Dit wordt een van mijn laatste blogs. Ondertussen ben ik dus in België. Het afscheid was niet gemakkelijk en dit om meerdere redenen. Ik ben dus de dag voor mijn vertrek naar ouaga ziek gevallen: diarree, dit keer een erge vorm. Ik moest dus de hele tijd in mijn bed blijven en de enige afstand die ik kon afleggen was tussen het bed en de wc. Jammer genoeg moest ik naar Ouagadougou met de bus We hebben de bus één keer doen stoppen, valt nog mee hé. Voor mijn vertrek kreeg ik ongelofelijk veel cadeaus. Wat wel een beetje een ambetante situatie was. Heel arme mensen geven dan cadeaus en je beseft dat ze echt hun best hebben gedaan om iets te geven. Er was zelfs een meisje dat mij vier of vijf cadeaus heeft gegeven. Ik voelde mij een beetje schuldig. Ze zijn zeer vrijgevig in Burkina, het is niet echt zoals bij ons. Zelfs mensen van wie ik dacht dat ik niet veel voor hen betekende kwamen met een cadeau aangelopen. Ik heb dan ook al mijn kleren daar achtergelaten en mijn valies vol cadeaus gestopt
In ouaga was het dan het trouwfeest van Aicha, een dochter van waar ik logeerde, ook heel leuk en redelijk sjiek eigenlijk. Diezelfde nacht heb ik het vliegtuig huiswaarts genomen.
Nu ben ik dus thuis en pas ik mij aan aan de luxe, de koude, de mensen en nog zoveel meer. Binnenkort is het kerstmis en dan zie ik veel mensen terug, ik verlang al.
Als ik een eindje niets meer gepost heb op mijn blog, dan komt dat door een moto-ongeval Ik ben tegen de Afrikaanse vlakte gegaan Je moet het maar kunnen hé, er zijn hier maar drie geasfalteerde straten en in één van die straten val ik. Nu kan ik er al een beetje om lachen in het begin was dat niet het geval en vandaar dat ik niet blogde Hier volgt het verslag:
Christiane, een twintigjarig meisje wilde met mij naar de markt om er een stofje te kopen om een Afrikaans kleed te maken, maar ze heeft geen moto. Dus we vragen het aan onze vriend Brice, die er geen probleem van maakt. Nu, hij was onze afspraak vergeten dus hebben we een uur rondgehold tot we de moto hadden (een voorteken?) Op het moment van het vertrek zegt hij dat ik verantwoordelijk ben voor de moto. Ik dacht: ja ik zal maken dat hij goed gesloten is en zo. We vertrekken, zijn nog geen paar meter verderop; ik zeg het meisje trager te rijden en boem we vlammen tegen een taxi. Ik zag de auto dichterbij komen en dacht: oei oei, en dat was het zowat, toen gingen we dus tegen de vlakte Na een paar seconden ging ik rechtop zitten en besefte wat er gebeurd was, ik wilde rechtstaan om van de weg af te gaan, maar al de mensen die zich rondom ons verzameld hadden zeiden dat we moesten blijven zitten. Na een tijdje mochten we toch rechtstaan van de omstaanders om van de weg te gaan. Ik belde de eigenaar van de moto, die geloofde mij eerst niet (Klein detail, de moto is nog geen maand oud). Algauw kwam hij eraan en hij belde de Salesianen. We lieten de politie komen voor een constat en voor zij er waren was ik al op weg naar de dokter. Ik heb een wonde aan mijn oog, op mijn ooglid wat schrammen die een mooi souvenir zullen blijven en gekneusde ribben. Ik wou geen röntgenfoto laten maken, maar de paters stonden erop, dus hebben we dat maar gedaan. Het meisje dat mij vervoerde is een stuk van haar tand kwijt, heeft drie loszittende tanden en heeft pijn aan haar been. Maar we leven beide nog en dat is het belangrijkste. Nu God was met ons, en mijn beschermengel was er ook bij want anders hadden we het niet overleefd
Vervolgens naar de politie om het dus te gaan regelen. Na een onderhoud waar elk zijn versie vertelt zeggen ze dat je het eerst onder elkaar moet regelen en als dat niet lukt, dan komt er een rechtzaak van. Nu we zitten daar buiten op een bank, en blijkt dat de auto eigendom is van een rijkswachter die alle politie-agenten kent. Je ruikt de corruptie al van uren ver. Ze zeggen dat ze 1/3 gaan betalen van de kosten van moto. Wij vragen de helft omdat er twee partijen zijn. Ze gaan niet akkoord en vertellen ons een boel leugens (waar ik later in een lifeverslag wel meer zal over vertellen). Nu om een lang verhaal kort te maken, we hebben besloten dat zij 1/3 en wij 2/3 zouden betalen, ondanks het feit dat de bestuurder geen rijbewijs had, de auto geen verzekering enzoverder... Het erge is dat de taximan grif toegeeft dat hij niet gekeken heeft of er een moto of fiets aankwam. Hij zag een klant aan de rand van de weg, en heeft uitgeweken zonder kijken (volgens ons ook zonder zijn pinklicht te gebruiken maar hij beweert dat wel te hebben gedaan).
