Mijn nieuwste boek (Uit het schuim van de zee, 2011) behandelt de hele Griekse mythologie in 136 verhalen (408 pag.) en 18 originele tekeningen. Het is nu reeds aan zijn derde druk toe. Het boek is te bestellen via mail (kvansteenbrugge@gmail.com). Betaling na ontvangst (18,95 euro). Bij bestellingen vóór 1 mei dienen geen verzendkosten betaald te worden.
FLAUW EN PUBERAAL, MAAR GOED BEDOELD: dit soort verhaaltjes vindt u bij de vleet ('n 200-tal) op www.bloggen.be/kris .......... PICTAIKU'S (de allernieuwste kunstvorm) vindt u op www.bloggen.be/pictaiku
18-02-2018
Verder zoeken op Campo Santo ( I I I )
Alles liet vermoeden dat
mijn lijstje van veertien in recordtempo zou afgehandeld worden. Een
uurtje, hooguit twee? Maar twee uur
later stond de teller pas op vier. De missie leek onuitvoerbaar En wat bijzonder
was, de enige twee aanwinsten lagen dan nog net tegenover elkaar: Jan Hoet en
Marc Sleen, twee rasechte Gentenaren. Ze rusten hier voor eeuwig, de kunstpaus
sedert 2014, de geestelijke vader van Nero sedert 2016. Op de grafsteen van de ene staat UNTER DER
ERDE, bij de
ander staat de kop van Nero alsook een tafeltje met twee wafels op een bordje
met nog een kopje koffie erbij. Een graf kan dus ook uitnodigend zijn en gezelligheid
uitstralen Wie hier ontbreekt is de zo mogelijk nóg rasechtere Gentenaar
Armand Pien, de weergod. Zijn as werd (o anticlimax!) uitgestrooid, ergens in
Vlaams-Brabant.
Jan Hoet, unter der Erde
Marc Sleen, wafels op 't eind van 't verhaal
Wie op het graf van Jan Hoet een modern kunstwerk verwacht komt dus bedrogen uit. Zon kunstwerk vinden we wel op de tombe van Jozef Hoet, waarin ook de stoffelijke resten van Agnes Veys en Carl Hoet zich bevinden. Het zou mij allerminst verbazen dat het hier de ouders en een vroegtijdig overleden broer van Jan Hoet betreft, en dat Jan zelf voor het grafmonument heeft ingestaan.
Sommige grafmonumenten laten vermoeden hoe de betroffen persoon aan zijn einde is gekomen: Claire Gillis werd vermoedelijk getroffen door de bliksem en Georges Langie door een hartaanval.
Claire Gillis
Georges Langie
Raadselachtiger is het monument voor Tjerk Slos en die andere Slos van wie ik de voornaam niet kan lezen: twee in frisse kleuren geschilderde ankers. Niet dat ik er mij niets kan bij voorstellen Tjerk en zijn broer, twee Friese jongelingen, omgekomen op zee, die hier eeuwige roem liggen te vergaren. Maar het weze gezegd: ik kan mij daarin schromelijk vergissen.
Op Campo Santo liggen ontelbare kunstenaars begraven. Jean Douliez bijvoorbeeld. Uit zijn grafopschrift met solsleutel blijkt dat hij allerminst een onverdienstelijk musicus moet geweest zijn. Dat ik dat niet wist zegt alles over mij.
Er ligt hier vrijwel niemand begraven die ik persoonlijk heb gekend. Het was even schrikken bij het graf van de dichter Fernand Handtpoorter. Die heb ik wel gekend, zij het eerder oppervlakkig. Hooguit twee keer ontmoet. Hij was bevriend met mijn nicht. Op zijn graf staat één van zijn gedichten te lezen.
Confronterender was de ontmoeting met Valeer Van Overwalle. Hij was één van de zes initiatiefnemers van de grootste studentengrap aller tijden: de slag om het Gravensteen op 16 november 1949. Samen met Felix De Hemptinne, Tony Claeys, Henri Hubené, Ludo Tollenaere en Jos De Seranno. Tot het jaar vóór zijn overlijden kwam Valeer telkenjare naar de Gravensteenfeesten om er de bezetting van het Gravensteen anno 1949 te herdenken. Zelf keek ik er ieder jaar naar uit: naar de feesten en naar de ontmoeting met Valeer. Tot hij er vijf jaar geleden niet meer was. Ik heb nooit geweten dat hij hier begraven werd. Op zijn graf het mooiste gedicht dat in de Duitse tale ooit werd geschreven, maar geen woord over de heldendaad van 1949. Ik kan het niet laten om het er voor de gelegenheid bij te schrijven.
Het heerlijk februarizonnetje neeg ter kimme en het werd een beetje koud. En net toen ik overwoog om mijn zoektocht te beëindigen met slechts vier op de teller bleek ik mij te bevinden bij het graf van Corneel Heymans, de man die ik beschouw als de enige échte Nobelprijswinnaar die Vlaanderen ooit heeft gekend (in 1938). Ik weet het wel, er zijn er nog drie andere, maar ik vind dat er bij alle drie een reukje aan is. Eerst was er de Nobelprijs voor de vrede in 1909 voor de Oostendenaar August Beernaert, maar hij moest die prijs delen met een ander. In 1911 werd de prijs voor de literatuur toegekend aan de Gentenaar Maurice Maeterlinck, maar die schreef uitsluitend in het Frans. En Christian de Duve tenslotte heeft zijn jeugd weliswaar doorgebracht in Antwerpen maar was verbonden aan de Université Catholique de Louvain en heeft daarenboven zijn Nobelprijs voor de geneeskunde (in 1974) met twee anderen moeten delen. Professor Heymans deelt zijn graf met drie andere Heymansen: vermoedelijk twee zonen en een kleinzoon, alle drie vroegtijdig overleden. En dan ligt er ook nog zijn echtgenote dr. Berthe May (waar hebben we die naam nog gehoord?). Zij was oogarts en van Engelse afkomst. Ik ging er prat op en ik doe het nog dat ik ooit les gekregen heb van een Nobelprijswinnaar. Dit heeft mij niet weerhouden om mij in vrij oneerbiedige woorden over hem uit te laten in mijn memoires:
Eén van mijn professoren was totaal onbekwaam tot lesgeven. De man was nochtans heel beroemd want hij had een kwarteeuw tevoren de Nobelprijs in ontvangst mogen nemen. De les was geen vijf minuten oud of "toevallig" kwam een of andere Nobelprijswinnaar ter sprake en even toevallig had onze professor in zijn aktentas dia's over die bewuste Nobelprijswinnaar en diens familie. En vaak stond hij dan zelf ook op het plaatje, als vriend van den huize. Ja, zo gaat dat toch onder collega's Nobelprijswinnaars En wij leerden veel over de Nobelprijs en over het belang van navorsingswerk in de geneeskunde. Alleen: aan het navorsingswerk zelf kwamen wij niet toe.
Of ik daar nu spijt van heb? Een beetje wel. Ik was toen net op verplicht pensioen moeten gaan op mijn vijfenzestigste. Op het toppunt van mijn kunnen, zo dacht ik, en professor Heymans heeft nog les gegeven op zijn zeventigste - misschien dacht hij toen ook dat hij nog op het toppunt van zijn kunnen was Ik was gefrustreerd. Is dat een verzachtende omstandigheid?
Corneel Heymans, de "zuiverste" Vlaamse Nobelprijswinnaar: beschermd graf.
Het beroemde kerkhof op een heuvel. Ik heb de heilige grond pas vijf minuutjes betreden of ik heb er al twee gevonden: twee van de veertien, van mijn lijst, weet je wel.
De eerste is Karel Lodewijk Ledeganck. De naam is mij zeer bekend van toen ik in Gent studeerde, zestig jaar geleden. In de Ledeganckstraat kregen we les in plantkunde. Daar was en is nu nog de Plantentuin. Heden ten dage wordt daar niet alleen plantkunde gedoceerd, maar ook allerlei andere wetenschappen: de Ledeganck is uitgegroeid tot een echte campus. Karel Lodewijk Ledeganck is de schrijver van De drie Zustersteden: het dichterlijk evangelie van de Vlaamse Beweging, dat de luister bezingt van de fiere Vlaamsche steden Brugge, Gent en Antwerpen. Ik heb het nooit gelezen en nog minder gezongen. Ik kende De drie Zustersteden alleen van de gelijknamige wielerkoers die in mijn kinderjaren een van de grootste van Vlaanderen was. De lessen in de plantkunde heb ik niet vaak bijgewoond. Ten eerste omdat mijn kot op drie kwartier afstand was van de Ledeganck en ik alles te voet moest doen, en ten tweede omdat de professor Verplancke zo onduidelijk sprak dat ik er toch niets kon van opsteken zodat ik dan maar alles in de boeken geleerd heb.
(1) Professor Verplancke was een rasechte Gentenaar. Hij doceerde plantkunde aan 't eerste jaar geneeskunde. Weinig Gentenaren kunnen, zelfs als ze beschaafd Nederlands spreken, hun afkomst verloochenen. Professor Verplancke sprak plat Gents. Hij sprak daarenboven zo snel en onduidelijk dat het al een hele kunsttoer was om op 't examen de vraag te verstaan. Als men dan beleefd vroeg de vraag te herhalen - alstublieft professor! - werd hij nerveus. Omdat hij veronderstelde dat de student een beetje doof was, herhaalde hij de vraag op een veel luidere toon, maar nóg sneller en onduidelijker Wie dan de vraag nog niet begrepen had mocht er beslist een kruis over maken. Het klonk een beetje als: ghemma sjki tsikkel vadde dikketiln enne monneketiln en tommekie flojee meksielem.
Wij studenten wisten natuurlijk wel een beetje waarover de meeste vragen gingen. En als de vraag niet begrepen was, was het vaak beter zomaar iets naast de kwestie te antwoorden, want soms bracht hij je dan op het juiste spoor. Voor het niet verstaan van de vraag kon hij weinig of geen begrip opbrengen, het bracht hem definitief uit zijn humeur en dan kon er hoogstens nog een "voldoende" uit de brand gesleept worden.
Dré Depraeter heeft professor Verplancke eens lik op stuk gegeven. Dré had de cursus niet geleerd, zou op geen enkele vraag kunnen antwoorden hebben en was tenslotte toch niet van plan om zijn studies in de geneeskunde verder te zetten. Dré begon zijn antwoord af te ratelen in de stijl van Verplancke zelf: ziever zlibbre vroem, azuu von zwam enzoele zave kwinter duure, pfesser, morre tuure manejoenge Dré vloog buiten. En zo was het goed.
(1) Uit mijn boek "O jerum jerum jerum..." (2006), pag 60-61.
U(
De tweede is Jan Frans Willems, de vader van de Vlaamse Beweging. Die ken ik vrijwel alleen van het Willemsfonds. Wellicht het meest monumentale graf van de hele begraafplaats. Jan Frans is overleden op 24 juni 1846 en het Campo Santo is pas opgericht in 1847, zo vertellen mij mijn literaire bronnen. Waar heeft men het stoffelijk overschot dan al die tijd bewaard? Op een ander kerkhof of in een of andere diepvriezer? Bij Karel Lodewijck Ledeganck stel ik mij overigens dezelfde vraag: hij is overleden op 19 maart 1847 en mijn doorgaans goed ingelichte! bron vermeldt dat ene Maria de Hemptinne de eerste begravene is op de Campo: op 18 december 1847! Hier blijven dus nog raadsels te ontsluieren
Dit jaar heeft de kerstman mij een boek gebracht, waarvan de titel luidt Verdwaalde stad. Filosoferen langs straten en pleinen. De schrijver is Jean Paul Van Bendegem en het hoofdpersonage is Gent, de stad waar ik tot het eind van mijn dagen wil verdwalen, op zoek naar de heerlijke tijd van weleer: O vrij studentenheerlijkheid, waar zijt gij thans verzwonden? O keer nog eenmaal schone tijd, zo vrij zo ongebonden! Ik zoek u langs mijn wegen weer en vind uw sporen nimmer meer! O jerum, jerum, jerum, o quae mutatio rerum!
Jean Paul Van Bendegem is filosoof, tevens wiskundige en professor aan twee universiteiten, Brussel en Gent. Mijn kerstgeschenk was vergezeld van een uitnodiging: de auteur van Verdwaalde stad kwam zijn boek voorstellen in het kunstenaarsdorp Kwaremont. Een kei van een spreker. De studenten in Brussel en Gent moeten zich gelukkig prijzen. Of toch niet? De professor wordt namelijk dit jaar vijfenzestig en moet dus met pensioen en daar weet ik alles van: met pensioen moeten gaan op je vijfenzestigste, op het toppunt van je kunnen De toehoorders hingen aan zijn lippen, zoals wij zestig jaar geleden aan de lippen hingen van Marcel Sebruyns, die ons op onnavolgbare wijze de beginselen van de cel- en de weefselleer bijbracht. In mijn boek O jerum jerum jerum heb ik een hoofdstukje aan professor Sebruyns gewijd op pag. 56-57. Een uittrekseltje:
Ik bewonderde die briljante man, met zijn kale knikker en zijn vlinderdasje. Als ik ooit zelf professor zou worden, zou ik het ook zo doen. Professor ben ik natuurlijk nooit geworden. Toch heb ik het geluk gehad vijftien jaar lang les te mogen geven aan een paramedische hogeschool, in anatomie. En dat lesgeven, drie uur in de week, heeft mij meer vreugde bezorgd dan al mijn andere beroepsbezigheden bij elkaar. En ik heb het altijd een beetje à la Sebruyns proberen te doen, zij het dat ik niet het brio van de grootmeester had
Eéns in de vijftig jaar wordt er iemand geboren met die uitzonderlijke gave die erin bestaat een vol auditorium studenten te boeien en aan zijn lippen te kluisteren. Sebruyns en Van Bendegem! Het boek gaat over monumenten: kerkhoven nemen daarbij een aparte plaats in. En u kan ervan op aan, waarde lezer, dat niemand anders dan de briljante spreker Van Bendegem mij deze week gedreven heeft naar Vlaanderens meest sacrale kerkhof Campo Santo. Ik had vooraf een lijst opgesteld van wie ik daar wilde ontmoeten: Filip De Pillecijn, Luc Devos, Jozef Guislain, Corneel Heymans, Jan Hoet, Karel Lodewijk Ledeganck, Rosalie Loveling, Wilfried Martens, Frans Masereel, Gustaaf en Karel van de Woestijne, Cyriel van Gent, Jan Frans Willems, Marc Sleen. In hoeverre mij dat gelukt is? Op het antwoord laat ik u even wachten. Tot mijn volgend cursiefje. Kwestie van de spanning er een beetje in te houden.
