
Duizenden schoolkinderen trokken dezer dagen door de dorpsstraten. Voor even in de kleren gekropen van de meest bizarre en uiteenlopende figuren. Ook de school van Jongste. Begeleid door een politie-escorte en luid muziekgeschetter uit de luidsprekers wandelden ze hun uitgestippeld parcours door de buurt. Een bonte stoet ridders en prinsessen, plopkabouters en holbewoners, fuifnummers en discodansers, roodkapjes en koks... Eén mannetje was, heel grappig, verkleed in een frietzak.
En zoals aangekondigd: zoonlief was vandaag een soldaat. Bijna, maar gelukkig niet, echt.
"Dat kalfje staat hard te "leui-en!" merkt Jongste op, als hij na schooltijd de deur binnenstapt. "Te leui-en?" frons ik. "Awel ja, een koe roept "boeh" en dat noemen ze loeien. En een kalfje zegt "beuh", en dat heet dan dus leui-en!" vindt hij. Zo klaar als een klontje.
Jongste speelt anders dan gewone kinderen. Toen hij klein was zette hij steeds zijn autootjes in lange rijen. "Rollenspelen" zie je bij hem nauwelijks. Nooit hebben we zo iets gehoord als "...En dan ben ik papa en jij het kindje en dan gaan we ..." De enige rol waarin hij zich te pas en te onpas inleeft is die van krijger. Oftewel is hij een Star Wars-jedi, of hij levert veldslagen in een Romeins leger of hij is gewoon soldaat. Vreemd vind ik het eigenlijk, dit kind met z'n peperkoeken hartje, dat in z'n spel steeds oorlog voert. Verkleden, zoals met carnaval, doet hij absoluut niet graag. De enige figuur, de aller-enigste figuur, die hij op zo'n dag wel wil "zijn" is dus: soldaat.
Dit keer dreigde dat een probleem op te leveren: zijn soldatenpakje was veel te klein. En in de speelgoedwinkels waar dezer tijd volop carnavalskleren worden aangeboden, hadden ze geen pakjes meer in zijn maat. Dus trok ik vandaag naar een "Stock Americain", op zoek naar camouflagekledij. Heel verwonderd was ik toen ik de winkel binnen stapte. Nu ja, stock hadden ze er wel. Heel véél stock zelfs. Ongelooflijk hoeveel er in die ruimte bij elkaar was gestouwd. Vol en rommelig zag het eruit. De onderdelen van wat het carnavalskostuum van Jongste zou worden, moest ik op verschillende plaatsen in de winkel bij elkaar sprokkelen. Ik was er een hele tijd zoet mee. Maar anderzijds had het ook wel iets. Iets authentieks. Gewoon een zaak met spullen, véél spullen. Zonder enige opsmuk of weldoordachte inrichting. Een plek waar je ongestoord kan zoeken en rommelen. En bovenal, ik heb gevonden wat ik zocht. Zo ongeveer toch. Met een gerust hart kan ik Jongste naar het carnaval laten gaan. Omdat hij, ondanks het feit dat hij zich verplicht voelt om zich in één of andere rariteit te vermommen, zich toch op zijn gemak zal voelen. Zo wordt het toch een carnavalsfeest voor hem. Met de nadruk op feest.
Zaterdagavond, bijna tien uur. Jongste maakt zich klaar om naar bed te gaan. Ik voel me hondsmoe na een drukke dag en besluit een uurtje rustig uit te blazen voor de TV. Net als ik me bijna geïnstalleerd heb, mijn achterwerk raakt net het zetelkussen, komt er geroep vanuit de slaapkamer. "Mama!" "Wat is er?" zucht ik en veer vast maar weer recht. "Er zit een gewonde spin in mijn bed!" "Hoezo een gewonde spin?" vraag ik als ik de kamer in loop. "Ja, zie maar, hij heeft een poot te kort!" licht Zoon me de aard van de verwonding toe. Ik monster het zevenpotige mormel. Veel leven blijkt er niet meer in te zitten eigenlijk. Op sterven na dood is hij. Gebruik makend van een tissue-tje geef ik hem de genadekneep.
Enkele weken geleden was het in het nieuws. Hoe mensen dagenlang kampeerden aan de schoolpoort van de school voor Buitengewoon Secundair Onderwijs in Sint-Lambrechts-Woluwe. Om hun kind met autisme maar zeker te kunnen laten inschrijven. Voor kinderen in het basisonderwijs is het een ietsje beter, maar voor leerlingen met autisme in het secundair is er een schrijnend tekort aan plaatsen.