De tamtam heeft zijn werk goed gedaan: de avond zelf kwamen er al mensen op bezoek om mij beterschap te wensen. Zo zijn de mensen hier wel, bezorgd en vriendelijk. De mensen van de wijk houden mij in de straat tegen om te zeggen dat ze het jammer vinden dat ik nu een slechte herinnering ga overhouden aan Burkina. Ik zeg hen dan dat de goede zullen overwinnen. En dat zal ook zijn, eens mijn wonden genezen zijn en mijn oog weer helemaal open kan.
Blijkbaar moest ik ook eens meemaken hoe dicht de dood hier bij de mensen aanwezig is. Een collega zegt het als volgt: la mort nous fait des bisous chaque jour, en dat heb ik dus aan den lijve kunnen ondervinden. Nog een tiental dagen en ik ben terug, hopelijk in mijn geheel zoals moeke het zei aan de telefoon
Mijn verblijf hier in Burkina kort in. Dit is mijn voorlaatste weekend hier, er restten mij nog twee weken Gisteren was het feest voor de provinciaal: eerst een eucharistieviering, daarna een paar optredens en tenslotte een feestmaal met de paters van hier van de andere landen van Franssprekend Westafrika. Het was best wel leuk. Vanmorgen ben ik naar de marché gegaan, om een paar cadeaus te kopen. Ik heb er hoofdpijn van gekregen, ze sleuren je overal naartoe. Ik had een vriendin mee om af te dingen want anders is het moeilijk om een goede prijs te bekomen Uiteindelijk heb ik toch het een en ander gevonden. Ik hoop in Ouaga ook nog eens naar de village artisanal te kunnen gaan om de laatste dingen te kopen. We shall see.
Nu het einde van mijn verblijf hier nadert, stijgen de liefdesverklaringen. Onlangs vroeg er een collega van de Don Bosco school, voor alle duidelijkheid hij is moslim, of ik zijn tweede vrouw wilde zijn. Er hadden er dat al een paar gezegd voor de grap, maar deze was serieus. Ik zei dat dat niet ging, dat ik een vriend had in België en dat ik van hem hou en met hem ga trouwen. Maar, dat is voor hem geen belemmering. Toen haalde ik mijn tweede argument maar boven: ik kan niet op de twee plaats komen, je hebt al een vrouw. Alweer het verkeerde argument. De vrouw met wie hij getrouwd is, is wat hij noemt une femme dhonneur. Dat houdt in dat de familie hem die vrouw heeft geschonken, en hij is er dus mee getrouwd. Dwz dat hij nu een tweede vrouw zelf mag kiezen (én een derde én een vierde, ) (Klein detail: hij heeft al 3 kinderen met die eerste vrouw). Nu, ik heb hem met handen en voeten proberen duidelijk te maken dat ik niet wilde. Ik hoop dat het gelukt is, maar momenteel ziet het er niet goed uit De smsen blijven komen, net als de drankjes en de yoghurtjes (wat een verleidingstechniek, nietwaar?).