De respons is weer eens bedroevend laag geweest. Eén enkele
reactie slechts, en dan nog van mijn buurman Firmin. En niet eens om te
bewijzen dat mijn constructie juist is. Hij komt voor de dag met een andere
methode om een cirkel te verdelen in vijf gelijke delen. Maar er zit een
foutenmarge op van zo maar eventjes 2%, zegt hij zelf. Waardeloos dus. Wat niet wegneemt dat ik blij
ben met de reactie van Firmin. Blij met een dode mus
Mij dan maar zelf aan het werk gesteld. Ziehier
- Teken door het middelpunt M van de cirkel twee loodrecht op elkaar staande middellijnen (a en b); a snijdt de cirkelomtrek in de punten C en D; b doet dat in de punten A en B.
- Bepaal het midden N van het lijnstuk MD.
- Teken een cirkel met middelpunt N en straal AN en bepaal het snijpunt van die cirkelomtrek met het lijnstuk CD; noem dat snijpunt P.
- Teken een cirkel met middelpunt A en straal AP; die cirkelomtrek snijdt onze oorspronkelijke cirkel in een punt V.
- Teken het lijnstuk VA, de eerste zijde van onze regelmatige vijfhoek. De rest volgt vanzelf
Deze meetkundige tekening is ook terug te vinden op deze blog (www.bloggen.be/pierpont/archief.php?ID=2710636) d.d. 11 mei 2015. Mijn hoop dat hiermee het probleem (het matematisch verdelen van een cirkel in 5 gelijke stukken) van de baan zou zijn, was toen bitter klein.
Opmerking: wie het volgende leest op tablet of smartphone vindt wellicht een Öwaar een vierkantswortelteken hoort te staan.
In de driehoek AMN is:
AN²= AM²+MN² of AN²= r²+ r²/4 of AN²= 5r²/4
waaruit volgt: AN = Ö(5r²/4) en AN = Ö5.r/2
In de driehoek AMP is:
AP²= AM²+ PM² of AP²= r²+ (AN r/2)² of AP²= r²+ (Ö5.r/2- r/2)²
dit geeft (uitgewerkt): AP²= r²+ 5r²/4 - Ö5.r²/2 + r²/4 of
AP²= r²(1 + 5/4 - Ö5/2 + 1/4) of AP² = r².(10 - 2Ö5)/4 waaruit we afleiden dat
AP = Ö(10-2Ö5).r/2
AP zijnde de zijde (AV) van de regelmatige vijfhoek, tenminste als onze constructie juist is.
Een béétje mathematicus weet dat de zijde (zn) van een regelmatige n-hoek, gelijk is aan: 2 x de straal (r) van de omgeschreven cirkel x de sinus van (180/n)°; dus:
Zn = 2r.sin (180/n)° en in het geval van een regelmatige 5-hoek
Z5 = 2r.sin(180/5)° of Z5 = 2r.sin36°
Onze constructie is juist als AP (= zijde AV) gelijk is aan 2r.sin36° , d.i. als
sin36°= AP/2r, d.i.als sin36°= Ö(10-2Ö5)/4
Als we dat nu eens konden bewijzen!
Gisteren bracht het toeval mij in contact met Maarten Delbarre. Maarten is amper achttien, student in de mathematica aan de universiteit, tweede jaar. In zijn eerste jaar was Maarten de primus met grote onderscheiding. Ik heb hem toen hij nog een kleuter was, meer dan eens behandeld voor oorontstekingen. In de lagere school en in t middelbaar was hij een van de zwakste leerlingen: in alle vakken met moeite de helft van de punten. Op één uitzondering na: wiskunde. De spellingsregels waren aan Maarten niet besteed, wat de hoofdstad van Portugal is, of die van Denemarken, liet hem koud en wanneer de slag der Gulden Sporen had plaatsgevonden was hem totaal onbekend. Maar in het vak wiskunde, wat door anderen zo verfoeid werd, voelde hij zich als een vis in het water. Altijd tien op tien. Eén keer was het gebeurd dat hij een oefening onbeantwoord had gelaten, per ongeluk, door een vergetelheid. En toch had de leraar hem daar geen punt voor afgetrokken. Wat zou ik, zei de leraar, Maarten kent meer van wiskunde dan ik.
Ik vroeg hem op de man af:
- Ken jij een formule voor het berekenen van de sinus van 36 graden? Het wiskundig genie dacht een paar ogenblikken na en zei toen:
- Trek twee keer vierkantswortel vijf af van tien, trek daar de vierkantswortel uit en deel alles door vier. Voilà.
Ik stond perplex, maar ik deed mijn best om het niet te laten merken.
- Dat jij dat allemaal wéét, zei ik.
- Das niet eens een moeilijke. Voor een heleboel andere hoeken zou ik wel langer moeten nadenken.
- En kan je ook bewijzen dat het klopt?
- Vanzelfsprekend. In de wiskunde kan alles bewezen worden.
Hij scheurde een velletje papier uit een notitieboekje dat hij op zak had en krabbelde daar in geen tijd een paar meetkundige schetsen op, plus een aantal algebraïsche formules. t Was in de kantine van ons clubhuis, ik had al een paar pinten op en veel meer was er niet nodig om mij te doen duizelen.
- Ja, das duidelijk, zei ik, al had ik het niet begrepen. Met mijn hersentjes van zestig jaar geleden was dat wellicht anders geweest
Ik stopte het briefje in mijn zak, om het later nog eens te bestuderen. Wellicht hoort u er dan nog van, beste lezer, maar ik denk dat wij nu redelijkerwijze mogen aannemen dat de constructie van de regelmatige vijfhoek, zoals hierboven aangegeven, en dus ook de mathematisch correcte verdeling van de cirkel en dus ook van de taart in vijf gelijke delen, klopt als een bus.
- Weet jij misschien ook wanneer het verdrag van Verdun werd gesloten? vroeg ik.
In 2018 en 2019 verschijnt iedere maand op één van de blaadjes van de scheurkalender "De Druivelaar" een verhaaltje uit de Griekse mythologie met een passende tekening van Marc Van Hoye. De dag erna kunt u op www.bloggen.be/dzeus hetzelfde verhaal in uitgebreide versie lezen, met als illustratie het mooiste schilderij dat we hebben kunnen vinden betreffende het "mythologisch onderwerp van de maand". Veel lees- en kijkplezier.
De broertjes
Oscar en Siam zijn onze buurjongetjes. Ze zitten allebei in het eerste
leerjaar. Ze zijn hier komen wonen, enkele maanden geleden, in de week dat de
oom van mijn goede vriend Roger overleden is. Die oom was al ver in de negentig
en hij heette Oscar. Het is de enige Oscar die ik ooit heb gekend. Tot enkele
maanden geleden dus: er is nog continuïteit in het leven! Ik kan mij niet voorstellen
dat er iemand onder mijn lezers zou zijn die niet weet dat Oscar ook de naam
is van de populairste filmprijs in Amerika. Maar misschien is er wel iemand die
niet weet waar die naam vandaan komt. Een leuk weetje. Ziehier De eerste die t is jaren
geleden de prijs te beurt viel, liet zich ontvallen, bij het in ontvangst
nemen van de aan die prijs verbonden trofee: t is precies
mijn oom Oscar. Naar verluidt Ziedaar.
En Siam? Das
een ander verhaal. De bedoeling was, zo werd mij verteld, dat hij Liam zou
heten. Bij de geboorte had iemand de moeder? de naam die het kind moest
krijgen op een briefje geschreven. De hoofdletter L werd op de burgerlijke
stand geïnterpreteerd als een hoofdletter S. En aangezien niemand van de
betrokkenen de naam Liam ooit ter ore was gekomen En toch, beste lezer,
schijnt Liam op t ogenblik de populairste jongensnaam te zijn in de lage landen
en wellicht is dat niet anders in de Engelssprekende landen, alwaar ze het
vermoedelijk uitspreken als Laai-um. Dat ik tot op heden geen enkele Liam ken
wél een Siam dus hoeft niet zóveel verbazing te wekken als men bedenkt dat
ik evenmin iemand ken die Janssens of Pe(e)ters heet, nochtans de meest
voorkomende familienamen in Vlaanderen. Siam is, als ik mij niet vergis, een
andere naam voor Thailand, en vandaar komt ook de naam Siamese tweeling: naar
een beroemde Thaise tweeling waarvan de beide leden aan elkaar vastzaten en
waarvan de ontroerende geschiedenis toch enigszins buiten het bestek van dit
verhaal valt.
En wat wil de
speling van het lot? Dat Oscar en Siam wel degelijk een tweeling zijn. Geen
Siamese weliswaar en zelfs geen een-eiige. Ze lijken wel op elkaar, hetgeen men
kan verwachten van twee broertjes. Verschillen zijn er. Oscar is een beetje
groter dan zijn broer en zijn haarkleur neigt meer naar het blonde toe. Siam is
de eerste van de klas, Oscar is een middenmoter. De twee-eiigheid komt ook
duidelijk tot uiting door de rivaliteit tussen de beiden. Als het geen
overdreven beeldspraak was zou ik haast gezegd durven hebben dat ze elkaar het
licht in de ogen niet gunnen. Regelmatig is er onenigheid en dat loopt zo goed
als altijd uit op een robbertje vechten. Ruziën of vechten doen één-eiigen
niet, die zouden elkander nooit pijn doen, want wat de één voelt, voelt ook de
ander
Ik zou dit
verhaal niet geschreven hebben indien wij de voorbije week niet een paar
stukjes taart van oudejaarsavond op overschot hadden gehad. Of Oscar en Siam
geen zin hadden in een stukje taart? Welzeker. Maar de stukjes taart waren
niet exact even groot en daarenboven bevatte het grootste stuk ook nog een
kers. En, u raadt het al
- Welk stuk
zou jij nemen, Siam, als jij als eerste mocht kiezen?
- Het
grootste, dát met de kers.
- Heb jij dan
niet op school geleerd dat welopgevoede kinderen het kleinste kiezen? En jij,
Oscar, wel stuk zou jij nemen?
- Het
kleinste, zei Oscar, die dacht slim te wezen.
- Das dan in
orde, zei Siam. Hij greep het grootste stuk taart en zette er meteen de tanden
in. Waarop hij prompt een stomp in de buik kreeg van broerlief.
Met veel
moeite werd de zaak in het reine getrokken. Onder andere door de kers naar het
kleinste stuk te laten verhuizen
De oorzaak
van dit conflict? Ligt die niet voor een deel bij degene die de taart versneden
heeft? In ongelijke stukken!
En dat doet
mij eraan denken dat het probleem van de (exacte, wiskundige!) verdeling van
een taart, nu bijna drie jaar geleden, mij dagenlang gekweld heeft. Ik heb daar
toen drie verhaaltjes aan gewijd op deze blog:
www.bloggen.be/pierpont/archief.php?ID=2701188,
www.bloggen.be/pierpont/archief.php?ID=2706629en www.bloggen.be/pierpont/archief.php?ID=2710636.
Ik heb toen zelfs de hulp ingeroepen van professor Van Togenbirger, maar ook
die kon geen soelaas brengen. En nu zit ik daar weer mee. Het heeft mij weeral
een slapeloze nacht gekost. Vooral die verdeling in vijf houdt mij bezig. Er
moet toch iemand onder mijn talloze lezers zijn die op het gebied van de
wiskunde beslagen genoeg is, of die iemand kent die beslagen genoeg is, om mij
uitsluitsel te geven omtrent de vraag: is het mogelijk om een taart (een
ronde!) mathematisch exact in vijf gelijke stukken te delen? Als er iemand
leeft die denkt mij te kunnen helpen: antwoord via mail (kvansteenbrugge@gmail.com)
alstublieft. Ik zal dat niet onbeloond laten
Odysseus op Aiaia is een klassieke tragedie in een nieuw kleedje. Het is een verhaal van liefde en hartstocht, gebaseerd op het eeuwenoude verhaal van de omzwervingen van de Griekse held Odysseus, na de oorlog van Troje. Het was oorspronkelijk bedoeld als een deel van een trilogie. Het eerste deel (De Twistappel) is een toneelstuk dat handelt over de oorsprong van de Trojaanse oorlog. Het tweede (De Oorlog van Troje) is eveneens een toneelstuk dat een belangrijke episode uit de oorlog behandelt. Dit derde deel was oorspronkelijk eveneens bedoeld als toneelstuk en het draagt nog duidelijk de sporen ervan (de dialogen zijn niet helemaal uitgewerkt). Het is overigens zonder veel moeite te bewerken voor toneelopvoering. Humor en erotiek ontbreken allerminst in dit werk, net zo min als in de eerste twee delen. De drie delen werden alle drie, enkele jaren geleden in boekvorm uitgegeven.
