Hola!

Al sinds meer dan een maand blijft de regen boven Yalanhuitz met bakken uit de hemel vallen. Onze laarzen reiken net hoog genoeg om door de modderige wegjes te ploeteren. Maar... er wordt beterschap beloofd: maart, april en mei zouden droge warme maanden moeten worden. We zijn benieuwd!

Ons leven in Yalanhuitz

We wonen nu sinds enkele weken in ons nieuwe huisje 'Casa blanca' ('wit huis' omdat de houten planken vanbinnen wit geschilderd zijn). 't Is heel gezellig: de buurkinderen zingen en fluiten de hele dag. Onze oude buurman begroet ons elke avond na het werk vanuit zijn hangmat. Voortdurend scharrelen honden, kippen en varkens rond het huisje. We voelen ons helemaal thuis in ons houten hutje in dat prachtige dorp op het einde van de wereld...
Eva is twee weken geleden ook toegekomen in Yalanhuitz. Ze wou onmiddellijk allerlei veranderingen doorvoeren, waardoor het kliniekje een tijdje grondig op zijn kop stond. Door al het gereorganiseer hadden we het gevoel dat er soms weinig tijd overbleef voor de patiënten. Gelukkig kunnen we ons vanaf volgende week weer volledig met de consultaties bezighouden.
Met Peter en Yvette, de twee Duitse vrijwilligers die ook in Yalanhuitz zijn, is het nu heel fijn. We moesten de eerste week een beetje zoeken om te leren samenwerken, maar nu gaat het echt goed.

Gewoonten

We hebben nog niet veel verteld over de gebruiken en de gewoonten van de bevolking van Yalanhuitz. Zoals jullie misschien weten, bestaat de volledige bevolking uit Maya-indianen. Het dorp is ontstaan toen twee groepen (die twee verschillende indianentalen spreken)zich terug in Guatemala vestigden, nadat ze enkele jaren in Mexico hadden doorgebracht, op de vlucht voor de bloedige burgeroorlog van de jaren '80.

Vrouwen en mannen hebben een heel verschillend leven.
De vrouwen staan 's morgens rond 4 uur op. Hun eerste werkje van de dag is met een kom maïs naar de molen gaan om dit te laten malen tot maïsmeel. De rest van de dag houden ze zich bezig met kleren wassen, voor de kinderen zorgen en tortillas (platte pannenkoekjes van maïsmeel) maken. Dit laatste neemt heel wat tijd in beslag, want in elke familie zijn er heel wat mondjes te voeden! 's Middags brengen de vrouwen eten naar de mannen die op het veld werken. Een aantal vrouwen werken daarna ook mee op het land.
De mannen vertrekken 's morgens rond 6, 7 uur naar het veld. Elke familie is eigenaar van een klein lapje grond in de bergen, waar maïs, koffie en cardamom (een kruid) verbouwd wordt. Veel tijd gaat ook uit naar het kappen en sprokkelen van hout voor het vuur (dat dag en nacht brand in de huisjes).
De kinderen gaan naar de lagere school in de voormiddag. Vooral de jongste kinderen van een gezin krijgen de kans om naar school te gaan, de oudere zijn vaak onmisbaar voor het werk op het land of om voor de kleinste kinderen te zorgen. In de namiddag helpen de jongens op het veld en de meisjes thuis. 
De kinderen gaan hoogstens tot hun 13e of 14e naar school. Daarna zijn ze in principe 'volwassen'. Normaal rond 16, 17 jaar (maar soms ook 14 of 15) trouwen ze en krijgen ze kinderen.

De inkomsten haalt men uit de verkoop van koffie en cardamom. Tegenwoordig worden er ook enkele stenen huizen gebouwd en werken er ook mannen als metser. Veel families hebben een klein winkeltje. Op de zondagse markt worden er groenten, fruit, kip enz verkocht.
Al bij al zal niemand ooit rijk worden van deze inkomsten, hoe hard er ook gewerkt wordt. Vele jongemannen uit Yalanhuitz vertrekken dan ook (illegaal) via Mexico naar Amerika om daar een aantal jaar te gaan werken. Als ze dan terugkomen, kunnen ze dan soms een stenen huis en/of een auto kopen. We hebben al een aantal mannen zien vertrekken. 't Is wel heel erg voor de achterblijvende vrouw en (kleine) kinderen. De tocht naar Amerika is ook vrij gevaarlijk; ze moeten onder andere een heel brede rivier overzwemmen en een woestijn door...

In het dorp zijn er drie verschillende godsdiensten. Er is een evangelische, een katholieke en een charismatische kerk. Van oude Indiaanse gebruiken is in de religie niet veel overgebleven. Die indiaanse gebruiken vinden we wel terug als we bij de mensen thuis zijn: zieken worden soms besprenkeld met kruidenmengsels, en van iemand die raar reageert, wordt gezegd dat zijn geest hem verlaten heeft. Ook hebben veel families een 'chuj' (een typische zweethut), waarin ze zich wassen of soms ook gaan zitten om een ziekte te bestrijden.

Speciale gebeurtenissen 

Michael en Simon op bezoek! Begin februari kregen we bezoek van Michael en Simon, twee broers van Bene. Eerst kwamen ze op bezoek in Yalanhuitz. Ze hebben in ons huisje ('de hut') geslapen en ze vonden dat een 5-sterrenhotel het niet kon overtreffen  Daarna hebben we samen enkele dagen gereisd. 't Was heel plezant en we hebben weer enkele prachtige plaatsen leren kennen in Guatemala! We hebben ook een nog actieve vulkaan beklommen (de Pacaya). Daar zagen we vlakbij lava stromen en op sommige plekken was het zo warm dat Michael zijn beenhaar verschroeide...