Ik hoop echt dat ik er niet te veel meer moet afschepen want dat is echt niet leuk. Achteraf is dat wel grappig, maar het moment zelf vind ik niet leuk
Gisterenavond was ik uitgenodigd om te gaan eten in het «restaurant» van een vriendin. Het was weer een hele belevenis. Ik vreesde al voor de alomgekende to, maar tot mijn grote en aangename verrassing was dat niet het geval. Het restaurant houdt in dat ze een minikamertje heeft waar een koelkast staat en buiten kookt ze op houtskool (zoals de meeste mensen hier, een kampgasvuur is al luxe). Ze had gezegd dat we borden moesten meehebben en dus hadden we dat gedaan. Ze heeft maar een bord of 5 in haar restaurant. Bestek is niet nodig want meestal eten ze met hun handen. Ze had ook twee bekers, de andere twee invités dronken uit een oud yoghurtpotje. Haar boetiek bestaat uit een tafel waarop een aantal dingen liggen die ze verkoopt, bvb. Zakdoekjes, lucifers, snoepjes. Het geld wordt bewaard onder wat voor tafelkleed moet doorgaan. Ik ga nog proberen er een foto van te maken, van wat ze hier boetiek noemen. Haar droom is om ooit een supermarkt te hebben. Ik hoop dat het haar zal lukken.
Terwijl we daar aan het eten waren, kwam er toch af en toe iemand met een potje om rijst te kopen of soep (want dat waren de twee gerechten die vandaag in de aanbieding waren).
Voor mij had ze igname gekookt met een sausje en vis (de vis ben ik al zo beu gegeten dat ik bij de paters altijd pas, maar als iemand kookt, dan moet je het wel aannemen). Verder had ze rijst met pâte darachide, heel lekker met kip. Ik was bijna verkocht aan de kip, toen ik merkte dat aan het stuk dat ik zou nemen de poot nog zat Niet zo smakelijk. (Net zoals gisterenmiddag, het was toen konijn en het hartje lag gewoon tussen het vlees. Dan zijn ze verwonderd dat ik geen vlees eet ;-))Als dessert was er watermeloen en banaan.
Al kan het eten in de verste verte niet tippen aan wat we bij ons gewoon zijn, het was alleszins een geslaagde avond
Een blog over het weekend. Dit weekend was het opening van het nieuwe gebouw van de school. Een heus feest in elk geval. Om 8 u begon het: er was één of andere minister, de aartsbisschop, een directeur van één of ander departement en last but not least, de provinciaal.
Eerst waren er een aantal speeches, vervolgens gingen de invités in het huis van de paters om er iets te drinken en een sandwich te eten (stel je daar niet te veel bij voor: gewoon een broodje met gebakken gehakt tussen en heeeeeeeel veeeeeeeel olie). Het probleem was dat er niets voorzien was voor de leerlingen in die tussentijd. Toen de invités weg waren gingen we naar de leerlingen. Er was een traditionele band die traditionele muziek speelde en ik wilde zo graag onze leerlingen aan het dansen krijgen. Uiteindelijk is dat gelukt, maar natuurlijk niet zonder zelf even op de dansvloer te staan. Als er hier gedanst wordt, dan moet je je voorstellen dat er 100 man in een mini-cirkel staan, want ze staan heel dicht op elkaar. En in het midden van die cirkel wordt er gedanst. Toen ik ging dansen was er hilariteit alom natuurlijk want ik ken die dans van de stam van de Bobos niet en doe dus maar wat. Ze waren in elk geval blij. Daarna hebben we met de leerlingen gegeten: riz gras (vette rijst, klinkt vreemd, niet?) Ze vonden het heel lekker en hebben heel veel gegeten. In de namiddag was het oratorio en een heeft het nog eens geregend (dat was al een eeuwigheid geleden). Verder heb ik nu ook kennis gemaakt met de Harmatan, de wind hier in Burkina. Soms kan het zo hard waaien dat er overal stof is en dat je echt geen meter voor je uit kan kijken. Een beetje zoals de mist bij ons kan zijn, maar dan van stof. Leuk is anders
De zondag ben ik met de jongeren meegeweest naar de lancering van de activiteiten van de diocesane jeugd. Dat was niet zo speciaal, maar best wel leuk.
Volgend weekend is het provinciaal feest, ik vraag mij af wat dat gaat worden. Het klinkt in elk geval veelbelovend. Maar voor dat feest probeer ik nog wel een blog te posten.