Odysseus op Aiaia verschijnt op mijn blog (www.bloggen.be/mythos) vanaf 8 januari iedere maandag in vier afleveringen. Mocht iemand geïnteresseerd zijn om het ten tonele te brengen, hij neme contact op met mij (kvansteenbrugge@gmail.com). Rechten, van welke aard dan ook, zijn (wat mij betreft althans ) niet verschuldigd.
Wat mij het
meest interesseert in de krant? De sudokus, de kruiswoordraadsels, de sport
(zolang het maar geen voetbal is) en de ingezonden stukjes, zegge brieven van
lezers waarin ze reageren op artikelen die in de krant (Het Laatste Nieuws)
verschenen zijn. Twee hebben er vandaag 29 december mijn bijzondere aandacht
getrokken.
Het eerste
komt van ene Daphne de Groot (HLN 29 december pag. 17). Zij reageert ermee op
een artikel dat gisteren op pagina 10 prijkte van dezelfde krant. Titel van het
artikel: Vrouw nafluiten op straat?
350 BOETE. De reactie van Daphne luidt als volgt:
350 euro boete voor het nafluiten van een vrouw op straat? Als vrouw
vind ik dit een brug te ver, hoor. Nagefloten worden is absoluut niet hetzelfde
als aangerand of lastiggevallen worden. In mijn ogen is het geen criminele
handeling. Wij vrouwen doen onze ogen ook niet dicht voor het mannelijk schoon.
Mochten wij de ballen hebben, dan zouden wij mannen evengoed nafluiten.
Een dame wier naam ik hier om redenen, die u zo dadelijk zult begrijpen, niet wens te noemen, is het helemaal niet eens met Daphnes commentaar. Ik word, zegt ze, nooit nagefloten en ik zou het ook allerminst op prijs stellen. Dat laatste geloof ik niet. En dat eerste? De dame is de onaantrekkelijkheid in persoon of, plastischer uitgedrukt, te lelijk om te helpen donderen. Dat eerste geloof ik dus wel. Een beetje aandacht en als t even kan een uitinkje van bewondering vanwege het mannelijk geslacht is iets waar de meeste vrouwen niet vies van zijn. Naar mijn bescheiden mening. Of hebben kortgeroktheid en boezemaccentuering daar niets mee te maken? Ik herinner mij een scène uit een Vlaams toneelstuk van weleer Marietje Beulemans of Slissen en Caesar? - waar meneer aan de meid Marie om een gunst vraagt:
- Marie, zoude gij voor mij ne keer een leugentje voor bestwil willen doen bij mijn vrouw?
- Maar meneer toch: liegen dat doen ik nie geren.
- Maar Marie, t is om bestwil.
- Maar algelijk, meneer.
- Marie, ik vind dat ge dat voor mij moét doen. Ik ben toch ook altijd goed geweest voor u, k heb u toch altijd gerespecteerd, nooit handtastelijk geweest of zo.
- Das waar meneer. Maar das nu precies ook niet van t schoonste, hé.
- Wablief Marie. Hadde gij dan misschien liever gehad dak u bepotelde?
- Dat nu wel niet meneer, maar nooit een beetje aandacht, altijd doen of ge mij niet ziet staan, alsof ik er niet ben nee dat is niet van t schoonste, meneer.
Zo zie je dus maar, beste lezer, en dan wil ik u een volgend verhaal evenmin onthouden, al durf ik er mijn hand niet voor in t vuur steken dat het voor honderd procent op waarheid berust. Ik heb het ook maar van horen vertellen, maar dat ik het uit een tamelijk goede bron komt, daar kunt u van op aan. Hier komt het:
t Was tijdens de tweede wereldoorlog, in een nonnenklooster, ergens in Westvlaanderen, in de uiterste westhoek, die wij Bachten de Kupe noemen. Duitse troepen waren er binnengevallen en eisten dat alle nonnen zich ter beschikking zouden stellen. Zo geschiedde. Tja, wat wilt ge, de nonnen hadden geen keus Ze smeekten de soldaten evenwel zuster Gertrude deze vernedering te besparen: het mens was vierennegentig! Zuster Gertrude echter weigerde die voorkeursbehandeling. Haar argument luidde: t is oorlog voor iedereen!
Het tweede ingezonden stukje is van Frans DHerde uit Haaltert. Die schrijft:
Amazon-topman Jeff Bezos verdient 55.000 euro per minuut. Als je dit leest voor je dagtaak, zakt de moed je in de schoenen.
Kop op Frans. Het zou mij niet verwonderen dat jij goed rondkomt en jij, met je (vermoedelijk) vaste job niet in armoe hoeft te leven. Welaan dan, geniet van het leven en laat nimmer de moed zakken, en zeker niet tot in je schoenen. Laat ik even voor mezelf spreken. Het jaarinkomen van mijn echtgenote en mij bedraagt ongeveer één derde van wat de Jeff verdient in één minuut. Toch slagen wij erin de eindjes van het jaar aan elkaar te knopen. En telkens als dat weer eens gelukt is stralen wij en we glunderen van trots, zoals iemand trots kan zijn als hij zopas een moeilijk kruiswoordraadsel of een sudoku voor experts heeft opgelost. En die voldoening, Frans, is wat Jeff Bezos mist. Jij zowel als ik moeten in staat zijn om gelukkiger en onbezorgder door het leven te gaan dan Jeff Bezos. Als we het maar zelf willen geloven
Tussen de talrijke kerstkaarten die uitgestald staan op ons dressoir
prijkt ook de foto van een duizelingwekkende schoonheid, en eenieder die er
zijn oog laat op vallen vraagt mij wie dat mooi schepsel wel mag wezen. Welnu,
het is niemand minder dan de dochter van mijn putjesschepper. Ziehier hoe het
verhaal gaat
Een week geleden belde ik, op aandringen van mijn zorgzame echtgenote,
naar ARBA (ruimen van Afval-, Regen-, Beer- en Andere putten) met de vraag:
onze regenput te komen ruimen.
- Ik zal er zijn over een uur, zei de man aan de telefoon.
Dat was snel! Ik had verwacht dat hij over een maand of zo wel eens zou
langskomen
- Maar het is helemaal niet dringend, zei ik met een stem die wel een
beetje verbauwereerd zal geklonken hebben.
- Geeft niet, stelde de man van ARBA mij gerust, ik moet toch in de
buurt zijn.
Om vier uur dus. Hij was precies op tijd.
- Ge hebt mij niet eens gevraagd wat het gaat kosten, zei hij.
- Ach nee, ik reken op uw eerlijkheid.
- Ja, eerlijk ben ik wel, maar toch kunt ge beter vooraf de prijs kennen
om achteraf voor geen verrassingen te komen staan. Normaal vraag ik negentig
euro voor het ruimen van een regenput, voor een héél kleine is het zeventig
euro en voor een grote kan dat soms oplopen tot honderdtwintig euro.
- Das oké. Een héél kleine zal het wel niet zijn, denk ik, en ook
geen héél grote.
- Dat denk ik ook niet
Het deksel van de regenput bevindt zich in onze veranda. Het duurde een
twintigtal minuutjes vooraleer de man erin slaagde het los te wrikken. Onder
het deksel bleek zich een dikke isolerende laag metselwerk te bevinden. t Zou
zonde geweest zijn om die weg te nemen. Moeite en een hoop kosten
- Waarom, vroeg de man, wilt ge die put eigenlijk gereinigd hebben?
- Omdat mijn vrouw denkt dat het nodig is. Daar zeurt ze al wel een jaar
of tien over.
- Hebt ge misschien geurhinder?
- Bijlange niet.
- Dan zoudt ge daar beter niet aan beginnen. Laten we dat maar zó laten.
- Ik dank u zeer, mijnheer. Wat moet ik u betalen?
- Helemaal niets. Ik heb de put toch niet gereinigd.
- Maar ge zijt er al bij al toch een uurtje zoet mee geweest! Als ik u
niet mag betalen, dan wil ik u toch wel een wederdienst bewijzen. Is er iets
wat ik kan doen voor u?
- Nee hoor, gij hoeft echt niets te doen of toch
Hij haalde uit zijn zak een folder te voorschijn waarop de foto van de
duizelingwekkende schoonheid, waarmee dit verhaal begint.
- Mijn dochter, zei hij. Op de achterkant staat ze in bikini. Stuur een SMS met vermelding MB25 naar 6665. Daarmee verhoogt ge haar kansen op de
titel van Miss België. Meerdere SMS-en kan ook. De verkiezing is op 13 januari. Het kost u maar één euro per SMS en ge maakt nog kans op een mooie reis naar Egypte ook.
Ik heb drie keer gestemd
Epiloog Naast de regenput beschik ik over nóg een aantal putten, die
ooit wel degelijk een beurt zullen nodig hebben. Hierbij beloof ik plechtig
ik roep al mijn trouwe lezers ten getuige dat ruimwerk nimmer aan een ander
dan ARBA te zullen toevertrouwen. En bij al mijn vrienden en kennissen en dat
zijn er vele zal ik ARBA aanbevelen. Mijn putjesschepper is dus allesbehalve
een poenschepper. Vergelijk dit maar even met de man bij wie mijn vrouw een
wasmachine kocht ten jare 1972. Drie weken na de aankoop gaf de machine taal
noch teken meer bij het induwen van de power-knop. De verkoper, die amper drie
of vier huizen verder woonde, liet drie dagen op zich wachten vooraleer langs
te komen. Er bleek niets aan de hand te zijn: mijn vrouw had de deur van de wasmachine
niet goed dichtgedaan alvorens op de knop te duwen. Wij dienden 250 frank te
betalen: 150 frank voor werk en verplaatsing plus 100 frank voor het verwerken
van de oproep. Als iemand een dokter raadpleegt en er blijkt niets aan de hand
te zijn, dan moet er toch ook betaald worden, zei de verkoper. En nu realiseer
ik mij plots dat drie stemmen voor mijn miss België onbehoorlijk weinig is. Op
13 januari de verkiezing wordt rechtstreeks op TV uitgezonden zal ik er nog
wel enkele stemmen bijdoen als zij tenminste even ad rem blijkt te zijn als
haar foto laat vermoeden.
Rafaël Liefooghe, de Raf. Ik herinnerde mij hem nog van in de
tijd dat we allebei in t eerste jaar geneeskunde zaten, bijna zestig jaar
geleden. Hij was een enigszins teruggetrokken figuur, niet iemand waar men het
predicaat studentikoos zou op plakken. Een goede student, dat wel, want
geslaagd in de eerste zittijd. Maar de studies konden hem maar matig boeien.
Hij was het vaak niet eens met wat in de les gedoceerd werd. Hij kon moeilijk
stellingen aanvaarden die hem zomaar opgedrongen werden. De meest
vanzelfsprekende dingen trok hij in twijfel. Dat het alleen maar lijkt dat de
tijd sneller gaat naarmate men ouder wordt en dat de kortste afstand tussen
twee punten de rechte lijn is waren zaken die hij niet voor waarheid aannam en
met wie het met hem niet eens was kon hij uren lang in de clinch gaan tot diens
oren ervan tuitten. Zelden voelde hij zich tijdens een discussie in het nauw gedreven
en als het dan toch eens gebeurde kon hij niet nalaten te vragen of zijn
opponent er misschien alleen maar op uit was om gelijk te krijgen; bij
hemzelf was het er alleen maar om te doen om de waarheid te achterhalen. Hij
ondervroeg mensen over alledaagse dingen en via vraag en antwoord liet hij
mensen conclusies trekken waar zij uit zichzelf nooit zouden opgekomen zijn.
Ook de Griekse wijsgeer Socrates ging op die wijze tewerk. En wat zijn uiterlijk
betreft: Raf léék ook een beetje op Socrates. Een en ander had tot gevolg dat
hij zijn studies in de geneeskunde opzegde en de richting van de filosofie
insloeg. Vier jaar later haalde hij het diploma van filosoof en nog twee jaar
later was hij doctor in de filosofie.
En nu stond ik, meer dan een halve eeuw later, oog in oog met
Raf - professor Liefooghe, zoals ik even later vernam. Na meer dan een halve
eeuw. Ik herkende hem bijna dadelijk en hij mij blijkbaar ook, zij het toch na
enige aarzeling. Hij stond met een glas spuitwater in de hand, ik met een
Blonde Leffe. t Was in de ontvangsthal van één van de gebouwen van het UZ
Gent. We hadden een voordracht bijgewoond van professor Vermeersch over Geboortebeperking
en Euthanasie. Er werd wat gepraat over vroeger, maar algauw kwam het gesprek
uit op het verhaal van professor Vermeersch. Ik laat u meegenieten van het
verder verloop van het gesprek
Raf - Wat die
Vermeersch daar uitgekraamd heeft, tart toch wel alle verbeelding. Hebt gij
ooit vanzeleven zoveel onzin horen spuien?
Ik - Ik weet het niet.
Ik vond zijn argumentatie voor het invoeren van een geboortebeperking nochtans
niet zo onredelijk.