Vorige week hadden we oudercontact in de school van Jongste. Onze Jongste blijkt het goed te doen in de klas. Het gaat hem ook goed: op school, thuis, in de muziekschool. En weer eens was ik me ervan bewust hoeveel geluk we hebben gehad. Dat er enkele jaren geleden net een plaats was in deze school. Dat we de knoop toen hebben doorgehakt en, hoe moeilijk ook, toch besloten om voor het Buitengewoon Onderwijs te kiezen. In de gewone basisschool deden ze meer dan hun best. We hebben er toen op veel begrip mogen rekenen. Maar de ondersteuning die hij nu krijgt, neen, dat is natuurlijk lang niet mogelijk in een gewone school.
Neen, Jongste heeft chance gehad. Heeft trouwens weeral veel geluk met zijn juf dit jaar. Zalig hoe ze "haar jongens" kent, en hoe ze haar ter harte gaan. Na dit schooljaar zal Jongste nog één jaar op deze school blijven. Nog een jaar respijt, nog een jaar kind. Maar voor het jaar daarna dringt zich een keuze op. Het betrokken team op school adviseert unaniem dat Jongste ook na het basisonderwijs het best zal gedijen in het Buitengewoon Onderwijs. Wel in een opleidingsvorm voor normaal begaafde jongeren. We kregen een lijst mee met Vlaamse scholen die in aanmerking komen. Welgeteld zeven scholen. Mochten we op één van die scholen een plaats vinden voor ons kind, dan zal hij alleszins op internaat moeten. Slik. Diezelfde avond heb ik alle websites van die scholen uitgeplozen. Rekening houdend met de wenselijke studierichtingen blijven er nog een viertal scholen over. Ondermeer de school in Sint-Lambrechts-Woluwe.
Nu is het nog surfen naar een bedrijf dat mobile-homes verhuurt. Voor als we volgend jaar, willen we een plaats bemachtigen voor onze zoon, een poosje voor één van die scholen zullen moeten kamperen...!
Liesl. Ze ziet niet meer goed, en horen doet ze nog maar gebrekkig, langs één kant! Maar verder is ze echt wel bij de pinken. Op het geschonken voorjaarsdagje nemen we haar en een andere bewoonster van het woonzorgcentrum mee naar buiten. Eigenlijk was het de bedoeling geweest om "harten van speculaas" te bakken. Maar wie blijft nu binnen bij zo'n lekker weertje? Soepel wordt besloten om de activiteit uit te stellen en een aantal mensen gewoon van die eerste zonnige zachte dag te laten genieten. Op alle afdelingen trekken zorgenden erop uit met bewoners. Wij ook dus. Eerst voor een wandelingetje door het park. Een poosje zitten we gelukzalig op een bank, de dames in hun rolstoel, en laten het heldere zonnelicht inwerken op onze huid en ons gemoed. Daarna wandelen we verder naar het centrum van het dorp. Kwebbelen onderwijl typische vrouwenpraat over winkels en kleren. "O, ja! Díé winkel, dáár zou ik nog wel eens willen binnengaan!" verzucht één van de oude dames. "Zou u dat graag willen? Wel, dan doen we dan toch!" vindt de begeleidster. Even later manouvreren we de rolstoelen langs de rekken met bloesjes en kleedjes in luchtig lentemotief. Daar krijgen we dorst van natuurlijk. We gaan nog "ergens iets drinken". Besluiten er nog iets bij te nemen. Liesl wil graag een wafel. Wat ze erop wil? Suiker? Ze brengt haar hoofd dicht bij de begeleidster en fluistert haar giechelend iets in het oor. Even later wordt haar wafel geserveerd. Met een reusachtige dot slagroom! En of ze het zich laat smaken. Mijn buurvrouw doet zich tegoed aan een pannenkoek. De dames glunderen om hun onverwachte uitstapje. Wij ook trouwens. We babbelen wat over reizen en uitstappen. Liesl heeft echt wel wat van de wereld gezien. Ik vertel over het uitstapje dat ik samen met de begeleidster gepland heb binnenkort. We zullen dan een bezoekje brengen aan het tuinbouwbedrijf van Broer. Daar paprika's kopen om er later soep van te koken. Liesl lijkt het een leuk idee te vinden, haar ogen beginnen te schitteren. Ze vertelt hoe ze ooit in een serre met trostomaten is geweest. Dat die tot helemaal bovenaan groeiden. Dat ze dat nog nooit gezien had. En weer treft het me hoe ongelooflijk leergierig en geinteresseerd Liesl nog is. Dat had ik ook al gemerkt, die keer dat we werkten rond de betekenis van de eigen voornaam. "Ik wou dat ik zo'n boek nog kon lezen!" had ze toen gezegd, doelend op het voornamenboekje, "Dan zou ik dat ook willen hebben. Want dat interesseert me nu nog eens sé!" Prachtig, bedenk ik, als je oud kunt zijn zoals zij. Als je weet te genieten van wat het leven je nog biedt. Als je nieuwsgierig en leergierig kan blijven tot ver in je oude dag. Als je de gebreken die zich aandienen gelaten weet te aanvaarden.