We hebben geleerd dat...

-Relativeren een waardevolle kunst is!
-Er in Pojon een prachtig nieuw kliniekje aan het groeien is.
-Belgische chocolade ook in Yalanhuitz gewaardeerd wordt.
-Muziek spelen samen met een marimba heerlijk is.
-Vodka-orange tot boeiende gesprekken kan leiden.
-Michel nen grote meneer is. Nen hele grote meneer.

Heel veel groetjes...

Pieterjan en Bene

PS: Foto's hebben we er nu niet bijgezet, maar binnen een paar weken volgt een nieuwe lading!

10-02-2007, 00:00 Geschreven door Bene en Pieterjan  

Hola!

2007 is sprookjesachtig ingezet: in de jungle tussen apen, toekans, en familieleden!

Op reis met de familie

Rond nieuwjaar zijn we met onze familie (twee papa’s en mama’s, Claartje en Elisabeth, Lucie, Sarah en Laurenz) het land gaan verkennen. Met de nodige moeite en verbazing bereikten ze ons dorpje, waar ze zagen dat het goed was! Met een paard, pick-up, vrachtwagen, bus, minibus en boot hebben we daarna Guatemala ontdekt. Een prachtig land, met na elke bocht of berg terug iets ongelooflijks. Voor ons was het heerlijk om hen terug te zien, hen te tonen waar we leven en hoe we werken, om nieuwjaar met de familie te vieren, en om zo met heel veel nieuwe energie de tweede helft van ons verblijf hier aan te vangen!

Terug in Yalanhuitz

Tijdens onze rondreis hebben Peter en Yvette, twee Duitse studenten, het kliniekje opengehouden. Peter (vierde jaars student geneeskunde) hadden we nog enkele dagen uitleg kunnen geven, en hij had er het volste vertrouwen in. Maar na onze terugkomst schrokken we toch omdat ze een aantal moeilijke spoedgevallen hadden aangepakt zonder ons of het ziekenhuis in Huehuetenango te raadplegen. En door een gebrek aan ervaring werden een aantal patiënten toch niet geholpen zoals het moest. Ook de dagen die volgden, was het eerst heel moeilijk om samen te werken. Peter en Yvette wilden allebei heel autonoom werken zonder veel overleg. Uiteindelijk hebben we dan een schema opgesteld, zodat altijd een van ons met een van hen de consultas kon doen, en dat blijkt nu veel beter te gaan. Het samenwerken begint steeds beter te lukken, gelukkig! We hebben intussen ook samen de rest van de bodega (opslagplaats van medicatie en materiaal) aangepakt.

Vorige zondag zijn we ook terug naar de mis geweest. Midden in de preek (in het Q’anjubal, een indianentaal) hoorden we plots Spaans. De lector vroeg of wij er eigenlijk iets van begrepen. Toen we lachend nee antwoordden, las hij een stuk uit de Korinthiërs voor (in het Spaans) over de verscheidenheid van volkeren en de universele taal die iedereen verstaat. Hierna zette hij zijn betoog vol enthousiasme verder in het Q’anjubal J.

We hebben ook afgesproken om volgende week een poging te doen om samen muziek te spelen in de mis. Benieuwd of een accordeon en een fluit samengaan met een marimba!

Enkele patiënten

Maria kwam op consulta met een zo goed als voldragen zwangerschap. Ze had al twee dagen geen kindsbewegingen meer gevoeld, en was dus een beetje ongerust. Gelukkig vonden we met de Doppler nog normale harttonen van de baby. Maar ook de ligging van het baby was moeilijk te bepalen, dus we konden niet met zekerheid zeggen of het hoofdje wel naar beneden lag. Maar vooral omdat de baby al twee dagen zo goed als niet meer bewogen had, vonden we het beter om onmiddellijk met de vrouw naar het ziekenhuis in Huehuetenango te rijden. Helaas verzette de moeder van Maria zich met alle macht hiertegen, en er was geen enkele manier om haar ervan te overtuigen dat er echt een groot risico was voor de baby en eventueel ook voor Maria zelf. Eulalia, een traditionele vroedvrouw, dacht wel dat het hoofdje onderaan lag, en vond dat ze konden wachten. Wij waren er helemaal niet gerust op, en dus gingen we in de namiddag nog eens kijken. Eerst mochten we niet binnen van de moeder van Maria (sommige mensen zijn nogal gekant tegen ‘moderne geneeskunde’). Maar omdat we zo ongerust waren, bleven we wachten tot we uiteindelijk toch mochten binnenkomen. Maria was blijkbaar al aan het persen, want de weeën waren een paar uur geleden begonnen. Gelukkig merkten we bij het onderzoeken dat het hoofdje beneden zat. We hielpen Eulalia bij de bevalling (op de traditionele manier: op de knieën). Het kindje werd echter geboren in een gulp van zwart vruchtwater (meconium), was zo slap als een vod en ademde niet. Een paar minuten lang (die ellendig lang leken te duren), terwijl de hele familie gebeden prevelde, moesten we aspireren (de slijmpjes wegzuigen met een pompje) en balloneren (beademen), en we praatten maar op het jongetje in: ‘komaan ventje, ’t is nu of nooit hoor!’. Gelukkig begonnen plots twee donkerbruine oogjes te knipperen en een mondje naar adem te happen. De eerste schreeuw was een ongelooflijke verlossing. Diego was geboren!