Raf Wat zegt ge mij
nu? Als we Vermeersch laten doen sterft het mensenras uit!
Ik Hoezo?
Raf Hij wil toch dat
er géén meer geboren worden. Over honderd jaar zijn er dan geen mensen meer op
de wereld, met zijn geboortestop.
Ik Hij had het over
geboortebeperking, geen geboortestop. En daarenboven, geboortebeperking enkel
in de derde wereld, waar voedseltekort is.
Raf En waarom die
geboortebeperking in die derde wereld?
Ik Omdat daar het
geboortecijfer zeer hoog is en omdat precies dáár groot voedselgebrek is,
waardoor vijf van de tien kinderen de hongerdood sterven.
Raf Ha, nu begrijp ik
waar gij heen wilt. Gij wilt dat minder kinderen sterven van de honger. Wat dat
betreft hebt gij een punt. Logisch: als er pakweg maar vier geboren worden
kunnen er geen vijf sterven. Maar hoeveel mogen er dan wel sterven? Het beste
is nul, en dat is toch wat wij moeten nastreven. En de grootste zekerheid
kunnen we enkel bekomen door het geboortecijfer tot nul te doen dalen. En dat
niet alleen in de derde wereld!
Ik Ook in ons land?
Raf Vanzelfsprekend.
Overal ter wereld sterven kinderen van de honger. Zij het in sommige gebieden
maar héél weinig. Maar één hongerdode is er één teveel. Vandaar
Ik Tja, als gij zó
drastisch wilt ingrijpen
Raf Wat zegt gij nú?
IK, drastisch ingrijpen? VERMEERSCH!
Ik Vermeersch bedoelt
toch niet dat er nergens ter wereld nog kinderen mogen geboren worden.
Raf Maar Vermeersch
moet consequent zijn. Wil hij nog hongerdoden of wil hij er geen? In het
laatste geval is er maar één oplossing: totale geboortestop, en niet alleen in
de derde wereld maar ook in de eerste, én de tweede.
Ik Neem mij niet
kwalijk, Raf, maar uw filosofische redenering kan ik moeilijk volgen.
Raf Leg mij eerst
eens uit wat gij bedoelt met filosofische redenering. Een redenering is
juist of onjuist. Bij mijn weten bestaat er niet zoiets als filosofische
redenering.
Ik Ik bedoel de
tactiek die filosofen soms gebruiken. Veralgemening bijvoorbeeld, of overdrijving
Raf Ten eerste wil ik
reageren op het woord tactiek dat gij in de mond neemt. Dat wijst er toch op
dat gij er in de discussie op uit zijt om gelijk te halen. En dat staat haaks
op de bedoeling van de filosoof, die enkel op zoek is naar de waarheid. En ten
tweede: wat bedoelt gij met veralgemening en overdrijving? Verklaar u toch
nader.
Ik Ziehier. Iemand
stelt dat in bepaalde delen van de wereld het aantal geboorten naar omlaag zou
moeten. U concludeert: die wil natuurlijk dat geboortecijfer naar nul brengen
en dat niet enkel in bepaalde delen van de wereld, maar in de hele wereld. Het
doet mij denken aan mijn buren, de heer en mevrouw Debersaques, toen we nog in
de stad woonden. Hun living stond volgestouwd met heiligenbeelden, Chinese
vazen, etalagekastjes en meer van dat fraais. Al jaren klaagde mijnheer
Debersaques over het gebrek aan bewegingsruimte in de living en er ging geen
dag voorbij dat hij er niet op aandrong om een aantal spullen te verwijderen.
Mevrouw werd gek van zijn gezeur en in een bui van ik-weet-niet-welke neuropsychotische
stoornis liet zij een verhuiswagen komen en alles opladen, meubelen incluis. Nu
hebben we ineens veel ruimte, zei ze, en hoeft gij niet meer te klagen.
Raf Val nu
achterover. Nu gaat gij waarachtig mensen vergelijken met die levenloze spullen
van uw buren. Zoiets gaat niet op. Zoiets getuigt niet van veel fatsoen.
Ik Pardon, het zijn
redeneringen die ik vergelijk.
Raf Hoe dan ook, uw
redenering is fout. U redeneert als een gek. Of misschien wilt ge mij zelfvoor de gek houden, mij op stang jagen, mij
op mijn paard zetten. Ja, dat zal het zijn, op mijn paard
Ik De conclusie is
dus...
Raf ...dat er geen
sprake is van wereldoverbevolking, omdat er absoluut geen voedseltekort is op
de wereld, omdat de wereld genoeg voedsel kan voortbrengen voor zelfs een veelvoud van de
huidige wereldbevolking.
Ik En dat er dus geen
nood is aan anticonceptie?
Raf Precies.
Ik Ook niet in
Centraal-Afrika bijvoorbeeld, waar er wél voedseltekort is?
Raf Ook dáár niet,
want de hongersnood in die streken heeft niets te maken met overbevolking, maar
met kapitalistische potentaten die de volkeren daar uitbuiten.
Ik Ik begrijp het.
Wat kon ik anders? Een kleine stilte.
Raf En dan hebben wij
het nog niet gehad over dat ander onderwerp: euthanasie, de goede dood. Alsof
de dood iets goeds kan zijn. Euthanasie? Doodslag is het. Doodslag met voorbedachten
rade. Moord dus.
Ik Ja, maar als het
gaat om ondraaglijk lijden en met toestemming van de patiënt
Raf Ondraaglijk
lijden, wat is dat? Een dode kan niet klagen over ondraaglijk lijden. Alleen
een levende kan dat. Welnu, zolang die persoon in leven is draagt hij toch zijn
lijden? En als hij dat lijden draagt dan is het toch niet ondraaglijk?
Ik Ik denkdat gij gelijk hebt.
Raf Natuurlijk heb ik
gelijk. Al is het mij dáár niet om te doen. Waar het mij om te doen is, is het
streven naar de waarheid. Mij hoort ge niet spreken over tactiek, mij is het
er niet om te doen om gelijk te halen of mijn gesprekspartner op zijn paard te
jagen.
Ik Ik kom al tot
inzicht. Neem mij alstublieft niet kwalijk
Wat kon ik anders? We zijn als vrienden uit elkaar gegaan.
Ik
heb de rotonde van Kerkhove al een minuut of tien achter mij en nog ben ik mij
aan t ergeren over de uitspraak van mijn GPS-dame: bij de brotonde, neem de tweede afsjlag. Op
de weg van Tiegem naar Ingooigem, enkele honderden meters voor de plaats waar
aan de rechterkant van de weg het Lijsternest van Stijn Streuvels zich bevindt,
is ze daar weer: hier afsjlaan naar links. Waarom gebruiken ze daarvoor toch
altijd mensen met een spraakgebrek? Ik weet het wel, bij onze Noorderburen
nemen ze geen aanstoot aan het doorelkaarkletsen van s-z-sj. Vaak integendeel.
Boven de Moerdijk lijkt dat te wijzen op een zekere nonchalance die staat voor
een perfecte taalbeheersing. Maar hoeveel honderdduizenden Vlamingen hebben
zich daaraan al niet geërgerd! Zouden ze in Nederland de kinderen leren dat
slaan ook als sjlaan mag uitgesproken worden, vice-premier als vieze
premier, recherche als recherge en "schrijven" als "srijven"?
Ik
sjla dus af naar links. De weg kronkelt hier behoorlijk, alsof hij gekraakt is.
Daarom noemt men hem hier de gekraakte nek. Ik zit in een grensgebied tussen
drie dorpen: Tiegem, Otegem, Ingooigem. Volop de streek van Stijn Streuvels.
Géén literatuurliefhebber (de jongsten niet te na gesproken) wiens wieg in deze
contreien heeft gestaan, die op deze plek zijn gedachten niet laat gaan naar
Vlaanderens grootste schrijver, al is die dan ook welhaast een halve eeuw geleden
overleden. De Oogst, Langs de Wegen, Minnehandel, De Vlaschaard, De Teleurgang
van den Waterhoek, Levensbloesem, en nog vele andere: ze hoeven niet onder te
doen voor de beste werken van de grote Russische en Skandinaafse schrijvers die
wél de Nobelprijs hebben gekregen. Al is het niet uit te sluiten dat Streuvels
die prijs zou geweigerd hebben, zoals hij dat ooit gedaan heeft met een
adellijke titel die hem werd aangeboden. Onze Stijn kon wel eens als een
nukkige dweers-in-den-zak voor den dag komen
Vorige
week nog heb ik Alma met de vlassen haren gelezen, van t begin tot het
einde, een inspanning waartoe ik in mijn jonge jaren nooit bereid ben geweest.
Alma is een jong meisje dat smoorverliefd is op de Heer. Ze zou willen
lijden, pijn hebben om haar liefde voor God te bewijzen. Ze zou willen sterven
om bij Hem te zijn. Ze zou non willen worden om dichter bij haar God te zijn,
maar de allerhoogste zelf raadt haar dat af, en in alles volgt ze Zijn raad. Al
haar daden zijn ingegeven door de Heer. Tot alles is zij bereid. Vér boven de
tweehonderd paginas. Streuvels had zich die moeite kunnen besparen. Wat mij betreft
althans. Saai
De
gekraakte nek is achter de rug en de kerk van Otegem komt in zicht. Ik neem
de eerste afsjlag naar rechts: een landweg die leidt naar een ast. Jawel,
lieve lezer, dé ast, uit Het Leven en de Dood in den Ast. Vanuit zijn Lijsternest
had de schrijver uitzicht op de ast. Nadat alle bedrijvigheid in de ast was
stilgevallen werd deze omgebouwd tot woning, waar een aantal jaren een dokter
heeft gewoond en er een huisartsenpraktijk heeft gehad: mijn goede collega Jef
Dewitte.
de ast
Zelf vind ik Het Leven en de Dood in den Ast niet één van Streuvels betere werken, in tegenstelling tot Dr Theo Hoogbergen. Reden waarom ik deze laatste hier aan het woord laat over het boek:
Beroemde novelle van de Vlaamse schrijver (1871-1969) over vijf mannen, die in een suikerdrogerij hun eenzaam, eentonig en zwaar werk doen. Het dorp is buiten deze schuur, maar dringt erin binnen door de aanwezigheid van jongens en meisjes, de boer-eigenaar en vooral door de zwerver Knorre, die er sterft. Dat feit geeft deze landlieden alle aanleiding het leven te overzien in een droom, in fantasieën en in begeerten. Schitterend van sfeer-tekening met een machtig gevoel voor het ritme van het leven, dat zelfs deze eentonigheid en deze simpelheid ruimschoots overstijgt.
Toegegeven, het boek staat boordevol rijke beeldende taal en Streuveliaanse neologismen. Een paar voorbeelden:
Hij wordt angstig; t zweet leekt hem de slapen af, en hij ziet verlegen gelijk een schijtende hond (Brusselmans avant la lettre?)
Nadat ieder zijn bekomste heeft en de nooddruft voldaan is, begint de leute en de zottemarterije, het buitelen en dansen, kachaaien en ginnegabben, piokken, takelen, tjokken, tinsen en titsen, trijkelen, kullebukken, hossebrokken, zeerden, pierlen, kokeren en dertelen (alstublieft!)
Via deze landweg en dank zij mijn GPS kom ik een klein half uurtje later, en na ettelijke afsjlagen en een paar brotondes, op de plaats van mijn bestemming, AZ Groeninge, een van s lands grootste ziekenhuizen, de universitaire ziekenhuizen niet te na gesproken. Ooit ben ik daar, tot aan mijn pensionering, zelf ziekenhuisarts geweest, zij het op een andere locatie, in één van de vier campussen die toen samen het AZ Groeninge waren. Nu dwaal ik daar rond in een heel andere hoedanigheid: als patiënt, op zoek naar mijn cardioloog, die mij zal onderzoeken en mij daarna zal vertellen of dat hart van mij nog even meekan. Gelukkig ben ik ruim op tijd: voor wie niet goed bekend is met het ziekenhuis is het hier een echt(e) doolhof en de afstanden zijn groot. Een enkele verpleegster op leeftijd die mij nog kent, van toen ik hier zelf meneer doktoor was.
Mijn hartonderzoek valt gelukkig mee. Wat dat betreft kan ik op beide oren slapen. Over een jaar terugkomen voor een nieuwe controle. Ondertussen hoef ik enkel nog te laten gebeuren: een coloscopie, een gastroscpie, een onderzoek van de prostaat, een echografie van de buikorganen, een longonderzoek, een hersenscan, een uitgebreid bloedonderzoek, een inenting tegen griep en twee tegen pneumonie, een preventief oogonderzoek en een controle bij de tandarts. Ik ben er de rest van t jaar mee zoet. Maar dan kan er mij niets meer gebeuren of toch? en t ziekenfonds betaalt zo goed als alle kosten terug. Oók laten doen, beste lezer, tenminste als u een zekere leeftijd hebt. Maar wie heeft dat niet?
Verhalen
schrijven die door vier miljoen mensen gelezen worden. Weinig schrijvers hebben
het meegemaakt, zelfs niet in hun stoutste dromen. Wie dan wel? Uw dienaar. Als
auteur van verhaaltjes uit de Griekse mythologie op De Druivelaar.
