Op het westelijk uiteinde van het vakantiedorpje Plakias in het zuiden van Kreta, regio Rethymnon, vindt je de taverne Tasomanolis.
Bij een trip vanuit Rethimnon zuidwaarts, kun je naast het Arkadi klooster, het Preveli klooster en strand, de fonteinen van Spili, tussendoor even verpozen in Plakias en gaan lunchen bij Tasomanolis.
Je kan deze trip maken langs 2 van de prachtige kloven van Kreta. Plakias is zowel bereikbaar door de grote Kourtaliotiko kloof als door de kleinere Kotsifou kloof. Je kan dus beide kloven doorrijden, eentje op de heenreis en eentje op de terugweg.
Een mooie in typisch Griekse kleuren, galasiano(hemelsblauw) en wit, taverne met een uitgebreide menukaart. Vooral verse vis is de troefkaart van deze taverne. Er staan natuurlijk ook vleesgerechten op het menu. De bediening door Valentina is super, vriendelijk en bereid tot alle uitleg bij de schotels.
Onze lunch bestond uit kolokitakeftedes(courgettekroketjes), tyrokeftedes (kaaskroketjes) en als hoofdschotel het aanbod van de dag : tsipouro(dorade) met tomatensaus en aardappeltjes in de oven. Daarbij een liter huiswijn. Elke schotel was perfect van smaak en bereiding en de dorade is een heerlijke vis. Nadien volgde nog de raki en het dessertje van het huis.
Maar voor ons Belgen is er nog een speciaal aantrekkingspuntje naar deze taverne toe. Ze wordt uitgebaat door de Belgische Lisa, op de bovenstaande foto rechts van ons Greetje. En Lisa is niet zomaar de eerste de beste : zij is namelijk één van de dochters van Paul Michiels, de legendarische zanger van Soulsister. (The way to your heart); Gehuwd met Manolis en twee lieftallige dochters Marilena en Nefeli, runt Lisa haar taverne op een perfecte wijze. Zij heeft dus haar anker blijkbaar op de juiste plaats uitgegooid en wij wensen haar nog veel succes toe met haar taverne.
Bijkomende informatie kan je terugvinden op de website! Zie linkerkolom bij favorieten !
Een unieke belevenis voor diegenen die van de natuur houden, een beetje avonturier zijn, graag plezier maken en die plekjes van Kreta willen zien die je normaal niet bezoekt bij uitstappen op eigen initiatief, wel die moeten mee met Crete Jeep Safari Adventure. Schitterende vergezichten, overweldigende natuur, leuke ambiance met de gidsen, pittoreske dorpjes, schapen, geiten en gieren begroeten je onderweg.
Deze maatschappij heeft in haar programma 3 mogelijke uitstappen : vanuit Chersonissos Lassithi en Mirabello en in Rethimnon de trip naar Plakias.
Lassithi : trip naar het Diktigebergte langs de nieuwe afdamming in Potamies, door olijfgaarden en door het prachtige gebergte van midden Kreta. Zicht op het volledige Lassithi plateau, doorkruisen van het plateau en terugtocht met een schitterend panorama over de noordkust.
Mirabello : deze trip voert je langs Milatos, een verlaten klooster bij Xera Xila in het midden van nomansland en de kruidenvallei naar de kust bij Vlichadia. Mogelijkheid tot zwemmen tijdens de BBQ. Terugtocht door de ongerepte natuur van Noordoost Kreta.
Rethimnon : trip naar het zuiden met uitzichtpunt op de beide zeeën : Egeïsche zee en de Lybische zee, door de Kotsifou kloof naar Plakias. Ook mogelijkheid tot baden tijdens de rustpauze voor de BBQ. Terugtocht langs Argiroupolis.
Deze trips gebeuren deels over asfaltwegen en deels over offroadwegen.
Praktisch :
- Je wordt opgepikt aan je hotel of op de voorziene pickup plaats en naar de verzamelplaats gebracht.
- Daar krijg je de nodige uitleg over wat er te gebeuren staat en vooral de richtlijnen voor het rijden in groep met de jeeps.
- Je wordt verondersteld zelf te rijden. Je zit altijd met 4 personen in een jeep. Je kan het rijden dus ook eventueel overlaten aan je medereiziger.
- Ik wil er extra op wijzen dat deze richtlijnen je een onbezorgde dag bezorgen. Het is dus het enige ogenblik van de dag waarop je even goed moet luisteren naar je gids.
- Tijdens de trip zijn pauzes voorzien : normaal 2 koffiestops en enkele fotostops
- Een BBQ wordt voorzien tijdens uw trip, inbegrepen in de prijs : een mooie kotelet met sla van tomaten en augurken, tzatziki en brood en drank.
- Na de safari wordt je teruggebracht naar je hotel.
De verzamelplaats in Chersonissos. Intussen uitgebouwd met betegelde vloer, bureau, pergola's, overkappingen voor de jeeps.
Wat mee te nemen :
- zonnecrème, zonnebril, pet of hoedje voor de zon, flesje met drank voor onderweg en vooral je goed humeur zodat je kan meeleven met de ambiance onderweg. Ook niet vergeten wat zakgeld mee te nemen voor drankjes bij de koffiestops en eventueel aankoop van de dvd van uw onvergetelijke dag!
In plaats van met woorden een omschrijving te geven, laten we wat foto's van de verschillende trips het verhaal doen!
Een leuke eerste foto : de wippende konijntjes. Vraag om het konijnenbestand niet volledig uit te roeien in het Diktigebergte.
De restanten van de windmolens in Lassithi. Op sommige plaatsen heeft
men deze gerestaureerd met witte zeiltjes en krijg je het beeld van
vroeger opnieuw voor ogen. Rechts onze cameraman Wesley op een windmolen
om de voorbijrijdende groep te filmen.
Zo zag Lassithi er vroeger uit!!
Kreta en kerken : je komt ze overal tegen
Zoals gezegd, ambiance ten top onderweg! Joelen, zingen, lachen.... vakantie!!
Onze vriend Kostas begroet ons langs de weg. Nota: Kostas is de naam die door de gidsen aan alle ezels wordt gegeven!
Daarnaast lekkere varkenskoteletjes op de BBQ
Enkele sfeerbeelden uit Mirabello
Onvermijdelijk, één van de vele iconastaties langs de weg.
Beelden van de Lassithi trip in de buurt van het Romeinse aquaduct. Euhhh, aan stof geen gebrek
Aha, daar zijn ze, onze vrienden de Kretenzische geiten. Let wel dit zijn geen wilde geiten, maar behoren toe aan een "voskos" (herder).
Kretenzische geiten klimmen graag hoog in de toppen van grote struiken en bomen voor de frisse groene blaadjes. Hou ook goed de blauwe hemel in de gaten, kijk regelmatig eens omhoog : de mooie prachtige gieren zweven hoog in de lucht! Geen nood, de gidsen zullen er je wel attent op maken. Fantastisch beeld als er toevallig een dood dier ergens in het gebergte ligt : dan zie je tientallen gieren rondcirkelen op geringe hoogte en een aantal op de grond bij het kadaver. Fantastische vogels! Ook als je op je eentje een trip maakt in het binnenland, kijk dus regelmatig eens omhoog.
Het Diktigebergte op de achtergrond.
Natuurgebied : de panagiakloof (panagia = de heilige maagd maria)
Iets merkwaardigs: een struik, lijkt wel een bonzai : wij noemen hem Bugs Bunny (met wat verbeelding maar je kan er ook een figuur van maken liggend op zijn rug met zijn been omhoog
De Spathi Madaras, hoogste top van het Dikti gebergte met zijn 2148m
Wat beelden uit april 2015! Sneeuw overal aanwezig in het Dikti gebergte! De voet van Dikti ligt op het prachtige plateau van Limnakaros. Vele toeristen en Kretenzers komen tot op dit plateau om van daaruit wandelingen te maken.
Waterreservoir op Lassithi. Op de rechtse foto zie je ook het tweede reservoir.
Afdaling naar Lassithi en ... het leven kabbelt rustig voort in één van de dorpjes op het Lassithi plateau.
Samen met de zoveelste Kostas genieten van een mooi uitzicht op het Lassithiplateau. Even halt houden voor een close up van een andere Kostas!
Hier onze andere vrienden : de "pulloverzwijnen"!!! Schapen versperren de weg, dus langzaam en rustig zonder toeteren en joelen er voorbij rijden, uit respect voor de dieren en de herder.
Ook rechtstaan in de jeeps is geen probleem : uitzicht is mooier en makkelijk om foto's te nemen.
Beelden uit het dorp van de koffiestop in Aski, Lassithi trip. Grote cactus met cactusvijgen en het Turks - Venetiaans hoekje in het dorp. (voor meer foto's zie ook trip Kastelli, Amariano..., dorpen die we ook passeren met de safari of de artikels ivm Argyroupolis voor de Rethimnon safari))
Ook in Aski wacht de safari-mascotte Kostas de kinderen op voor een foto.
In Aski wordt de sirtaki gedanst na het proevertje van een Kretenzer ontbijt : brood met olijfolie en een dorpswandeling, waar door de gidsen een uitleg wordt gegeven over het leven op Kreta, de raki en olijfolie en een antwoord op al uw vragen.
Zie de Kretenzische humor : een kaartje met een taxi nummerplaat op de rug van Kostas.
Gids en cameraman..... tof beroep of niet? Filmen staand op de deur van de jeep!
Links bananenboom in volle bloei, rechts de mooie dracunulus vulgaris, te bewonderen in het voorjaar.
Het kan soms erg druk zijn op de Kretenzische wegen!! En zoals je ziet op de foto rechts, zoeken ook de schapen soms de schaduw op!
BBQ time!!!! Nee! Helemaal niet, wel de safarigidsen die een arm geitje helpen dat zich vastgewurmd heeft in een wortel tegen een helling. Het dier had zijn hoofd tussen de wortel en de wand gewrongen en met de horens geraken ze dan niet meer terug. Blijven die dieren daar zo zitten, komen ze om. Vandaar dat wij altijd stoppen als we dergelijke situaties tegenkomen om de dieren te bevrijden. Je ziet de wortel in het midden van de foto en hoe de geit haar kop verdraaid zit daar de wortel tussen de horens zat. Dit was uitzonderlijk, maar geiten die met hun horens vastzitten in een omheining gebeurt wel vaker.
Links, een nagedachtenis aan een verdronken persoon en rechts een zicht op de baai van Plakias.
Wat foto's van de crazy crew! De safari gidsen.
Bandenwissel in recordtijd: 3 minuten Grillen bij Agia Anna(900m hoogte) in Lassithi.
Onze jeep opgesmukt met een gevonden schedel van een geitekop!
In het voor- en najaar durft het al eens regenen tijdens de safari! Tijd om de jeep af te dekken.
Ook in het voor- en najaar gevolg van de regen. Niet het juiste spoor en vastrijden!
De BBq chef wat koelte toewuiven!
Georgios en Mano(lis), klaar voor hun Kreta-babbel in Aski.
Voor de geinteresseerden : de dvd die gemaakt wordt heeft een duur van ongeveer één uur of iets meer. De film is van hoogwaardige kwaliteit dank zij de professionele camera en de ervaring van de cameraman. Op deze film staan ook foto's onderweg genomen, camera heeft dubbele functie : filmen en foto's en slowmotionfunctie. Op de film wordt 's avonds muziek gemonteerd en speciale effecten toegevoegd die de beeldwisseling fantastisch maken. Wordt binnen de 2 dagen afgeleverd in uw hotel of voor diegenen die de dag erna vertrekken, wordt het adres genoteerd en per post nagezonden. Een mooie souvenir van een fantastische dag!
Een mooi trip is een dagje naar Spinalonga. Maar op weg naar Spinalonga kun je even halt houden bij het klooster van Selinari. Een mooie rustpauze met een prachtig uitzicht op de kloof van Selinari. Kijk ook even rond, een paar honderd meter voorbij de kloof tegen de bergwand, waar een klein kerkje staat : daar is een rustplaats van de vale en de lammergieren. Met wat geluk kun je daar deze mooie roofvogels zien rondvliegen of zitten ze te rusten op de richels. De plaatsen zijn dikwijls goed te herkennen aan de witte smurrie(vogelpoep), die op de rotsen hangen.
De grootsten hebben een vleugelwijdte tot 280 cm en zijn van kop tot staart tot 110cm groot! Ook het klooster is de moeite om even in rond te kuieren. In het klooster bevindt zich een mooi kerkje met prachtige fresco's.
Daarna kun je je weg vervolgen naar Spinalonga. Spinalonga is te bereiken met de boot vanuit Agios Nikolaos, Elounda of Plaka. De langste en duurste boottocht is deze vanuit Agios Nikolaos. Vanuit Elounda duurt de tocht een 30tal minuten en vanuit Plaka, een klein vissersdorpje tegenover het eiland 10 minuutjes. Onze voorkeur gaat naar Elounda. Een mooie plaats, voldoende ruime parkings. Aan het einde van de haven is een parking, waar je altijd plaats vindt als de andere plaatsen in de haven bezet zijn. Agios Nikolaos bevalt ons niet als stad. Moeilijk parking te vinden, als voornaamste aantrekkingspunt is er het kleine Voulismenismeertje in de stad, dat in verbinding staat met de zee. In Elounda is het aangenaam toeven: leuke winkeltjes, terrasjes en restaurantjes. Voor Elounda sla je links af bij de verkeerslichten bij het binnenrijden van Agios Nikolaos. Staat trouwens aangegeven op de wegwijzers. Nog even een bijkomende tip : ga je aan deze lichten rechts dan kun je naar het authetieke bergdorpje Kritsa. Leuke tavernes, winkeltjes met handwerk zoals in Fodele, tafelkleden, macramé handtasjes enzovoorts. Voor Kritsa bevindt zich de kerk van PanagiaKera met eeuwenoude fresco's.
De restaurantjes in Elounda bevinden zich achter het gebouw links op de eerste foto. Ook de boten voor Spinalonga liggen daar aangemeerd en bij de parking aan de andere zijde van de haven. Op de tweede foto zie je de vredesduiven. Een standbeeld op het pleintje bij de haven. Wat voor lekkers je kunt vinden zie je op de andere foto!!
Tussen Agios Nikolaos en Elounda bevindt zich het Marbella of Saint -Tropez van Kreta. Althans wat de hotels betreft. Aan de baai van Mirabello ("mooi uitzicht", komt van de Venetianen) liggen de duurste hotels van Kreta. Tal van beroemdheden uit de politiek, muziek en filmwereld brengen hier hun vakantie door. Geniet ook van het uitzicht van de baai van Mirabello!
Ook niet vergeten dat in Elounda de tv-serie "Wie betaalt de Veerman" werd opgenomen. Het restaurant uit de serie ligt aan het einde van het straatje met de restaurants aan de haven. Foto's van de opnames staan(stonden) buiten aan de ingang.
Wij namen de boot "Agia Barbara" met kapitein Manolis, om naar Spinalonga te gaan. Bootticket is 10 en toegang tot Spinalonga 2.
Spinalonga ("de lange den" in het Italiaans) is bekend als het melaatseneiland. Toch heeft het eiland een lange historische geschiedenis. De oorspronkelijke Griekse benaming was Stin Elounda. In het jaar 824 toen de Arabieren Kreta binnenvielen werd het een toevluchtsoord voor de Christenen. Tijdens de Ventiaanse bezetting van 1204 tot 1669 werd in 1538 een fort gebouwd om de haven van Elounda te beschermen tegen de aanvallen van de Turken. Toen de Turken in 1669 het eiland in handen kregen duurde het nog tot 1715 vooraleer ze Spinalonga in bezit kregen. De Turken bouwden er een klein dorp en maakten van het fort een gevangenis. Toen er in 1903 een Franse marinebasis werd gevestigd op het eiland en de Griekse regering de opdracht gaf dat alle Turken moesten vertrekken van Kreta, zochten vele Turken hun toevlucht op het eiland onder bescherming van de Fransen. Omwille van het feit dat lepra in die tijd op Kreta heerste en de leprozen overal over het eiland verspreid leefden, afgezonderd van de anderen, besloot de regering het eiland toe te kennen aan de lepralijders. Hierdoor vluchtten de Turken van het eiland uit angst besmet te worden. Toen in 1946 het geneesmiddel, dapsone, tegen lepra werd uitgevonden duurde het nog tot 1950 vooraleer het op Spinalonga werd gebruikt.Vele mensen genazen en keerden gezond terug naar Kreta. Over het aantal mensen die gestorven zijn aan lepra heeft men geen gegevens. Wel is bekend dat de bewoners van het eiland, ondanks een vergoeding betaald door de staat, in ondankbare omstandigheden moesten leven op Spinalonga, zonder de noodzakelijke voorzieningen. Handelaars die voeding aanbrachten verkochten die niet altijd kwaliteitsvolle waren tegen woekerprijzen. Het eiland zag er in die periode niet uit zoals het er nu is. De Griekse regering heeft huizen bij gebouwd na 1950 om het armtierige van het lepradorp een beetje te verdoezelen.
Je krijgt een uur de tijd om rond te wandelen op het eiland. In feite zou je gerust een half uur, tot een uur meer tijd mogen krijgen om het eiland te bezoeken. Het is wel mogelijk langer op het eiland te verblijven en met een andere boot met uw ticket terug te keren. Neem wel drinken mee bij uw vertrek uit Elounda, want de drankenkiosk op Spinalonga is gesloten!!(toen wij er waren!) In het gerestaureerde dorp kun je in verschillende huizen binnengaan en bezittingen en medische uitrusting bekijken. Ook hangen overal kaders met een uitleg over de geschiedenis van het eiland en het leven van de melaatsen. Als je dit allemaal rustig wil bekijken en dan nog een rustige wandeling wil maken rond het eiland heb je meer tijd nodig dan dat ene uur.