Magdalena was een andere zwangere vrouw, 35 weken ver, die plots veel pijn in de rechterzijde kreeg. Toen we haar de eerste keer onderzochten, waren we er redelijk gerust op. De baby bewoog goed, had een goede hartslag en lag met het hoofdje naar beneden. Maar de volgende dag kreeg Magdalena ook koorts. Omdat we bang waren voor een blindedarm- of nierontsteking, dachten we ook nu dat we beter naar de stad konden rijden voor bloedonderzoek en eventueel een echo. Maar Magdalena’s familie was eveneens niet bereid haar naar de stad te laten gaan. Zij waren wel heel vriendelijk en kwamen ons ook elke keer roepen om naar haar te komen kijken. En ze schenen ook wel te begrijpen dat het gevaarlijk kon zijn, maar toch zeiden ze elke keer weer met de glimlach: ‘misschien toch beter niet, misschien wachten we nog af’. Heel frustrerend. We hadden intussen naar een gynaecoloog in de stad gebeld om raad te vragen, en die zei dat we geen risico mochten nemen en onmiddellijk naar het ziekenhuis moesten komen. Het werd enkele dagen bang afwachten, we behandelden haar met antibiotica en koortswering. En toen plots, op miraculeuze wijze, verdwenen de pijn en de koorts even snel als ze gekomen waren. ‘Gracios a Dios’ zei haar familie, en daar waren we het mee eens.

We zijn natuurlijk heel opgelucht dat deze twee gevallen zo goed afliepen, maar het is niet moeilijk te voorspellen dat beide families nu nog minder geneigd gaan zijn mee naar het ziekenhuis te gaan als er iemand heel ziek is. Het is echt frustrerend om zonder resultaat mensen te proberen overtuigen naar het ziekenhuis te gaan. Bovendien gaan wij met de patiënten mee en wordt alles voor hen betaald. Wij hebben het zelf nog niet meegemaakt, maar de voorbije jaren zijn er al verschillende kinderen en zwangere vrouwen gestorven, omdat ze weigerden mee naar de stad te gaan. Heel moeilijk te begrijpen, maar als je een beetje de cultuur en de achtergrond van de mensen kent, kan je er misschien wel meer inkomen. Hier in Yalanhuitz bestaat er bij veel mensen nog een hele grote angst voor de stad en het ziekenhuis. Tot 5 jaar geleden was er geen weg naar het dorp en was er ook geen gezondheidspost. Tot dan werden enkel de doodzieke mensen met een draagberrie over de bergen gedragen, en stierven ze vaak onderweg. Daarom leeft nu nog steeds de gedachte dat naar het ziekenhuis gaan gelijk staat met sterven. Bovendien zijn de meeste mensen ervan overtuigd dat leven of dood in handen van God ligt. Ze geloven wel in het kliniekje en onze geneeskunde, maar als God vindt dat er iemand moet sterven, zal dat ook gebeuren, of hij nu in het ziekenhuis is of thuis. En veel mensen willen boven alles vermijden dat hun zoon, dochter of echtgenoot sterft in een ziekenhuis in de stad, ver van thuis.

Speciale gebeurtenissen

Casa Blanca! Nu Eva terug in Yalanhuitz is, heeft zij opnieuw haar intrek in het kliniekje genomen. Wij zijn verhuisd naar het huisje waar Hanne en Kurt ook woonden toen zij in Yalanhuitz waren: Casa Blanca!  Het is een houten huisje, met veel kieren en gaten tussen de planken, een aarden vloer en een golfplaten dak. Er is geen elektriciteit, en geen douche of WC, maar er is wel een kraantje met stromend water in de buurt. Het is dus een beetje primitiever, maar wel heel gezellig en vooral, een unieke kans om tussen en zoals de mensen van het dorp te leven! We huren het huisje van Don Bernabe, een oude (maar heel levendige) man die met zijn familie naast Casa Blanca woont. Het is heerlijk om met hem een poosje over het weer en over het werk op het veld te praten.

We hebben geleerd dat...

-niet elke Belg bruine bonen lust.

-je bij een samsonite-valies de slotcode kan veranderen zonder dat je het zelf weet (en krijg ze dan nog maar eens open).

-je met een stuk hout, twee maïskolven en een paar draden een gitaar kan maken.

-mensen soms grappige uitspraken doen:
         *jullie zijn 24 en hebben nog geen kinderen!? Komt dat door de koude in België?

         *Ik heb elf kinderen: zes jongens en zes meisjes.

         *Hoeveel uur wandelen is het tot in jullie land?

         *Heb jij schoenmaat 40? Voor een vrouw!?

-de tijd vliegt.

Bene en Pieterjan

19-01-2007, 21:19 Geschreven door Bene en Pieterjan  

Hola!

We zingen geen kerstliedjes rond een dennenboom, we hebben geen open haard of kachel, er is geen sneeuwvlokje te bespeuren en de kerstman is blijkbaar spoorloos. Maar toch: zalig kerstfeest en gelukkig nieuwjaar!

Het leven in Yalanhuitz

Sinds een paar weken zijn we alleen in het kliniekje. Hanne en Kurt zijn terug in België, en Eva komt over een maand aan. Binnenkort krijgen we wel hulp van twee Duitse vrijwilligers.