Hier volgt hetgeen
Wikipedia ons daaromtrent leert, ten behoeve van diegenen die minder vertrouwd zijn met s
werelds meest beroemde scheurkalender, of die De Druivelaar zelfs enkel van
naam zouden kennen:
Voor elke dag is er een blaadje waarop aan de voorzijde
traditioneel de maand, de dag van de maand, de weekdag, het jaar en ook de heiligendie
op die dag gevierd worden, staan. Bij de heiligen staan enkele afgeleide namen,
die op die dag hun naamfeest vieren, vermeld. Vaak staan in het klein ook volkse namen van de maandenvermeld, de dag en de week van het
jaar, de uren van zonsop-en ondergangen de maanstanden.
Op de achterzijde van het afgescheurde
blaadje staat traditioneel een mop, waar deze kalender haar grootste bekendheid
aan dankt. Soms staat er ook een kort overzicht van reistips, met enkele
bekende feesten of stoeten, oude Vlaamse (weer)spreuken (Sint Jozef helder
en klaar, geeft licht een vruchtbaar jaar), een oude volkswijsheid (Jong
geleerd is oud gedaan,De
gierigheid beschijt de wijsheid), een oude mop uit 't Manneke uit de mane, info omtrent beurtelings parkeren, een prent bij het begin
van een nieuwe maand of seizoen, uitleg omtrent een feestdag, een gezondheidsrubriek,
etc. In sommige jaaredities verschenen ook extra statistieken zoals neerslagwaardenen temperatuurrecords voor die dag.
De Druivelaar is in 2018 aan zijn 103de jaargang: in 1944, in volle wereldoorlog moest de wereld het stellen zonder Druivelaar.
In 2010 viel mij de eer te beurt verhaaltjes te mogen schrijven voor de populaire scheurkalender met de miljoenen lezers: om de veertien dagen een verhaaltje uit de Griekse mythologie. Een bijdrage tot cultuurverheffing van de Vlaamse medemens. Het Wikipedia-verhaal dateert ongetwijfeld van vóór 2010, want ik kan mij moeilijk voorstellen dat ze mijn verhaaltjes bij de etc. zouden geklasseerd hebben. Twee jaar later verscheen er van mijn hand maandelijks een verhaal in De Druivelaar over één van de twaalf beelden van de dierenriem met telkens een link naar de Griekse mythologie. Iedere maand was een extra blaadje ingelast met op de ene kant de tekst en op de andere kant de tekening die het verhaal illustreerde. De tekenaar was Kurt Vangheluwe een jonge grafisch kunstenaar uit Ieper, de illustrator van mijn boek Uit het schuim van de zee dat toen pas verschenen was en dat handelde over u raadt het de Griekse mythologie. En na vijf jaar stilzwijgen maak ik dus weer een come-back, met een contract voor twee jaar, nl. 2018 en 2019: weer verhalen uit de mythologie, slechts één per maand maar ditmaal mét illustratie door een tekenaar. En wat voor één. Marc Van Hoye, een oude commillito uit de Ghendtse studentenstede. Van 1957 tot 1965 hebben wij lief en leed gedeeld op de banken van de auditoria en in de studentenclubs. Hij was lid van Moeder Meetjesland, ik van Moeder Laetitia (club van de Vlaamse Ardennen), clubs waarvan wij allebei preses zijn geweest. We zijn beiden afgestudeerd in 1965 als doctor in de genees-, heel- en verloskunde. Marc is orthopedisch chirurg geworden, ik keel-neus-oorarts. Ik herinner we nog levendig dat we vaak naast elkaar zaten in de anatomieles van professor Fautrez zaliger. Marc was linkshandig en toch nam hij notities met de rechter hand. Maar telkens als er een tekening diende gemaakt van een bot, een spier of een gewricht nam de linkerhand het over. Niemand van onze lichting kon zo snel en zo mooi tekenen als Marc. En nu ja, u begrijpt hoe het verder verlopen is: Marc is het tekenen nog niet verleerd en heel hard heb ik niet moeten aandringen. Oordeel zelf. U herkent ongetwijfeld de vaste hand van de chirurg.
Zo enthousiast schrijft De Druivelaar op pagina één van de kalender over onze Griekse mythen
En nu allen snel naar de boekhandelaar (misschien is De Druivelaar nog niet uitverkocht): de prijs is amper 3,79 euro. En opdat u alvast de smaak zoudt te pakken krijgen, hier de eerste twee verhaaltjes:
23 januari: over de geboorte van de beroemde held Perseus.
26 februari: over Hephaistos, de god van de smeden
Dit is het
verhaal van een jong knaapje dat héél veel hield van zijn opa. Het verhaal speelt
zich af rond het eind van de negentiende eeuw in een ver land dat toen Oostenrijk-Hongarije
heette. De bollebozen onder jullie zullen zoiets al verwacht hebben, vanwege de
accentjes op de as van zijn naam. Bárány moet een jaar of zeven geweest zijn
en hij zat in het tweede leerjaar. Vader en moeder hadden drukke bezigheden en
zo kwam het dat Bárány in de week logeerde bij zijn opa en oma. Oma Zsófia was
ziekelijk en opa András zorgde goed voor haar. Opa kookte voor haar en voor
Bárány en hij deed ook de was en nog zoveel meer. Iedere ochtend om zeven uur
maakte hij zijn kleinzoon wakker en hij maakte voor hem een versterkend ontbijt
klaar en altijd liep hij een eindje mee naar school, tenzij die ene keer toen
hijzelf zwaar verkouden was. En iedere dag, na het avondmaal en als Bárány
klaar was met zijn huiswerk, trakteerde opa hem op een verhaal over waargebeurde heldendaden en fratsen uit
zijn eigen jeugd en over oma die ooit het mooiste meisje van het dorp was geweest.
De jongen hing aan opas lippen en s nachts sliep hij met een gelukzalige
glimlach om de mond. Niets liet vermoeden dat er aan Báránys gelukkig leven
ooit een einde zou kunnen komen. Kon men zich iets mooiers indenken dan te
mogen snuisteren op opas zolder? Wat een weelde! Gezelschapsspelen, oude legerkostuums,
opgezette vogels, allerlei gekke hoofddeksels, prentenboeken, waar geen mens
ooit op uitgekeken kon raken, dozen met tinnen soldaatjes en bovenal, op de
hoge kast, waar Bárány niet bijkon, ook niet als hij op een stoel ging staan:
een trommel. Zo n mooie had hij nog nooit eerder gezien. De trommelstokken
lagen ernaast. Hij had het er al eens over gehad met opa, hoe hij ernaar
verlangde om op die trommel te mogen tokkelen. En opa had geantwoord: als jij
die trommel wil kan je hem van mij krijgen op voorwaarde dat je goed je best
doet op school en als je dit jaar de eerste van de klas bent krijg je hem al
meteen. Báránys hartje popelde. Hij beloofde razend goed zijn best te zullen
doen. En dat deed hij. En toen de proefwerken voor de deur stonden voelde hij
er zich helemaal klaar voor. Hij en niemand anders zou de eerste van de klas
zijn. De trommel lag in zijn bereik.
En toen, op
een dag, de proefwerken waren net niet begonnen, stond zijn vader aan de schoolpoort.
Opa was plots overleden! Liever was de hemel ingestort
s
Anderendaags reeds gebeurde er van alles. Oma werd naar een rusthuis gebracht,
waar ze zo zei men goed zou verzorgd worden. Met een grote wagen was men de
zolder komen leeghalen terwijl Bárány op school zat. Of was hij die dag niet op
school geweest? Hij wist het niet eens meer. Hij voelde zich verdwaasd en
verlamd en toch droegen zijn benen hem
nog. Ze droegen hem naar de zolder van opa om te zien of de trommel zijn
trommel! er nog was. De trommel was weg, en de stokken, en de hoge kast. Bárány
was ontroostbaar. Hij at niet meer en hij weigerde nog naar school te gaan. Nu
opa er niet meer was had het toch allemaal geen zin meer. De trommel die hem beloofd
was had misschien het leed van opas dood kunnen verzachten
Was de
trommel nog ergens? Waar hadden de opkopers de trommel heen gebracht? Hadden ze
hem misschien vernietigd? Of was hij nu van een andere jongen? Vader nam contact
met de firma die de zolder was komen leeghalen, maar het antwoord op de
brandende vragen bleef uit.
De veerkracht
van een kind is soms onvoorstelbaar groot. Bárány zwoer dat hij op zoek zou
gaan naar de trommel. Desnoods op gevaar voor zijn leven. De dood boezemde hem
immers geen vrees meer in. Zonder opa had niets nog zin, tenzij hij de trommel
zou terugvinden.
Dit zou het begin moeten zijn van een heroïsch verhaal van de zoektocht
van een jongen naar de trommel van zijn opa. Of niet? Of wordt dit eerder het
verhaal van een bedrieglijke, laag-bij-de-grondse zucht naar geldgewin van gespecialiseerde
genees- en heelmeesters op de kap van de onwetende en onmondige patiënt? U
verneemt het in deel 2. Komende week misschien
In een vorig verhaal
heb ik het reeds aangekondigd, een droevig verhaal uit mijn prille
studententijd. Het staat hieronder en het is letterlijk (met de lapsus calami "Lamstraat" i.p.v. "Lammerstraat") overgenomen uit het boek O jerum jerum jerum , 2006,
uitg. Free Musketeers, pag. 90-91. Mocht het hele verhaal (mijn memoires) u
interesseren: het is te koop bij de uitgever, of u kunt het lenen in iedere openbare
bibliotheek en sedert kort ook in de bibliotheek van de Gentse universiteit (de
boekentoren).
't
Was op het einde van een rolling en aan de voet van het standbeeld van Edward
Anseele, dat Tony van pure baldadigheid lag te roepen van "vuile flikken".
Wij van de club stonden het schouwspel te bekijken, in spanning voor wat nog
komen moest. Want de flikken, ze waren werkelijk in de buurt en ze kwamen
dreigend nader. Nog maar enkele meters en ze hadden Tony te pakken en nog lag
hij, en al maar driester, met zijn benen in de lucht te stampen en verwijten te
uiten aan het adres van de vuile flikken. Ze hadden hem zó voor 't grijpen. En
toen sprong Tony recht, hij rende de Lamstraat in en dan als een schicht de
trapjes van de Platteberg naar beneden. De Gentse politie stond perplex. Ze grepen
de eerste de beste enthousiaste supporter bij de kraag en zetten hem op de bon.
Die enthousiasteling was ikzelf, heilaas. Het doet denken aan de smeerkaas-historie
van de kostschool in Oostende. Eens te meer had ik niets mispeuterd en toch
werd ik weer gestraft. Het sterkte mij in de overtuiging dat ik beter af zou zijn
als ik in 't vervolg wél eens wat ging doen Ik
kreeg een proces-verbaal voor nachtlawaai. Het kwam terecht bij de gemeentepolitie
van mijn dorp. Mijn oom, de gemeentesecretaris, onderschepte de "pro
justitia" - gerechtigheid? mijn voeten, ja! - zodat mijn vader niet in
kennis gesteld werd van mijn misdaad. Eén keer, zei oom Richard, kon ik op zijn
"discretie" rekenen, maar geen tweede keer. Dat heb ik goed in mijn
oren geknoopt en ik heb mij later nooit meer door de flikken laten pakken.
Wandel van het Wilsonplein in
de richting van de Vooruit via de Lammerstraat. Na een paar tientallen meters
ziet u aan uw rechterkant de trappen naar de Platteberg. Naar beneden?
Inderdaad. Dit wijst erop dat men in Gent indertijd moeite heeft moeten doen om,
zoals de meeste grote wereldsteden, zeven heuvelen bij elkaar te krijgen om hun
stad op te bouwen: de Blandijnberg, de Sint-Kwintensberg, de Kantienberg, de
Kattenberg, de Kalandenberg, de Hoveniersberg en de Platteberg.
k Voel mij opperbest vandaag. Wat dat voor een 77-jarige ook moge betekenen Telkens als ik zon dag heb, als ik in mijn nopjes ben, met het goede been uit bed ben gestapt, moet ik denken aan de woorden die Rik Van Steenbergen ooit gesproken heeft na een overwinning in de Gentse Zesdagen: Een jonge coureur kan al eens een slechte dag hebben; een oude coureur kan al eens een goede dag hebben. Rik was toen al een eind in de veertig en dus al een héél oude coureur. Die dag was ik aanwezig in t Kuipke en ik heb hem die historische woorden horen zeggen. Hoe zeldzaam moeten de goede dagen dan niet zijn op mijn leeftijd? En jawel, vandaag heb ik er één. En omdat alles altijd een oorzaak heeft: ik heb weer eens mijn portie Gent gehad .
De laatste veertien
dagen al drie keer naar Gent geweest. De eerste keer om de promotie van acht
professoren uit de faculteit geneeskunde bij te wonen. Tot professor emeritus!
En te bedenken dat die gepensioneerde professoren pas in t eerste middelbaar
zaten toen ik het diploma van doctor in de genees-, heel- en verloskunde al op
zak had. Die dag moest ik ook een sweatshirt voor Amy ophalen aan de balie van
het rectoraat. Helaas, ik had mijn
Bancontact-kaart niet bij en betalen met contant geld kon onder geen beding Twee dagen later ben ik dan weer naar Gent
getrokken, mét kaart, want dat shirt was dringend.