Op onze terugreis naar Elounda, sprak de kapitein van onze boot over de oorspronkelijke naam van Elounda. Dat zou Olous zijn. Olous is een verzonken Minoïsche stad, gelegen naast Elounda en waar duikers een kijkje kunnen nemen bij de onderwater ruïnes. Hij ging een ommetje maken en over de ruïnes varen. Je ziet inderdaad omtrekken van muren onder het wateroppervlak. Op onderstaande foto's zie je de plek waar Olous was. Ook hier zou de vulkaanuitbarsting van Santorini en de bijhorende tsunami oorzaak zijn van het feit dat de stad onder water verdween. Later werd op dezelfde plaats het dorp Oloundo gebouwd, maar dat werd vernietigd door een grote aardbeving 500VC. De brug links op de foto verbindt het huidige Elounda met het (schier)eiland Spinalonga. Het eiland met het fort noemt in feite Kalidoni. Volgens bepaalde bronnen zou ook het eiland deel uitgemaakt hebben van het eigenlijke Spinalonga, maar de Turken zouden de verbinding met het vasteland verbroken hebben door deze op te blazen met dynamiet, zodat de gevangenen niet konden vluchten.
De baai van Mirabello werd ook gebruikt door de Engelsen als aanlegplaats voor bevoorrading van hun watervliegtuigen op weg naar Egypte.
Indien je na de tocht naar Spinalonga een restaurantje zoekt en je vindt je gading niet in Elounda, kan je nog altijd een vijftal kilometer verder naar Plaka. Een klein, toeristisch, vissersdorpje met enkele restaurantjes, waar natuurlijk veel vis op het menu staat.
Geef mij maar de Griekse wijnen! bye bye Franse wijnen!
Gisteren met vrienden op bezoek geweest bij Douloufakis winery. Dit kleine familiebedrijf bevindt zich op een twintigtal kilometers van Heraklion, in het dorp Dafnes. Deze regio is een van de voornaamste regio's op Kreta voor de wijnbouw. Men vindt over gans Kreta wijngebieden, maar de streek van Skalani, over Dafnes tot Peza is het grootste wijngebied van Kreta.
Interessant boekje, spijtig alleen in het Grieks meegekregen over het wijngebied Heraklion met alle wijnhuizen uit de streek. In Skalani is er een wijngaard van één van de grote namen : Boutari. De Kretenzische wijnen van Boutari zijn onder andere de Kritikos en de Fantaxometocho voor de witte wijn en de Skalani voor de rode wijn.
Douloufakis is een familiebedrijf, waar de zoon Nikos na zijn studies oenologie in Piemonte, Italië, het bedrijf heeft overgenomen en geinvesteerd in materiaal en kwaliteit. Al het nieuwe materiaal is gemonteerd in de kleine gebouwen van het oorspronkelijke bedrijf. Vandaag worden er 15 soorten verbouwd, beseffend dat de uitdaging van het wijn maken is het proberen van verschillende variëteiten, technieken en innovatie. Met 300 000 liter per jaar een hele uitdaging.
We werden hartelijk ontvang door Nikos vrouw Katerina en medewerkster Maria. Na een korte rondeiding met bijhorende uitleg en het bezoek aan de bottelruimte waar de flessen worden gevuld en van etiketten voorzien in een moderne apparatuur, waar ze terecht trots op zijn, werden we naar de gezellige degustatieruimte gebracht.
De opslagruimte keurig achter glas en de door Douloufakis geproduceerde wijnen, met bijhorende diploma's en behaalde prijzen op wijnbeurzen.
De Syrah wijnen van 2003 tot 2009. De behaalde gouden en zilveren medailles kun je zien op de rechterzijde van de flessen.
De Aspros Lagos(witte haas) rood : druif is de Cabernet Sauvignon. Gouden medaille in Brussel 2009.
De wijnproevers : van links naar rechts: Greetje, Paul, Theo en Peter.
De gedegusteerde wijnen van links naar rechts. Gedugusteerd van wit over rosé naar rood en dessertwijn.
Enotrio rosé : 60% Kotsifali en 40% Syrah. Een verrassend frisse fruitige rosé.
Helios : Een dessertwijn : druif is de Liatiko; niet overmatig zoet, heerlijk dessertwijntje
Dafnios wit : druif is Vidiano. Frisse wijn, goed geschikt voor vis en schaaldieren en op een terrasje.
Syrah (Alargo): kwaliteitswijn! gerijpt in eiken en acacia vaten
Dafnios rood : druif is de Liatiko. Een dagdagelijkse zeer degelijke wijn.
Aspros Lagosrood : 12 maanden eik en acacia vaten - Wijn met een "full body" zoals Peter het zo mooi zei. Druif is de Cabernet Sauvignon
Aspros Lagos wit : een op eik gerijpte witte wijn van de Vidiano druif. Een aanrader.
Femina : druif is de Malvasia. Droge witte wijn met fruitige afdronk. Goed voor op een terrasje met wat kaas of knabbels.
Enotria rood : druif is Kotsifali, Syrah en Liatiko. Een lichte rode wijn die niet direct bij een maaltijd moet worden gedronken, maar ook op een zomers terrasje kan geserveerd worden.
Tenslotte nog vermelden dat ook de Sangiovese deel uitmaakt van de door Douloufakis geteelde druiven. Hun eigen wijngaarden liggen in de omgeving van Dafnes en er worden druiven geleverd door andere telers uit de regio.
Als we dan de betaalde prijzen bekijken, dan liggen de Griekse wijnen in verhouding prijs/kwaliteit zeer goed in de markt!
Met een uitgebreid assortiment zijn we allen gelukkig terug naar huis gereden. Onze voorraad wijn is weer voor een tijdje aangevuld.
Een plaats die in de zomermaanden druk bezocht wordt door zowel Kretenzers als toeristen is Argyroupolis. Argyroupolis ligt op een 30tal kilometers van Rethymnon, richting Chania. De grote baan verlaten bij de afslag naar Episkopi. Argyroupolis heeft een heel lange geschiedenis en het bestaan dateert van in de Dorische periode. Volgens de legende zou Agamemnon, de grote held van Troje, de stad opgericht hebben. Na de Doriërs werd Lappa, de oude benaming voor de stad, verwoest en heropgebouwd door de Romeinen. Na een bloeiperiode werd Lappa vernield door de Saracenen en later door de Turken weder opgebouwd en Gaidoropolis(ezelsstad) genoemd. Later werd de naam gewijzigd in Aryroupolis(zilverstad). Argyroupolis heeft heel wat te tonen en mogelijkheden voor een bezoek. Let wel op: de stad is in twee delen gesplitst: het oude Lappa, boven op de heuvel en het onderste gedeelte met de watervallen. De bezienswaardigheden uit de oudheid liggen ook verspreid over beide stadsgedeelten en in de omgeving. Argyroupolis is ook een oase in de hete zomermaanden, door de begroeiing en het constant doorstromen van helder, fris bronwater door de benedenstad. De meeste taverna's zijn ook in het onderste stadsgedeelte. Zo heb je de taverna palio milos "le vieux moulin", de oude molen. Een deel van onze foto's zijn daar gemaakt. Op het domein van deze taverna vindt je heel wat restanten, ruïnes, van een Romeins badhuis, een watermolen en achter de parking een Byzantijns kerkje. Let wel op onze foto staat het kerkje nog in zijn oorspronkelijke staat. Nu heeft men onbegrijpelijker wijze dit kerkje gerestaureerd en is het een gedrocht geworden dat al zijn authenticiteit heeft verloren!
Je moet alleszins je voeten onder tafel schuiven in de taverna De Oude Molen (Palio Milo). Typische Kretenzische keuken, grote porties en zeer goed van prijs. Een aanrader!
Links een bord antichristo lamsvlees en rechts een brizola of varkenskotelet (2 stuks!)
Links katzika krassato(geit in wijnsaus) en rechts een bord pilafi(huwelijksrijst)
Je kan het domein van de Oude Molen verlaten, langs de achterzijde, de parking en door de rivier rijden. Daar kan je dan richting van het meer van Kournas rijden, het enige zoetwatermeer op Kreta en passeer je onderweg nog een heel oud kerkje en voor de aandachtigen onder jullie nog een Romeinse grafkelder op uw linkerkant in de rotswand.
Buiten de stad kan je de oude Romeinse begraafplaats bezoeken met de meer dan duizend jaar oude plataan. Je moet de oude heirbaan volgen naar beneden en komt eerst bij het kerkje van de 5 maagden : Thekla, Marianna, Ethane, Martha en Mary. Volgens de legende werden deze vijf maagden uitgekozen door een Turkse Pascha om deel uit te maken van zijn harem. Zij weigerden en hadden zich op de begraafplaats verborgen. Toen ze door de pascha werden gevonden werden ze als straf gemarteld en opgehangen aan de grote plataan op de begraafplaats.
Boven het kerkje van de 5 maagden en de oude plataan;
Onder de grafkelders van de Romeinen.
Zie ook bijgevoegde link!!
In de buurt van Argyroupolis kunnen ook wandelingen gemaakt worden naar de bronnen van een rivier en langs oudheden. Als je in de buurt van de begraafplaats rondkijkt zie je op de tegenoverliggende helling ook nog tal van restanten van Romeinse bouwwerken. Op de weg van het bovenste stadsgedeelte naar het onderste, kom je in een bocht voorbij het gedenkteken van de 5 helden uit de Turkse oorlog en zie je rechts van de weg tegen de helling een Romeinse poort.
Op bovenstaande foto zie je de toegang tot het oude Lappa. Je kan de wagen parkeren op de kleine plaats en te voet door het straatje wandelen onder de poort. Vooral goed rondkijken : inscripties boven de deuren van 400 jaar voor Christus, een door bloemen overwoekerde ruine boven de huizen uitstekend en op het einde moet je de moeite doen even rechts naar beneden te wandelen. Dan kom je aan een klein kerkje en de toegansdrempel is een kindersarcofaag. Kijk je daar links naar beneden staat er een mooie Romeinse zuil. Wandel je voor de poort van lappa links naar beneden, ga je door het oude stadsgedeelte, daarna moet je wel weer terug omhoog komen!!! In het winkeltje onder de poort Lappa Avocado, kun je een wandelplan bekomen voor Lappa. Vroeger mochten wij met de safari-jeeps door Lappa, door onenigheid met sommige handelaars doen we het nu niet meer.
Het "Theater van de velden" hebben we gisteravond nog maar eens bezocht met een aantal vrienden. Wij krijgen dikwijls de opmerking van onze Kretenzische vrienden : jullie weten meer over Kreta en kennen meer restaurants dan wij.... Deze zaak hebben wij ook leren kennen door een Belg die hier al jaren woont. Het is een unicum, zeker voor de regio en misschien wel voor gans Kreta. De 2 zaken van eigenaar Ioannis bevinden zich in het dorpje Kyparissi. Een tocht van ongeveer 40 minuten met de wagen vanuit Amoudara. In de zomer is het eigenlijke restaurant gesloten van april tot eind september en worden optredens georganiseerd in "Het theater van de velden" : een zelfgebouwd amfitheater waar reglmatig hoofdzakelijk Griekse artiesten optreden met folkloristische muziek. Er is dan de mogelijkheid om een kleinigheid te eten van de bbq . We zijn zelf nog niet daar geweest in de zomer, want wat ons het meest begeesterd is zijn "winterrestaurant". Voor weekends is zelfs reservatie nodig. De bezoekers komen uit alle lage van de bevolking : studenten tot notabelen, alle vinden de weg naar dit authentieke restaurant. Zo ook gisteren : we kwamen aan in het dorp parkeerden onze wagen en liepen door de smalle straatjes naar het restaurant toe. Al babbelend kwamen we bij de ingang en ik zei tot onze vrienden: voila, aub ga maar binnen! Men keek mij aan en verwonderd kwam de vraag : hier, deze deur??? Inderdaad je merkt niet dat je bij een restaurant staat. Geen enkele aanduiding, een zeer, zeer oud gebouw en en kleine houten deur die openstond. Je komt binnen en voelt direct de gloed van de houtkachel, want je passeert direct door de keuken! Een aarden vloer, donkere ruimte en forse Ioannis met zijn geweldige baard die je hartelijk begroet. Dan kom je in het restaurant terecht, donker, enkel kaarsen op de tafels verlichten de ruimte. Recht voor je valt je oog onmiddellijk op de 12 tonnen gevuld met wijn. Wijn geproduceerd door de familie. Op elk wijnvat staat geschreven van wie de wijn is en welke wijn er in het vat zit : kokkino pappous = rode wijn van grootvader; lefko Maria = witte wijn van Maria en dit op elk wijnvat. Intussen zijn je ogen gewend aan de duisternis en krijg je dat overweldigend gevoel van : dit wordt een apart, romantisch, gezellig avondje!! Dat oeroude gebouw, onveranderd, kaarslicht, brengt een enorm, ongekende sfeer met zich mee, je zou het als een therapie kunnen beschouwen om eens echt compleet te relaxen. Je zoekt jezelf een tafel uit in één van de twee ruimtes in het restaurant en onmiddellijk worden er lege wijnglazen en een lege karaf van 1 liter op tafel geplaatst. Opletten de enige dranken die worden geserveerd zijn wijn en water rechtstreeks uit de eigen bron. Geen frisdranken, geen bier! Waarom : men gaat in dit restaurant er trots op dat alles wat op tafel komt eigen producten zijn. Zo, de volgend stap is dat je met je glas naar de wijnvaten stapt en gaat proeven tot je de wijn vindt die je best smaakt. Dan vul je zelf de karaf en intussen staan er al wat gerechten op tafel. Het is ook zo : men eet wat de pot schaft, geen menukaart. Gisteren bijvoorbeeld hadden we panzaria(rode biet, koud in olie en azijn), tzatziki (de yoghurt met look en komkommer), fava ( de bonenpuree) chorta (een bordje veldgroente, die je overal, langs de weg, op braakliggend land kunt vinden) en een bordje met graviera(kaas) en een mandje lekker zelf gebakken brood. Na een tijdje bracht men voor ieder van ons een bordje overheerlijke chamopilafi (huwelijksrijst, de rijst gekookt in het vocht waarin het geitevlees wordt gekookt) en een schotel katzika (geitevlees). Daarna volgde een frisse groene sla en een bord met arni (schapevlees gegrild). Intussen werden bordjes met fritten op tafel geplaatst. Indien men meer lust, geen probleem, gewoon bijvragen wat je graag hebt. Na het eten komt natuurlijk de raki op tafel met fruit en heerlijk gebak. De tijd ook voor Giorgos, neef van de eigenaar, om bij ons te komen zitten en mee te keuvelen en lachen. Hij kent ons natuurlijk al heel goed en we maken er altijd een gezellige boel van. Het toffe is dat soms gezelschappen, vooral in de weekends, van jongeren, studenten, komen en die hebben dan dikwijls een gitaar of bouzouki bij en dan is het ambiance ten top : iedereen zingt mee en wordt één grote familie Zeker als dan ook nog Ioannis de eigenaar er zich gaat bijzetten en zijn talenten ten toon spreidt met echte Kretenzische liederen. In de vroege uurtjes proberen we dan veilig naar huis te rijden. Wat kost nu een avondje Kyparissi? Wel tot vorig jaar betaalden wij 18 per persoon, vanaf dit jaar.... slechts 15 per persoon.
Een aanrader dus voor iedereen die wil overwinteren op Kreta! Ik wil altijd wel uw gids zijn, een avondje Kyparissi mag je nooit afslaan. Hier vindt je het echte Kreta terug, het Kreta beschreven door Kazantzakis, het oeroude, authentieke, gezellige, rustige Kreta!! Het Kreta zonder crisis, zonder zorgen, Kreta waarvoor het staat : genieten van het leven, samen zijn met vrienden, gezelligheid van de "parea"(gezelschap)! Hier past ook weer de slagzin : waarom doen we het, wel hiervoor doen we het!!!
Welkom in Fodele, het citrusdorpje op een 25 km van Heraklion, gelegen langs de hoofdweg naar Rethimnon. Fodele is bekend om zijn sappige appelsienen en citroenen (oogsttijd in de winter!) en als geboortedorp van de schilder El Greco. (zie ons bericht bekende Kretenzers)
Weer zo'n typisch dorpje waar je enkele uren van je tijd kunt spenderen. In de hoofdstraat van het dorp vindt je een hele rij toeristenshops met tafelkleden, macramé, en andere aanverwanten zaken en al of niet handwerk.
De rechtse winkel is deze van Kristalli en Michalis, onze vrienden sinds jaren. De winkel noemt "The Old Olive Press" en is het laatste winkeltje voor het dorpspleintje bij de oude plataan. Je mag er gerust eens binnenlopen met de groeten van Paul en Margaretha uit Amoudara. Binnen in de winkel staan 2 heel oude olijfpersen.
Hieronder dorpsbewoonster bezig met haar handwerk in macramé en rechts de oude plataan. In het dorp zijn ook enkele goede taverna's : El greco bij de plataan en Jasemi(Jasmijn) bij de brug.
En het leven kabbelde voort! De rust in het dorpje wordt enkel verstoord door voorbijrijdende dorpelingen in hun pick-ups. Er loopt een riviertje door het dorp en de eenden kwaken er soms lustig op los en wandelen door het straatbeeld.
Op het dorpspleintje staat een standbeeld van El Greco. Van daaruit kan je een wandeling maken via een klein bruggetje over het riviertje en als je het pad volgt kom je uit op een weg boven het dorp. Zo kun je terug naar het dorp wandelen en kom je voorbij de kerk van het dorp.
Het riviertje van Fodele, de wandelweg en een schildpadje
Op het einde van de wandelweg, blijft de tijd even stilstaan in 1915 zoals de inscriptie boven de deur van het kleine gebouw aangeeft. Het is een kefalovrysia of wasplaats. Het water werd via stenen kanalen van de rivier gekanaliseerd naar de wasbekkens in het gebouw. De vrouwen uit het dorp kwamen hier naar toe om hun kleren te wassen. Beelden uit lang vervlogen tijden duiken hier op, beelden die we nu nog enkel in films zien.