Liesl. Haar zicht is maar gebrekkig, haar gehoor krakkemikkig. Voor langere afstanden moet ze zich laten rijden in een rolstoel. Toch heeft ze nog zo iets dartels over zich. Het dartele van een meisje.
Vorige week liep ik weer voor de eerste keer weer stage, na een tweetal weekjes "verlof". In de namiddag zouden we fruitsla maken als tussendoortje. Zorgen voor wat broodnodige vitaminen. Voor de mensen die moeilijk stukjes fruit kunnen eten, zou het fruitpap worden. Ik werd erop uit gestuurd om de overbekende pletkoekjes te gaan kopen om in de pap te doen. Alle mama's die ooit baby's en peutertjes hadden kennen die wel. Hoezeer ik ook met overgave mijn boodschap ging halen, toch wist ik bij het terugkeren opeens dat ik een tactische fout had gemaakt. De winkeljuffrouw had me nochtans gevraagd of ik een zakje nodig had om de dozen koekjes in te stoppen. "Neen hoor!" had ik luchtig geantwoord, denkend aan de mini-bijdragen voor het milieu. Maar daar liep ik dus, met de herkenbare rode dozen kinderkoekjes in de hand, zo de deur van het woonzorgcentrum binnen. Oude mensen, ook diep-demente mensen, zijn geen kinderen. Een klein gebaar van fijngevoeligheid had het geweest om de fruitpapkoekjes met wat meer tact naar binnen te nemen. Ga ik volgende keer beslist aan denken. Wat de mensen met dementie betreft: die hebben zich de fruitbereiding best laten smaken.
Jongste kent het juiste woord niet voor een inlegkruisje. Volgens zijn zeggen is het: "...zo een pamper voor vrouwen, die wordt vastgekleefd in hun slip." Voor alle duidelijkheid: de dames hier in huis hebben nog geen behoefte aan incontinentiemateriaal!
Nu eens even niets over ouderen of mensen met dementie, dacht ik, toen ik onlangs in de bibliotheek besloot een boek mee te nemen. De laatste tijd heb ik namelijk heel veel over bovenstaande onderwerpen gelezen. Maar nu wou ik eens wat anders. Een meeslepende roman liefst over een heel ander onderwerp. Ik liep grasduinend langs de nieuwe boeken die uitnodigend op een tafel lagen. En ineens viel mijn oog op het laatste boek van Tom Lanoye. Ruim een jaar geleden had ik het bijna gekocht op de boekenbeurs. Besloot het toen maar te laten liggen: ooit zou ik het vast wel eens kunnen lenen in de bib. En hier lag het dus. Gretig pakte ik het op, om niet meer los te laten. Eindelijk zou ik het dan toch lezen. "Sprakeloos" heet het boek. De meeste mensen kennen het wel. Het gaat over ... de pijnlijke aftakeling van de moeder van de schrijver, die na een beroerte "eerst haar spraak kwijt raakte, dan haar waardigheid en dan haar harteklop..". Dus toch weer...! Maar ik heb er geen spijt van. Een ontroerend verhaal in een kleurrijke beeldende taal geschreven. Zo, ik ga nog maar een stukje lezen!