En gisteren
was ik dus ten derde male in Gent. De hele stad was in feest, ter gelegenheid
van Iedereen UGent, de viering van het 200-jarig bestaan van de Gentse
universiteit. Mét partner. We waren uitgenodigd door Radio 1, voor een drie uur durende live uitzending, in de grote
zaal van de universitaire bibliotheek. Er waren interviews met een pleiade aan
BVs wat zeg ik? zeker wel twéé pleiaden , er was een live band School is
cool, een mooi en waardevol verrassingspakket voor alle aanwezigen en last but
not least een copieus en gevarieerd ontbijt. Eén van de interviews gold het
rectors-duo Van de Walle-De Paepe. Een sympathiek duo, en dat vinden ze van
zichzelf ook, denk ik. Allebei een en al glimlach. De één al wat sympathieker
dan de andere. De één is dan Van de Walle, Rik Van de Walle. Zeg maar gerust
Rik, ik ben weliswaar rector, maar ik blijf Rik voor iedereen. Zoiets heb ik pro-rector
De Paepe nooit horen zeggen: Zeg maar gerust Anne, ik blijf Anne voor
iedereen. Even een vergelijking tussen dit duo en de rector vóór hen, Paul
Van Cauwenberghe. De pro-pro-rector dus. Van Cauwenberghe lachte maar zelden en
ik weet niet of iedereen "Paul" mocht zeggen. Ik mocht het wel, omdat ik hem
kende, beroepshalve. Maar toen hij, rector zijnde, door onze studentenclub Laetitia
uitgenodigd werd op de cantus ter gelegenheid van de viering van ons
tachtigjarig bestaan, is hij daar met veel enthousiasme op ingegaan. Hij was
toen al heel dicht bij de pensioenleeftijd, maar aan studentikoziteit had hij
niets ingeboet. Tijdens die cantus is mij de eer te beurt gevallen om samen met hem een
ave confrater op te voeren. Eén van mijn aangenaamste herinneringen, één die
ik eeuwig blijf koesteren. Vijf jaar later was er weer een lustrumcantus ter
gelegenheid van het vijfentachtigjarig bestaan van de club. Anne De Paepe die
Paul Van Cauwenberghe had opgevolgd als rector, werd uitgenodigd. Dat ze niet
is opgedaagd verraste niemand en we waren al opgetogen over het feit dat ze onze
uitnodiging had beantwoord. Ze liet zelfs weten waarom ze verstek moest geven en ze
verontschuldigde zich daarenboven ook nog. En komend jaar bestaat Laetitia negentig jaar: weer een lustrum. Wedden dat
Rik niet komt?! Hij is tijdens zijn studentenleven nooit of te nimmer niet één
keer! naar een fuif geweest, heeft hij gisteren eigenmondig verklaard voor
Radio 1. t Zou dus zijn eerste keer zijn. En waarom niét eigenlijk? Maar
laten we realistisch zijn: als Rik, net als Anne, een lieve brief schrijft om
zijn afwezigheid te rechtvaardigen, zullen de Laetitianen al meer dan blij
zijn. Denk ik.
Na de
middag zijn er 327 (of is het 237?)
evenementen. Veel te veel om ze alle mee te maken. We hebben ons bezoek beperkt tot een gebied
waarvan de uiterste punten zijn: in t Zuiden de Boekentoren en in t noorden de
nieuwe stadsbibliotheek De Krook. Vóór
de middag is er nog weinig volk in de stad: ideaal om rustig een foto te nemen
van het Studentenplein in de Sint-Pietersnieuwstraat, alwaar pas na 17 uur het
geweld zal losbarsten, en van de Krook waarvan de deuren pas rond 12 uur
opengaan en waar men na de middag op
de koppen zal kunnen lopen.
Het studentenplein in de ochtend
Op het Miriam Makebaplein (aan de Krook)
De nieuwe indrukwekkende (!) stadsbibliotheek is genoemd naar de oude, sombere, verloederde stadswijk: de Krook, ook wel Waalse Krook genoemd. Deze wijk ligt in een (haakse) bocht van de Schelde (of is het de Leie?). Vele vele jaren geleden meerden hier schepen aan en was er bedrijvigheid op de Krook. Namen van straten die de Krook in het Oosten en in het Westen begrenzen, respectievelijk de Kuiperskaai en de Grote Huidevettershoek verwijzen naar die bedrijvigheid. De Krook is afgeleid van die bocht in de rivier: een knik of een kraak, hetgeen door de meeste Oost-Vlamingen als krok wordt uitgesproken en door de meeste West-Vlamingen als krak, maar in het Gents luidt als krook. De Krook was tot voor kort toegankelijk langs de Grote Huidevettershoek en de Korianderstraat, allebei zijstraten van de Walpoortstraat. Op de hoek van Koriander- en Walpoortstraat ga ik een Blonde Leffe van t vat drinken in het café Marimain. M neemt, zoals gewoonlijk, een koffie. Het café bevindt zich naast de Minardschouwburg, zeer bekend bij de oude Gentenaars vanwege de volkse toneelstukken van Romain Deconinck die er gespeeld werden. Romain zit daar nog steeds aan de ingang van zijn geliefde schouwburg. In brons weliswaar. De patron van het café vertrouwt ons toe dat er in de Minard nog zeer intensief stukken worden gespeeld. De Marimain is echter niet langer het stamcafé van de spelers. Een derde toegangsweg tot de Krook is via de Lammerstraat: de trapjes van de Platteberg. Die trapjes brengen mij mijn eerste en pijnlijk contact met de Gentse flikken in herinnering. Stof voor een nieuw cursiefje in de zeer nabije toekomst. Maar dé toegangsweg tot de Krook is op heden via de Kuiperskaai en de nieuw gebouwde brug. Via die brug bereiken we het Miriam Makebaplein, dat speciaal voor de nieuwe stadsbibliotheek werd aangelegd op de plaats waar een groot deel van de oude stadswijk met de grond werd gelijkgemaakt. Het plein is genoemd naar een Zuid-Afrikaanse zangeres, tevens anti-apartheidsstrijdster, waarvan de naam mij ik moet het tot mijn scha en schande bekennen onbekend was. Op het plein staat een beeld: 4 personen, meer dan levensgroot, die de koppen bij elkaar steken. Van de meest rechtse persoon ontbreekt een arm, maar dat zie je niet op de foto. Dat het zo bedoeld was en dat daar een diepere betekenis aan gegeven wordt? Het zal wel, maar weet je wat ík ervan denk? Dat de arm per ongeluk afgebroken is en dat de breuk moeilijk te herstellen was Het roze huis tussen mij en het beeld is De Zoldervan weleer, maar het is al lang geen café meer. De cafés van vroeger, ze zijn allemaal weg. De cafés van de Kuiperskaai. Gevoelens die mijn hart doen breken.
We zijn een les gaan bijwonen in het UFO-gebouw, in het grootste auditorium van t land. Voor mij was het pure nostalgie naar de lessen van vroeger, waarvan ik er veel te weinig heb bijgewoond. Het was een les van professor Eva Brems, bekend in gans Vlaanderen van haar tongkus met Bart Peeters. Het was een voordracht over internationaal recht, als ik mij niet vergis. Ik heb er alvast niets van begrepen. M evenmin. De rest van het gebouw bulkte van de wetenschap dewelke vaak op een speelse manier werd bijgebracht. Er was ook een band van violisten: drie jongeheren en één jongedame, keurig uitgedost. Ik meen te weten dat er ook lessen werden gegeven door oude professoren, professoren emeriti. Echter géén die ik nog gekend heb. Dié zijn allemaal dood en zo er nog één in leven mocht zijn het les geven zou niet meer lukken. Denk ik.
Vioolkwartet in het UFO
Ons laatste bezoek gold Rozier 44. Exact zestig jaar geleden, dag op dag, op dinsdag 8 oktober 1957, woonde ik in dit gebouw mijn eerste les aan de universiteit bij. Toen werd hier scheikunde en natuurkunde gedoceerd. Nu is het hier allemaal literatuur wat de klok slaat. O jerum jerum jerum Dit immense rechthoekig gebouw, begrensd door vier straten, nl. de Rozier, de Gezusters Lovelingstraat, de Plateaustraat en de Sint-Pietersnieuwstraat, had eertijds het nummer 6, maar het is nog precies hetzelfde gebouw met dezelfde zware ingangsdeur als toentertijd. Hier is ook van alles te doen: tentoonstelling van oude boeken en tijdschriften, in t bijzonder studententijdschriften van een eeuw geleden, interviews met bekende Vlaamse auteurs, filosofen en psychologen bij wie iedere bezoeker terecht kan die met een prangende vraag zit. Is er nog iemand met een vraag? vraagt de hostess die aan de deur van het lokaal staat. Niemand. En dan durf ik het vragen, omdat ik al een tijdje de behoefte voel om te plassen en nog nergens een toilet heb gevonden: waar de W.C. is, alstublieft? Tja, op mijn leeftijd moet een mens al eens wat vaker Hilariteit. En zo eindigt onze Iedereen UGent met een vrolijke noot.
Wat we bijgewoond hebben is een fractie van het aanbod. Het Pand, het stadhuis, de stadshal, de aula, de Emile Braunschool, de filmzaal Paddenhoek, de Vooruit, het technicum, de Plateau, de volkssterrenwacht Armand Pien, de Blandijnberg, de therminal, de campus Tweekerken, de home Canterbury, de campus Ledeganck en de plantentuin, het stadsmuseum STAM, het museum dr. Guislain, de Sint-Pietersabdij, de Sint-Baafskathedraal, het design museum... we hebben het allemaal links laten liggen
Wat ik u
te vertellen heb had ik best ook onder vier ogen kunnen doen of via de
telefoon, maar teneinde beter de gedachten te kunnen ordenen doe ik het liever
langs deze weg. Ik wil het met u hebben over de zwangere man. Onmogelijk of verre-toekomstmuziek?
Geen van beide. De zwangere man behoort nú al tot de mogelijkheden. Dat beweert
niet alleen Petra Desutter, professor gynecologie aan de Gentse universiteit en
wereldautoriteit op het gebied van de reproductieve geneeskunde, maar ook uw
dienaar is al vele jaren die mening toegedaan. Nergens voor nodig, hoor ik u al
zeggen, en misschien hebt ge wel gelijk. Maar misschien laat gij u ook in
bewonderende termen uit over hetgeen waartoe de geneeskunst op de dag van heden
allemaal in staat is. t Is natuurlijk allemaal relatief, mijn beste Firmin.
Amper een week geleden overleefde een gezonde achtenveertigjarige man een
kleine ingreep aan het hart niet in het nochtans meest gerenommeerde
hartziekenhuis van het land. En niet minder dan drie patiënten bleven in die
zelfde week, na een routine-ingreep aan het oog, achter met een totaal blind
oog. In een universitair ziekenhuis! En om in mijn eigen specialiteit te blijven
Hoevele duizenden patiënten zijn na een gehoorsverbeterende operatie niet het
slachtoffer geworden van oorsuizen, al of niet gepaard met volledige doofheid
aan de geopereerde kant? Ik zeg u dit alles om uw gebeurlijke bewondering voor
de geneeskunde een beetje te temperen. Artsen de geneesheren van vroeger
zijn geen goden. Waren ze dat wel, dan was de zwangere man nu wellicht nog
slechts een routine-ingreep. De Griekse mythologie leert ons hoe de oppergod
Zeus met de hulp van de god Hermes, zwanger werd van een kind dat niemand
minder bleek te zijn dan Dionysos, de god van de wijn. Dit verhaal staat te
lezen in mijn boek Uit het schuim van de zee, hoofdstuk 14 De geboorte van Dionysos. Desgewenst wil ik u het boek
wel eens uitlenen, maar ge kunt het ook lenen bij de gemeentelijke bibliotheek.
Hier alvast een uittreksel uit hoofdstuk 14:
Semele was een dochter van koning
Kadmos van Thebe. Niemand minder dan de oppergod Zeus liet zijn oog vallen op deze mooie maagd. Hij benaderde haar in de gedaante van een knappe
jonge man en hij had geslachtelijke omgang met haar. In alle oprechtheid vertelde
hij haar dat hij niemand minder was dan Zeus, in menselijke gedaante. Semele
dacht dat haar geliefde slechts een grapje maakte, maar diep in haar binnenste
knaagde toch de twijfel. Ze vertelde alles aan haar zusters, die het verhaal
belachelijk vonden. Ze zeiden: als hij werkelijk Zeus is, dat hij zich dan eens
vertone in zijn goddelijke gedaante, al is het maar één enkele keer. En toen de
jongeman haar weer benaderde en haar volop zijn liefde betuigde, zwoer hij haar
in een onbezonnen ogenblik, dat hij haar, als bewijs van zijn liefde, alles zou
geven wat zij maar wilde. Zij wenste maar één ding: dat hij zich, al was het
maar één enkele keer, aan haar zou vertonen in zijn goddelijke gedaante, in
zijn schitterend gewaad, met staf en bliksem en al. Zeus was niet weinig
geschrokken door die wens. Hij wist immers dat geen enkele sterveling de
aanblik van de oppergod in zijn ware gedaante kon doorstaan. Hij smeekte haar
een andere wens te doen. Maar Semele bleef vastbesloten en wat Zeus plechtig
beloofd had, daaraan moest hij nu voldoen. Hij deed nog zo zijn best om zijn
geliefde een vreselijk lot te besparen: hij haalde zijn minst schitterende
kleed uit de kast en uit de kist waarin hij zijn bliksems bewaarde, diepte hij
zijn allerkleinste bliksempje op... Alles tevergeefs. Toen Semele de oppergod
in al zijn glorie aanschouwde, vatten haar lijf en leden vuur en smeulend ging zij
ten onder. Zeus realiseerde zich nu dat zij zijn kind droeg. Hij riep zijn
trouwe zoon Hermes ter hulp en gebood hem de ongeboren vrucht via een
keizersnede uit de buik van de moeder te halen. Daarna liet Zeus de foetus bij zichzelf inplanten in het losmazig
weefsel aan de binnenkant van de dij, om hem daar verder te laten groeien.
