De schatbewaarders.

xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Ooit zei eens iemand tegen me,  in een discutie of je je geliefde mobiel zou willen/moeten verkopen ;  “wij als bezitters van oude motoren en auto’s zijn maar van weinig betekenis.  We hebben de eer en genoegen een tijdje zorg te mogen dragen voor deze kunstschatten. Maar vroeg of laat moet je er afstand van doen.  Je moet jezelf zien als een schatbewaarder. “

Onder deze nieuwe rubriek “ de schatbewaarders”, zou ik  derhalve de mensen en hun schatten, hun hebben en houden willen belichten. 

Niet zo heel lang geleden las ik in een lokaal gemeenteblad over het bestaan van een verzamelaar van Belgische automobielen.  Hierin stond deze zijn naam wel vermeld,  maar geen adres, en op het gemeentehuis was men ook al niet zo happig dit prijs te geven.

Het toeval wil dat slechts 2 weken  later,mijn speurneus  op een Belgische wagen bij een treffen viel.  Natuurlijk meteen kennis gemaakt met de bezitter en een uitnodiging in de wacht gesleept om zijn colectie bij een volgende gelegenheid te bezoeken. 

Nog eens 2 weken verder was het zo ver.  Met de stoute schoenen richting centrum des landes. Hier werd ik hartelijk ontvangen door onze verzamelaar, welke al een heel tijdje meegaat in het milieu van Belgisch erfgoed.   Zijn verzamelwerk begon evenwel  niet met Belgisch materiaal, maar met een Peugeot quadrilette die hij al op 16 jarige leeftijd kocht, en nog steeds in zijn bezit heeft.

Hij kocht de auto, en samen met zijn vader werd er ijverig geknutseld, en de hobby uitgebreid. Er kwam ook nog een Renault NN in de garage, volgens M, de lievelings auto van zijn vader. Maar al vlug ging hij als patriot over op Belgische merken, vooral al omdat in de gemeente waar M. woont  in de vroege jaren van de automobiel  een topmerk werd geproduceerd, waar M dan ook ijverig , en succesvol jacht op heeft gemaakt.

Na het hartelijke ontvangst ging het dus richting Ali Baba’s grot, een eind van de woonplaats van M. "Sesam open U".  En al direct kwam ik oog in oog te staan met een van de paradepaardjes  ‘Exelcior typ Albert’  Gecaroseert door d’ieteren met een Open Pheaton boddy.  Een topstuk dat in geen enkel verzameling of treffen zou misstaan.

Onder de motorkap een dikke 6 cylinder die iets in de buurt van 5 liter veslurpt, of was het nu 6 ….. Doet er niet toe, hij is wellicht even snel als hij er uitziet.  M vond deze voiture in het verre australiê, en had er heel wat voor over om hem een heel dikke 20 jaar geleden naar het geboorteland te doen terugkeren. M stak iedere vrije minuut en heel veel geduld en centen in de restauratie . Het resultaat is subliem.   En net zoals de excelcior waarvan er mischien geen enkele 2^de  exemplaar meer is zocht M wereldwijd  naar ander zeldzaam Belgisch erfgoed. In de garage hangt ook nog een schitterend emaile bord welk pretendeert dat excelcior hofleverancier was aan van Belgisch koningshuis. Met name koning Albert was zot van het merk, en bezat er ettelijke. Vandaar dat ook dit type, welk voldeed aan eisen van de koning, naar hem vernoemt werd.

Direct naast de Excelcior staat dan een tweede niet  te versmaden  stuk techniek met kunstvormen. Even een dweil leggen voor de opvang van kweil . Een absoluut lievelingstuk van M is de Sava.  Uiteraard Belgisch, extreem zelden,  maar even Belgisch als een zak friet met mayonaise. Slechts één andere is M bekend.  Ook achter deze auto moest M jaren jagen. Hij stond in Schotland, maar werd pas van de hand gedaan na het overlijden van de schotse schatbewaarder. Maar ook hier moest M diep in de zakken tasten, maar moest en zou hem bezitten.  Niet alleen een mooi sportief uiterlijk, maar ook onder de hoed mag eens geproeft worden.

4 cylinders met bovenliggende nokkenas, kopzijklepper met dubbele ontsteking aan weerszijden van de cilinders.  Een auto met waarlijk sportieve rijeigenschappen, en derhalve de favoriet  van M. wat rijden betreft.  En wat voor een mooi daschbord. Koperen klokken overal , en idem zekeringsbox. Rood lederen bekleding pas uitstekend bij de rode wielen en chassis.  Een kunststuk waar de kunst met een heel dikke K, gewoon vanaf druipt.  Alleen al over deze auto zou een boek geschreven kunnen worden.

Naast de Sava staat dan een wat meer bekend merk. Fabrique national……….  Of te wel FN.  Zeer bevallige open vierzitter in een mooie originele staat. M is bijzonder trots op de originaliteit van dit wagentje, en wat het rijden betreft, de meest betrouwbare.  Niet sterk of snel, maar gewoon goed. Volgens het principe van Henri  Ford, welke zei, wat er niet op zit kan ook niet kapot. Simpel en goed.

Een eindje verderop kijkt dan het hoofd van de god van de jacht en oorlog ons eerbiedig aan.  Goed geraden,  Minerva, de Belze rolls, is ook van de partij. Dit maal in de vorm van een berline, typ AC zescilinder schuivenmotor.  Oerdegelijke  Belgische kwaliteit, maar je hebt er wel een chaufffeur voor nodig als je niet van werken houd.  En zo was het ook in de goede oude tijd.  Wie gezien wilde worden, liet zich rijden. Dat deed je vooral niet zelf.  Zwetend binnenkomen in de opera of onder de Beau monde, is geen gezicht.