Echtgenoot runt een klein landbouwbedrijf met melkkoeien. Aanvankelijk was het de bedoeling dat we dat samen zouden doen. Maar algauw wist ik dat het werken met de dieren niet echt mijn ding was. Toch heb ik een aantal jaren daadwerkelijk meegeholpen. Bleek de angst voor de koeien zo onoverwinbaar dat ik het melken ervan algauw aan manlief overliet, ik zorgde wel mee voor het jongvee. De zorg voor kinderen en kalveren besloeg lange tijd het grootste deel van mijn dagtaak. Zo weet ik nog dat éénentwintig jaar en vijf dagen geleden één van de koeien heeft gekalfd. Ze heette Freija, had een witte vacht met veel fijne zwarte vlekken. En haar kind was deze keer een stierkalfje. Nu kalven er op zo'n boerderij vaak koeien en is het op zich dus ook niet speciaals dat Freija die dag een kalfje kreeg. Waarom ik me dat nog zo goed herinner? Leest u maar:
Het is woensdag 24 Januari 1990, als ik om drie uur in de ochtend wakker word van een vreemd gevoel in mijn buik. En ik weet ineens: vandaag gaat het gebeuren. Ik ben hoogzwanger van ons tweede kindje. Zelfs al vijf dagen over tijd. Maar nu is het dus zover, vandaag zal het geboren worden. Ik sta op en leg, tussen de steeds dichter na elkaar opkomende weeën door, de laatste hand aan de mee te nemen spullen. Beredder nog wat rond kleren en huishouding. Als de storm in mijn buik, zo rond een uur of vijf, nogal heftig wordt, besluit ik Echtgenoot wakker te maken. Ik roep hem, en deel hem onderwijl mee dat "het" nu begonnen is, dat het vlug vooruit lijkt te gaan en we ons misschien maar best klaarmaken om naar het ziekenhuis te vertrekken. Manlief, nog in een vaste slaap, schrikt plots wakker en denkt ineens aan de koe die "op kalven staat". Terwijl hij, in slaapdronken toestand, recht veert en de dekens van zich af gooit, is dan ook zijn eerste bezorgde vraag: "Eh... eh.. ben jij nog naar die koe gaan kijken?"
Freija heeft op diezelfde dag haar kalf gekregen. Enkele uren nadat ik bevallen was van Oudste Zoon. Begin deze week is Oudste Zoon éénentwintig jaar geworden. Elke keer als hij jarig is wordt dit anekdootje ook weer opgediept. En elke keer lacht Echtgenoot dan een beetje groen.
Gisteren hebben wij, studenten van de Bab-opleiding, ons rapport gekregen. De meesten van ons groepje haalden een mooi resultaat. Ook mijn inspanningen resulteerden in fraaie rapportcijfers. Zo fier als een gieter heb ik een kopie ervan op ons prikbord gehangen. Na er eerst even mee onder de neus gezwaaid te hebben van mijn lieve kindertjes. Aha! Dat ze maar weten dat hun oude moedertje nog zo'n dommerik niet is! En bovendien: woorden wekken, maar voorbeelden strekken naar het schijnt... 't Ware te hopen dat het zo is. Ondertussen buigen Dochter en Oudste Zoon hun hoofd over leerstof van natuurlijk weer een heel ander niveau. Ze zitten nog volop in hun examens.
Rapportcijfers. Ik weet ze wel te relativeren. Ook die van mezelf. De warmmenselijke houding, de ware spirit, die nodig is om met mensen in het algemeen, en heel oude mensen in het bijzonder te werken, is niet in rapportcijfers uit te drukken. Maar het blijft een fijn iets om nog te mogen leren. Om het beste uit jezelf te halen. Zowel op het gebied van "iets instuderen", als wat creativiteit en het uitwisselen van gedachtegoed betreft. Daarenboven is de opleiding die ik volg een mooie opleiding. Ik vind me helemaal in de visie van de school op het omgaan met oude mensen. Ook elke docent afzonderlijk draagt die visie uit. We hebben ook een fijne klasgroep, waar iedereen een plek in heeft. Mijn vroegere werk heb ik altijd graag gedaan, maar het is een heerlijk geschenk om nu aangesproken te worden op mijn andere vaardigheden. Om te mogen groeien en ontwikkelen. Eén jaar is nu achter de rug en er zijn er nog twee te gaan. Maar nu al kan ik zeggen dat deze opleiding iets van het beste is dat me ooit is overkomen!
Maar hopen dat de ouderen in het woonzorgcentrum waar ik, naar ik hoop, ooit zal werken, er wel bij zullen varen!
Dacht ik even dat "een weekje zonder school of schooltaken" me het gevoel zou geven een zee van tijd te hebben. Niets is minder waar. Heel veel dingen, leuke en minder leuke, zijn "uitgesteld tot na de examens". Dus heb ik nu een volgepropte week achter de rug. Met toch wel enkele heerlijke ontspannende momenten.