Je kan van daar terugkeren naar het dorp of doorwandelen, ongeveer 1,5 km naar het mooie Byzantijnse kerkje en het geboortehuis, museum, van El Greco.
Let binnen in het kerkje op de verminking van de fresco's!!! De Turken hebben uit angst voor de heiligen, geschilderd op de muren, de ogen uitgestoken zodat de heiligen hun niet zouden kunnen zien!
Nog een laatste trip in het Westen van Kreta. We gaan naar het Akrotiri schiereiland boven Chania en Soudabaai. Het is een trip voor wandelaars, we gaan naar de mooie Katoliko kloof, op het uiterste noordelijk puntje van Akrotiri.
De wandeling :
Voor geoefende wandelaars :
Tijd : afdaling 30' tot aan het klooster, daarna 30' tot aan het strand. terugtocht : 40' vertrekkend van het klooster Dit zijn tijden zonder rust/foto pauzes.
moeilijkheidsgraad: er is een pad dat grotendeels redelijk goed begaanbaar is over verharde stenen bodem en gedeeltelijk trappen tot aan het klooster. Zoals hierboven vermeld de heenweg daalt over de volledige lengte en een groot gedeelte redelijk steil.
Voor niet geoefende wandelaars (voor dergelijke tochten), zoals ik en mijn echtgenote, mag je bij de tijd wel wat minuten bijtellen : wij daalden af in 40' en de terugtocht was een goede 50' met enkele rustpauzes.
Vergeet niet op deze tocht voldoende drank mee te nemen en eventueel bescherming tegen de zon (hoedje, pet en zonnecreme). Het kan in de kloof in volle zomer verstikkend heet zijn!
Op deze trip kun je, bij tijdig vertrek ook het kerkhof van de geallieerden uit WO II bezoeken in Soudabaai, zoals eerder al gemeld in betrokken bericht.
Het loont de moeite om de grafstenen van naderbij te bekijken. Deze zijn werkelijk heel decoratief uitgewerkt.
Daarna gaat de tocht naar het Noorden, langs de luchthaven van Chania en langs het klooster Gouvernetou. Van aan dit klooster is het nog een kleien afstand tot het hedendaagse klooster van Katoliko. hier moet je de wagen achterlaten en loop je door een poort de tuin in naar het klooster. Je moet het klooster voorbijlopen, een kleine heuvel op en daar begint de Katoliko kloof.
De ruige natuur en een mooi uitzicht begeleiden je van in het begin. Stilte, soms onderbroken door kwetterende vogels, een geitebel of het geblaat van geiten zijn de enige geluiden onderweg. Soms zweeft een majestueuze gier door de helblauwe hemel. Na ongeveer 20' minuten kom je bij de grot van de kluizenaar.
In deze grot, waar je kan binnengaan leeft "de mythe van de beer". Talrijke stalagtieten en stalagmieten geven deze grot een verhaal. Eén van de kalkrotsen bij de bron heeft met wat verbeelding de vorm van een beer, opgericht op zijn achterste poten. Hij zou de toegang tot het klooster beschermen.
Een rustpauze inlassen kan verkwikkend zijn. Even genieten van de prachtige natuur, een goede slok drank en daarna moedig verder. Op de rechtse foto heb je al een idee van hoe steil de weg is. En dit was niet het steilste gedeelte!
Wanneer je dit beeld ziet, ben je bijna bij het verlaten klooster. Gans beneden is de plaats op het strand waar je eventueel van bij het klooster nog naar toe kunt.Ongeveer een halfuur extra. Daar waar je de witte branding waarneemt, midden op de foto.
Links het eerste beeld dat je te zien krijgt van Katoliko! Op dat ogenblik wacht nog een afdaling over meer dan 200 stenen trappen en dan sta je voor de ingang. Een mysterieuze, mystieke stilte overvalt je, bewondering hoe men daar alles destijds heeft gebouwd, zo ver van de bewoonde wereld. Even stilstaan bij het feit : hoe heeft men destijds hier alles naar toe gebracht : voedsel, drank, materialen.... Is het de tocht door de kloof, de prachtige natuur, je voelt een aparte sfeer daar beneden bij het verlaten klooster. De legende wil dat er 's nachts geesten ronddwalen van de monikken, maar zolang zijn wij niet gebleven. Het is er een tijdje verwijlen, de geest rust geven, genieten van de omgeving en foto's maken. Momenten van stilte, praten over de schoonheid van de omgeving en gewoon even stilstaan bij het verleden. Geniet even mee : leef je in in de sfeer en kijk even naar bijgaande foto's!
Foto rechts : een boom is midden in deze woning gegroeid!
Iemand die blijkbaar ook onder de invloed kwam van de speciale mystieke sfeer op deze plaats, heeft een schitterende tekening van de Panagia(Maria) aangebracht op één van de muren van het gebouw, de cellen van de monikken. (zie foto onder de foto met de klok); rechts een olielampje in een nis naast één van de booggewelven.
Na ons verblijf, terug naar de realiteit met een zicht op de steile trap, begin van de weg terug naar de wereld.
Een plant die je veel ziet op deze tocht is de "zee-ajuin". Heeft een uitwerking zoals netels bij aanraking en wordt aanzien als giftig. Bij gebruik werkt hij het braken op. Werd in de oudheid gebruikt in kleine hoeveelheden bij ademhalingsproblemen om te ontslijmen.
Op de weg tussen Rethimnon en Chania ligt het dorpje Vrisses. Bij een trip in deze omgeving een aangenaam dorpje om even te verpozen in één van de taverna's voor een goedkope verfrissing of een lunch in één van de restaurantjes. De drankjes in de locale café's zijn goedkoop vergeleken met de toeristische regio's. Ook de restaurants zijn goed van prijs en kwaliteit. Men kan er even rondkuieren en in het dorpscentrum zijn er enkele plekjes waar men mooie foto's kan maken.
Heb je tijd om van Vrisses uit nog even verder landinwaarts te rijden, kan je lekker gaan eten in het dorpje Nipos. Er is daar een typisch Kretenzisch restaurant met een goede keuken. In de menukaart kan je het mysterieuze verhaal lezen over het ontstaan van dit bergdorpje.
In Vafes, het heel authentiek dorpje waar onze vriendin Martine woont kun je een wandeling maken naar de Kryoneridas grot. Bij deze grot wacht je een lugubere herdenking aan het uitmoorden van de bevolking van Vafes door de Turken. 130 inwoners van het dorp hadden zich verstopt in deze grot, verborgen in een kloof. Toen de Turken de grot met zijn nauwe ingang ontdekten, hebben ze de ingang afgesloten met takken en struiken en deze in brand gestoken, zodat de rook de grot binnendrong. Al de inwoners kwamen om het leven door verstikking. Bij de ingang van de grot staat een herdenkingssteen en een kast met restanten van beenderen en schedels.
Het witte zandstrand en de strandzetels met toezicht.
De eilandjes in de achtergrond en een kijk op de lengte van het strand
De mooie roze branding van Elafonissi en het kristalheldere water
Een zicht op een gedeelte van de strandzetels vanuit het water.
Een eerste spotlight richten we op het strand van Elafonissi. Door velen de Caraïben of het Mauritius van Kreta genoemd omwille van zijn mooie strand en kristalhelder water.
Wat vindt je in Elafonissi?
De trip naar Elafonissi gaat door de prachtige groene natuur van deze regio, langs pittoreske dorpjes, waar je altijd even halt kunt houden om wat te nuttigen en te rusten. Elafonissi zelf is dus een prachtig strand! Vroeger ongerepte natuur, nu gecommercialiseerd. Er zijn strandzetels te huur en je hebt er min of meer toezicht op de zetels. De plaats wordt wel goed onderhouden en het strand ligt er heel proper bij. Er is een strandshop en 2 mogelijkheden waar je een snack en drank kunt kopen. Maar iedereen op Kreta zal je zeggen dat je er ooit eens naar toe moet. En het loont de moeite. Het strand is zo verschillend van andere stranden omwille van zijn wit zand, kristalhelder water, heel langzaam aflopend de zee in. In de branding, waar de kabbelende zee het strand bereikt krijg je een mooie roze schijn, veroorzaakt door piepkleine restantjes van schelpen en steentjes. Je kan er makkelijk enkele honderden meters diep de zee inwandelen, dan sta je nog maar tot aan je borst in het water en kun je goed je tenen zien. Je kan er zelfs tot het eigenlijke eilandje Elafonissi wandelen door de zee! Het is dus een mooie stranddag. In het seizoen zijn er dus heel veel toeristen, maar het strand is zo lang dat het best meevalt. Alleen als je toekomt schrik je als je de zeer grote parking ziet: al die auto's en autobussen, het is even schrikken, maar zoals gezegd eens op het strand valt alles best mee.
Wij hadden pech, want er ligt aan het strand een boot waarmee je een uitstap kan maken naar een plaats waar delen van een verzonken stad liggen en men vaart langs plaatsen waar dolfijnen en zeeschildpadden heel vaak opduiken. De dag dat wij daar waren had de schipper waarschijnlijk verlof of teveel raki op, want er was geen teken van leven bij de boot.
Elafonissi ligt diep in het Zuidoosten van Kreta. Een trip die je kunt maken als je verblijft in de regio Chania - Rethimnon. Van Rethimnon uit ben je, als toerist, makkelijk 3 uur onderweg tot Elafonissi. In Elafonissi is 1 hotelletje : Panorama, op wandelafstand van het strand, bij de toegang tot het strand. Je kan langs 2 verschillende routes naar Elafonissi. De weg langs de Topoliakloof, met de zeer smalle tunnel waar je doorheen moet of via Kissamos en de weg die hoog boven de kust naar het zuiden leidt.
de tunnel bij de Topoliakloof
Wij hebben Elafonissi bezocht, gedurende een vierdaagse trip waarbij wij eerst een dagje hebben vertoefd bij onze Belgische vriendin Martine in Vafes, een bergdorpje in de buurt van Vrisses. De volgende dag hebben we de Katolikokloof gedaan en de begraafplaats van de geallieerden in Souda. De derde dag vanuit ons hotel in Maleme naar Elafonissi en de vierde dag het Duits kerkhof en museum in Maleme en de terugreis.
We zijn het jullie verplicht, even uit te wijden over het werldwijd bekende en geroemde Kretenzische dieet. Het Kretenzisch dieet verschilt van het mediterrane dieet op 2 punten: minder vlees en veel meer olijfolie.De Kretenzische voedingsgewoonten "garanderen" een langer leven. Nu weten jullie meteen waarom wij hier naartoe zijn gekomen!! Reeds in de vijftiger jaren werd vastgesteld door internationale onderzoeken dat het gezondheidsniveau op Kreta zeer hoog lag. In de loop der jaren werden nog talrijke studies uitgevoerd en vergelijkingen gemaakt tussen bevolkingsgroepen uit de hele wereld. Telkens moest men vaststellen dat de Kretenzers er het best presteerden. De Kretenzische eetgewoontes staan ook borg voor minder problemen met hart- en vaatziekten. Ergens kunnen wij dit bevestigen, ik herinner mij toe wij de eerste jaren hier op vakantie kwamen, eind der zeventiger jaren, was er hier inderdaad weinig spraak van mensen met hartproblemen en aanverwanten. Zelfs kanker was op dat ogenblik een weinig voorkomende ziekte. Heden ten dage komen al deze ziekten ook aan de oppervlakte op Kreta. Niet verwonderlijk als je kunt vaststellen dat de jongere generatie minder leeft volgens het oude voedingspatroon. Dank zij het toerisme en de media komen ook hier de "moderne" eetgewoonten meer aan bod. Mc Donalds, Goodys, de talrijke kantina's waar vooral vlees wordt gegeten en de talrijke Pitta gyros tenten die uit de grond rijzen. Tel daar de laatste jaren de crisis bij en de stress die hierdoor ontsaat en je bekomt een ongezonde situatie met alle gevolgen.
Ik herinner mij onze gesprekken met dorpelingen die ons vertelden dat er in het dorp geen "gekochte" eetwaren werden gebruikt, tenzij uit de voedingszaken van het dorp : bakker, beenhouwer... . Snoepgoed was fruit. Vandaar ook de vele ouderlingen die je in de dorpen nog ontmoet. Honderdjarigen vindt je nog regelmatig terug in de dorpen buiten de toeristische zone.
Maar laat ons terugkeren naar de "gezonde" voedingsgewoonten. Het zijn echter niet alleen de voedingsgewoonten, maar wel de combinatie van voedingspatroon, manier van leven : bewegen en genieten van het leven, gezelligheid en wijn. Kretenzers houden ervan in gezelschap te eten en te drinken. Luidruchtige gezelschappen, die alle tijd nemen om samen te eten en te drinken en te genieten van elkaars gezelschap.. Pratende Kretenzers worden door vreemdelingen(toeristen) dikwijls aanzien als ruziemakers omdat ze zo luid en overtuigend converseren. Wat is dan zo specifiek aan het Kretenzische dieet?
1. Meer vet!! Het verschil is dat de Kretenzer geen dierlijke vetstoffen of zaadolie(sesamolie, zonnebloemolie) gebruiken maar alleen olijfolie. Het verbruik ligt ook merkelijk hoger dan in de rest van de wereld, zelfs veel hoger dan in de andere landen rond de Middellandse Zee. Bovendien wordt zeer veel olijfolie onverhit gebruikt, vooral in salades en op brood. Olijfolie wordt dus in enorme hoeveelheden gebruikt : salades, warme gerechten en ook voor het bereiden van gebak in plaats van boter : soms sta je verbaasd van de smaak van de huisgemaakte koekjes: gemaakt met olijfolie, zoals de kalitsounes, kourabiedes. Of de koukavaia(uil): een groot rond stuk donkere paximadi overgoten met olijfolie, stukjes tomaat en fetakaas.
Eén van de vele honderden jaren oude olijfbomen.
2. Weinig vlees. In tegenstelling tot nu, aten de Kretenzers beperkt vlees. Op feestdagen en bij feestelijke gelegenheden werd vlees genuttigd. Later werd ook tijdens de weekends het gebruik van vlees ingevoerd. Vlees wordt ook veel gegrild : lam, schaap, geit, varken, kip, konijn en rund.
3. Brood. Kretenzers eten veel brood. Vroeger at men alleen zemelen- of volkorenbrood en wit brood op feestdagen. Je zult in je broodmandje in de restaurants ook "paximadi" vinden, naast het gewone brood. Paximadi = Wit of bruin gedroogd brood. Paximadi wordt meer gegeten dan normaal brood.
4. Vis. Aan de kust wordt normaliter meer vis gegeten dan in het binnenland. Daar komt de visverkoper met zijn auto langsgereden met verse vis in ijs in de laadbak. Geliefd zijn gegrilde gavros(ansjovisjes) en sardienen.
5.Fruit. Kretenzers eten veel fruit. Alleen citrusvruchten en druiven worden echt gecultiveerd. Het andere fruit rijpt gewoon langs de weg. Vandaar ook dat veel "gewoon" fruit hier iets exotisch heeft. Het aroma en de smaak zijn natuurlijk zoals perzikken en abrikozen. Ook de zon speelt natuurlijk een grote rol in de sappigheid en volle smaak van het fruit. Zo ook de "kreta banaantjes" : klein maar zo zoet.... overheerlijk!
6. Peulvruchten en groenten. Bijna dagelijks worden er peulvruchten gegeten en een of andere sla staat altijd op tafel. Een Kretenzer bestelt altijd een salade bij zijn eten. Merkwaardig is ook het eten van veel rauwe groenten : glaasje raki met rauwe artisjok. Vele planten worden gewoon in een weide of langs de weg geplukt door de vrouwen. Als je ziet wat men hier plukt en eet dan sta je versteld. Er zijn planten bij die door ons, onterecht, gewoon als onkruid worden bestempeld. Wilde chicorei,papoules en alles overgoten met olijfolie natuurlijk. Postelein wordt hier als een delicatesse beschouwd en toegevoegd aan salades.
7 Wijn. Kretenzers drinken ook wijn bij hun maaltijd. In privékringen eigen huiswijn met zijn typische smaak.
****************************************
Probeer ook eens enkele soorten kazen van Kreta. Allemaal gemaakt van schapen of geitemelk(ook lekker!). Niet te vergelijken met de geitekazen die in België verkocht worden. Totaal anders van smaak. enkel namen : Kefalotiri, (kefalo)graviera, anthotiro, mizytra(zachte kaas).
De Griekse yoghurt met honing is een andere lekkernij die op sommige kaarten als dessert wordt vermeld. Soms loop je in de stad voorbij een zaak waar allerlei gebak ligt uitgesteld: dit zijn de "warme broodjes" voor de Kretenzers : spanakopita : warm broodje met spinazie en fetakaas tiropita : warm kaasbroodje hortapita: warm groente-kruidenbroodje
Kreta de grootste kruidentuin van Europa!
Het is bekend dat op Kreta de grootste verscheidenheid aan kruiden terug te vinden is: van de hoogste berg, door de ruwste kloof tot aan de kust. Vele kruiden worden dan ook door de vrouwen geplukt langs de weg : salie, wilde venkel, oregano, thym kom je overal tegen. Op Kreta zijn planten uit Azië en Afrika teruggevonden die nergens anders in Europa te vinden zijn. Als je een huis voorbijloopt en even met je hand door een plant basilicum, rozemarijn of munt strijkt krijg je een veel sterker aroma te rieken dan je gewoon bent van deze plant.
Ook wij gaan op kruidenpluk!!
De eerste facebook van de wereld!