Weet je trouwens waar het woord chauffeur vandaan komt????  Neen ?  alee, we zullen het hier uit de doeken doen.  De goede opletter weet dat de eerste mobielen op stoom en electriciteit liepen. En er is geen stoom zonder vuur.  Het woord is in frankrijk ontstaan, waar een knecht  eerst de stoomketel moest gaan opstoken vooraleer er gereden kon worden.  Denk aan het woord chauffage, dat we voor onze verwarming gebruiken.  Deze knecht was de chauffeur,  stookte dus de stoomketel warm en reed daarna met het vehikel……..  en bleef de chauffeur ook na het stoomtijdperk.

Allee, weer iets bijgeleert op een stomme dinsdag.

Schoon is dat, weeral afgeweken van ons programma, maar zo ging het er dus ook aan toe tijdens het bezoek aan deze verzameling. Tal van anekdotes vielen te beurt, en voor ik het wist was een hele namiddag verstreken.  Maar we zijn nog lang niet aan het einde.

De Peugeot en Renault  eerder al vernoemt stonden ook nog in de garage, met daarnaast nog een stukje Belgische automobiel historie.  Onlangs is er nog een reportage over op TV geweest, en is het merk weer helemaal in de mode.  Imperia.  En  wat we dan hier te zien kregen was voor mij toch wel het topmodel van dit merk. Een sport cabriolet 1936.  Het is kwestie van smaak, maar deze smaakte alleen maar naar meer, meer, meer.  Tja wat moet je er nog meer van zeggen.  Schitterend.

Met de auto’s zijn we nu rond, maar er komt toch nog een vervolg.  Nieuwsgierig??? 

Op een verhoogje staat een rijtje motorfietsen.  Belgisch uiteraard.  Direct in het oog springend staat vooraan een jawel, Minerva.  Een vroeg model 1905 als ik me niet vergis. Nu ja, Minerva motoren zijn niet zo lang gemaakt, dus ze zijn eigenlijk allemaal vroeg.  Dit is een wel heel mooi exemplaar, waar niet aan gepruts en vebouwd is. Daar houd M niet van. Zodra niet origineel of met enige twijfel, staat er een domper op de liefde.  M heeft er nooit een rally mee gereden of deze moto tentoongesteld, hier dus weer een primeurke .

Dat geld voor al zijn motoren.  Naast de Minerva staat er een Gillet Tour du monde met riemaandrijving, een wat courantere verschijning.  En dan volgt een koppel  285T’s.

Voor de kenners, inderdaad FN motoren. Type met platte koperen tank, in mooie originele staat. En als laatste in het rijtje, hetgene waar iedere moto liefhebber zijn vrouw voor zou willen inruilen, al was het maar voor een dag of 7,  het ultime verzamelobject,  een FN 4 cylinder uit 1911. Als je mond nu nog niet is opengevallen,  tja dan ben je geen echte zou ik zo denken.  Ook deze laatste in originele staat en bijna nooit op straat geweest de laatste 25 jaar………………… de motoren staan een beetje dicht op elkaar, en het is moeilijk een behoorlijk foto te maken.  Er zal nog wel eens een dag komen dat ondergetekende zal aanbieden hem eens te mogen poetsen, alleen dat al is een plezier.

En wie niet van lezen houd heeft pech, want we zijn nog niet aan’t einde.  M laat ook al eens vrienden en kennissen hun bolides in zijn garage overnachten, alleen schijnt dit een sprook je van 1000 en 1 nacht te zijn.  Een wonder mooie renault AX uit de hele vroege jaren staat hier al 20 jaar onder een doek. Een echte sleeping beauty, en hetzelfde geld voor een Chevrolet uit de jaren 20.

Van schatbewaarders gesproken, moest hier een diploma of rapport  voor bestaan, waren de laatste 2 zeker gebuist.  Verder geven aan anderen en betere zou ik durven zeggen.  En nog zijn we niet aan’t eind van het verhaal. M verzamelt ook allerlei automobilia zoals auto radiatoren, olie busjes, en vooral, wat ik dan persoonlijk ‘ vet ‘ vind zijn die wondermooie oude affiches en reclame panelen. M koestert  een heel arsenaal van originele vroege affiches van allerlei aard, voor mij echte topstukken van kunst.  Dan nog enkele hoge Bi’s, oude gramafoonspelers en opname apparaten.

In de living staat nog een pronkstuk, een soort juke box, maar dan een hele vroege. Lijkt op een staande klok, maar met een muziekwerk erin.  Destijds stonden deze apparaten in café’s en de betere herbergen. Je moet er een 10 centiem stuk inwerpen, en de schijf begint te draaien en speelt een muziekje. Dit exemplaar bevat ook nog een aantal belletjes.  Demonstratie volgde op verzoek. Waneer het muziekje gedaan was viel het geldstuk naar beneden, en hiervandaan komt het spreekwoord,  " zijne frank is gevallen........... "   Einde verhaal.

Bij een glas bier en koffie volgen nog heel wat levensverhalen van M, een schitteren man van doodgewone afkomst, zonder pretentie.  Het was een aangename namiddag om hier door te brengen, welke zeker vervolgt wordt.

En dan nu de bijhorende beelden, (ver genoeg naar beneden scrollen) Veeeeel kijkplezier en zet alvast een emmertje klaar !!!!!!