Zoals dinsdag het bezoek aan Mieke. Mieke, met wie ik lange tijd samenwerkte aan het schoolkrantje, maar die zeven jaar geleden naar de kust is verhuisd. Elk jaar komen we minstens één keer samen om eens bij te babbelen. Deze keer vergaste ze me op zelfgemaakte pizza, en in de namiddag kuierden we langs het strand. En omdat ik toch in de buurt was, maakte ik 's avonds een ommetje langs Pa.
Op donderdag ben ik het nieuwe huis van Zus gaan bewonderen. Zus, oververmoeid na wekenlang hard labeur: schilderen, verhuizen, onderwijl de zaak mee runnen en bovendien nog eens grootmoeder worden, nam enkele uurtjes vrijaf. Om eerst uitgebreid koffie te drinken in de nieuwe keuken met de warmgroene muren. Daarna kreeg ik een rondleiding door de nieuwe woonst en trokken we op wandel door de bossen in de omgeving. Een prachtige omgeving zeg, waar Zus en Schoonbroer zijn neergestreken. Een mooi huis trouwens ook.
Vrijdag trok ik met de bus naar "'t Stad" om samen met mijn Thaise ex-studiegenote iets te gaan drinken en bij te praten.
En woensdag had ik mijn eerste podiumervaring wat mijn lessen "Voordracht" betreft. In het licht van Gedichtendag op 27 Januari, was er een voorstelling door de leerlingen van de Woordklassen, tezamen met student-muzikanten. Veel hoefden wij, eerstejaars, nog niet te brengen. Enkele korte dingetjes samen. Eén dichteke alleen. Van Toon Hermans.
Toon Hermans op gedichtendag? Kan je wat hij maakte gedichten noemen? Bij de presentatie vertelde "onze juf" hoe de komiek zelf over zijn schrijfseltjes dacht. Hem werd weleens gevraagd of het gedichtjes, dan wel gewoon maar versjes waren. O nee, wat hij schreef waren heus geen gedichten, had hij eenvoudig geantwoord. Het waren wat "gedachten op rijm", gewoon versjes. Hij had al veel gedichten gelezen. Die gedichten had hij vaak niet begrepen. Zijn versjes, zo had hij verteld, die begreep iedereen! Hier een versje dus van hem, en mijn dichteke voor die avond:
Pennen kunnen op papier schreeuwen, vloeken, ketteren. Ze kunnen ook met veel bravoure schallen en trompetteren.
Maar ze kunnen ook heel zacht een stil verdriet genezen, met woorden die je nu en dan nog een keer wilt lezen. Toon Hermans
Gisteren moest ik naar het ziekenhuis voor een mammografie, het borstonderzoek waartoe vrouwen van boven 50 jaar gratis worden uitgenodigd. Om eventuele borstkanker vroegtijdig op te sporen. Even sta je er dan weer bij stil dat het je zou kunnen overkomen. Dat het mensen overkomt. Met alle gevolgen van dien. En naderhand is het toch wel een beetje gespannen afwachten.
Het onderzoek zelf, zonder kleinzerig te zijn, echt als een pretje ervoer ik dat niet. Maar grapte ik tegen de mevrouw die het vakkundig uitvoerde: "Al een geluk dat we niet voorzien zijn zoals de varkens!" Tja, hoeveel klein mannen kan Moeder Zeug eigenlijk tegelijkertijd voeden? Tien, twaalf? Borsten. Gisteren prees ik me gelukkig dat we er maar met twee exemplaren van zijn voorzien. Trouwens, acht of tien kindertjes, en dan nog tegelijkertijd, dat zou ik ook niet bepaald zien zitten...
Ziezo, grote opluchting. Dit semester zit erop. Van mijn opleiding althans, want het jonge volkje moet nog aan de examens beginnen of zit er middenin. Maar wat mezelf betreft, ik sta weer een streepje verder. Onder voorbehoud natuurlijk, want het resultaat van onze noeste arbeid hebben we nog niet gekregen. Al heb ik er wel een goed oog in. Gisteren hadden we supervisie. Zaten we in de kring van volwassenen die bijna een jaar geleden de opleiding hebben aangevat. We vormen samen een sterke en fijne groep. Ook gisteren hebben we veel van elkaar opgestoken. Alleen, heel jammer, heeft onze Thaise studiegenote afgehaakt. Omwille van de taalproblemen kon ze het niet meer bijbenen. Een gemis voor ons en een diepe teleurstelling voor haar. Want ze heeft er zo héél erg haar best voor gedaan.