Aan één plantje willen we toch wat speciale aandacht geven. Een specifiek Kreta plantje, moeilijk te vinden in de natuur : de diktamos of erodas. Wordt gebruikt als thee en zou een heilzame werking hebben op wonden en ingewanden. Volgens de Kretenzers is het zelfs een lustopwekkende plant(erodas); Het heeft genezende werking bij wonden als kompres en verlicht de pijn bij menstruatiepijnen en bij bevallingen.
Maar dit plantje deed vroeger ook dienst als facebook! Ja, inderdaad, facebook is connecting people nietwaar? Vroeger werd in de dorpen, bij de ingang van een huis een plantje diktamos geplaatst. Dit om aan te tonen dat er een huwbare jonge dame aanwezig was in deze familie. Zo wanneer de jonge casanova's 's avonds hun wandeling door het dorp maakten wisten ze meteen aan welke deur ze wat langer moesten blijven ronddraaien om een glimp op te vangen van de mooie meid.
Mooie kapelletjes overal langs Kreta's wegen, maar..............
Waar men gaat langs Kretenzische wegen komt men kapelletjes tegen!!
Inderdaad, kapelletjes in alle mogelijke materialen en vormen. Spijtig genoeg zijn deze iconastasi in de meeste gevallen een herinnering aan droeve gebeurtenissen : ongevallen!! Wij noemen ze dan ook wel eens "de rakihuisjes". Door hun rijgedrag, zeg maar haantjesgedrag, rijden veel Kretenzers als gekken met hun auto's. Autorijden is voor Kretenzers geen plezierritje, maar een noodzakelijk kwaad om ergens te komen. Het moet dan ook zo snel mogelijk gebeuren. Ze hebben dan ook geen geduld. Inhalen in bochten, niet stoppen aan verkeerslichten het maakt nog steeds deel uit van het dagelijks leven, alhoewel er langzaam aan verbetering komt. Zware ongevallen door het roekeloze rijgedrag en al of niet onder invloed van drank zijn de reden van deze kapelletjes. Daarom, zoals in eerdere berichten reeds aangehaald, indien je een auto huurt op Kreta, rij defensief, laat je niet meeslepen door het rijgedrag van de Kretenzers. Geniet van je trip en pas je snelheid aan, hoe kun je anders onderweg genieten van het prachtige uitzicht. Indien een toeterende, lichtflikkerende Kretenzer achter je komt, wijk uit naar de zogezegde pechstrook en laat hem door. Dit zul je snel opmerken op de hoofdweg in Kreta: de tragere bestuurders rijden uiterst rechts, zoda het snellere verkeer voorbij kan.
Er zijn twee mogelijkheden als de kapelletjes van dichterbij bezoekt:
Staan er foto's in het kapelletje dan zijn de betrokkenen meestal omgekomen bij het ongeval.Ook ziet men dan soms een aandenken in het kapelletje, pakje sigaretten , kaartspel of andere zaken die de overledene kenmerkten. Staat er gewoon een olielampje in dan is het als dank aan God dat men het ongeval heeft overleefd.
Een andere reden voor deze kapelletjes zijn als dankbaarheid en om de gunsten en de hulp te vragen : - Aan de ingang van een huis : dank aan God dat men zijn droom, een eigen huis heeft kunnen realiseren en voor een gelukkig leven voor de familie in de nieuwe woonst.
- midden in de olijfgaarden of tussen de wijnranken : voor een goede oogst.
- op sommige plaatsen in een dorp, in de straatjes, op een klein pleintje : in vele bergdorpen staat de kerk steeds op het hoogste punt van het dorp. Voor de ouderlingen moeilijk om er naartoe te gaan. vermits de kerken over luidsprekers bezitten op hun gebouw, verzamelen de ouderen aan deze kapelletjes en volgen zo de kerkdiensten. De luidsprekers dienen ook om mensen die drukke bezigheden hebben en niet aanwezig kunnen zijn in de kerk, de mogelijkheid te bieden de kerkdienst te volgen.
De foto linksboven is een overlijdensbericht. In Kreta is het nog steeds de gewoonte doden snel te begraven. Iemand die 's morgens vroeg overlijdt, wordt dikwijls al in de namiddag begraven of de volgende morgen. Om iedereen in het dorp op de hoogte te brengen worden na het overlijden overal overlijdensberichten opgehangen.
Op Kreta laten de mannen uit de directe omgeving van de overledene veertig dagen hun baard groeien als teken van rouw. Na veertig dagen is er een kerkdienst en wordt met de familie en vriendenkring na afloop van de kerkdienst iets gegeten. Men is blij, want de overledene is aangekomen in de hemel. Dit is ook één van de redenen, waarom men hier nog steeds afkerig staat tegenover crematie : hoe kan de overledene na veertig dagen in het rijk toekomen, als men hem onmiddellijk cremeert?
De vele oudere vrouwen die altijd in het zwart gekleed lopen zijn alle weduwen. In vroegere generaties droegen de vrouwen na het overlijden van hun man, de rest van hun leven zwarte (rouw)kledij. Ze trouwen ook geen tweede maal. Met het oorlogsverleden van Kreta is het dus logisch dat we vele van deze vrouwen ontmoeten. Van daar ook hun weigerachtige, boosaardige reacties bij het fotograferen. Sommigen zijn in verloop der jaren wel veranderd en hebben er niets op tegen op de foto te gaan. Dus zoals gezegd, voorzichtig benaderen indien men een foto wil. We wensen jullie een veilige reis over de Kretenzische wegen.
Waarom doen we het? Onder andere daarom doen we het!
Even tussendoor toch! Soms vraagt men ons waarom naar Kreta ?
Het beste antwoord hierop is misschien wat foto's posten die een beetje de sfeer weegeven van Kreta. Natuurlijk ook de manier van leven van de Kretenzers. Het is een aanpassing, maar eens je dat je dat kan aanvaarden is het hier fijn te vertoeven. Aparte cultuur, levenswijze, mentaliteit en je leeft in een mengelkroes van diverse culturen: europees en aziatisch. Kretenzers zijn ook heel verscheiden van andere Grieken. Levenslustig, gastvrij, lak aan regels en wetten.
Voor de liefhebbers van een mooie zonsondergang nog even dit:
Alhoewel een zonsopgang, in de zomer rond 5 uur in de morgen even schitterend en indrukwekkend is als een zonsondergang. Als je echt bijtijds uit je bedje kruipt en je kunt je ergens plaatsen met de zee als horizon in het Oosten, dan krijg je een ongelooflijk schouwspel te zien: de duisternis verandert in een donkerrode horizon, die langzaam aan lichter wordt. Tot je plots een helgeel boogje ziet verschijnen dat al snel omhoog klimt en gouden schitteringen teweegbrengt op de rustige zee..... prachtig gewoon, je dag kan daarna niet meer stuk!!
Zelfs de duiven zijn dolverliefd op Kreta!
Idyllische taferelen die langzaam verdwijnen. De ezels worden vervangen door pick-ups.
Het klooster op weg naar Rogdia. Rechts op de achtergrond mooi zicht op Heraklion.
Een niet alledaags beeld : Knossos in de sneeuw!! Restant van een mozaiekvloer
Oude raki installatie Soms kom je in het binnenland als eens rare constructies tegen
Romantisch huwelijk in een klein kerkje in een kloof op de weg naar Kiparissi.
Prachtig, met bloemen opgesmukte auto's en rechts ook de safari-jeeps voor een collega die huwde.
Het bloemenmeisje. Op trouwfeesten en ook in het uitgangsleven in de bouzoukia(Griekse discotheek), vindt je deze meisjes terug die rondlopen met meestal anjers op een schoteltje. Je kan die bloemen kopen als appreciatie voor een zanger(es) of voor een kennis die een zebekiko danst en dan worden die bloemen uitgestrooid bij die persoon. Ook zo, zie rechtse foto, kun je flessen schuimwijn(suikerwater) kopen en er wordt dan een glas aangeboden aan de betrokken persoon. Die neemt het glas aan, maakt een toastend gebaar als dank. De gekke Kretenzers kopen zo dikwijls een gans karton en niet 1 fles. Elke fles wordt dan ook ontkurkt!
Zonsopgang boven het Pankritiostadion en beeld van Stavros Kallergis (1865 - 1926). Pionier en leider van de Griekse socialisten en organiseerde de eerste feestdag van de arbeid op 1 mei 1893.
Zelfs de nieuwste badmode vindt je hier terug!!!
Een Kretenzische avond mag ook niet ontbreken natuurlijk! Tradionele dansen en later op de avond de gebruikelijke elliniki touristiki musiki, de muziek die ons allen bekend is, de bouzouki en nummers als Zorba, ta paidia to pirea en natuurlijk wordt je uitgenodigd om mee te dansen!
Natuurlijk mag het culinaire niet ontbreken: van een ijsje, over een snack
naar de lekkere keuken.....
of de tradionele mezedes(hapjes) tafel en op het eind mag de tsikoudia(raki) niet ontbreken!
Overdag kan je steeds terecht voor een snelle hap zoals de diverse broodjes zoals wij die kennen of de Kretenzische broodjes : spanakopitta (spinazie met kaas), tiropita(kaasbroodjes) en de pitta gyros. De grootste van gans Griekenland en men zegt dat de regio Heraklion de lekkerste pitta gyros heeft.
Anekdote : een vriend van ons werkt in een eetgelegenheid waar men ook kan bestellen of afhalen. Op een dag komt een Griekse familie van het vasteland de zaak binnen om te eten. Ze bestellen per persoon 3 pitta gyros. Onze vriend hoort dit en schiet in een lach. Wanneer de pitta dan geserveerd wordt en men ziet de verbazing van de Griekse familie als ze dit voorgeschoteld krijgen is natuurlijk hilarisch. De pitta die zij gewoon waren is 1/3 van wat ze hier kregen.
Hieronder Venetiaanse windmolens(graanmolens) die ook overal op Kreta her en der in het landschap opduiken.
Ongelooflijk maar waar!! Onlangs zaten we samen met wat Kretenzers voor een gezellig dineetje en werd er over allerlei gepraat. Plots stond mijn een van mijn vrienden, Manolis op en kwam terug met een reeks boeken over Kreta. Heel interessante boeken over alles wat met Kreta te maken heeft. Al lachend zei hij tegen me : Paul, weet je, wij hebben geiten en schapen met gouden tanden!!!. Ik schoot me daar in een lach en vroeg of hij niet teveel raki had gedronken. Nee, nee, zei Manolis, boven op de Psiloritis (2456m) op het Nida plateau kun je dieren vinden met gouden tanden. Hij haalde één van de boekjes boven en inderdaad foto's van een skelet met gouden tanden. Blijkt nu dat op die hoogte een plantje groeit, NEVRIDA, dat de tanden van de dieren een gouden glans geeft.
Ik heb dan maar eens gaan neuzen op het internet en bijgevoegd (engels) artikel met foto's en wetenschappelijke uitleg gevonden!
We gaan proberen u wat wegwijs te maken in de Griekse, zeg maar Kretenzische keuken. Het grote verschil tussen de Griekse en de Kretenzische keuken is het feit dat in Kreta veel meer olijfolie wordt gebruikt bij de bereiding van de gerechten. En er zijn natuurlijk ook een aantal typisch Kretenzische gerechten. We kunnen niet alle Kretenzische(Griekse) gerechten vernoemen, maar proberen u een beeld te geven van wat je op de meeste menukaarten tegenkomt. Zoals reeds eerder vermeld, als je wat Grieks kent vraag dan in een restaurant naar de "lista" in plaats van de menukaart. In vele niet toeristische restaurants is er enkel het bestellijstje te krijgen. Je kan bestellen zoals je zelf beslist. Daarmee bedoel ik dat je niet zoals bij ons een voorgerecht bestelt en dan een hoofdschotel. Nee, hier kun je een keuze maken uit een aantal voorgerechten en het daarbij laten. Het zijn de mezedes of mezes of pikilia, kleine gerechten waar iedereen kan van genieten. Als wij uit eten gaan nemen wij altijd deze formule en soms bestellen we dan ook nog extra een mixed-grill schotel.
Enkele goede kookboeken in het Nederlands die je hier kunt kopen :
Kretens koken van Maria en Nikos Psilakis; De traditionele Griekse keuken van Adam Editions; De Griekse keuken, 222 recepten va Toubi's Editions; Kruiden, Groenten en Fruit, de sleutel tot de mediterrane keuken van Myrsini Lambrakis. Kretenzische keuken - Tradionele Mediterrane Smaken van MariaStratigopoulo - Fthenaki, een Kretenzische, die achter in haar boek een korte biografie heeft geschreven. Greek Gastronomy. Een boek van de Griekse Dienst voor Toerisme. Niet in de handel verkrijgbaar! Wordt als relatiegeschenk aangeboden. wij hebben het gekregen van de manager van Herb's Garden.
Het eerste boek, Kretens Koken geeft ook heel wat uitleg over het wereldberoemde "Kretenzische dieet".
Toch ook apart vermelden: als je vis bestelt, is die meestal gegrild en wordt opgediend met enkel een lado-lemoni(olie-citroen)saus en als garnituur wat groenten. Sausen zoals wij die gewend zijn gebruiken de Kretenzers niet. Toch kan je in een restaurant vragen of ze u een roomsaus (à la crème!)kunnen maken bij uw gerecht. Eerlijk gezegd, sommigen maken een lekkere roomsaus, maar wij hebben ook al meegemaakt dat ze gewoon een potje room openmaken, opwarmen en zo opdienen.
Zo dan duiken wij nu de keuken in! De typisch Kretenzische gerechten, tenminste diegene waarvan ik het zeker ben, zal ik onderlijnen!!
Brood hoort bij elke maaltijd : het gewone wit of zwart brood zoals wij dat kennen, maar ook de paximadi (gedroogd brood), want Grieken beschouwen aardappelen als een groente en is dus niet noodzakelijk in grote porties op uw bord zoals wij dat gewend zijn. Brood wordt altijd op tafel geplaatst samen met het bestek: hiervoor wordt meestal een vergoeding gevraagd op de rekening : van 0,50 tot 1,50 euro per persoon. Soms, maar zelden is het gratis.Je krijgt dan op de meeste plaatsen wel gratis dessert zoals vers fruit, ijs, gebak, fruit in siroop zoals appelsien, kweepeer, bergamonto, druiven, krieken, vijgen of worteltjes.
Aardappelen krijg je meestal gefrituurd (patates tiganites) als fritten of in schijfjes of op zijn Grieks patates fourno(aardappelen in de oven). Deze zijn klaargemaakt in een grote ovenschotel met olijfolie, citroen en wat oregano. Echt lekker hoor! Gekookte aardappelen, vergeet het! Soms kun je al eens puree tegenkomen. Ook kroketjes zijn zeldzaam te verkrijgen. Fritten worden ook soms opgediend bestrooid met kaas. Soms krijg je de vraag wat je wil bij je hoodschotel : aardappelen, rijst of spagetti.
Een eerste typisch Kretenzisch gerecht is (xamo)pilafi = huwelijksrijst. Moet je zeker proberen. Deze rijst wordt op een zer specifieke wijze gekookt in het vleesvocht van schaap of geit en is licht romig opgediend. Met een beetje citroen erbij een aanrader!!
Ook niet verbaasd opkijken, bijna altijd krijg je een halve citroen bij de meeste schotels. Kretenzers doen graag overal citroen bij : op gegrild vlees, op hun fritten...... .
Op elke kaart vindt je altijd een aantal salades terug. Grieken bestellen altijd een salade bij het eten. Er is vooreerst de choriatiki salata, de bij ons bekende Griekse salade. Bestaat uit tomaten, komkommer, ui, enkele olijven en fetakaas. Soms is de olie en azijn of citroen al toegevoegd als hij wordt opgediend, soms moet je zelf deze ingredienten toevoegen. Daarnaast zijn er andere salades zoals de marouli, te vergelijken met onze belgische salade, opgediend met ajuin en dille en gemixte salades al naargelang het seizoen : bijvoorbeeld met toevoeging van noten, druiven, granaatappel of vijgen. Sommige salades zijn bestrooid met kaas en hebben een dressing van olie met balsamico in de plaats van citroen of azijn.
Een andere salade is de lachano of lachano-carotto : salde van witte kool of witte kool met wortelen. Natuurlijk mag een domato of angouridomato salade niet op de kaart ontbreken : tomatensalade met of zonder komkommer. Sommige kaarten hebben ook een patatasalata, tonosalata, kotopoulosalata of garidessalata : aardappel, tonijn, kip of garnalenslade. De Chorta(vrasta): soort chikorijplant die gekookt wordt en opgediend met olijfolie
Ook kazen staan bij de voorgerechten: een bordje kaas wordt heel veel besteld :kefalotiri(harde kaas), (kefalo)graviera(de naam zegt genoeg), anthogalo of staka(vette romige kaas), mizithra(zachte heerlijke kaas), feta, kathotrefti (licht pikante kaas)...... Ben je een echte kaasliefhebber moet je eens binnenlopen in een winkel waar kazen worden verkocht. Kretenzers hebben heerlijk lekkere kazen. Practisch allemaal van geiten of schapenmelk natuurlijk. Maar de smaak is niet te vergelijken met de geitenkazen die bij ons op de markt zijn.
Verder bij de kaasgerechten vinden we de saganaki : een stukje kaas, gepaneerd en gebakken, lichtjes citroen erover knijpen en lekker smullen. Meestal wordt er gouda voor gebruikt als kaas. Sommigen gebruiken de eigen Kretenzische kazen. Saganaki is ook een bereidngswijze voor garnalen : garides saganaki, garnalen in een tomatensaus met stukjes fetakaas, bereidt in de oven, al of niet met toevoeging van wat ouzo in de saus.