Toen de tijd van voldragenheid gekomen was, verloste Hermes zijn vader Zeus van
een zoon, Dionysos, die aldus ten tweede male werd geboren.
De door
Hermes toegepaste techniek laat zich raden. De bevruchte baarmoeder werd uit
het dode lichaam van de moeder gehaald en de arteriën en venen van de
baarmoeder werden verbonden met de dijslagader resp. de dijader van de
oppergod. Pas op het ogenblik van de voldragenheid werd de baarmoeder
ingesneden. Een keizersnede in twee tijden dus. Overigens hebben wij kennis van
nog een andere keizersnede die op meesterlijke wijze door Hermes werd
uitgevoerd, en hierbij verwijs ik naar hoofdstuk 47 van mijn hogergenoemd boek.
Alvast een kort uittreksel:
De god Apollo raakte verliefd op
de nimf Koronis en maakte haar zwanger. Desondanks begon Koronis een verhouding
met een sterveling, Ischys genaamd. Apollo werd echter op de hoogte gebracht
van die ontrouw door één van zijn lievelingsvogels, de raaf, die toen nog een
witte vogel was. In blinde woede deed Apollo beroep op zijn zuster Artemis en
gaf haar de opdracht Koronis met haar pijlen te doorboren. Toen de dode Koronis
reeds op de brandstapel lag, waaraan men doden toevertrouwt, zag Apollo het
zinloze van zijn daad in en hij vervloekte nu de raaf, die vanaf dat ogenblik
zwart werd. Apollo realiseerde zich nu ook dat Koronis zíjn kind droeg en hij
ontbood Hermes om hem te helpen het kind alsnog te redden. Hermes paste een
keizersnede toe op het dode lichaam. Het kind was Asklepios, de god van de
geneeskunde.
Maar
keren we terug tot de zwangere man. Het zal wellicht de bedoeling zijn vooraf
een baarmoeder in te planten bij de man en later in een tweede tijd, zoals
dat luidt een in vitro bevruchte eicel in die baarmoeder in te brengen. Wat
de plaats van de baarmoederimplantatie betreft is de dij wellicht een
mogelijkheid, maar uit oogpunt van comfort voor de draagvader lijkt de
buikholte ongetwijfeld te verkiezen. Na negen maanden een keizersnede en t is
zó gepiept. Wist gij overigens waar de naam keizersnede ofte sectio
caesarea vandaan komt? Van Julius Caesar die volgens de legende met een
keizersnede ter wereld zou gekomen zijn.
Gaarne
wil ik mij tot slot ook nog even buigen over uw gezondheidstoestand. Ge hebt
het over spanning, rusteloosheid, overspanning en ge wijt het zelf aan de prangende
onzekerheid over de toekomst van Hein Vanhaezebrouck, ex-trainer van AA Gent,
en van Nicolas Frutos, interim-trainer bij RSC Anderlecht. De grote
verantwoordelijke voor uw klachten blijkt de krant te zijn waarop gij
geabonneerd zijt: de Morgen. Uw krant besteedt inderdaad véél te weinig
aandacht amper twee paginas aan het probleem waardoor gij al te zeer in
het ongewisse blijft. Die onzekerheid, daardoor raakt een mens overspannen. Ga
nu toch eindelijk eens inzien dat ge veel beter af zijt met Het Laatste Nieuws,
dat niet twee, maar reeds ettelijke tientallen paginas heeft gewijd aan wat
iedere Vlaming zo pijnlijk bezighoudt en naar de keel grijpt.
Er gaat geen dag voorbij zonder dat ik Het Laatste Nieuws
lees. Zelden spui ik nog commentaar. Ik maak een uitzondering voor de krant van
heden 21 september 2017. Bij gebrek aan inspiratie voor een beter verhaal om de
herfst in te luiden? Misschien
Pagina 9. In de linker benedenhoek van de pagina staat dat de
48-jarige burgemeester Claude Van Marcke van Anzegem is overleden, ten gevolge
van een kleine ingreep om hartritmestoornissen tegen te gaan. Ik heb de man
goed gekend. Het was een zeer innemende man, lid van onze loopclub, sportief en
fit, advocaat, aan het hoofd van een advocatenkantoor van twaalf man en geliefd
door allen. Dat dit zich heeft voorgedaan in uitgerekend het bekendste en vermaardste
ziekenhuis van het land qua hartchirurgie maakt van dit dramatisch gebeuren
iets heel bijzonders. Naar mijn gevoel althans. Voor HLN goed voor één
vijfentwintigste van een pagina. Te verwaarlozen tegenover de talloze paginas
die de krant reeds besteed heeft aan de vraag of Nicolas Frutos nu definitief
trainer wordt bij Anderlecht. Tja, wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen,
nietwaar
Pagina 11. Discriminatie aan de Vrije Universiteit Brussel.
Discriminatie op grond van geslacht. In de toekomst zal minstens één derde van
de professoren van het vrouwelijk geslacht moeten zijn. Die garantie hebben ze
dus, onze vrouwen. Op grond van hun geslacht. En de mannen? Krijgen die geen
garantie? Foei, VUB: rekening houden met het geslacht bij een benoeming! Bekwaamheid
hoort de enige norm zijn. Met het geslacht van de persoon zou niet méér rekening
moeten gehouden worden dan met bijvoorbeeld de kleur van de ogen. t Zou me
nogal wat moois zijn als de universiteit voor de dag zou komen met
bijvoorbeeld: vijftig procent van de mensen hebben blauwe ogen en daarom moeten
één op de drie professoren van het blauwogige type zijn. Onzin dus.
Pagina 16. Hier staat wel héél slecht nieuws. In Oudenaarde
zijn alle politieke partijen het erover eens dat er een verbod moet komen op
verkiezingsborden op pleinen, straten en voortuinen. Eén uitzondering: de
liberale partij (Open VLD) steunt het voorstel (nog) niet. Ik ben bang dat ook
de liberalen gaan bijdraaien en, erger nog, dat dit kwalijk idee van ene Wim
Merchie (van CDampersantV) heel Vlaanderen gaat besmetten. Dat zou dan het
einde betekenen van één van de zaken die mij in het verleden steeds verlangend
hebben doen uitkijken naar weer eens verkiezingen. Een zwaar nostalgisch gevoel
bekruipt mij. Eén van de drie pijlers - de borden, het stemhokje, het in
spanning wachten op de verkiezingsuitslag -dreigt weggemaaid te worden. Zal ik nu voor de liberalen stemmen? Niet
onmogelijk, als de borden blijven tenminste. Voor de communisten stemmen doe ik
al lang niet meer. Niet omdat het gedachtegoed van die ultralinkse rakkers mij
niet meer kan bekoren, maar omdat de geschiedenis mij geleerd heeft dat het
communisme niet werkt. En dat is een jammerlijke zaak: gelijkheid voor alle
mensen, hoe mooi zou dat niet zijn! En niemand die er tot op heden in geslaagd
om mij met enig argument ervan te overtuigen waarom een bouwvakker mijn vader
was bouwvakker niet evenveel zou mogen verdienen als pakweg een Europees
parlementslid.
Pagina 36. In een ingezonden stukje schrijft ene Marc
Bernard: Er zijn gewoon heel veel mensen
die geen flauw benul hebben van politiek en gaan stemmen omdat ze anders een
boete krijgen. Het zou kunnen, mijn beste Marc, maar ik behoor alleszins
niet tot hen. Niet dat ik benul heb van politiek, maar een boete schrikt mij
niet af. De romantiek van het in de rij staan voor het stemhokje, de sfeer rond
het stemhokje, het stemhokje zelf Dáár doe ik het voor!
Deze zomer
ging de reis naar Texel, Nederlands grootste Waddeneiland. En spreek het daar
alstublieft uit als Tessel en niet als Teksel, anders beschouwen ze u daar als
een analfabeet, net zo analfabeet als zou je Enschede uitspreken als Enschede
en niet als Enschedee, of Deventer als Devénter en niet als Deeventer. Ik heb
een vriend die Willy Deventer heet en die wil geen Deeventer genoemd worden.
Bij onze Engelstalige buren kennen ze er overigens ook wat van: geen leek die
de namen van Worcestershire, Leicestershire, Gloucestershire, en vermoedelijk
nog een aantal shires ook maar bij benadering perfect kan uitspreken. Het is
evenwel niet ongepast te dezer gelegenheid, en in navolging van Alice Nahon, een
keer in t eigen hart te kijken: hoe, denkt ge, plegen de inwoners van
Koningshooikt de onuitspreekbare naam van hun gemeente uit te spreken? Jut!
Maar hemeltje
lief, wat dwalen wij af! Ik wou het dus hebben over mijn reis naar Texel. Amper vierhonderd kilometer ver. Een hele
degradatie als we dat vergelijken met vorig jaar toen ik de Provence heb
afgereisd in de voetsporen van Alphonse Daudet en waarvan u als fanatieke lezer
van mijn blog natuurlijk uitgebreid hebt meegenoten. En toen was ik ook al
zesenzeventig
Texel bereik
je met de veerboot geen kleintje!
vanuit Den Helder. Alle vroegere gemeentes van het eiland, een stuk of
zeven, zijn nu gedegradeerd tot de status van dorpen die gefusioneerd zijn tot
één enkele gemeente: Texel, met als hoofdplaats Den Burg. Daar resideert, naar
mijn vermoeden, de burgemeester, daar zullen de administratieve diensten van
de gemeente Texel zich bevinden alsook de enige middelbare school die het
eiland rijk is. Den Burg is ook de meest centrale plaats van het eiland, een
leuk stadje eigenlijk met mogelijkheden tot vertier die men misschien niet op
zon Waddeneiland zou verwachten. Dat er officieel amper zevenduizend inwoners
zijn, ongeveer de helft van de totale eilandbevolking, wekt ook mijn
verwondering. Hotels bij de vleet. Het toerisme is hier een belangrijke bron
van inkomsten. Wij logeren evenwel zuidelijker in het plaatsje Den Hoorn, niet
ver van t Horntje, het haventje waar we met de veerboot het eiland zijn
binnengevaren. In hotel Huus op Diek. Dat betekent: Huis op de dijk. Ik
denk dat we hier met ons West-Vlaams een heel eind zouden komen. Maar we doen
ons best om met de inheemse bevolking bekakt Nederlands te praten, de taal
die zij geleerd hebben op school. De tweede taal zal hier ongetwijfeld Duits
zijn: alles is hier in twee talen, Nederlands en Duits. Het lijkt wel of we in
Zeeuws-Vlaanderen zijn. In de tweede wereldoorlog werd hier lelijk huis
gehouden. Tussen Den Hoorn en het kustdorp Oudeschild, aan de Zuid-Oostkust,
staat een monument dat herinnert aan een bloedige strijd die zich hier aan t
einde van de tweede wereldoorlog heeft afgespeeld tussen een Georgisch legioen
en de Duitsers. Vijfhonderdvijfenzestig Georgiërs, honderdtwintig Tesselaars en
rond de achthonderd Duitsers lieten hier het leven. Er staat een monument voor
de gesneuvelden. Een jong koppel staat commentaar te geven, in de taal van
Goethe. Iemand van mijn gezelschap die blijkbaar geen hoge pet opheeft van de
Duitsers, zegt halfluid: Ja, Sie haben etwas angerichtet im Krieg. Ze zullen
het wel niet gehoord hebben en daarenboven loopt de zin taalkundig mank, denk
ik. Hebben de Tesselaars alles al lang vergeven of heerst er hier een soort
haat-liefde verhouding?
Oudeschild
heeft alles wat men verwacht van een lieflijk toeristisch vakantiedorp: leuke
huisjes oude stijl, een mooi kerkje, een molen en een jachthaven. Halverwege
tussen Oudeschild en Den Burg is de Hoge Berg. Die moeten we over en daar
zetten we de motor van onze e-bike eventjes in zijn hoogste stand. Dit is wat
Texel gemeen heeft met de Kanarische eilanden: een hoge berg, in t midden. Eén
verschil, deze hoge berg is amper vijftien meter hoog. Zo zie je maar dat alles
relatief is.
De
schapenboerderij die gelegen is aan de rand van de Hoge Berg is een bezoek
overwaard. Wat een weelde! Wat een schapenrassen! Ze hebben hier zelfs Ouessantjes,
dwergschaapjes, zoals mijn eigen Blanche en Brownie. Er zijn heel dure schapen
bij. Ik ben benieuwd naar de kostprijs van de Ouessant-schaapjes. O, die? Die
kosten eigenlijk niets. Dr is weinig vlees aan, geven weinig melk en hun wol
wordt niet gegeerd. Worden gratis meegegeven met de kooplui. En als ik er nu
één zou willen kopen? Voor 15 euro kan ik er stante pede eentje krijgen. Dat
valt mij bitter tegen: mijn teergeliefde gezelschapsdiertjes Blanche en Brownie,
zo goed als niks waard! Hoe durven ze?! Het eerste wat ik doe als ik thuis kom
is hun allebei een heerlijk stukje volkorenbrood geven: ze lusten het zo graag.