Intussen kabbelt het leven in Yalanhuitz rustig verder. We hebben wel de meest primitieve weken van ons verblijf gehad: we zaten een paar dagen zonder water, de telefoon is twee weken afgesloten geweest en er was geen licht (omdat er niet genoeg zon was om de batterijen op te laden). We moesten dus met ketels en emmers water gaan halen bij andere mensen in het dorp, en ‘s avonds hielden we romantische dineetjes bij kaarslicht.

De familiebanden in het dorp beginnen we meer en meer te begrijpen. Iedereen is wel broer of zus of zoon of dochter van iemand die we kennen. Wat het wel heel moeilijk maakt, is dat iedereen hier drie namen heeft, maar dat er maar ongeveer 20 jongens- en 20 meisjesnamen bestaan. Zo is er bijvoorbeeld Pedro Pedro Simon, Pedro Simon Antonio, Antonio Pedro Diego enz. De meisjes heten bijvoorbeeld Eulalia Balthazar Julio, Maria Diego Balthazar of Magdalena Pedro Francisco. De tweede naam is de tweede naam van de vader en de derde naam is de tweede naam van de moeder. Ook krijgt de eerste zoon als eerste naam de eerste naam van de grootvader van vaders kant en de tweede zoon krijgt als eerste naam de eerste naam van de grootvader van moeders kant. (Zijn jullie nog mee?) Zo zijn er bvb. twee broers die Mateo Lopez Gomez (Primero) en Mateo Lopez Gomez (Segundo) heten, omdat hun grootvaders allebei ook Mateo heten.

Omdat niet alleen de namen, maar ook de mensen sterk op elkaar gelijken, vraagt het wat oefening om hen een beetje uit elkaar te leren kennen. Gelukkig hebben we er acht maanden tijd voor. Andrez Bernabe Andrez kwam onlangs gitaar spelen bij ons, en hij zei: fijn dat we elkaar nu echt beginnen te leren kennen. Wij hebben hetzelfde gevoel. De contacten worden intenser en het wordt er alleen maar mooier op!

Patiënten naar de stad

De voorbije weken hebben we (gracias a Dios) geen ernstige spoedgevallen gehad. We zijn maar één keer naar de stad moeten rijden. Rosa had al twee weken bloedverlies en pijn, en de zwangerschapstest die we deden was positief. Samen met Rosa, haar man Pedro en hun dochtertje Mariëlla reden we dus naar Huehuetenango (voor de eerste keer zonder Hanne). Het ging om een abortus, gelukkig zonder verdere complicaties.

Het brengen van patiënten naar het ziekenhuis in de stad (Huehuetenango) is heel belangrijk. Vele patiënten (vooral vrouwen) zijn in hun leven nog niet verder geweest dan de naburige dorpen en weten dus absoluut niet hoe ze in de stad kunnen geraken, laat staan dat ze in de stad hun weg zouden vinden. Bovendien spreken de patiënten vaak gebrekkig Spaans. En het ziekenhuis is niet bepaald gebruiksvriendelijk. Als je toekomt op spoedgevallen, kan je je nergens aanmelden, maar moet je wat aandringen bij rondlopende verpleging om gezien te worden. Als er dan bijkomend onderzoek nodig is, krijg je een papiertje van de dokter. Daarmee moet je dan eerst naar de sociale dienst gaan, want met een stempel van die dienst moet je minder betalen. Daarna begint de zoektocht in de stad naar een centrum waar ze dat bepaald onderzoek uitvoeren. En daarna moet je terug naar spoedgevallen gaan, om de behandeling te bespreken. Niet echt evident. Wij zijn een paar keer samen met Hanne naar Huehuetenango geweest om al de verschillende centra te leren kennen. Maar als je als patiënt voor de eerste keer buiten je dorp komt, is het onbegonnen werk om eraan uit te geraken.

Ook als de patiënt in het ziekenhuis opgenomen is, is het vaak een heel gedoe om iets gedaan te krijgen. We hebben het gevoel dat als wij als ‘doctores de Belgica’ (klein leugentje om bestwil) nu en dan bij de dokters informeren naar een patiënt, er beter voor hem gezorgd wordt.

Kerst

Kerst in Guatemala! Een echte kerstsfeer hangt er niet, maar toch: alle jongens hebben de voorbije week hun haar geknipt, overal wordt uitgebreid gewassen, uit de verschillende kerkjes in het dorp klinkt gezang en de katholieke kerk is zelfs van een laag verf voorzien.  En waar er geen lichtjes zijn, daar doen de sterren hun best om het toch ‘kerst’ te maken!

Bij de katholieken in het dorp (daarnaast zijn er ook evangeliërs en charismaticas) is het de gewoonte om vanaf de week voor kerstmis elke avond ‘Posada’ te houden (letterlijk: ‘herberg’).  Het komt erop neer dat we de eerste dag met een gigantische kerststal in kaarsjesoptocht naar een huisje trekken.  Daar wordt een lied gezongen, om te vragen of er plaats is in de herberg (zoals Jozef en Maria).  De mensen in het huisje zingen dan weer iets anders, en zo gaat het een eindje heen en weer, tot we uiteindelijk binnen mogen komen.  Iedereen gaat dan dus binnen in zo’n klein houten huisje, en daar wordt dan een viering gehouden met veel zang, marimbamuziek, preken (in Q’anjubal, veel snappen we er dus niet van), en zelfs zoete broodjes en koffie! Het geheel duurt zo’n drie uur. De avond erop vertrekken we dan van het vorige huisje naar het volgend, terug met kerststal en kaarsen.  Zo doen we elke avond een ander huisje aan, om op kerstavond terug aan te komen in de kerk.