De feta fourno : feta kaas in folie gewikkeld met wat ajuinsnippers, tomaat, stukjes paprika, en klaargemaakt in de oven. De fava : bonenpuree bestrooid met ajuinsnippers en overgoten met wat olijfolie. De fassolada : warme schotel van dikke bruine bonen in tomatensaus, kunnen ook princessenboontjes zijn. Dan zijn er de typische saldes om op een stukje brood te smeren. Peulvruchten zijn een veel voorkomend gerecht in verschillende bereidingen bij de Kretenzers. Tzatziki : de gekende yoghurtsalade met kleine komkommersliertjes en heel wat look. Melitzanosalata : een smeerbare salade van aubergines. Onze ervaring leert ons dat sommige, de romige, zeer lekker zijn, andere vallen wat tegen. Skordalia : een mengsel van geplet brood met heel veel look en olijfolie. Taramosalata : gemaakt van de roze kaviaar(kuit). Dolmadakia : de gekende druivenbladeren gevuld met rijst(en soms met vlees) en kruiden zoals dille, munt.... Lachanodolmadakia: gevulde koolbladeren zoals de dolmadakia; Anthouladolmades :De dolmades of dolmadakia gemaakt met de bloemen van de courgette zijn ook heel lekker. Dakos of koukouvaia(uil) : rond hard broodje besmeerd met olijfolie, geplette tomaten, fetakaas en oregano(rigani). Uil genoemd omwille van zijn ronde vorm (= uilenoog). Pantzaria : rode biet is op elke kaart terug te vinden. Manitaria tiganites : bospaddestoelen geroosterd op de grill. Kolokytakia tiganites : gefrituurde schijfjes courgette, hoe dunner de schijfjes hoe lekkerder, met een klein beetje zout. Kolokytakia keftedes : gefrituurde balletjes van courgette gemengd met kaas, heerlijk van smaak! Chorta keftedes : gefrituurde balletjes van gemengde groenten en kruiden, ook niet te versmaden. Melitzanes tiganites : gefrituurde aubergineschijfjes. Chochliou : slakken --let op onze ch is in het Grieks een X = Xoxlioi. Kalamares of kalamarakia : gefrituurde schijfjes octopusringen; Daarnaast vindt je ook nog garides vrasto of tiganites : gekookte of gegrilde garnalen. Ochtapodi sxara : gegrilde octopuspoot in een oliecitroen saus. Moussaka : een stoofpot van groenten en gehakt afgedekt met een (soms veel te dikke) laag bechamel. De groenten kunnen verschillen : gehakt en aardappelschijfjes zijn vaste ingredienten, verder schijfjes courgette en/of aubergine. Alle groenten wordt apart gefrituurd, gehakt op smaak gebracht en dan in laagjes in een vuurvast kommetje verder klaargemaakt in de oven. Pastitio : gerecht zoals moussaka, maar de groenten vervangen door macaroni. Op elke kaart ga je ook een aantal verschillende omeletten vinden en soms ook pizza's.
Bij de vleesgerechten zijn de meeste vleesbereidingen gegrild. Païdakia : zogezegd lamskoteletjes; maar hier zijn dat stukjes lam, waaronder koteletjes op de grill. (sxara) Bij de Kretenzische slagers wordt het vlees gewoon in stukken gehakt, ook kip en konijn!! Choirini of Moschari brizolla : varkenskotelet of runds "entrecote" op de grill. Bifteki : hamburger. Souvlaki : spiesje van varkens, runds of kip naar keuze. Fileto kotopoulo : kippefilet (hier kun je dus op sommige plaatsen en roomsausje bijvragen = à la crème!)
Andere vleesgerechten zijn :
Arni kleftiko : lams of de wijze van de dief(letterlijk vertaald).Vroeger ten tijde van de bezetting door de Turken werd het lamsvlees door de mensen klaargemaakt, verborgen voor de bezetter. Er werd een vuur gemaakt in een gat in de grond en daarop werd het vlees gelegd, dit werd afgedekt met grond(modder) zodat niemand de rook van het vuur kon waarnemen. Nu wordt alles in folie klaargemaakt. Arni sto fourno : lams in de oven Arni Antichristo : lams waarbij het vlees op een grill rond het vuur wordt geplaatst en niet wordt gegrild op de gewone wijze boven het vuur. Duurt dus langer om het vlees klaar te maken en de smaak is voortreffelijk. Vindt je in weinig restaurants, wel op grote feesten. Dan wordt een grote diameter van vuur voorzien en daarrond een enorme constructie in metaal, kegelvormig, waarop het vlees wordt gelegd.
Arni fricassé : een soort stoofpotje van lams al of niet met marouli(salade).
andere warme vllesgerechten zijn :
Bekri meze : stoofpotje van varkensvlees met diverse groentjes zoals ajuin, paprika, tomaten,.... . Goed om een bordje te bestellen als voorgerecht. Kokkinisto: een schitterend gerecht op basis van een saus met tomaten, oijfolie, ajuin, witte wijn en kruiden zoals rozemarijn(veel gebruikt in de Kretenzische keuken), thijm daarentegen wordt zo goed als niet gebruikt. Je kan dit gerecht bestellen met vlees naar keuze : kip, runds, varkensvlees of .... geit!! (katzika).
Sikoto : lever, met een lekker smaakvol sausje van het bakvocht; soms met rozemarijn en balsamicum, soms met salie. voor wie graag lever eet, moet je het zeker proberen in Kreta.
Kokoretsi of gardoumia : gegrild gerecht van ingewanden!!
Keftedes : zijn gewone kleine vleesballetjes, meestal licht gekruid. Souzoukakia of Smirnaïka : een gerecht meegebracht door de Kretenzers die vroeger in Turkije (Smirna)leefden. Het zijn langwerpige gehaktrolletjes in een tomatensaus zoals kokkinisto, maar met look in verwerkt. Ook weer een heerlijk gerechtje.
Loukaniko : zijn worsten. Op Kreta zijn verschillende soorten typisch Kretenzische boerenworsten. Apaki : met kruiden gerookt vlees met zeer aparte smaak. Specialiteit rond kerstmis.
Een mixed-grill bestaat meestal uit paidakia,loukaniko,kotopoulo, bifteki en panzeta(spek)
Vis op het menu?
Ja, soms vindt je vis op het menu, niet in alle restaurants, maar je kunt vis vinden al of niet vers of diepgevroren.
Wanneer je kreeft, lobster, (astakos), bestelt, best vragen of het de echte kreeft is, want dikwijls
langoestine en wordt bijna altijd geserveerd met .... spagetti. Moet je
dus wel vermelden als je de spagetti niet wil!
Soupia : de pijlinktvis al of niet in zijn inktsaus Falgri, tsipouro, barbounia zijn enkele grotere vissoorten zoals zeebrasem. Let op zoals eerder vermeld wordt de vis gegrild en eenvoudig opgediend met een sausje van olie met citroen.
Veel besteld worden sardelles en gavros. Je krijgt een vol bordje gegrilde sardientjes of ansjovisjes. Lekker bij een glaasje ouzo of als aperitiefhapje.
Deze octopussen zijn klaar om gegrild te worden!
Lekkers van de grill, echte Kretenzische specialiteiten : op de bovenste grill kokoretsi, een mix van ingewanden en op de onderste grill !!!!! .........
Schapenkoppen!!
of toch liever een lekker zoete Kretenzische banaan!?
Over de locaties kunnen we enkele algemeenheden vertellen en wat informatie over de door ons gekende taverna's, kantina's, kafenio's en restaurants. Dit gaat dus vooral om gelegenheden in onze directe buurt, Amoudara - Heraklion.
Eerst even wat uitleg over de eetgelegenheden : Restaurants zijn restaurants, simpel en leunen aan bij taverna's. Restaurants worden hier de iets beter uitgeruste zaken genoemd, de luxueuzere gelegenheden. Alhoewel soms zie je bij oudere zaken ook het bordje "estiatorio" = restaurant. De naam Ouzeri is zo goed als verdwenen en zijn nu meestal kafenio's. Dit zijn plaatsen waar je altijd de locale bevolking aantreft. Zoals de naam aangeeft "Ouzeri" was dit vroeger een plaats waar men een ouzo ging drinken of een koffietje. Net als in de "kafenio" krijg je daar een hapje bij je drankje aangeboden. Hapje - tapje zou je kunnen zeggen. De hapjes zijn gratis. Ook kun je in dergelijke gelegenheden een extra hapje bestellen. De aangeboden hapjes verschillen dagelijks. Men maakt klaar wat voorhanden is of waar de waard zin in heeft. Dit kan gaan van een schoteltje met wat tomaat, augurk olijven en een hardgekookt eitje tot een stukje bakaljaros(vis), een warm vleesgerechtje en wat gefrituurde aardappelen(patates tiganites of fritjes)) tot in de oven klaargemaakte patatjes. (patates fourno) of een omeletje. Een stukje Feta of andere Griekse kaas, zoals Mizytra of Graviera komt meestal ook wel op tafel. Schoteltje met boontjes, chorta alles wat eetbaar is kun je op tafel krijgen. Het is altijd leuk om eens in zo'n kafenio binnen te lopen en er eens een luidruchtige pauze te nemen. Luidruchtig omdat Kretenzers altijd luid praten. Je krijgt dikwijls de indruk dat ze ruzie maken als ze aan het praten zijn.
Dan heb je nog de kantina's. eetgelegenheden, meestal ergens langs de baan. Laat ons zeggen de Kretenzische frituren. Dit zijn eetgelegenheden voor een snelle simpele hap. Goedkoop en simpel. Je kunt er souvlaki's (brochettes) krijgen van kip of varkensvlees, bifteki's (onze hamburgers), kotopoulo(=kip), maar in de kantina's zijn dat meestal kippevleugeltje (chicken wings). Daarnaast hebben ze enkele salades op de kaart en in sommigen kantina's hebben ze soms een specialiteit klaargemaakt : arni (lams) of katzika (geit). Patates tiganites staan er ook altijd op het menu.
Tenslotte heb je nog de talrijke pitta-gyros eethuizen en pizzeria's , die ook allemaal aan huis bezorging doen. Regio Heraklion is bekend voor de beste pitta-gyros van Kreta!! De yoghurt in je pitta-gyros kan je eventueel laten vevangen door " sooz" = cocktailsaus Indien nodig kunnen we je altijd enkele adressen geven, die naar onze normen de beste prijs-kwaliteit leveren.
Onze mening over de door ons meest bezochte eetgelegenheden. We zullen dit bericht telkens aanvullen of in aparte berichten onze nieuwe ervaringen mededelen, want we hebben nog een aantal leuke adressen gekregen van onze Griekse vrienden.
We zullen in bijlage enkele webadressen vermelden van de betrokken restaurants. Onder andere ook de website "meat and eat in crete", die een overzicht geeft van vele mogelijkheden.
Absolute top is het Swell restaurant in Kokkini Hani. Update06/05/2018: topklasse is er niet meer. gewone degelijke keuken, beperkte menukeuze. Dit restaurant heeft 1 ster in de Michelingids en werd geleid door de in Griekenland gerenomeerde kok Lefteris Lazarou.(2017!Intussen is er een nieuwe chef) Brengt meesterwerkjes op uw bord met respect voor de Griekse culinaire waarden en gebruikt Kretenzische producten. Prijzen zijn redelijk, natuurlijk iets duurder dan in de andere restaurants op Kreta, maar als je gaat vergelijken met België voor dezelfde kwaliteit, dan is dit zoals gezegd goed. Wijnen heb je zelfs al vanaf de prijs van 23 euro. Dit restaurant maakt deel uit van het Hotel Knossos Beach. Het is het "à la carte" restaurant van het hotel, maar is toegangkelijk voor iedereen, met aparte ingang naast het hotel. De tafels zijn mooi gedekt en het uitzicht over de zee is mooi. De bediening is perfect en gedienstig, vragen over de kaart, aanbevelingen over de gerechten en de wijn, gewoon super!
Nu we toch in Kokkini Hani zijn nog twee leuke adressen. Het eerste is het Pan Asia restaurant. Even voorbij het Swell restaurant heb je dit Chinees - Thais restaurant. Uitstekende, gevarieerde kaart en goede selectie wijnen. Prijs-kwaliteit is zeer goed.
In het centrum van Kokkini Hani heb je dan nog het steakrestaurant Xatzis. Gebaseerd op de Argentijnse BBQ met T-bone en Eye-rib steak. Je kan je eigen steak naar kwaliteit en gewicht bestellen. Daarnaast hebben ze ook Griekse gerechten en een zeer goede wijnkaart.
afstand Amoudara - Kokkini Hani = 20 tot 30 minuten
Ook een aanrader is het Kritamon restaurant in Archanes. De chef heeft zijn opleiding genoten in .... Knossos Beach en heeft nu een leuk restaurant geopend in Archanes. Een beetje zoeken, want het ligt in een smal steegje achter het dorpsplein. De kaart is uitgebreid, Grieks en uitsluitend met producten uit eigen omgeving van Archanes. De bedoeling van de chef is Griekse gerechten te presenteren op een moderne manier en voor ons is hij er volledig in geslaagd. Chef staat graag ter beschikking voor uitleg bij de gerechten. Interieur is sober, fris, een beetje koel, maar in de zomer kun je op het terras aangenaam dineren.
Ook in Archanes is er op het dorpsplein Bakaliko. Een kleine zaak met terras op het dorpsplein. Schitterende wijnkaart en heerlijke snacks. Het is geen restaurant, maar een zaak waar je kan halt houden voor een lekker wijntje en een heerlijke snack. De wrap met geroosterd lamsvlees, groentjes en kruidensausje is een topper.
afstand Amoudara - Archanes = 45 minuten tot een klein uurtje
Deze viervoeter weet ook de kwaliteit van Bakaliko in te schatten.
We naderen Heraklion en houden even halt in Alikarnassos. Een buitenwijk van de stad tussen de haven en de luchthaven. Het is geen toeristische buurt, maar heeft wel de naam over goede tavernes en restaurants te beschikken. We noemen er eentje en dat is "Efta Thalasses", de 7 zeeën, een gekend visrestaurant met een mooie kaart en dito wijnen. Een van de betere, zoniet beste visrestaurant van Heraklion.
Bij de haven van Heraklion zijn gekend : Ligo Krassi, Ligo Thalassa aan het rond punt bij de 25th Augustusstraat en de sailorsmen club Istioploikos (visrestaurant) op het haventerrein. Langs het water vertrekkend van het rond punt in de haven in westelijke richting vindt je nog een aantal leuke restaurantjes zoals Kastella ea.
Ligo Krassi, Ligo Thalassa bezocht in juli 2014. Geen overweldigende indruk. Heel druk restaurant, obers doen hun werk in vliegend tempo. Geen persoonlijk contact. toen wij er waren, vuile, slordige indruk : vensters heel vuil, glazen niet proper(vingerafdrukken en lipstick), andere glazen oud en vol krassen van de vaatwasmachine. Eten was degelijk tot goed, geen wow effect. Grote porties mosselen, die waren lekker, krabsla was surimi, fakekrab dus en dat voor een visrestaurant! De visschotel (rissoto met zeevruchten, bevatte te weinig vis : 2 gamba's, twee grote mosselen, enkele stukjes octopus en wat kleine garnalen.
In de stad zijn een massa restaurants, zie bijgaande gids, maar ons is Loukoulos altijd goed bevallen qua prijs en kwaliteit. Een restaurant waar de "beau monde" van Heraklion ook al wel eens voorbijkomt. Eén negatief puntje momenteel: vroeger waren de tafels mooi gedekt met tafellinnen, tegenwoordig zijn het gewone onderleggers. Maar het belangrijkste is dat de keuken nog altijd even goed is.
21-11-2013 : slechte ervaring gehad bij Loukoulos!! Deze zomer op een middag langs geweest, de voorgestelde "dagmenu" genomen. Is ons helemaal niet bevallen. Kwaliteit was ver te zoeken en de klasse van bediening en tafeldekking is totaal verwaarloosd. De naam en faam zijn momenteel niet meer wat het vroeger was(2017)
De Mc Donalds ligt even buiten het centrum, maar pal in het centrum, in de buurt van de Morosini fontein, bij de bushalte in de Kalokairinou straat is er een Goody's. (Type fastfood.)
Alvorens Amoudara en omgeving even op de kaart te zetten, nog enkele losse adressen op Kreta :
Stalis (bij Chersonissos): restaurant Ellas Gouves : Bacchus en Haris Chersonissos : Sokako Vori (in het zuiden) : kan je altijd even halt houden bij Oi Belgoi (de Belgen). Een restaurant uitgebaat door een familie die jarenlang in België(Limburg) heeft gewoond. Update 2018: restaurant zou gesloten zijn.
Amoudara en omgeving :
Er zijn in Amoudara enkele eetgelegenheden, het ene al beter dan het andere qua kwaliteit. We geven onze persoonlijke mening en ervaring over de meeste restaurants, tavernes.
Drankgelegenheden al of niet met snack :
Auto Stop bij Creta Beach Hotel: toffe cafe met ontspanningsmogelijkheden, kikker, biljart, speeltuigen voor kinderen. Goede service door Marinos Grand Café : top cafe van Amoudara, veel Griekse jeugd, regelmatig life optredens in de weekends, verzorgde drankjes, cocktails en snacks, aangenaam terras. Heerlijk zijn de club sandwich en de waflaki : wafels met sausje naar keuze. Ook de ijsbekers zijn top. Met veel vers fruit! Centro : moderne cafetaria met goede snack's, goede bediening Senses : populaire dicotheek in centrum Amoudara.
Eetgelegenheden :
Kivotos : was voor ons een tegenvaller wat betreft prijs, kwaliteit en service.
Mama Katarina : een typisch Kretenzisch restaurantje bij strand van Vaia in Amoudara. Direct naast het hotel Neptuno Beach. Eerlijke, zeer goede Kretenzische keuken aan zeer degelijke prijzen. Wij hebben er de beste paidakia(lamskoteletjes)gegeten in Amoudara. Michalis de patron is een vriendelijk man die graag met zijn klanten bij een raki zit te keuvelen.
