Het is intussen alweer weekend, en er rest mij hier nog minder dan een maand in Bobo Het gevoel is dubbel natuurlijk. Er zijn tal van dingen waarvoor ik naar huis wil keren (mijn vriend en familie op de eerste plaats), maar er zijn ook dingen waarvoor ik hier zou willen blijven (de zon, de menselijke warmte, ). Dit gezegd zijnde over naar het onderwerp van de dag dat bescherming is. Ik denk niet dat ik het daar al eens over gehad heb, maar over het algemeen word ik hier serieus beschermd door iedereen. Elien zal zich nog wel herinneren dat Rokia zei dat we niet te midden de straat mochten lopen (toch niet in het centrum van bobo), en ze sleepte ons dan naar de kant. Als ik met een jongen op pad ga, krijg ik altijd «consignes» hoe ik mij moet gedragen. Best wel grappig, ze stellen dan hun regels. 1. Je mag niet met andere jongens praten, want je weet nooit wat hun bedoelingen zijn. 2. Je mag niet van mijn zijde wijken. 3. Als er iets is, dan moet je het zeggen. Dit gebeurt op de moto op weg naar het «maquis». Eens we dan op pad zijn, mag ik nooit heel lang blijven want ze zijn bang dat de mensen van mijn familie hier hen dat kwalijk gaan nemen. Dus, als het de eerste keer is dat je op stap gaat, dan kan je best rond 21u terug zijn En altijd moet alles uitgelegd worden, uitleggen met wie je op stap gaat, waarnaartoe, hoe lang, waarom,
Verder is er nog een tweede ding waar ik het over wil hebben en dat is de TAMTAM. Alles wordt hier doorgezegd. Je moet maar iets tegen één persoon zeggen en hop het gaat de hele wijk rond. Ook de nieuwtjes gaan zo door, vandaar dat er in de mis in de «annonces» altijd heel wat gezegd wordt. De mensen vertellen het dan aan elkaar door.
Drie blogs op drie dagen, ik ben goed bezig. Ik wilde jullie vertellen over een leerlinge, Prudence genaamd. Ik schat ze een jaar of 16, ze zit in wat bij ons het vierde middelbaar is.
Ze vroeg mij om hulp voor haar Engels, en ik heb toegezegd. Dus nu zit ik af en toe in de «jardin» van de paters om haar te helpen. Ze zit in de groupe vocationnel, dat houdt in dat ze ambities heeft om zuster te worden; ik raakte met haar aan de praat en ze vertelde mij dat ze haar vader verloren had toen ze heel klein was; haar moeder maakte haar wijs dat haar papa op reis was. Toen ze een jaar of tien was, heeft haar mama haar verteld dat haar vader gestorven is. Dat had als gevolg dat het kind ernstig ziek werd. Ze ging naar het ziekenhuis, maar daar werd niet gevonden wat de oorzaak was, tot er een ziener bij haar thuis kwam. De ziener zei dat de heks (nee dit is geen sprookje) haar ziel genomen had en dat ze daarom ziek was. Gelukkig had de ziener een oplossing: hij zou de heks het allemaal doen komen toegeven. De heks kwam en gaf het toe: ze had een kikker gelegd in wat als het fornuis beschouwd wordt, en daardoor kon ze de âme van ons Prudence bezitten. Ze heeft het ongedaan gemaakt en Prudence genas. Eind goed al goed.
Tot zover het sprookje. Een ander sprookje is dat een van de prenovicen door zijn moeder verjaagd is omdat hij de ziel van zijn vader zou opgegeten hebben.
Het is komisch maar tegelijk soms tragisch dat ze hier in zulke dingen geloven. Vake vertelde dat het in Haïti ook zo is, de haitiaanse voodoo is jullie misschien wel gekend.
Dit weekend heb ik twee cubanen ontmoet. Over die ontmoeting moet ik toch wat kwijt. Door het feit dat ik blank ben, en zij ook, ontstaat er al snel een band die je in een Europees land niet zo gauw zou ervaren. Het waren twee artsen: de ene cardioloog en de andere uroloog. Beiden werken in het ziekenhuis hier in Bobo. Ze wonen onder hen tweeën in een deftig huis (deftig in vergelijking met wat we hier gewoon zijn). Ik kwam met hen in contact omdat een collega van mij hen uitgenodigd had. Toen we wat babbelden bleek dat hij 7 jaar in Cuba had gestudeerd. Thomas Sankara, de revolutionnair, had hen erop uitgestuurd om dan een publieke functie de bekleden eens terug in Burkina. Bij de thuiskomst van al die studenten was Sankara niet meer, en zijn ze dus elders begonnen (niet in de publieke functies bedoel ik). Mijn collega was die namiddag uitgenodigd om bij twee rasechte cubanen te gaan spelen en wat varkensvlees te eten, dus ik mee Een van de twee is al opa, hij vertelde mij zo een beetje wat hij allemaal meegemaakt heeft. De andere is een stukje jonger. Ze hebben mij beide uitgenodigd op hun eiland, waar ze trouwens vol lof over zijn. Ik schaamde mij een beetje dat ik eigenlijk niet zoveel weet over Cuba, behalve dat Fidel daar nog steeds aan de macht is (in hoeverre dat mogelijk is met zijn ziekte). Zij zijn in elk geval vol van hun land. Het socialisme heeft volgens hen alleen maar voordelen, maar wat doen als je vrijheid beperkt wordt? Blijkbaar zijn zij niet uit vrije wil naar hier gekomen maar is dat een soort missie: ze blijven hier twee jaar (met een maand vakantie tussen beide jaren)Toen ik zei dat ik als vrijwilliger werkte keken ze wel heel eens raar, en zeker toen ik zei dat ik helemaal alleen was gekomen en hier niemand kende toen ik aankwam. Toen ze zeiden ze: tu solita muchacha. En ik moest lachen, iets wat toen ik hier solita aankwam niet het geval was, moet ik eerlijkheidshalve toegeven. Ik ga proberen ze eens te gaan opzoeken in het ziekenhuis en heb ze uitgenodigd om naar hier te komen, om het Don Bosco-centrum te bezoeken. We zullen zien of het ervan komt.
