Internationaal Centrum voor de Studie van de Pedagogie Résonnance
Fenomenologie van de klank en de houding
Tevens is één van de hoofddoelen van De Stichting Résonnance het onderwijzen en ontwikkelen van een pedagogie, gebaseerd op de kennis van de muzikale fenomenologie gecombineerd met beheersing van het lichaam en de ademhaling. Concreet vertaalt de pedagogie zich als volgt:
- De oprichting van pianoscholen voor iedereen, ongeacht de leeftijd, met de nadruk op gratis onderwijs zonder examens of competitiedruk;
- De vrijwillige deelname van leraars en leerlingen aan de concerten die de Stichting organiseert in rusthuizen, ziekenhuizen, instellingen en gevangenissen.
In de loop der jaren hebben talrijke muzikanten en Europese muzikale of wetenschappelijke instellingen een duurzame relatie opgebouwd met de Stichting en een grote waardering gekregen voor het unieke en vernieuwende karakter van De Pedagogie Résonnance: Fenomenologie van de klank en de houding.
Daardoor konden er in verschillende Europese landen filialen van Stichting Résonnance opgericht worden in samenwerking met Europese universiteiten en conservatoria zoals de Universiteit Roma Tre, het Santa Cecilia Conservatorium in Rome, het Russische Rachmaninov Conservatorium van Parijs, de EPFL (Federale Polytechnische school van Lausanne), de Nationale Muziekuniversiteit van Boekarest, de Kunst Universiteit George Enescu van Lasi en het Nationaal Conservatorium van Beiroet.
Naast andere projecten met academische milieus is er, in het centrum Résonnance Italië in Rome, de mogelijkheid om een opleiding te volgen naar de Pedagogie Résonnance in het kader van de Master «Formatione musicale e dimensioni del contemporaneo» aan de Universiteit Roma Tre. De opleiding staat gelijk met 10 credits conform het Bolognaproces.
Met de oprichting van CIEPR, wil de stichting een hoger opleidingsniveau promoten en verspreiden voor gevorderde muzikanten en daarnaast het onderzoek gelinkt aan de Fenomenologie van de klank en de houding stimuleren.
CIEPR organiseert jaarlijks:
- Een tiental masterclasses voor piano, zang, kamermuziek, dirigeren en piano-improvisatie.
- Verschillende conferenties met internationaal erkende sprekers over themas en waarden gelinkt aan de Pedagogie Résonnance zoals gratis onderwijs en competitie.
- Talloze concerten voor het goede doel door studenten van de masterclass. Die concerten maken deel uit van de opleiding want daar kan alle theorie in ervaring worden gegoten.
Voorbeelden van modules
Fenomenologie van de klank
De klank. De klank in relatie met stilte, vibraties van een klank, harmonieën, klankparameters, het potentieel van een klank volgens de fenomenologie van de muziek.
De klank en de mens. De analogie tussen klank en mens, de relatie van de mens tegenover klank, referentiesystemen.
De octaaf en de kwint. Wat gebeurt er in het bewustzijn van de mens bij het horen van een octaaf, een kwint? Fenomenologische uitleg over wat er zich voordoet.
De pulsatie. Wat gebeurt er in het bewustzijn van de mens bij het waarnemen van een pulsatie? Identificatie van de pulsatie, verandering van de pulsatie binnen een muziekstuk, de relatie van de pulsatie met het ritme, het register, de intensiteit.
Basis articulatie. Identificatie van de articulatie: indeling van melodische parameters, ritme en harmonie binnen een articulatie.
Twee klanken. Wat gebeurt er in het bewustzijn bij de waarneming van twee opeenvolgende of tegelijk gespeelde tonen? De psychologie van de intervallen, grote terts en kleine terts.
Drie of meer klanken. Wat gebeurt er in het bewustzijn bij de waarneming van drie of meer opeenvolgende of tegelijk gespeelde tonen? De toonladder, de akkoorden.
Opeenvolging van akkoorden. Wat gebeurt er in het bewustzijn bij de waarneming van een relatie van twee akkoorden? De cadans en de tonaliteit in het licht van de fenomenologie van de klank.
De frasering. De frasering van een toonladder met de kennis van de psychologie van intervallen. Hoe zich oriënteren in de frasering in kleine en grote vormen.
De muziekvormen. Studie van verschillende vormen in muziekstukken van het repertoire in relatie met het bewustzijn, met in het achterhoofd de wetenschap dat alle vormen ontstaan zijn uit onze affectieve wereld. Hoe bouw je een definitieve articulatie op om alle parameters in één eenheid te integreren?
Fenomenologie van de houding voor pianisten
Houding aan de piano
De hand. Kennis van de eigen hand, de hand vorm geven, de ideale positie van de hand, hoe vorm je de oppervlakte voor je handpalm. Aanslag. Oefeningen en technieken.
Het gewicht van de arm. De positie in zithouding, de souplesse van de schouder, de elleboog en de pols. Hoe word je je bewust van het gewicht van je arm. Oefeningen en versoepeling.
De studie van de keuze van de vingerzetting in functie van de frasering. Hoe vingerzettingen aanpassen in functie van de fenomenologische benadering van de hand.
Muzikale beweging in een oneindige acht (beweging van de pols). Integratie van het gewicht van de arm in de beweging, welke noten speel je in de beweging.
De voeten. De klank doen ademen door het gebruik van de pedaal. Gebruik van de demper in coördinatie met de pedaal. Oefeningen en voorbeelden uit het repertoire.
De adem in het spel van de pianist. De ademhaling. De innerlijke impuls van de spieren in relatie met de houding en de innerlijke impuls van de spieren in relatie met de pulsatie.
Muzikale houding in relatie met frasering. De muzikale houding in relatie met het interval, de intensiteit, het tempo en de articulatie. Voorbeelden uit het repertoire.
De voorbereiding van een muziekstuk. Hoe werk je aan een piano, hoe leer je vanbuiten, hoe bestrijd je plankenkoorts, zich bewust voorbereiden aan de piano, zich bewust worden van de emotie die de noten bij de uitvoerder kunnen losweken.
Omgaan met plankenkoorts. Begrijpen en onder controle houden.
Fenomenologie van de houding voor dirigenten
Proporties in de houding
De houding afstemmen op de muzikale frasering
Ook in België zullen vanaf 2016 masterclasses gehouden worden. De eerste masterclasses zullen plaats vinden in Luik. Het is uiteraard onze doelstelling dat ook de andere provincies aan bod komen. De verschillende muziekacademies en conservatoria kunnen op ons beroep doen, het volstaat contact te nemen met de Belgische stichting.
Alle geinteresseerde academies, muziekscholen kunnen hun leraars en leerlingen laten inschrijven voor deze Master Classes