Omdat het op de valreep nog kon, (nieuwjaarswensen kunnen toch nog tot half januari hé?) heb ik gisteren de wens uitgedeeld die ik vijf jaar geleden voor onze eindejaarskaartjes in een tekstje goot. Dit tekstje:
Tederheid
Al goed wat mensen elkaar wensen deze tijd.
En uit al dat goeds licht ik dit jaar voor jou de tederheid.
Ik wens je tederheid,
die je optilt en omarmt, je heelt en hoedt en je verwarmt.
Ik wens ook tederheid in jou.
Om op te tillen, te omarmen, te helen, hoeden, te verwarmen.
Weeral weinig beweging op mijn blog. Nog enkele pittige examens zijn daar de oorzaak van. Momenteel bevind ik mij precies tussen twee psychologie-examens in. Morgen nog eens flink studeren, donderdag examen, vrijdag supervisie, en dan zit dit halfjaar van de opleiding er weer op. En dat gaat een grote opluchting zijn! Kan ik me weer wat meer met andere dingen bezig houden. Met mijn blogje onder andere! Graag tot dan!
"Ik heb vandaag mijn stoofappeltje nog niet gehad!" klaagt Jongste, alsof door die enkele keren dat hij aan de beurt was om van de geneugte van "het speciaal gestoofde appeltje" te genieten, dit al een verworven recht is. Een stoofappeltje, gestoofd in een "appelstoofje". Al eens van een appelstoofje gehoord? Ik tot aan de eerste dag van dit jaar nog niet. Tot ik op nieuwjaarsdag van mijn Oudste Petekind, en haar oudste zoon, die mijn Jongste Petekind is, als geschenk zo'n stoofje kreeg. Eerst meende ik dat het een aromalampje was, zijnde in een erg merkwaardige vorm. Maar het is een appelstoofje dus, vervaardigd in Vietnam, en verdeeld door Fair Trade. Je kan er met een waxinelichtje een appel in gaar stoven. Je kan er een beetje in kokerellen met speciale gerechtjes: appel, aangevuld met stukjes banaan, rozijnen, suiker... En aangezien we er maar één van hebben kan er per keer maar één kandidaat deze speciaal voor haar of hem klaargemaakte lekkernij tot zich nemen. Het duurt wel een uur vooraleer het appeltje gaar is. Maar wat geeft het, tijdens het garen biedt het stoofje een gezellige sfeer "bij kaarslicht". Zeg nu zelf, goed gevonden is dat toch? Hier kan u het op foto bekijken. Op de achtergrond van de linkerfoto ziet u de fles lekkers, die ik kreeg van mijn Middelste Petekind, en die nog gekeurd moet worden. Leuke cadeautjes dus. Neen, het meterschap is zo gek nog niet...
Verrassend hoe vlug dat gaat, kerstkaartjes verzenden via mail. Maar toch heb ik heel wat print- en postwerk gestoken in het verzenden van echte kaartjes. Ik vind het namelijk zelf nog altijd prettig om werkelijk tastbare kaarten te ontvangen. Alleen dreigden die dit jaar netjes op een stapeltje te blijven liggen. Tot ik met oudjaar besloot om ze eindelijk eens op te hangen:
Ik heb een koordje gespannen om het keukenraam en sta nu op het aanrecht om de kaartjes eraan vast te maken met kleine wasspelden. Ineens laat ik er eentje vallen en zie hoe het langzaam naar beneden zeilt. Omdat ik ertegen opzie om van het aanrecht te klauteren, roep ik Jongste om het kaartje even voor mij op te rapen. Als hij uit de woonkamer komt overziet hij de situatie. "O, ik zie het al!" merkt hij begrijpend op "Anders moet je van het aanrecht af komen. En tja, je wordt al wat ouder..." En aangezien hij de neiging heeft om alles wat hij zegt nog eens te herhalen, voegt hij toe terwijl hij me gedienstig het kaartje aanreikt: "Tja, en als een oud mens dáár af moet komen...!"
daar het verlangt dat het oog en oor en weerwoord vangt
en liefst van al: een glimlach..
Een tekstje lenen? Soms publiceer ik een dichttekstje op mijn blog. Is er één dat u aanspreekt en u graag wil lenen voor een gelegenheid? Ik zou mij heel vereerd voelen. Maar toch wil ik er graag enkele afspraken rond: -Dat mijn initialen er onder gezet worden (jb). -Dat er niets meer in gewijzigd wordt. (Wil het a.u.b. laten weten als er taal- of tikfouten in staan.) -Uiteraard niet te gebruiken voor commerciële doeleinden.
Gastenboek
Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