De sfeer is heel gezellig.  We zitten met een honderdtal mensen allemaal opeengepakt, overal hangen, liggen en zitten kinderen, jongetjes lopen voortdurend binnen en buiten, er wordt wat gebabbeld, gelachen, gezongen (en ook geluisterd natuurlijk), buiten steken de jongetjes af en toe een vuurpijl af… Wat grappig is, is dat ze ons bij het begin van de posada altijd speciaal welkom heten (in het Spaans, gelukkig) en bedanken dat we de posada’s met hen willen meevieren. Op het eind richten ze nog eens het woord naar ons, om te zeggen dat we de volgende avond weer heel welkom zijn.

Het is ongelooflijk om te zien hoeveel werk er allemaal in kruipt.  De mensen gooien heel hun inboedel buiten (letterlijk, in de regen soms) om binnen banken ineen te timmeren voor die avond. Maar da’s blijkbaar geen enkel probleem.  Het is een eer als de posada in hun huisje langskomt.

Ook kerstavond zelf was prachtig. Ze hadden ons gevraagd om in de mis (die, jawel, van 19u tot middernacht duurt) een paar liedjes te zingen en muziek te spelen. We dachten er even over om bijvoorbeeld ‘er zaten zes kippen in een oud kippenhok’ te zingen, het klinkt goed en de tekst is toch van minder belang dachten we zo. Maar uiteindelijk hebben we toch maar een paar Spaanse liedjes gezongen.

Op kerstdag dan, waren we uitgenodigd bij Javier en zijn familie. Zij zijn van de Evangelische kerk. We hebben er kalkoen (!) gegeten en ook stier die de vorige avond tijdens de kerstviering geslacht was. Na het eten werd er een doopviering gehouden. Wij dachten dus dat we naar de kerk gingen, maar heel het gezelschap trok naar de rivier. De jongens en meisjes die wilden gedoopt worden, werden met kleren en al ondergedompeld.

Speciale gebeurtenissen

Conbiblio! In België is het de gewoonte om nieuwjaarsrecepties te houden, in Guatemala zijn het conbiblio’s: oudejaarsbijeenkomsten. We waren uitgenodigd bij Andrez Bernabe Andrez, die een conbiblio hield ter gelegenheid van oudejaar, zijn dertienjarig huwelijk en de twaalfde verjaardag van zijn oudste zoon. Opnieuw ongelooflijk: ter voorbereiding hebben ze zomaar even een hele buitenwand van het huis uitgebroken, alle binnenwanden en inboedel verwijderd, een hele hoop banken ineengetimmerd... Er was ook eten: om de beurt konden we met een twaalftal aan tafel om een bord heerlijke rijst met saus en vlees (en uiteraard tortilla’s) te verorberen. Aangezien Andrez een evangeliër in hart en nieren is, was er uiteraard ook een hele viering.  Met een pastor die, wat enthousiasme betreft, zijn gelijke niet kent! Alleen, een drie uur durend betoog over het belang van een goed huwelijk is misschien net iets te veel van het goede. Gelukkig kregen we daarna heerlijke koekjes te eten!

Capacitacion! Elke maand houden we een ‘capacitacion’. Dat is een soort bijscholing voor de plaatselijke vroedvrouwen. De vroedvrouwen komen dan uit de verschillende dorpen (soms drie uur stappen) naar het kliniekje. Elke keer geven we dan een beetje les over een bepaald onderwerp en ‘s middags gaan we dan met z’n allen eten bij Lucia.  De laatste keer hebben we gepraat over de anatomie, de bevruchting, de ontwikkeling van een kindje in de buik en familieplanning. Het ging gepaard met veel gelach en gegiechel, maar ze waren heel geïnteresseerd en keken vaak heel aandachtig naar de prenten die we toonden.

Vooruitzichten

Over enkele uren komen onze mama’s, papa’s, Claartje, Elisabeth, Lucie, Sarah en Laurenz hier aan (als ze geen vliegtuig of bus gemist hebben toch).  We zitten hier dus in spanning te wachten op het weerzien.  Daarna gaan we met zijn allen met pick-up richting Yalanhuitz, en na een dagje vertrekken we dan weer om met een minibusje Guatemala te verkennen!

We hebben geleerd dat...

-je pas van een echte mis kunt spreken als ze minstens drie uur duurt.

-ratten graag pindanoten lusten, en katten graag ratten lusten.

-Sinterklaas ons zelfs hier niet vergeet: de Heilige Man heeft ons echte Belgische chocolade opgestuurd!

-katholieken en evangeliërs een eeuwige strijd voeren: om ter luidst en vooral… om ter langst!

-Bart Peeters een schitterende nieuwe CD heeft!

Feliz Navidad y Prospero Año 2007!

Bene en Pieterjan

P.S. Er staan ook nieuwe foto’s op de site (zelfde link).

27-12-2006, 20:24 Geschreven door Bene en Pieterjan  

Hola!

November is intussen al een stuk opgeschoven, maar toch zijn de bomen nog steeds sappig groen en is de zon nog lekker warm!  Wij zijn nu voor een weekje in een Mexicaanse stad (San Cristobal). Een nieuwe nieuwsbrief dus!

Ons leven in Yalanhuitz

We beginnen ons hier stilaan helemaal thuis te voelen. Met de mensen van het dorp hebben we toffe contacten. De kinderen zijn altijd wel te vinden voor een spelletje kaart of ze komen vragen om ‘musica’. Als we in de keuken zijn, staan ze met hun neus tegen het venster naar ons te kijken. Vorige week hielden we een groot watergevecht met een paar kinderen, maar 's avonds kwam Sebastian, een van hen, op consulta met een verkoudheid en een hoestje (wij maar onschuldig knikken tegen de ouders...).  ’t Is ook plezant om met de volwassenen een praatje te maken en iedereen zegt altijd even vriendelijk ‘buenos dias’ (en een seconde later ‘adios’). En als onze patiënten tevreden zijn, dan brengen ze bananen, appels, appelsienen of koekjes.