Onlangs met mijn vake gechat, leve het internet, en daar kwamen we tot de constatering dat het begrip «bezit» in onze cultuur hier toch helemaal anders wordt geïnterpreteerd dan bij ons. Bij ons, als je iets gekocht hebt, dan is het van jou en van jou alleen. Op kot bvb, als er iemand iets van jou nodig heeft, vraagt die persoon dat en geeft het je later terug (of betaalt ervoor). Hier is dat niet zo; als je iets gekocht hebt of iets bezit, dan is het van iedereen En ik heb het daar o zo moeilijk mee. Je gaat naar de winkel, koopt weet ik veel wat, denkt: aha dat is goed tot het einde van de maand. En wat blijkt, enkele dagen later: de helft is verschwunden en je weet niet wie ermee weg is. Maar dat is hier zo: als iemand eet, mag je direct mee-eten. Maar dat houdt ook in dat als jij aan het eten bent, de anderen mogen en willen mee-eten. Dus moet je altijd aanbieden om te delen, wat je ook aan het eten bent. Vaak nemen ze dan een lepel of een vork (soms doen ze het ook met hun handen) en dan eten ze uit hetzelfde bord als jij. Als je in België bent zijn er zo dingen waar je niet bij stil staat, maar eens je hier bent, merk je dat er ook anders geleefd kan worden. Maar als je al 23 jaar op een bepaalde manier leeft, kan ik je garanderen dat het niet altijd even gemakkelijk is om te veranderen. De ervaring die ik nu meemaak heb je natuurlijk enkel als je in een gezin verblijft, zoals ik doe. Als ik bij de paters zou logeren, dan zouden er nooit spullen van mij verdwijnen want hier weten ze dat dat bij ons niet de gewoonte is.
Zo, ik hou het hierbij voor vandaag. Morgen probeer ik wat mails te beantwoorden, want ben er nog niet toe gekomen.
Het is intussen alweer weekend, en er rest mij hier nog minder dan een maand in Bobo Het gevoel is dubbel natuurlijk. Er zijn tal van dingen waarvoor ik naar huis wil keren (mijn vriend en familie op de eerste plaats), maar er zijn ook dingen waarvoor ik hier zou willen blijven (de zon, de menselijke warmte, ). Dit gezegd zijnde over naar het onderwerp van de dag dat bescherming is. Ik denk niet dat ik het daar al eens over gehad heb, maar over het algemeen word ik hier serieus beschermd door iedereen. Elien zal zich nog wel herinneren dat Rokia zei dat we niet te midden de straat mochten lopen (toch niet in het centrum van bobo), en ze sleepte ons dan naar de kant. Als ik met een jongen op pad ga, krijg ik altijd «consignes» hoe ik mij moet gedragen. Best wel grappig, ze stellen dan hun regels. 1. Je mag niet met andere jongens praten, want je weet nooit wat hun bedoelingen zijn. 2. Je mag niet van mijn zijde wijken. 3. Als er iets is, dan moet je het zeggen. Dit gebeurt op de moto op weg naar het «maquis». Eens we dan op pad zijn, mag ik nooit heel lang blijven want ze zijn bang dat de mensen van mijn familie hier hen dat kwalijk gaan nemen. Dus, als het de eerste keer is dat je op stap gaat, dan kan je best rond 21u terug zijn En altijd moet alles uitgelegd worden, uitleggen met wie je op stap gaat, waarnaartoe, hoe lang, waarom,
Verder is er nog een tweede ding waar ik het over wil hebben en dat is de TAMTAM. Alles wordt hier doorgezegd. Je moet maar iets tegen één persoon zeggen en hop het gaat de hele wijk rond. Ook de nieuwtjes gaan zo door, vandaar dat er in de mis in de «annonces» altijd heel wat gezegd wordt. De mensen vertellen het dan aan elkaar door.
Drie blogs op drie dagen, ik ben goed bezig. Ik wilde jullie vertellen over een leerlinge, Prudence genaamd. Ik schat ze een jaar of 16, ze zit in wat bij ons het vierde middelbaar is.
Ze vroeg mij om hulp voor haar Engels, en ik heb toegezegd. Dus nu zit ik af en toe in de «jardin» van de paters om haar te helpen. Ze zit in de groupe vocationnel, dat houdt in dat ze ambities heeft om zuster te worden; ik raakte met haar aan de praat en ze vertelde mij dat ze haar vader verloren had toen ze heel klein was; haar moeder maakte haar wijs dat haar papa op reis was. Toen ze een jaar of tien was, heeft haar mama haar verteld dat haar vader gestorven is. Dat had als gevolg dat het kind ernstig ziek werd. Ze ging naar het ziekenhuis, maar daar werd niet gevonden wat de oorzaak was, tot er een ziener bij haar thuis kwam. De ziener zei dat de heks (nee dit is geen sprookje) haar ziel genomen had en dat ze daarom ziek was. Gelukkig had de ziener een oplossing: hij zou de heks het allemaal doen komen toegeven. De heks kwam en gaf het toe: ze had een kikker gelegd in wat als het fornuis beschouwd wordt, en daardoor kon ze de âme van ons Prudence bezitten. Ze heeft het ongedaan gemaakt en Prudence genas. Eind goed al goed.