Om terug te komen op het socialisme, het is in elk geval beter dan wat er hier aan het gebeuren is, als ik die dokters mag geloven althans. Hier hebben de mensen te weinig voeding en kunnen dus gewone dingen, zoals lopen, fietsen en dergelijke heel moeilijk doen. In Cuba krijgt elk kind tot 14 jaar één liter melk per dag aan een heel goedkope prijs. Hier hebben ze vaak de middelen niet om melk te kopen, en dus hebben ze geen calcium genoeg. Eens de meisjes zwanger zijn, wordt dat dan echt problematisch. En dat is slechts één voorbeeld, ik heb het dan nog niet gehad over ijzer, vitaminen enzovoort.
Nu het regenseizoen gestopt is, viert de hongersnood hoogtij. In het bureau van de paters hangt een affiche: «dear father, you promised me my daily bread, please father, I want it now». Wij Belgen liggen er niet van wakker maar hier is het leven echt niet makkelijk. Gelukkig is er bij de paters altijd wel eten (maar wat voor eten, dat is een andere zaak: en terwijl ik dit schrijf schaam ik mij, ik mag al blij zijn dat er eten op tafel staat).
Na een poosje niets te hebben geblogd, doe ik nog eens mijn best om er één te posten, met als thema: allerheiligen en allerzielen. Het is hier niet zoals bij ons dat de mensen op allerheiligen naar de graven gaan. Allerheiligen is een feest, en was hier op school een vrije dag voor de leerlingen (blijkbaar was dat niet in alle scholen het geval). Allerzielen was dan weer een gewone schooldag. Ik had vernomen dat er op Allerzielen een eucharistieviering was op het kerkhof van Tunuma, een uitstekende gelegenheid om dat kerkhof eens te zien. Aangezien de familie waar ik in logeer hun vader verloren heeft, ben ik met hen meegegaan. Ik had de indruk dat dat geapprecieerd werd. Achterop de moto van Anna, met een krukje in de hand voor de mama vertrokken we naar het kerkhof. Toen we aankwamen was de mama er al (die was rechtstreeks van haar werk gekomen). Het graf van hun vader was in een soort witte tegel (iets wat wij in de badkamer zouden doen) en met een paar trapjes. Anna had kaarsen meegebracht en ze zei dat ik een kaars moest aansteken. Iedereen van het gezin deed dat. De mensen gaan ook bij hun vrienden een kaarsje gaan aansteken als teken dat ze ook voor die persoon zullen bidden. Het is niet echt een gewoonte om bloemen te leggen, al werd dat ook op sommige graven gedaan. Bij het vallen van de nacht was het hele kerkhof volgelopen en kon de mis beginnen... Overal waar je keek zag je de lichtjes van de kaarsen op de graven. Het was eigenlijk echt heel mooi om te zien en het creeërde een speciale sfeer.
Om de mis te volgen moest ik op het graf gaan zitten. Ik durfde eerst niet zo goed, maar toen zei de mama dat ik bovenop het graf moest gaan zitten, en mijn schoenen niet hoefde uit te doen. Bij ons zou dat helemaal niet kunnen maar hier is het de traditie. Door oude luidsprekers weergalmde de dienst Op een zeker ogenblik gingen priesters de graven wijden. En God wilde dat Carlos (een van de salesianen) plots voor ons graf stond. Hij heeft het speciaal gezegend en de mama was heel tevreden.
Eens terug bij de Salesianen vertelde ik hoe het verlopen was. (De prenovicen waren ook geweest maar hadden niet ver van het altaar op banken gezeten.) De twee afrikaanse stagiairs konden hun oren niet geloven: dat is heiligschennis op een graf gaan zitten. Deze nacht gaat de geest van hun papa je komen opzoeken, want wat je gedaan hebt is niet goed. Carlos zei dat het helemaal niet slecht was, want dat dat hier de traditie is. s Nachts heb ik geen geest ervaren in elk geval.