We werken samen met Hanne (die het projectje met Eva heeft opgericht) en Kurt, haar vriend. Tot eind november is Lisa, een Duitse studente, hier ook. ’t Is leuk om met Hanne in het project te werken en bovendien is ze onmisbaar voor haar chocomousse- en taartenbaktalent. Kurt is de stervoetballer van het dorp (als er match is, galmt het door de luidsprekers dat de ploeg van Yalanhuitz met een ‘internacional’ speelt).

Enkele patiënten

We zagen de laatste weken een aantal patiënten die ons zeker zullen bijblijven.

Ana kwam hier aan samen met de helft van haar familie, op de dag van het feest van het kliniekje, met een enorm verband rond haar hoofd. Ze was uit een sinaasappelboom gevallen.  De gezondheidswerker van het dorp waar ze woont, had het bloedend geheel heel goed verbonden.  Toen we het verband verwijderden, zagen we een heel diepe grote stervormige wonde op haar hoofd. We sloten de wonde met 15 hechtingen. Omdat we bang waren voor infectie, hielden we haar een paar dagen in het kliniekje ter observatie. Haar vader en broer bleven de hele tijd bij haar om voor haar te zorgen. Heel lieve mensen! De eerste dagen leek de wonde wat te ontsteken (beetje etter en koorts), maar met antibiotica ging het gelukkig snel beter.

Het verhaal van Matias is vreemd en droevig. De twaalfjarige jongen had al een week koorts en enkel omdat Hanne en Kurt toevallig in zijn dorp passeerden, vroegen de ouders om even naar hem te komen kijken. Ze vonden een magere jongen met hoge koorts. Hij reageerde vreemd en zijn ogen draaiden soms weg. Hanne en Kurt brachten hem naar de stad bij een dokter, die heel ongerust was en zei dat er onmiddellijk een lumbaalpunctie moest gebeuren, om meningitis uit te sluiten. Ze brachten hem dus naar het ziekenhuis, maar de dag erna bleek dat er nog niets van onderzoeken was gedaan. Heel frustrerend! Konden we hem maar naar Gasthuisberg verhuizen… Na heel wat heen en weer geloop, slaagde Hanne er toch in om de nodige onderzoeken te laten gebeuren. Toen wij vier dagen later opnieuw in de stad waren en gingen kijken, lag hij daar nog even ellendig. Hij reageerde niet, maakte voortdurend vreemde bewegingen met zijn handen… Toen we de dokter eindelijk te pakken kregen, zei hij dat hij aan Herpes-encefalitis (hersenontsteking) dacht, en dat er ‘eventueel’ nog een CT-scan moest gebeuren. Wij dus met Matias in de auto naar de andere kant van de stad waar ze dit onderzoek doen. Intussen wilde zijn familie niet dat hij nog langer in het ziekenhuis bleef. Volgens hen was zijn geest in het dorp gebleven, en reageerde hij daarom zo raar. We konden de papa toch overtuigen, maar na anderhalve week in het ziekenhuis is Matias gestorven. Hanne en Kurt zijn dan terug naar de stad gereden om hen op te halen en naar hun dorp terug te brengen. Op een paar kilometer van zijn dorp stond een groep mannen klaar om zijn kistje over de berg naar huis te dragen.

Verder waren er nog een aantal speciale bevallingen. Maria was een zwangere vrouw die 32 weken ver was, maar haar buik was veel te groot. Ook had ze al nu en dan contracties. We brachten haar naar het ziekenhuis in Huehuetenango voor verder onderzoek van haar polyhydramnion (te veel vruchtwater). Er werd een echografie gedaan en het kind zag er gezond uit. Ze werd ter observatie in het ziekenhuis gehouden. Een week later kregen we echter telefoon dat ze bevallen was, maar dat het kindje gestorven was wegens prematuriteit.

Ook met Lucia gingen we (Hanne en Bene) naar het ziekenhuis in de stad, omdat ze al twee dagen in arbeid was en bloed verloor. Gelukkig ging de bevalling bij haar heel vlot. Een flinke zoon Isaïas was het resultaat.

In Yalanhuitz zelf hebben we ook al een aantal thuisbevallingen mogen meemaken.   In houten huisjes, te midden van brandende kaarsen en slapende kinderen, hielpen we intussen drie jongetjes geboren worden. Bij de laatste bevalling ‘floepte’ het kind ter wereld! Het jongetje werd Pedro genoemd, naar Pieterjan, die hem nog net op tijd kon opvangen.

Speciale gebeurtenissen

Escuela espanol! In Quetzaltenango volgden we enkele dagen een intensieve cursus Spaans. We kregen 5 uur per dag privéles onder een parasol op een zonnig binnenplein. ‘s Avonds waren er activiteiten, zoals salsa dansen, een uiteenzetting over de Guatemalteekse burgeroorlog, kookles... Op een avond kwamen we terecht in ‘La Fonda del Ché’, een cafeetje waar Che Guevara als student zijn revolutionaire ideeën verkondigde.  We woonden bij een gezin met twee dochtertjes, waar we echt verwend werden en de bruine bonen voorgoed leerden waarderen. ‘t Was tof om even in een stad te zijn waar je als blanke niet opvalt. J

Chichicastenango! Chichicastenango is een plaatsje waar elke zondag een heel typische (maar ook toeristische) markt plaatsvindt. De markt was een ongeloofelijke verzameling van doeken in prachtige kleuren, draagtassen, kleren, maskers, juwelen enz. ‘t Was mooi om te zien, maar als blanken werden we wel langs alle kanten aangeroepen door de marktkramers. Dus van rustig rondsnuisteren kwam niet veel terecht.