Tot zover het sprookje. Een ander sprookje is dat een van de prenovicen door zijn moeder verjaagd is omdat hij de ziel van zijn vader zou opgegeten hebben.
Het is komisch maar tegelijk soms tragisch dat ze hier in zulke dingen geloven. Vake vertelde dat het in Haïti ook zo is, de haitiaanse voodoo is jullie misschien wel gekend.
Dit weekend heb ik twee cubanen ontmoet. Over die ontmoeting moet ik toch wat kwijt. Door het feit dat ik blank ben, en zij ook, ontstaat er al snel een band die je in een Europees land niet zo gauw zou ervaren. Het waren twee artsen: de ene cardioloog en de andere uroloog. Beiden werken in het ziekenhuis hier in Bobo. Ze wonen onder hen tweeën in een deftig huis (deftig in vergelijking met wat we hier gewoon zijn). Ik kwam met hen in contact omdat een collega van mij hen uitgenodigd had. Toen we wat babbelden bleek dat hij 7 jaar in Cuba had gestudeerd. Thomas Sankara, de revolutionnair, had hen erop uitgestuurd om dan een publieke functie de bekleden eens terug in Burkina. Bij de thuiskomst van al die studenten was Sankara niet meer, en zijn ze dus elders begonnen (niet in de publieke functies bedoel ik). Mijn collega was die namiddag uitgenodigd om bij twee rasechte cubanen te gaan spelen en wat varkensvlees te eten, dus ik mee Een van de twee is al opa, hij vertelde mij zo een beetje wat hij allemaal meegemaakt heeft. De andere is een stukje jonger. Ze hebben mij beide uitgenodigd op hun eiland, waar ze trouwens vol lof over zijn. Ik schaamde mij een beetje dat ik eigenlijk niet zoveel weet over Cuba, behalve dat Fidel daar nog steeds aan de macht is (in hoeverre dat mogelijk is met zijn ziekte). Zij zijn in elk geval vol van hun land. Het socialisme heeft volgens hen alleen maar voordelen, maar wat doen als je vrijheid beperkt wordt? Blijkbaar zijn zij niet uit vrije wil naar hier gekomen maar is dat een soort missie: ze blijven hier twee jaar (met een maand vakantie tussen beide jaren)Toen ik zei dat ik als vrijwilliger werkte keken ze wel heel eens raar, en zeker toen ik zei dat ik helemaal alleen was gekomen en hier niemand kende toen ik aankwam. Toen ze zeiden ze: tu solita muchacha. En ik moest lachen, iets wat toen ik hier solita aankwam niet het geval was, moet ik eerlijkheidshalve toegeven. Ik ga proberen ze eens te gaan opzoeken in het ziekenhuis en heb ze uitgenodigd om naar hier te komen, om het Don Bosco-centrum te bezoeken. We zullen zien of het ervan komt.
Om terug te komen op het socialisme, het is in elk geval beter dan wat er hier aan het gebeuren is, als ik die dokters mag geloven althans. Hier hebben de mensen te weinig voeding en kunnen dus gewone dingen, zoals lopen, fietsen en dergelijke heel moeilijk doen. In Cuba krijgt elk kind tot 14 jaar één liter melk per dag aan een heel goedkope prijs. Hier hebben ze vaak de middelen niet om melk te kopen, en dus hebben ze geen calcium genoeg. Eens de meisjes zwanger zijn, wordt dat dan echt problematisch. En dat is slechts één voorbeeld, ik heb het dan nog niet gehad over ijzer, vitaminen enzovoort.
Nu het regenseizoen gestopt is, viert de hongersnood hoogtij. In het bureau van de paters hangt een affiche: «dear father, you promised me my daily bread, please father, I want it now». Wij Belgen liggen er niet van wakker maar hier is het leven echt niet makkelijk. Gelukkig is er bij de paters altijd wel eten (maar wat voor eten, dat is een andere zaak: en terwijl ik dit schrijf schaam ik mij, ik mag al blij zijn dat er eten op tafel staat).