Thalassini Avra (zeebries) :tegenover Creta Beach, na een terugval, is dit restaurant nu terug met een redelijke keuken, grote porties en in het zomerseizoen bijna dagelijks live muziek. Sommige schotels zijn lekker, anderen vallen compleet tegen. Vooral, wanneer het restaurant druk bezet is durven de schotels enorm ontgoochelen wat kwaliteit betreft. Voor ons niet wat wij verwachten, omdat men meestal "toeristenschotels" aanbiedt: uw schotel is voorzien van zowel rijst, als frieten en overbodig garnituur. Voor de kenners is het mogelijk te bestellen via de "lista" ipv via de toeristische menukaart. De "lista" is een lijst waarop alle gerechten staan en waarop je zelf aanduidt wat je wil bestellen :geen toeristische schotels dus met fritjes, rijst en wat groenten bij je gerecht op het bord.
Mousses : tegenover hotel Agapi beach : lijkt ons niet het properste restaurant: peper, zout, olie en azijn toebehoren op tafel waren vies en vettig. Zoon van de eigenaar, "de bulldog" is onvriendelijk en forceert de mensen om binnen te komen net zoals de ober. Laat u niet misleiden door de "verse" vis die buiten in een frigotoog wordt uitgesteld. Mocht u toch uw kans wagen : let op uw rekening!! Ons werd reeds tweemaal teveel aangerekend: schotels op de rekening die we niet hadden besteld!!
Kritiko Spiti (Cretan House) buurt Agapi Beach Hotel : één van de betere, typisch kretenzisch restaurantje, veel groen, speciale inrichting, groot lommerrijk terras. Redelijk goede kaart en prima kwaliteit. Vriendelijke bediening. Laat u niet afschrikken door de excentrieke eigenaar die u vriendelijk een goede dag toeroept en u buiten bij het bekijken van de menu graag wat uitleg bezorgt. Dringt niet aan om u binnen te lokken zoals zo vele anderen. Neem ook eens een kijkje binnen in het restaurant: veel oude gebruiksvoorwerpen, een mini museum.
Troulis Golden Beach : wegje inslaan naar het strand tegenover Kritiko Spiti en het pannekoekenhuisje. Hier worden pannekoekjes verkocht met allerlei beleg, vooral chocolade bereidingen. De Kretenzers zijn er verzot op. Bij Troulis vindt je een eerlijke, prima keuken voor een degelijke prijs. Super bediening door de altijd met kwinkslagen klaarstaande Aris. Je dineert op het terras op het strand!
Cafe Lazaros : in de buurt van het bioscoopcomplex Technopolis, naast een broodjes en pannekoekenzaak. Een typisch Kretenzische kafenion. De ganse dag zie je de Kretenzers buiten zitten met een koffie of raki en lekker keuvelen over de gebeurtenissen van de dag. Als je er even binnenloopt en een karafje raki of wijn bestelt, krijg je er altijd enkele mezes bij: diverse simpele kleine hapjes warm of koud. Je kan er ook een portie bestellen. Degelijke grill keuken.
Marirena Hotel : dit hotel heeft ook een restaurant aan de hoofdstraat van Amoudara. Redelijke kwaliteit, wel naar de duurdere kant.
Barba Georgos, Uncle George : naar ons gevoel niet echt de kwaliteit en prijs die we verwachten.
Petousis : restaurant met zeer groot terras. Veel bezocht door de Kretenzers. normaal goede keuken dus. En ja dat klopt als je op de Griekse wijze bestelt!!?? Toeristen krijgen een menukaart voorgelegd met toeristische schotels afgebeeld : rijst, fritten, groenten en tralala op uw bord. De prijzen voor deze schotels gaan duurder uitvallen dan wanneer je op de Griekse wijze besteld. Kretenzers krijgen altijd een lijstje voorgelegd en daar staan alle gerechten op vermeld. Je kan dus zelf aankruisen wat je gaat bestellen. Deze schotels zijn dan ook lager in prijs omdat de Kretenzers altijd meerdere, kleinere schotels bestellen. Wat kwaliteit betreft geen enkel probleem bij Petousis. Door zijn grootte geeft het wel een beetje de indruk een kantine te zijn. Bediening is nogal onpersoonlijk. Petousis is wel bekend om de beste pizza van Amoudara. Achter het restaurant bevindt zich een terrarium met een krokodil.
Er zijn natuurlijk nog wel andere gelegenheden in Amoudara, maar de voornaamste kennen jullie nu allemaal. Buiten Amoudara is er ook nog Gazi, de hoofdgemeente waarvan Amoudara een onderdeel is. In Gazi zijn praktisch alle eethuizen pitta gyros zaken.
In de buurt rond Amoudara hebben we nog een uitstekend restaurant in Kalessa: Seïri bij Zacharias. Schitterende Kretenzische keuken, één van onze favorieten!
Naast Amoudara zijn er ook de talrijke restaurantjes in het bergdorpje Rogdia en bij de kleine haven bij Pantanassa.
Op weg naar Rogdia heb je taverna Aperanto Talasio : zeer mooi restaurant met groot terras en ideaal voor een romantisch dineetje met uitzicht over de ganse baai van Heraklion! De baai van Heraklion is immens van uitzicht en blijft voor altijd op je netvlies gebrand. Ga je hoger het dorp in dan zijn daar nog enkele goede restaurants, allen met uitzicht op de baai van Heraklion. Prijzen liggen iets hoger dan in de andere restaurants iets hogerop naar Rogdia toe!
Boven in Rogdia heb je taverna THEA : prima Kretenzische keuken, eerlijke niet dure prijzen, vriendelijke bediening en prachtig uitzicht over de baai van Heraklion. het uitzicht is er nog mooier dan bij Aperanto Talasio, omdat je een paar honderd meter hoger bent. Wel opletten : in de weekends zijn er dikwijls trouw-, doopfeesten.
Gezellig tafelen met een fantastisch zicht op Heraklion!
Heraklion by night!
Het destijds voor de Olympische spelen gebouwde Pankritio stadion(boven de tekst) gezien vanuit Rogdia
Van bij Thea ook een mooi zicht op de Juchtas, de slapende reus - God Zeus Ik heb op de foto wat aanwijzingen geplaatst, zodat je de figuur kunt herkennen. In realiteit en bij iets beter zicht zie je echt zeer goed het gezicht van een slapende man met open mond.
Buiten bij het restaurant vindt je deze oude raki-installatie en een kleine kapel.
Bij Pantanassa zijn ook een aantal restaurantjes bij de kleine haven zoals Nichterida, Limanaki, Delfini. Hier is het aanbod een mix van vis- en vleesgerechten. De prijzen zijn hier wel duurder dan elders.
Kijk ook eens bij "nieuwe culinaire ideetjes". Daar plaatsen we onze ervaringen in verband met nieuwe en soms indien de moeite ook reeds gekende restaurants!!
Koffie bestellen in Kreta en andere wetenswaardigheden over dranken
Lijkt een simpele vraag. Maar als je om een koffie vraagt ge je onmiddellijk de vraag krijgen : welke koffie? Hoe moet uw koffie zijn?
Kretenzers zijn koffiedrinkers. De soorten koffie en de manier waarop ze opgediend of besteld worden vraagt toch om wat uitleg.
Soorten :
1. Elliniko café : een Griekse koffie. Van origine een Turkse koffie, maar vraag dat aub nooit in Kreta!! Het zijn kleine kopjes waarin het koffiepoeder mee in het kopje wordt gegoten. Dus bij opdienen, even laten staan, zodat de koffie zakt naar de bodem, want tijdens de bereiding op een vuurtje wordt de koffie omgeroerd!. Daarna met kleine slokjes genieten van deze overheerlijke pure koffiesmaak. Trouwens je krijgt bij elke koffie telkens een glas water aangeboden. Men kan ook een dubbele Griekse koffie vragen.
2. Frappé : de favoriete koude koffie, waarmee je de Kretenzers overal ziet rondlopen in de hand. Koffies kunnen op vele plaatsen gewoon meegenomen worden, zoals wij een frisdrankje uit een automaat meenemen. Speciale kiosken, bij bakkers, in sommige tavernes kun je gewoon een warme of koude koffie kopen.
3. De gallico(franse) café : is een gewone tas koffie zoals wij die kennen. Kan ook in filtervorm worden gegeven en wordt dus soms ook filter-café genoemd.
4. De nes-café : de naam zegt het zelf, is een warme nescafé; op vele plaatsen krijg je deze koffie aangeboden als je gewoon een warme koffie vraagt. Dus best altijd vragen of ze een gallico café hebben.
5. Espresso : is niet zoals bij ons : een espresso hier is een Italiaanse espresso, dus een klein kopje koffie en niet zoals in België een koffie uit de koffiemachine in de tavernes, in feite een gewone tas koffie . Dus vraag je hier best een dubbele espresso.
6. Daarnaast heb je nog een groot aanbod van cappuccino's, al of niet warm, bijvoorbeeld een freddo cappuccino = koude cappuccino en andere aanbiedingen van koude en warme combinaties.. Als je één van de speciaalzaken binnenloopt zie je daar een bord met een aanbod van allerlei speciale koffies.
Een aanrader is eens binnen te lopen bij één van de Grigorys koffiezaken. Je vindt ze in de stad en langs de wegen in kiosken of bij tankstaions. Lekkere koffies en je kan er ook snacks en belegde broodjes kopen.Te herkennen aan een groen uithangbord met gele tekst. Mijn favoriet is een "frosito espresso" ijskoffie met een heerlijk aroma aan toegevoegd.
Nu, hoe bestel je een koffie?
als je een koffie besteld moet je aangeven hoe je je koffie wilt. Belangrijke termen om te kennen zijn :
sketos = zwart glyka = zoet me gala of xoris gala = met of zonder melk metrio = half zoet = 1 lepeltje(klontje) suiker ligo = een beetje gevolgd door gala of zachari(suiker)
Bij cappuccino heb je de keuze tussen afros(opgeklopte melk) of chantilly(slagroom).
Ben je een thee(tsai) drinker, vraag dan bij gelegenheid eens een kruidenthee of bergthee (tsai apo vonou). Vooral als je rondtrekt heb je de mogelijkheid om in een dorpje deze thee te proberen. Vraag met honing(meli).
Over raki en ouzo hebben we het al uitgebreid gehad in een vroeger bericht.
Frisdranken zijn net zoals bij ons alle gekende merken. Let wel op : als je de naam "Tuborg" op een blikje ziet, betreft het niet het gekende Deense biertje, maar is het een sodawater!! ***************************************** Wat bier betreft : Griekse bieren zijn Mythos, Alpha en Fix en Hellas, daarnaast vindt je veel Heineken en Amstel en komt ook langzaam Stella Artois meer en meer op de kaart. Stella is wel duur! Duits Weissbier is ook verkrijgbaar in sommige zaken. Flesjes zijn hier meestal 50cl, soms 33cl. Bij bieren van het vat moet je wel opletten dat men je geen goedkoper bier verkoopt dan de vernoemde naam! Kretenzers drinken, eigenaardig genoeg meestal Heineken of Amstel, terwijl hun eigen bieren Mythos en Alpha beter zijn. Als Belg mogen we dit wel stellen! Bij gebrek aan één van beide wordt het Heineken of Fix. Dit laatste is wel wat speciaal van smaak, je bent ervoor of niet.
In de grote supermarkten, naast Lidl hebben we Carrefour, nu overgenomen door Marinopoulos en een filiaal van Delhaize, AB Vassilopoulos, kun je zelfs Belgische speciaalbieren vinden zoals Duvel, Kwak, Trappist en anderen.
********************************************
Laat ons genieten van één van de lekkere Grieks wijnen! Wijnkenners zulle, het al wel weten: de Griekse wijnen zitten de laatste jaren serieus in de lift wat kwaliteit betreft. Op proeverijen en wedstrijden kapen ze regelmatig prijzen weg.
De meest gekende Griekse wijn, niet door iedereen geliefd omwille van zijn speciale smaak, is de Retsina. Retsina is een wijn met harssmaak. Ontstaan op een simpele manier: vroeger werd witte wijn bewaard in amfora en afgesloten met hars voor het transport. Daardoor kreeg de wijn een harssmaak. Nu wordt hars toegevoegd in de productie. De eerste teug van een glas Retsina zal je altijd even een wrang gevoel geven. Toch wordt deze wijn veel gedronken bij de maaltijden. Maar het blijft inderdaad een kwestie van : je lust het of je lust het niet. Af en toe bij een salade of wat mezedes en goed gekoeld drink ik wel eens graag een Retsina. Mijn voorkeur gaat uit naar het merk Ekavi. Niet overdreven geharste Retsina. Retsina wordt door Grieken ook gemengd met allerlei frisdranken: coca cola, fanta... Nu het is geen echte kwaliteitswijn.
Naast de Retsina kun je soms ook in bepaalde restaurants, tavernes, kantina's of kafenions locale wijn krijgen. "Krassi apo Chorio"wijn van het dorp). Dat is wijn door de Kretenzers zelfgemaakt : meestal rosé van kleur, alhoewel zij hem kokkino(rood) noemen. Let wel deze wijn is in niets te vergelijken met de wijn die wij kennen. Meestal een hoog alcoholgehalte en als hij een aantal jaren oud is smaakt hij naar sherry. Hij heeft een heel eigen, maar zeer goede smaak. De smaak verschilt natuurlijk van huis tot huis en ook de kwaliteit!
Vraag je bij de maaltijd een "karaffa"(karafje) dan krijg je meestal witte of rode wijn die verkocht wordt in boxen; Niet dat die wijn slecht is, maar ook geen echte kwaliteitswijn. Sommige bekende wijnhuizen verkopen ook van hun wijn in dergelijke boxen. Bij het bestellen van een karaf wijn opletten: hier vraagt men een halve kilo of één kilo(miso kilo of ena kilo) wijn. geen halve liter of liter.
Kreta heeft verschillende wijnstreken : Sitia, Chania, Skalani, Peza, Archanes, Dafnes en nog tal van andere. Aangezien wij in de buurt van Heraklion wonen kennen wij ook best de wijnen uit deze omgeving, zijnde Skalani, Dafnes, Peza en Archanes.
Nog even vermelden, wijn wordt nu krassi genoemd. Kokkino voor rode en lefko of aspro voor witte wijn. Rosé is internationaal. Vroeger in het klassieke Grieks was het oinos (oenologie!) en oinos erythros voor rode wijn.
Laat me enkele namen van grote wijnhuizen vermelden: Voor Kreta hebben we Douloufakis, Lyrarakis, Boutari, Siva Daskalakis, Michalakis, Minos, Creta Olympia en enkele coöperatieven van Peza. zie link in bijlage met een goed overzicht van de wijnhuizen van Kreta. Het wijnhuis Boutari kan men bezoeken, een paar kilometer buiten Heraklion in het dorpje Skalani. Van daaruit naar het Peza gebied, Archanes en Dafnes is maar enkele kilometers. Je kan dus makkelijk een wijnroute plannen op één dag van je verlof en verschillende wijnhuizen bezoeken.
Als we het vasteland erbij nemen dan wordt de lijst enorm groot. Toch wil enkele wijnhuizen vermelden, namelijk diegenen waarbij ik goede ervaringen heb gehad : Boutari(Naoussa), Hatzimichalis, Kyr-Yanni(mijn favoriet), Skouras, Tsantali. Ook hebben wij goede ervaringen met de wijnen van Santorini, druiven gekweekt op vulkanische bodem. Als je wijn wil kopen of bestellen vallen de prijzen in feite nog best mee. Je kan al wijn kopen van een degelijke kwaliteit vanaf ongeveer 6 euro. Om dagelijks te drinken, perfect. Als je betere kwaliteit wil ga je vanaf 13 euro goede kwaliteitswijnen vinden; zo bijvoorbeeld de "DYO ELIES" rode wijn van Kir-Yanni kost om en bij de 18 euro(momenteel) en is een prachtige wijn. Ook in de restaurants vindt je soms zeer goede wijnen voor een redelijke (restaurant)prijs. De aankoopprijzen worden hier niet x3 of x4 verrekend in de restaurants. Wat druivensoorten betreft, er zijn een groot aantal typisch Griekse druivensoorten voor Kreta vooral Kotsifali, Vilana, Mandilaria en Liatiko. Bekende druivensoorten zijn : Agiorgitiki, Assyrtiko, Roditis; Malavousia, Xinomavro,Savatiano, Moschato en Mavrodaphne. Deze laatste is de druif waaruit de zoete aperitiefwijn is gemaakt met de gelijknamige naam : Mavrodaphne. Ook het eiland Samos is bekend voor zijn zoete dessertwijnen.
Op internet kun je gewoon op zoek gaan met de inbreng van de namen van de wijnhuizen. De meesten hebben een goed verzorgde website. Ik heb in bijlage nog een paar interessante links geplaatst in verband met Griekse druivensoorten en wijnroutes.
*******************************************
Nog een laatste drank gaan we even belichten : we hebben reeds een aperitief met Ouzo of Mavrodaphne, we hebben onze drank voor bij het eten, dus rest ons nog de "pousse-café". Meestal krijg je na je maaltijd als je de rekening vraagt een dessert en raki aangeboden van het huis in de restaurants en tavernes.
Maar zin in een koffie met cognac? Geen probleem, maar vraag dan eens een Griekse cognac : Metaxa! Dit drankje werd door Spiros Metaxa voor het eerst gebrouwen in 1888. Metaxa wordt gemaakt van Savatiano, Sultanina(de druiven waarvan rozijnen worden gemaakt) en Black Corinth druiven. Het goedje wordt tot 2x gedistilleerd en krijgt toevoeging van kruiden en rozenblaadjes. Wordt 3 tot 15 jaar gerijpt in eiken vaten. Daarna wordt hij gemengd met muscaatwijn. Metaxa is te verkrijgen in een classificatie van 3 sterren, 5 sterren, 7 sterren, 12 sterren en Grande Reserve. De sterren verwijzen naar het aantal jaren rijping. Laat mij het zo stellen : 3 en 5 sterren is goed voor de keuken, om te gebruiken bij het koken. Deze zijn voor mijn part te zoet, te stroperig. 7 sterren is een gewone, goede cognac en 12 sterren en Grande reserve is de top : een fijne cognac. In de meeste drank- en eetgelegenheden vindt je meestal enkel de 3, 5 en 7 sterren. Onlangs heb ik de vraag eens gesteld waarom men zelden 12 sterren, laat staan een Grande Reserve kan bekomen en kreeg het antwoord dat de Grieken meer houden van de zachtere, zoete Metaxa. In de duurdere restaurants en clubs ga je de duurdere Metaxa wel aantreffen.