Fiesta de la clinica! Op zaterdag 28 oktober vierden we het vierjarig bestaan van het kliniekje in Yalanhuitz. We hadden een groot spel voorbereid voor de kinderen (een soort estafette met zaklopen, touwtrekken, kruiwagentje, ‘goalhangen’...). Hoewel de regen met bakken uit de lucht viel, was het enthousiasme van de kinderen niet stuk te krijgen! De rest van de dag was er, uiteraard, een groot voetbaltornooi tegen ploegen van de omliggende dorpen. ‘s Avonds werden de prijzen uitgereikt voor de kinderen en de voetballers, en zongen we een zelfgemaakt liedje over ‘la clinica’. Daarna was er weer dansen op marimbamuziek tot vroeg in de ochtend.

Allerheiligen! In Yalanhuitz worden Allerheiligen en Allerzielen echt gevierd. Twee dagen lang wordt er marimbamuziek gespeeld op het kerkhof. De mensen en kinderen zitten overal op en tussen de graven van hun overleden familieleden. De graven zijn kleurrijk en versierd met grote rode planten en overal branden kaarsjes. Op Allerzielen was er een misviering op het kerkhof. Het was in het Kanchobal (een Indiaanse taal), dus we verstonden er niet veel van, maar toch was het heel mooi.

Vooruitzichten

Half december keren Hanne en Kurt terug naar België. Daarna zijn we hier een zestal weken alleen tot Eva eind januari weer naar Yalanhuitz komt.

Eind december krijgen we bezoek! Onze ouders komen samen met Bene’s zussen en Pieterjans neef, nicht en tante. We zullen hen Yalanhuitz laten zien, en daarna trekken we een weekje samen rond in Guatemala met een minibus. We kijken er al naar uit!

We hebben geleerd dat...

-bruine bonen een delicatesse zijn.

-één verkeerde beweging met de tuinslang kan uitmonden in een gigantisch watergevecht.

-overmatig alcoholgebruik leidt tot veel hechtervaring.

-11 november hier geen vrije dag is.

-het vreselijk is om de deur dicht te gooien als de enige sleutel binnenligt en de patatten op het vuur staan (stress!!).
-het zalig is om post te krijgen uit een ver land (België bijvoorbeeld).

Zonnige groetjes ;-)

Bene en Pieterjan

P.S. Er staan ook nieuwe foto’s op de site (zelfde link).

16-11-2006, 00:00 Geschreven door Bene en Pieterjan  

Hola!

Ongeveer een maand ter plaatse, intussen al veel mensen leren kennen, een boel consultas gedaan en heel wat geuren en kleuren in ons opgenomen. Nu voor de eerste keer terug ‘in de beschaving’, dus tijd voor een nieuwsbrief…

Het dorp Yalanhuitz en zijn bewoners

Yalanhuitz ligt in een dal, omgeven door groene bergflanken. Het ligt heel afgelegen, maar sinds een paar jaar is er zoiets als een weg (met héél veel putten, bochten en bulten) die de verschillende dorpen met elkaar verbindt. Het dorp zelf bestaat uit heel veel houten en een paar stenen huisjes in modderige straatjes. De ‘Grote Markt’ is het voetbalveld, met daarrond het schooltje en de clinica. En daar overal tussen, door en onder lopen mensen, kinderen, honden, kippen, varkens, paarden en ezels. De ‘Yalanhuitzianen’ zijn maya-indianen die in alle mogelijke kleuren gekleed zijn. De vrouwen en meisjes dragen bijna altijd een kindje op hun rug en de kinderen roepen al van ver ‘hola hola!’ (en soms 'hola Bienie y Pedro!') als we passeren.

De consultas

Tja, plots zelf consultaties moeten doen zonder een dokter die naast ons staat om ons handje vast te houden, leek ons toch niet zo evident… En dan nog in het Spaans, we spraken (en spreken) niet bepaald vloeiend. Gelukkig kregen we niet te veel tijd om te piekeren en moesten we er vanaf de eerste dag aan beginnen. En eigenlijk gaat het vrij goed. Een groot deel van de problemen zijn: koorts, hoesten, oorontstekingen, diarree, wonden, huidinfecties, hoofdpijn (‘me duele la cabeza!’) en een beetje vanalles (‘me duele todo el cuerpo!’). Met de nodige boeken en ‘guidelines’ kunnen we op zoek gaan naar de juiste medicatie (een bezigheid die meestal meer tijd in beslag neemt dan de consulta zelf, want de apotheek is gigantisch). Ook worden de zwangere vrouwen opgevolgd in het kliniekje. Af en toe is er een ‘spoedgeval’, waarbij het er vooral op aankomt uit te maken of we de patiënt in het kliniekje kunnen behandelen of dat we beter een auto zoeken (of een vliegtuig) en hem zo snel mogelijk naar het ziekenhuis sturen. Dit is echter niet zo evident, want het ziekenhuis vangt enkel heel dringende spoedgevallen op. Als het in hun ogen dus geen 'emergencia' is, heeft de patient een ellenlange (6 uur) en zeer oncomfortabele rit achter de rug, alleen maar om vast te stellen dat hij terug naar huis kan.  
Ons ‘werk’ valt dus heel goed mee. En het is een ideale kans om met heel wat verschillende mensen in contact te komen.