Plus een dikke knuffel. Van knuffelen gesproken: in deze boerderij is een
authentieke knuffelhoek. Je kan hier naar hartelust een schattig lief
lammetje knuffelen. Volwassen mannen die de middelbare leeftijd al voorbij
zijn, staan ervoor in de rij. Het bezoek aan de schapenboerderij is
allesbehalve gratis (5 euro) en in acht genomen het groot aantal bezoekers,
lijkt me dit wel een mooie bijverdienste voor het bedrijf. Ach, zegt de bazin,
dat denkt u maar, schapengeld is gauw geteld. Zo zie je maar dat niet alleen
in Vlaanderen de boeren klagen. En gelukkig maar, want er is ook een
spreekwoord dat zegt: als de boeren niet langer klagen zal de wereld vergaan.
Aan de
westkust van het eiland ligt het stranddorp badstadje, zo u wil De Koog.
Dat betekent zoveel als De Polder. Van lopen in het zand heb ik een afkeer en
dat heeft te maken met mijn drie ellendige kostschooljaren in Oostende. Zand
overal, tussen de tenen, in de haren, in de oren: ik mag er niet aan denken. Er
is ook een naaktstrand, maar dat kan mij evenmin bekoren: als ik nog dat mooi
gespierd lichtjes gebrozeerd Adonis-lijf had gehad van een halve eeuw geleden
en als er niet zon koude zeebries woei, dan misschien
Een
fietstocht, langs fraaie fietspaden waarop de Nederlanders zo fier mogen zijn,
van onze residentie Op Diek in den Hoorn, alover Den Burg en de kleinere
dorpjes De Waal en Oosterend tot het meest Noordelijk punt van het eiland,
bedraagt algauw veertig kilometer. Maar ons traject is zo vlak als een biljarttafel
we gaan niet over de Hoge Berg en daarenboven is onze fiets electrisch
aangedreven. Zodus Het meest Noordelijk gelegen dorp van Texel is De
Cocksdorp. Van hieruit vertrekt de veerpont naar Vlieland en er staat een vuurtoren.
Amper een driehonderdtal inwoners telt het dorp. Het is genoemd naar ene meneer
De Cock en de schrijfwijze van s mans naam doet vermoeden dat hij van Vlaamse
afkomst was. Enig opzoekingswerk leert ons dat het een Antwerpenaar betreft,
Nicolas Joseph De Cock. Een gelegenheid om even te grasduinen in de
ontstaansgeschiedenis van ons eiland. Het begon allemaal 847 jaar geleden op
een Allerheiligennacht
Op 1 november
van t jaar 1170 is het allemaal geschied. Vóór die datum bestond het eiland
Texel niet. Althans het was geen eiland, maar een deel van het vasteland. Een
immense vloedgolf, waarbij duizenden mensen omkwamen, de beruchte Allerheiligenvloed van 1170, heeft
ervoor gezorgd dat een Noordelijk stuk van de provincie Noord-Holland werd afgescheiden.
Zo is dus Texel ontstaan. Of toch niet helemaal Ten Noorden van Texel lag nóg een eilandje, Eierland.
Een voortvarende Antwerpenaar is erin geslaagd het eilandje bij Texel te voegen
door inpoldering. Die Antwerpenaar was de al eerder genoemde Nicolas Joseph
De Cock en dat het dorpje in het Noorden
van het eiland naar hem is genoemd komt hem dus zeker toe. En mocht er
enige historische of geografische onjuistheid schuilgaan in mijn verhaal, beste
lezer, dan vraag ik u nederig mij hiervoor te willen verontschuldigen.
Doch laten
wij nu even terugkeren naar Den Hoorn, alwaar wij gehuisvest zijn in het huis
op den dijk. Niet het meest toeristisch dorp, maar voor mij zeker niet de
minst aantrekkelijke plaats op het eiland. Vanwege de Herenstraat, bulkend van
historiek en nostalgie, en vanwege het kerkje annex kerkhof. Voor het kerkje
gebruik ik het verkleinwoord omdat het maar een halve kerk lijkt, althans het
schip van de kerk is maar een half schip. Oordeel zelf maar beste lezer.
Geldgebrek zal naar mijn gevoel aan de basis gelegen hebben. Niettemin vind ik
het een bijzonder aardig ding. En ongetwijfeld velen met mij. En of het nu al
dan niet Rooms is kan mij geen fluit schelen.
Een vakantiereis is, wat mij betreft, niet écht geslaagd zonder een uitgebreid bezoek aan een kerkhof. Ik weet het wel, ik hoor u al denken: senilitas? dementia? Verkeerde diagnose, mijn beste lezer, ik hád dat al, vijftig jaar geleden! Al wil ik toegeven dat het in de loop der jaren mogelijks misschien een heel klein beetje erger is geworden. Hier is wel een héél leuk kerkhof, met niets dan leuke namen van wie ongetwijfeld leuke mensen moeten geweest zijn nomen est omen, toch?
Neeltje Lap ligt hier begraven, samen met haar man Jan Bruin, haar zoon Cornelis en diens echtgenote Engelina Trooster, de troostende engel
Ook vrouwtje Cupido-Hutjes ligt hier begraven, alleen in het gezelschap van haar zoon Jan. Meneertje Cupido ligt er niet bij. Had die zijn pijltjes misschien op een ander verschoten? We hebben er het raden naar.
En Klaas Heerschap dan en Pietertje Hoep. Pietertje heeft haar man tweeëntwintig jaar overleefd; ze was dan ook twaalf jaar jonger. Een raar heerschap die Klaas? En een vrouwtje van lichte zeden met een mannetjesnaam? Nomen est omen? Ik denk dat de Latijnen het voor één keer niet bij het rechte eind hadden. Klaas en Pietertje zullen best een trouw en vroom koppel geweest zijn, met kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen.
Het graf van Simon Zijm en zijn vrouw Martje Lap was al onderwerp van een pictaiku (www.bloggen.be/zerar/archief.php?ID=3011440).. Maar bis repetita placent (en dit komt van Horatius en niet van Cicero zoals mijn buurman Firmin misschien meent te weten). Overigens lijkt Zijm mij een nogal typisch Texelse naam te zijn. Hier lopen ze nogal hoog op met een gewezen ster-voetballer Zijm, die ooit hoge ogen zou gegooid hebben of, zo ge wilt, de pannen van het dak heeft gespeeld. Evenwel: nooit van die dekselse Zijm gehoord. Een Texelse hand is blijkbaar gauw gevuld.
Niet alle grafzerken zijn hier volgens het klassiek model. Soms is het een eenvoudig rotsblok. Neem nu het graf van Margriet Lap (lap! weer een Lap). Wél zo treffend.
Op dezelfde leest geschoeid is het graf van Beer. Het is niet eens twee jaar oud. En wie mag dan die beer wel zijn?
Opvallend: op zowat de helft van de grafstenen komt de naam Lap voor. Het doet mij denken aan de tijd toen wij ikzelf met vrouw en de kinderen in Nederland woonden, in Capelle aan de IJssel, bij Rotterdam. We woonden er amper enkele weken en omdat ik een nieuwe broek nodig had en er in het winkelcentrum van Capelle een mooie grote kleerwinkel was, ging ik daar de broek kopen. De naam van de winkel was Piet Lap. Ik zei dus tegen de jonge winkeljuffrouw: ik wil een broek kopen. Ze werd rood, als de vuurtoren van De Cocksdorp, tot achter de oren, en ze riep een oudere winkeldame ter hulp: ik denk dat mijnheer een pantalon wil kopen. Ja, zoals ik al zei, ik woonde er pas en ik wist toen nog niet dat broek in Holland een heel vies woord is, althans in zekere omstandigheden Piet Lap vond ik overigens een passende naam voor een kleerwinkel, maar ik had nooit gedacht dat Lap een echte persoonsnaam was. Tot nu dus
Meer kom ik te weten tijdens mijn wandeling in de Herenstraat. Op de voorgevel van een huis staat een plaat met als opschrift: Geboorteplaats Cornelis Lap (°1869), oprichter herenkledingzaken te Rotterdam. Omgekomen bij het bombardement op de marinierskazerne op 12-5-1940.
Overigens zijn er in die Herenstraat tientallen huizen met zon mooie plaat op de voorgevel en met al even interessante gegevens over de geschiedenis van het huis en zijn bewoners. Oók in de Herenstraat: hotel Het Spookhuis. Brr Dan maar liever hotel Op Diek.
Tegenover het hotel is een uitermate interessant museum, het Texels instituut ter bevordering van de flessenpost op zee. De entree is vrij. Ook dit is al het onderwerp geweest van een pictaiku (www.bloggen.be/zerar/archief.php?ID=3012598). Er staat ook bij: dagelijks geopend tenzij gesloten
Beweren dat Johan één van Grijslokes beste clubleden was is hem schromelijk tekort doen: hij was DE beste. In zijn jeugd was hij een beloftevolle loper geweest, maar dat was lang voorbij toen DDG boven de doopvont werd gehouden. Hij was toen 37 jaar en meteen is hij op de kar gesprongen, voor nog eens 37 jaar. Tot de laatste snik heeft hij volgehouden. Geen zondagse training wilde hij aan zich laten voorbijgaan, ook niet toen op t einde die twintig meter te voet van zijn auto tot aan zijn tafel in de Kleine Kluis te veel waren voor zijn door ziekte ondermijnd lichaam. Quasi iedere zondagmorgen om 9 uur waren we present voor de looptraining: in de winter alover de Vaamse wegen in t land van Streuvels en van zodra de lente voorgoed in t land kwam op het parcours van de echte Dwars door Grijsloke. Bij het begin van de training ging het er rustig aan toe en er werd gebabbeld, meestal over de natuur om ons heen, maar toen de laatste helling in zicht kwam begon het competitiebeest in ons naar boven te komen en we pijnigden ons lichaam om de ander op de top van de berg de loef af te steken. Ach, als pijn ooit als een genot ervaren werd, dan dit wel.
Na de inspanning komt de cooling down. Onontbeerlijk voor het behoud van een A(nima) S(ana) I(n) C(orpore) S(ano). Johan heeft de cooling down nooit verwaarloosd. In de cantine van de club tot 12 uur en als de afkoeling nog niet helemaal naar wens was verlopen werd die al eens verder gezet in een andere gespecialiseerde instelling in de buurt. Maar altijd met inachtneming van de deadline, door moeder thuis gesteld: één uur. Die cooling down periode was zonder meer de interessantste. Alle registers werden opengetrokken. Op pagina één kwam de eigen conditie aan bod, de forme van de dag, de pijntjes aan knieën en heupen. Op pagina twee kwamen de lopers van de club aan bod, hoe wij hun conditie inschatten en hun mogelijkheden en daarbij ging onze aandacht evenzeer uit naar de vrouwelijke leden van de club. Op pagina drie kwam de politiek, op pagina vier de grote wereldproblemen zoals de milieuvervuiling, het terrorisme, de godsdienst, de hongersnood, de wereldoverbevolking, de oorlogen. Pagina vijf was voorbehouden aan de liefde
Maar er is een tijd van komen en een tijd van inbinden. De laatste jaren stelde ons lichaam zijn veto. Het werd anderhalf uurtje wandelen op zondagmorgen, in plaats van lopen. En dat had zo zijn voordelen. Wandelen is óók sport en tijdens het wandelen kon er al eens wat beter gepraat worden: een inleiding op wat tijdens de après-run aan bod moest komen. Ja, er werd wat afgepraat in de kantine van de Kleine Kluis. Wijze woorden, die de wereld moesten verbeteren. We durfden onszelf wel eens de machos van Grijsloke noemen en we hadden een club in de club willen stichten, met Johan als voorzitter, omdat hij de wijste was. Maar Johan was daarvoor te bescheiden en daardoor is die club er nooit gekomen.
En plots. Hoe lang is t geleden? Niet lang. Als een donderslag bij klaarlichte dag. Johan was ongeneeslijk ziek. Ten dode opgeschreven. Wij waanden ons nog op de pagina van de liefde en we waren al op de pagina van de dood. Tot het echt niet meer ging bleef Johan naar Grijsloke komen. Het wandelen was er niet meer bij. Alleen nog de après-run. Zijn geest bleef onaangetast. Geen klacht liet hij zich ontvallen. Teneinde onze gevoelens te sparen. Tien dagen voor zijn dood zei hij: t is jammer dat ik mijn geliefden moet verlaten . De laatste woorden die ik hem heb horen zeggen. Hij zou niet eerder sterven dan dat de 37e Dwars door Grijsloke achter de rug was
Een mens is een lichaam en een geest. Johans lichaam is dood, maar iedere zondagmorgen zal er in de kantine van de club over hem gepraat worden daar wil ikzelf borg voor staan en als er over iemand gepraat wordt leeft zijn geest voort in de gedachten van de mensen en dan is hij niet echt dood
Onze gedachten en ons medeleven in hun onmetelijk verdriet gaan naar Rosette, zijn lieve echtgenote, naar de drie dochters, de kleinkinderen en alle familieleden die zoveel van Johan hielden als wij van hem.
Vaarwel, Daantje. Wat hadden we je toch gaarne terug in ons midden!...
Mijn nieuwste boek (Uit het schuim van de zee, 2011) behandelt de hele Griekse mythologie in 136 verhalen (408 pag.) en 18 originele tekeningen. Het is nu reeds aan zijn derde druk toe. Het boek is te bestellen via mail (kvansteenbrugge@gmail.com). Betaling na ontvangst (18,95 euro). Bij bestellingen vóór 1 mei dienen geen verzendkosten betaald te worden.