Verder is er voor diegenen die het lusten nog een aanbod van zeer zoete likeurtjes van fruit of rozenblaadjes.
Wordt het niet stilaan tijd om aan tafel te schuiven en lekker te gaan eten?
Thanks to THE 11TH DAY website for those beautiful posters!) link naar de website onderaan dit bericht .
Alvorens ons bericht over de slag om Kreta te starten wil ik even de aandacht vestigen op THE 11TH DAY. Het is een documentaire op dvd uitgebracht als eerbetoon en herinnering aan het heldhaftig verzet van de Kretenzers tijdens de slag om Kreta. De val van Kreta gebeurde na tien dagen bittere strijd, maar de"andartes" (guerilla's) hebben de strijd nooit opgegeven, vandaar de titel. Vanaf de elfde dag zijn ze blijven strijden, wetende dat hun strijd de meest barbaarse en gruwelijke represailles voor iedereen als gevolg hadden : het uitmoorden en platbranden van volledige dorpen. De elfde dag na het begin van de slag om Kreta, was de dag dat de Duitsers de macht hadden verworven over Kreta. Maar het verzet is blijven vechten tijdens het Duitse bewind. De Duitsers verloren hier voor een deel de oorlog. Nooit zijn er tot op dat ogenblik zoveel Duitsers gesneuveld als op Kreta. Hitlers bedoeling om Engeland aan te vallen viel in duigen omwille van het feit dat zijn valschermspringers in grote getale werden gedood op Kreta. Het was zijn bedoeling die na hun eerste operatie op Kreta te gebruiken voor de invasie van Engeland. Ook de invasie van Rusland heeft hij moeten uitstellen, waardoor deze achteraf in volle winter is moeten gebeuren met de gekende gevolgen.
Een grote rol hebben ook de diverse kloosters gespeeld in de oorlogen op Kreta. Die gaven enorm veel hulp aan de lokale strijders en geallieerden. Zie ook link onderaan van "preveli". In ons artikel over de Kourtaliotiki kloof staan een paar foto's van de memorial bij het Preveli Klooster. Grote rol was hier weggelegd voor de geallieerden die van daaruit werden weggebracht met Britse duikboten. Opmerkelijk ook de woorden van Winston Churchill : Until now, we knew that Greeks were fighting like heroes. From now on, we shall say that the heroes fight like Greeks!
Deze uitspraak is veelbetekenend voor de ganse strijd die op Kreta werd geleverd.
In dit bericht ook informatie voor een uitstap op Kreta, voor al diegenen die bijzondere interesse hebben voor al wat met WOII te maken heeft.
De slag om Kreta was één van de schokkendste gebeurtenissen tijdens WO.II. Een veldslag die zonder al te veel voorbereiding werd gepland als operatie "Merkur" en aanzien werd als een makkelijk te behalen operatie, draaide uit op een tien dagen lange en verbitterde strijd die tevens het einde betekende van de Duitse parachutisten eenheid. Op 20 mei 1941 om 6u30 's morgens begint de ongelijke strijd tussen de goed bewapende en georganiseerde Duitse Luftwaffe en parachutisten. Hoofddoelen zijn Rethimnon, Heraklion en vooral het vliegveld van Maleme. De tegenstand bestaat uit moegestreden en slechtbewapende Britse, Australische en Nieuw-Zeelandse troepen, met ondersteuning van wat Griekse eenheden. De Kretenzers waren ingezet in de Balkanoorlog. De Kretenzische bevolking, allen met wapens in huis, net zoals nu nog steeds, hielp de troepen te voorzien van wapens, historische wapens uit de strijd met de Turken. De bevolking trok met alle middelen mee ten strijde tegen de indringers. Wisselende bevelhebbers en manke organisatie zorgden mee voor de nederlaag. Toch duurde de strijd omwille van het lokaal verzet tien dagen, veel langer dan verwacht. Drie redenen zijn er die de slag om Kreta bijzonder maken :
1.Het was de eertse slag die uitsluitend door de luchtstrijdkrachten werd gewonnen.
2. Generaal Freyberg bezat het ULTRA systeem, waardoor de draadloze gecodeerde, door de Duitsers verzonden berichten konden worden ontcijferd. Het Duitse codeersysteem RÄTSEL was in Poolse handen gevallen en zo hadden de geallieerden dit in handen gekregen. Vandaar dat alle informatie met betrekking tot operatie MERKUR bekend was en dat men exact wist dat Maleme zou worden aangevallen op welke dag en uur.
3.Nergens in Europa of Afrika werden de Duitse troepen op een zo onverzettelijke en heldhaftige manier tot op het einde bestreden door de lokale bevolking.
Een Duitse officier schreef over de slag om Kreta: "Op Kreta waren het enkel de stenen die zich niet oprichtten in de strijd tegen ons.Elk levend wezenstreed tegen ons tot op het laatste ogenblik en maakte van deze strijd één van de gedenkwaardigste en roemrijkste veldslagen uit de geschiedenis.
De Britse historicus Alan Clark schrijft over het verzet van de Kretenzers : "Welk ander verloop had de geschiedenis gekend, als een jaar eerder in het Westen, de mensen dezelfde heldenmoed hadden opgebracht toen hun dorpen door de Duitsers werden aangevallen?"
Het werd desondanks de bezetting van Kreta, de catastrofale ondergang van de verschrikkelijke en onoverwonnen Fallschirmjäger. Het grootste gedeelte van de eerste aanvalsgolven werd minuten na het springen uit de vliegtuigen gedood. Het vliegveld van Maleme werd een kerkhof van neergehaalde vliegtuigen of op de grond vernietigde toestellen.Van deze slag hebben de Duitse Fallschirmjäger zich nooit meer hersteld. Van de 23.000 ingezette Duitse troepen sneuvelden er ongeveer 5.500, waarvan er 4.685 begraven liggen op het Duits soldatenkerkhof in Maleme, op de beroemde "Hill 107" met uitzicht op het vliegveld van Maleme. 1530 Geallieerde slachtoffers bevinden zich op het kerkhof in Souda met uitzicht over de baai van Souda. Vanop Hill 107 hadden de geallieerden de controle over het vliegveld van Maleme. Door nog steeds betwiste oorzaken werd deze verdediging opgegeven en nam de Duitse overmacht snel toe, aangezien ze daarna vrij spel hadden op het vliegveld.
Een mooi boek over de slag om Kreta kun je kopen in vele boekenwinkels
en supermarkten. Het is geschreven in 3 talen : Grieks, Duits en Engels. Naast de beschrijving van de veldslag met vermelding van aantal slachtoffers aan alle zijden, bevat dit boek ook een groot aantal foto's en bijkomende informatie. Een aanrader voor de WO II fanaten.
Er zijn verschillende boeken in pocketformat te koop in verband met de slag om Kreta; wel enkel in het Duits, Engels en sommigen in het Frans. persoonlijk heb ik gelezen :
The fall of Crete (Alan Clark) gebaserd op geallieerden en Duitse notities Die kampf um Kreta ( Franz Kurowski) volledig relaas over de triomf van de Duitse troepen - éénzijdig verhaal van die triomf is enkel de bezetting een feit dank zij de onderbewapening en slechte leiding der geallieerden! Dat het de eerste en laatste maal was dat de Duitse valschermspringers werden ingezet blijkt niet belangrijk. Crete 1941 eyewitnesses : zeer interessant werk met ooggetuigen van alle zijden : Duitse, geallieerden en Griekse verhalen.
En toen kwam "De Elfde Dag"!
Vers van Pavlos Nirvanas :
Vanop de blauwe zee, kijk ik naar U, Kreta, De wolken van het avondlicht weven je een gouden krans, En als de zon opkomt boven de Psiloritis, Vermengt zich het bloed van de hemel met dat van u!
Kreta hymne van Kostas Palamas :
De bliksem en de donder - Kreta! De slagen en de strijd, van bloed en triomf - Kreta, het rusteloze angstbeeld van de tirannen, Kreta - Kreta!!
Overal in Kreta rezen verzetsgroepen uit de grond, de ene al heldhaftiger en beruchter dan de andere. Allen streden ze voor de vrijheid van hun land. De andartes van leider Manolis Badouwas zworen op 02 juni 1941 door te gaan tot het bittere einde. In een klooster verstoken in de bergen werd de eed afgelegd voor de abt. Deze eed werd later als aandenken in een marmeren zuil ingemetseld, die nu in Heraklion staat :
"Wij zweren de strijd tegen de onderdrukker van onze heimat voort te zetten tot de bevrijding van het kleinste hoekje van Griekenland. Wij zetten onszelf in, onze families en ons gezamenlijk hebben en goed. Onze spreuk luidt : VRIJHEID OF DOOD!"
Het is onmogelijk alle heldhaftige verzetsdaden te vertellen, van sabotage, vernietigen van vliegvelden, terugslagen van de vijand; maar de meeste van deze daden werden door de bezetters onmedogenloos gestraft: volledige dorpen werden vernietigd : in brand gestoken, beschoten en alle mannelijke inwoners gefusilleerd. Ook vrouwen, zieken en kinderen werden niet ontzien. In zeer vele dorpen zijn monumenten terug te vinden in verband met de gruweldaden van de bezetter. Ook merkwaardig zijn de vele monumenten terug te vinden enkele kilometers buiten de dorpen bij een ravijn. Daar was de executieplaats van de bezetter. De gevangenen werden daarheen gebracht en werden voor de keuze gesteld: gefusilleerd worden of in het ravijn springen! De trots van de Kretenzers was zo groot dat de meesten de dood insprongen vrijheidsleuzen roepend. Twee van de meest bekende verwoeste dorpen zijn Anogia, hoog op de Psiloritis en ook het dorp Kandanos ten zuiden van Chania. Maar over gans Kreta werden talloze dorpen totaal met de grond gelijkgemaakt. (zie bijlage voor meer info over beide dorpen)
Alvorens over te gaan tot de toeristische informatie met betrekking tot WO.II, wil ik 2 verzetsdaden even toelichten.
1.De ontvoering van Generaal Heinrich Kreipe door de andarte.(guerilla)
Onder leiding van 2 Britten, Patrick(Paddy) Leigh Fermor en William(Bill) Stanley Moss heeft de spectaculairste ontvoering tijdens WO.II plaatsgevonden, samen met de andartes van Kreta. In de nacht van 26 op 27 april 1944 werd de generaal Heinrich Kreipe op weg van zijn hoofdkwartier in Archanes naar zijn woning, de villa Ariadne in Knossos ontvoerd. Op 13 mei werd hij vanuit het zuiden van Kreta per boot overgebracht naar Egypte. Gedurende het eerste anderhalf uur werden maar liefst 22 wegversperringen gepasseerd door de ontvoerders met hun gevangene! Daarna dumpten ze de auto met een brief dat de generaal was ontvoerd door Britse strijdkrachten, om de bevolking te ontzien en begon de dagenlange, barre tocht door het berglandschap van Kreta. Overnachtingen in grotten en bij andartes in hun huizen, steeds opgejaagd door de Duitse troepen, slaagden de groep toch in hun opdracht. Al eerder vermeldde ik de gruwelijke represailles van de Duitsers. Deze operatie kostte alleen al het leven aan 176 Kretenzers, uit 6 dorpen in de buurt van de Kedros berg, een uitloper van het Ida gebergte. Vele andere dorpen ondergingen hetzelfde lot zodra de Duitsers wistten dat de groep door een dorp was gepasseerd of er had verbleven.
Wie het ganse verhaal en wat er aan voorafging en de gevolgen, getuigenissen, wil kennen leest best het boek, in het Duits weliswaar: "Die entführung van General Kreipe". het is geschreven door G. Harokopos, wiens vader actief heeft deelgenomen aan de actie. Er bestaat ook een in het Engels geschreven versie.
2. De heldhaftige dood van Eleftheria Xirouhakis
In 1943 sloten de zusters Eleftheria en Rira Xirouhakis zich aan bij de verzetsgroep "Pibli" in Chania. Eleftheria die 3 talen sprak kreeg werk in een Duits bureau. Daar had zij toegang tot allerlei documenten die zij stal, vertaalde en bezorgde aan haar verzetsgroep. Op 11 juni, op de huwelijksreceptie van haar broer Manolis vallen de Duitsers binnen en arresteren de ganse familie. Zij werden verraden door een ex-vriendin van Manolis. Uit jaloezie, had zij de Duitsers op de hoogte gebracht van hun activiteiten als verzetsstrijders. Bij een huiszoeking werd een tekening gevonden van het Perivolitsa kamp achter een schilderij aan de wand. Om haar familie te beschermen nam Eleftheria haar verantwoordelijkheid en zei tot Luitenant Volf Sinter : ik ben een spion. Ik werk voor de Pibli groep en meer wil en zal ik niet onthullen. De ganse familie werd overgebracht naar de gevangenis van Agia. Daar werd Eleftheria langdurig gefolterd door de Duitsers Hoffman en Fritz Sterling om haar tot bekentenissen te dwingen in verband met haar connecties binnen de verzetsgroep. Zij werd naakt opgehangen in de damestoiletten en herhaaldelijk geslagen gedurende 3 dagen en nachten, maar ze gaf geen enkel antwoord. Belangrijk detail was dat er een wacht gedurende 24 uur naast haar aanwezig was zodat ze niet kon slapen. Tenslotte werd ze geëxecuteerd op 13 juli 1944. Volgens de Duitse verpleegster Fritz Nider, die haar dood moest vaststellen waren haar laatste woorden: weg met uw vuile handen, zodat ge een Griekse vrouw niet bevuild. Lang leve Griekenland!! De rest van de broers en haar zus Rita keerden later levend terug uit de concentratiekampen. Een standbeeld werd opgericht ter nagedachtenis aan Eleftheria bij de kerk in Aroni.
3. Georgina Anyfantis
Vrouwen speelden een dramatische, heldhaftige rol in de slag om Kreta. Het verhaal van deze dame Georgina Anyfantis werd een Kretenzische legende.
Georgina, 22 jaar oud, vluchtte van het vasteland naar Kreta nadat haar ganse familie werd gedood door in de Nazi Blitzkrieg. Zij zocht en vroeg de kans om mee te vechten met de krijgsmacht die Kreta verdedigde. Zij kreeg een uniform en werd geplaatst bij een machinegeweer post op de rand van de landingsbaan van een vliegveld. Door de Nazi bombardementen werd de post aangevallen en alleen Georgina overleefde. Later op de dag naderden verschillende Duitse transportvliegtuigen met aan boord nieuwe troepen. Ze vlogen laag. Georgina bemande het machinegeweer en wachtte tot de vliegtuigen dicht genoeg bij waren. Dan opende zij het vuur op de vliegtuigen. Twee toestellen met elk 22 man aan boord crashten. georgina wist te ontsnappen alvorens de Duitse troepen haar post veroverden en wist later met de Britse troepen te evacueren naar Egypte. Daar diende zij als vrijwilligster bij The South African Women's Air Force. ************************************************************************************************* De toeristische "Slag om Kreta".
Voor diegenen onder u, die graag plaatsen bezoeken in verband met de WO.II kunnen we volgende zaken aanbevelen:
Vergeet niet op uw uitstappen rond te kijken : herdenkingsmonumenten vindt je overal in het binnenland. Ik ga hier ook wat foto's bijplaatsen van standbeelden van helden uit de oorlog die gevoerd werd tegen de Turken. Het zijn echt prachtige standbeelden.
De 3 laatste foto's zijn van een monument in Kastamonitsa, een dorpje aan de voet van het Lassithi plateau. De dorpen in deze buurt waren weerstandsnesten in WOII. Van hieruit werd ook het vliegveld van Kastelli aangevallen door de Andartes(weerstanders, rebellen). Het vliegveld doet momenteel dienst als F16 basis van het Griekse leger. Men praat al jaren over de nieuwe luchthaven van Heraklion die hier zou gebouwd worden. Uitbreiding van de huidige luchthaven is onmogelijk wegens de nabije ligging van de stad. Hier in Kastelli kan men een grotere luchthaven bouwen. Ondanks de grote weerstand van de bewoners van de regio, zijn nu(2016) toch de aanbestedingen uitgeschreven en hoopt men weldra te kunnen beginnen aan de bouw.
Wat betreftoorlogsmusea zijn er een aantal te vinden op Kreta. Wij hebben volgende musea bezocht:
Meestal is het verboden foto's te nemen in de musea. Buiten tentoongestelde zaken kunnen dan weer wel op de foto.
Askyfou ( zie link onderaan) ligt op de weg naar Chora Sfakia als je vanuit Vrisses richting zuiden gaat.
Een ander is in Episkopi ( zie link onderaan), een dorpje enkele kilometers ten zuiden van Gouves, tussen Heraklion en Chersonissos.
Bij het binnenrijden van Archanes, als je uit de richting Heraklion komt, bij het monument opgericht voor de herdenking van de ontvoering van generaal Heinrich Kreipe, is eveneens een museum met oorlogsvoertuigen in goede staat zelfs. Dit museum is spijtig genoeg ook gesloten (2015)
De twee plaatsen die het meeste bezoek krijgen van toeristen zijn de beide begraafplaatsen in de buurt van Chania: Souda baai en Maleme; je kan beiden op dezelfde dag bezoeken. Bij Souda bay moet je wel goed uitkijken naar de wegwijzers die verwijzen naar de begraafplaats, in Maleme is de aanduiding beter zoals je ziet op bijgaande foto's.