Ons leven in Yalanhuitz

Zes op zeven dagen zijn er consultas, druk dus, maar we kunnen het werk wat verdelen met Hanne en Kurt, en met andere studenten (op dit ogenblik Lisa uit Duitsland en Celine en Tina uit Belgie) zodat we ook wel wat vrije tijd hebben.  In het dorp zijn wij ‘Bienie en Pedro’. Af en toe spelen we muziek voor de clinica en niet zonder enige trots kunnen we vertellen dat we op een mooie ochtend een aantal werkmannen vrolijk ‘Het smidje’ van Laïs hoorden fluiten. Om de paar dagen gaan we joggen. Het is zeer bergachtig, het komt er dus op aan de krachten te doseren (en de kuiten te masseren)! In het begin werden we nogal nagestaard, maar nu lopen er soms een paar kinderen een stukje mee.

Er is een prachtig meertje in de buurt waar we kunnen zwemmen. Elke zondagochtend gaan we naar de markt (om 7u) in het volgende dorp. Deze markt kunnen we echt niet overslaan, want het is de enige manier om aan verse groenten en een beetje fruit te geraken. Het is ook een sociale gebeurtenis, dankzij het marktje hebben we toch al een paar Guatemalteekse vrienden, waarmee we voetballen en soms de omgeving verkennen.

Heel veel tijd gaat ook naar koken, brood bakken, afwassen, de was doen, kuisen enz. Wij slapen in het kliniekje op een gezellig zoldertje, en in de keuken hebben we een gasfornuis en een oven, alles wat we nodig hebben dus! Er is zelfs een douche (ijskoud, maar bij zonnig weer gewoon koud).

Speciale gebeurtenissen

Cumpleaños! Op 4 oktober hebben we Pieterjans verjaardag gevierd. Het is een culinaire dag geworden, in het bijzonder met verse zelfgemaakte pizza's, appelflensjes en een echte vlaai!  In de namiddag zijn we met Andres en Sebastian, twee buurjongetjes, naar de laguna geweest, het meertje in de buurt.

Fiesta in het dorp!  Ter gelegenheid van de opening van een nieuw schoolgebouw was er een hele dag feest: speechen, muziek van 's morgens vroeg, voetbaltornooi, en 's avonds dansfeest op marimbamuziek.  De mannen kwamen aan Pieterjan vragen of ze met zijn 'novia' mochten dansen.  Diegenen die niet te zat waren mochten...

Met het vliegtuig over Guatemala! Via Carlos, de baas van een project van de overheid vlakbij Yalanhuitz, en intussen al een vriend geworden, kregen we de kans om met een vliegtuigje naar Guatemala ciudad te vliegen, waarna we dan verder konden reizen naar Quetzaltenango.  Een heerlijk ervaring om Guatemala te zien van bovenuit, maar extra spannend omdat we een hoogzwangere vrouw in arbeid meehadden die naar het ziekenhuis moest.  Gelukkig werd het geen luchtgeboorte...

Internet!  Nu zitten we midden in Quetzaltenango, een heel gezellige stad.  De eerste behoeften terug in de beschaving: frietjes en hamburgers eten en internetten!  We zitten hier allebei met een gelukzalige glimlach op ons gezicht, super om al die berichtjes te lezen van het thuisfront!  De komende drie dagen gaan we samen met andere buitenlandse studenten een cursus Spaans volgen om ons geb(r)abbel wat bij te schaven. We slapen en eten bij een plaatselijke familie, kwestie van er echt ingedompeld te worden.   

We hebben geleerd dat...

-vlees nog veel beter smaakt na drie weken geheelonthouding.
-een toeterende bus veel lawaai maakt, zeker om 4u 's nachts.
-voetbal een heel lastige sport is (zeker bergop)!
-Bene eigenlijk maar uit een klein gezinnetje komt.
-jullie Spaans heel goed is als jullie ons proberen te bellen!


Heel veel groetjes!!!!!

Bienie y Pedro

P.S. Als het lukt, staat er rechts een link naar een aantal foto's!

17-10-2006, 21:12 Geschreven door Bene en Pieterjan  

Hola !

Twee vliegtuigen, twee lijnbussen, een taxi, drie mini-busjes en twee chickenbussen later, konden we Yalanhuitz in al zijn pracht zien liggen in het dal. Onze eerste indrukken : zeer vriendelijke mensen, overweldigende natuur, prachtige (en vooral veel) kinderen, af en toe regen, veel honden, kippen, varkens, ezels, paarden, een project dat zijn naam  niet gestolen heeft, en blije verwondering in Yalanhuiz.
Amai, acht maand zal kort zijn !

We hebben geleerd dat :
- een bus nooit (maar dan ook nooit) vol zit
- honden naast blaffen ook kunnen loeien
- het niet erg is als er geen brug ligt over een rivier, je rijdt er gewoon door
- spinnen in België 'klein' zijn
- Belgische verkeersdrempels lachertjes zijn
- we jullie toch gaan missen ...

Bene en Pieterjan

02-10-2006, 12:35 Geschreven door Bene en Pieterjan  

18-09-2006, 17:30 Geschreven door Bene en Pieterjan  

06-08-2006, 15:27 Geschreven door Bene en Pieterjan