"Hill 107" was de strategische benaming tijdens WOII gegeven aan de heuvel waar de geallieerden hun stelling hadden om het vliegveld, de "Maleme strip" te beschermen en om de Duitsers te beletten gebruik te maken van deze landingsstrook. Door slecht strategisch beleid werd de heuvel veel te vlug opgegeven en kregen de Duitsers de overmacht. Gezien het belang in de slag om Kreta en de zware gevechten om de heuvel, werd later besloten hier het Duits oorlogskerkhof te vestigen. Als je boven staat op het kerkhof is het duidelijk hoe belangrijk deze plaats geweest is.
In Souda de begraafplaats van de geallieerden met overzicht over de baai van Souda. Nu is er nog steeds een grote militaire basis van zowel het Grieks leger als van de Amerikaanse marine. Als je geluk hebt kan je in de baai een vliegdekschip van de Amerikanen voor anker zien liggen. Fotograferen is in de ganse area rond Souda in principe verboden! Er liggen hier 1530 soldaten begraven.
Souda bay op de achtergrond
De andere begraafplaats is dus in Maleme. Wij hadden twee overnachtingen geboekt in Sunny Apartments, gelegen naast de weg die naar de begraafplaats leidt in Maleme. Het Duits soldatenkerkhof op de bekende "Hill 107". 4465 soldaten liggen hier begraven van de circa 5.000 gesneuvelde Duiste soldaten. Men heeft ook een mooi uitzicht op het vliegveld van Maleme, waar dus de eerste belangrijke strijd werd geleverd om Kreta. Het vliegveldje is nog steeds militair domein.
Het "vliegveld" van Maleme, gezien vanaf het Duits soldatenkerkhof, net zoals in 1944. Destijds lag er wel nog geen betonnen piste.
Dit is dan de beruchte Hill 107 gezien vanuit het hotel .
Gedenksteen voor die Duitse soldaten die hun leven lieten op zee en een zeemansgraf gekregen hebben.
We vermoeden een door familie geplaatste foto van Bernhard Liss of Erich Strelow
Ook obercommandant voor Griekenland Bruno Brauer zou na zijn executie in Maleme anoniem begraven zijn.
Elk jaar wordt door Duitsland een aantal soldaten gestuurd om mee het jaarlijks onderhoud van het kerkhof te verzorgen.
Het musem op Hill 107 in Maleme, bij de taverne aan het Duits soldatenkerkhof in de buurt van Chania.
Sinds
2014 is het museum er niet meer. Door poblemen met de eigenaar van het
gebouw, niet betalen van de huur, heeft de museum eigenaar moeten
inpakken en opkrassen!!!
Ik heb ook niet kunnen achterhalen waar de man en/of zijn materiaal naar toe zijn.
Hierbij foto's van het buitenmuseum van "Hill 107". Spijtig mocht binnen niet worden gefotografeerd. Buiten vindt je allerlei onderdelen van vliegtuigen, gereedschappen en dergelijke. Binnen liggen de kleinere stukken zoals wapens, uitrustingen, telefoons en vele andere interessante zaken. Buiten liggen ook kaartjes met uitleg en foto's over de herkomst van de onderdelen, zoals je op bijgaande foto's kunt merken.
Bofors afweergeschut
Wat overgebleven is van een jeep
In de plaats van de jeep is nu een "welcome hoekje". Thomas neemt de gelegenheid te baat om wat uit te blazen.
Op het eerste zicht blijkt dit allemaal schroot, afval van een dak. Maar nee, uit dit materiaal werden de Junckers gemaakt. Lijken wel metalen golfplaten.
De zitruimte in een Juncker, zoals goed te zien is op de foto rechts.
Vleugeltip van een Juncker
Kretenzers die op zoek gaan naar lichamen van slachtoffers
Kostas ligt er ook droevig bij nu het museum er niet meer is. Let wel op de mooie kralen-halsband!
Als je in Maleme bent, kun je nog een vijftal kilometer verder rijden
richting Kissamos, weg van Chania dus. Op deze weg na de passage van het
vliegveld, neemt de baan een bocht naar links en kort daarop naar
rechts. Als je daar rechts kijkt terwijl je over de brug rijdt, zie je
de oude brug van Tavronitis. Hier werd ook zwaar slag
geleverd. Je kan er even stoppen en de oude brug opwandelen. Ze is
geflankeerd door 2 torpedo's. Bij de ingang van de weg naar de brug ligt
nog een bunker. Aan de metalen constructie van de brug en in het
betonnen voetstuk zijn duidelijk de vele kogelgaten nog te herkennen.
De ingegraven bunker met boven op het verluchtingssysteem.
Sinds 2014 ligt er maar 1 torpedo meer, gewoon op de bodem
Toch maar even checken of hij niet meer op "scherp" staat!!
Voor duikliefhebbers met ervaring : er kan in Chersonissos een duiktrip gemaakt worden naar een Messerschmidt 109 die op de bodem van de zee ligt. zie link in bijlage van de betrokken duikclub en klik rechts op "what our clients say", dan krijg je een filmpje en photo's.
Ook op kaap Spatha, het uiterste puntje van het Rodopou schiereiland bij Chania zijn restanten te vinden van een Duitse post. Volgens een bepaald Grieks tijdschrift was dit een plaats waar de zogezegde kanonnen van Navarone stonden. Niet de fictieve zoals in de film, waarvoor de opnamen gebeurden op Rhodos, maar echte kanonnen. De reden is dat op kaap Spatha de afstand tussen Griekenland en Kreta het kleinst is en daarenboven is de kaap een punt waar schepen voorbij moeten die naar de baai van Souda gaan.
Duidelijke fundamenten voor een groot geschut en een observatiepost. Opgelet het is een lange trip naar dit punt en je moet een jeep hebben omdat de wegen niet geasfalteerd zijn. Je krijgt er wel een prachtig uitzicht boven op de kaap over de Egeïsche of Kretenzische Zee. Neem ook wat proviand (dranks en snacks) mee want het ligt toch een eindje buiten de bewoonde wereld.
Wat zijn leuke souvenirs om mee te nemen van uw vakantie op Kreta? Het moeten zoals onze titel zegt souvenirs zijn "made in Kreta"!!! Als je koopt in toeristenwinkels moet je echt uitkijken, vele zaken, ook vazen en beelden zijn dikwijls "made in Korea of made in China". De hierboven afgebeelde souvenirs zijn allen Kretenzisch werk en zelfs "handmade".(met de hand vervaardigd!)
Wat uitleg bij de getoonde foto's :
Iconen : kun je op vele plaatsen kopen en sommige verkopers beweren "handgemaakte" iconen te verkopen. Best koop je dit in sommige juwelierszaken of ga je op zoek naar een gespecializeerde zaak van een iconenschilder. Zoals je ziet zijn er buiten de traditionele iconen ook iconen geschilderd op diverse ondergronden zoals op de tweede foto op een stuk olijfhout.
Komboloi : zoals in een eerder bericht al vermeld "het snoer der verveling". Altijd een leuk souvenir en moet niet duur zijn. Prijs wordt bepaald door het materiaal waarin de komboloi is vervaardigd. Van een paar euro's tot hele dure exemplaren. Te verkrijgen in alle mogelijke materialen, kleuren en formaten.
Kretenzisch mes : op Kreta wordt traditiegetrouw een mes als geschenk gegeven tussen mannen, vrienden. Messenmakers vindt je overal op Kreta. Op foto 2 zie je een mes met als handvat een geitenhoorn. Het eerste mes is een typisch Kretenzisch mes met een ingegraveerde spreuk. Practisch elk mes heeft een dergelijke inscriptie.
Handwerk : een geknoopt tasje in "macramé" of een tafelkleed voorzien van met de hand geborduurde figuren en randen. Een felgekleurde geweven tas... talloze zaken die men tegenkomt op een rondrit door de kleinere dorpjes zoals Kritsa, Fodele en op het Lassithiplateau of in Anogia.
Oudje in Fodele bezig met macramé : handtasjes waarbij touwtjes(garen) tot een patroon worden geknoopt. Meestal is het handwerk met nageltjes bevestigd op de leuning van een stoel
Aardewerk : mooie vazen, maar dan moet je wel ééntje vinden die op Kreta gemaakt zijn. De streek rond Thrapsano is gekend voor zijn pottenbakkers en ook in de buurt van Anapolis zijn een paar fabrieken te vinden waar men dergelijke zaken maakt en met de hand beschildert. Er worden ook mooie beeldjes gemaakt van de Minoïsche slangengodin.
Houtsnijwerk : ook op dit gebeid staan de Kretenzers hun mannetje. Vooral mooi uitgesneden figuren in meubels zijn gekend op Kreta.
Olijfolie en/of raki(tsikoudia): is een souvenir om te gebruiken en nog eens na te genieten van uw verlof. Raki nooit kopen in gecommercialiseerde flessen, wel in gewone zelfgevulde plastieken flessen van bronwater.
Gebakjes : lekkere met olijfolie gebakken koekjes zoals kalitsounia's en koulouri's, bij elke bakker (zacharoplastio) vindt je een uitgebreid aanbod al naargelang het seizoen. Laat je ogen ook even ronddwalen over al het lekkers, vooral chocoladetaarten en gebakjes. De honiggebakjes kataifi en baklava, een galaktoboureko of loukomades(smoutebollen) of een lekkere bougatsa. De beste bougatsa eet je bij Fyllo Sofies op de Lions Square, bij de Morosini fontein in Heraklion.
Juwelen : juwelenwinkels vindt je ook overal op Kreta. Er zijn zeer goede goudsmeden en sommigen mensen houden ervan een juweeltje te kopen, gemaakt naar de juwelen in de Minoïsche periode : de lavrys (dubbele bijlen), de melissa(honingbij) of een armband of halsketting in meandervorm, de weg der liefde. Kruisjes zijn ook in als juweel.
Bontmantels : dit is een lachertje zullen jullie denken, bontmantels op Kreta. Sinds de komst van de toeristen uit Rusland en omstreken zijn de bontwinkels uit de grond gerezen als paddestoelen op Kreta. Pelzen en bont zijn hier veel goedkoper dan in de betreffende landen. Er worden door de betrokken touroperators dan ook rondritten met bussen georganiseerd voor deze toeristen langs diverse bontwinkels. Daarenboven zijn de kwaliteit van de producten van de Griekse bonthandel gekend over de ganse wereld. De beste bontbewerkers komen uit Kastoria, het noorden van Griekenland. Sommigen zijn afgezakt naar Kreta en hebben hier een handel in bont opgezet.
Laarzen en sandalen : in vele toeristenwinkels vindt je ook lederensandalen, waarvan de meesten met de hand zijn vervaardidgd. Om echte Kretenzische handgemaakte laarzen te vinden moet je wel op zoek naar een gespecializeerde zaak.
Kreta is ook de geboorteplaats van heel wat bekende figuren. Naast een aantal geroemde vrijheidsstrijders, bij ons minder bekend, zijn er ook een aantal namen die bij ons toch wel een lichtje doen branden. Kort geven wij een beschrijving van de meest gekende Kretenzers.
De meest bekende is .... Zorba de Griek, of liever de meest gekende fictieve figuur uit het gelijknamig boek en film. De belichaming van de Kretenzische mentaliteit en karakter. Uit deze film werd de populaire sirtaki melodie en dans wereldberoemd.
Als eerste hebben we Nana Mouskouri, zangeres, geboren in Chania 13 oktober 1934 als Ioanna Mouchouri. Ze zong ooit een duet "hemelsblauw" met ons aller Will Tura en zong mee in "once upon a time in the west" van Ennio Morricone uit de gelijknamige film. Miljoenenhit in 1961 met "Weisse Rosen aus Athen", later vertaald in vele talen en nam in 1963 deel voor Luxemburg aan het songfestival met " A force de prier". Een andere wereldhit werd het "slavenkoor van Nabucco"; Momenteel woont ze in Zwitserland en is sinds 1993 Unicef goodwill ambassadrice.
Een andere grote naam is de componist Manos Hadzidakis : geboren in Xanthi, uit Kretenzische ouders uit Myrthios bij Rethymnon op 23 oktober 1925 en overleden op 15 juni 1994 in Athene. Vooral bekend voor zijn werken geschreven voor theaterstukken van onder andere Tennessee Williams (A street car named desire) en Arthur Miller (death of a salsman). Zijn meest wereldberoemde stuk is wel "Ta pedia tou Pirea" of de kinderen van Pireaus. Beter bekend als de film Never on Sunday of Jamais le Dimanche. Het lied werd in het Grieks gezongen door Melina Mercouri, tevens hoofdrolspeelster naast regisseur Jules Dassin. Het toneelstuk over dit verhaal kreeg de naam Ilya Darling naar de naam van het hoofdpersonage in de film, de prostituée Ilya. Verder schreef hij ook nog de filmmuziek voor Topkapi van Jules Dassin en de muziek voor de documentaire van Jacques Costeau: "Op zoek naar Atlantis" als meest bekende filmen.
Nu we toch in de muziekwereld verblijven hebben we nog een grote naam in de hedendaagse popwereld uit Kreta afkomstig : Notis Sfakianakis. Geboren op 2 november 1959 is hij met de verkoop van meer dan 5 miljoen platen één van de grooste namen in de Griekse popwereld.
Ik wil ook nog twee andere namen, geen Kretenzers, vernoemen, maar componisten die een nummer hebben geschreven in verband met een fim en een serie over Kreta. Mikis Theodorakis, auteur van schitterende nummers en schrijver van het nummer Zorba de Griek. De andere is Yannis Markopoulos die de bekende melodie schreef voor de serie "Who pays the ferryman" of "Wie betaalt de veerman". Een engelse tv-serie over het verhaal van een Engelse verzetsstrijder die na jaren terugkeert naar Kreta om zijn liefde van destijds op te zoeken.
De man die in hart van elke Kretenzer leeft is Nikos Xylouris : geboren in Anogia op 7 juli 1936 en overleden op 8 februari 1980 ten gevolge van een hersentumor. Hij wordt omschreven als de aartsengel van Kreta. Zijn volksmuziek belichaamt de Kretenzische psyche en karakter. Daarenboven maakte hij deel uit van een beweging die de Griekse militaire junta ten val bracht. Hij stamde uit een muzikale familie en heden ten dage kan je nog steeds overal de muziek van Xylouris horen en kopen. Op zijn zeventiende speelde hij al in de volkstavernes in Heraklion.
Grappige anekdote: in de bergstreken op Kreta en zeker in het oertraditionele Anogia heeft iedere familie een bijnaam. Zijn bijnaam was "Psaronikos". Deze bijnaam werd verkregen door zijn grootvader Andonis die tijdens de Turkse bezetting deel uitmaakte van een bende die ging stelen van de Turken. Omdat men hem nooit bij de kraag kon vatten kreeg hij eerst de bijnaam van psaroturkous. Deze naam is letterlijk vertaald : "visturk". Men gaf hem deze bijnaam omdat hij "zo glad was als een vis, die de Turken niet konden vatten". Later werd de naam omgevormd naar "Psaroandonis". Van toen kregen alle mannelijke nazaten een bijnaam van Psaro gevolgd door hun werkelijke voornaam.
Een sportieve bekende is zeker Nikos Machlas : geboren in Iraklio op 16 juni 1973. Startte zijn profcarrière in 1991 bij OFI Kreta en speelde later voor Vitesse Arnhem en Ajax. In het seizoen 97/98 wordt hij europees topscorer voor Vitesse met 34 doelpunten in 32 wedstrijden. Na zijn doortocht bij Ajax speelt hij nog even voor Sevilla en keert terug naar zijn eertse club OFI Kreta. Daarna gaat hij nog naar Cyprus bij Apoel Nicosia. In 2008 stopt hij met voetballen en momenteel is hij betrokken bij zijn oude club OFI. Op de tweede foto, ons Greetje met Nikos, ten tijde dat wij nauw betrokken waren bij de oefenkampen van OFI in Nederland en Duitsland. Wij fungeerden toen als de hulp bij organisatie en logistieke problemen.
Eén van de grootste politiekers in de Griekse geschiedenis is ongetwijfeld de op Kreta geboren Eleftherios Venizelos ( 23 augustus 1864, geboren in Mournies). Na een periode advocaat en journalist te zijn geweest stapte hij in de politiek. Hij werd geboren onder de Turkse bezetting(Ottomaanse rijk). Hij speelde een grote rol in de strijd tegen de Turkse overheersing en was de bewerker van de "enosis" - aansluiting van Kreta bij Griekenland. Hij werd de "onafhankelijke president" van Kreta en later in 1910 werd hij de premier van Griekenland tot 1915. Wordt aanzien als de grote hervormer van Griekenland.Hij brengt drastische wijzigingen met betrekking tot het leger en het ministerie van Financiën en hervormt de grondwet. Tijdens zijn latere regeringsperiode moderniseert hij heel wat in Griekenland. Zijn politieke carriere kent een turbulente levensloop.
In 1913 brengt hij een honderdjarig akkoord tot stand tussen Kreta en Griekenland. Vandaar dat zich binnenkort, in 2013, een spannend politiek moment aandient wanneer het contract tussen Griekenland en Kreta ten einde is. Gaat Kreta voor onafhankelijkheid of wordt een nieuw verdrag onderhandeld?
Hij zou nog tweemaal herkozen worden van 1917 -1920 en 1928 - 1932. Hij zorgt voor een uitbreiding van het grondgebied van Kreta en verdubbelt het aantal inwoners tijdens de Balkanoorlog. Later tijdens de eerste wereldoorlog komt hij in aanvaring met het Duitsgezinde koningshuis. Van die periode af kiest de bevolking wisselend voor de monarchie en Venizelos. Beide verliezen om beurt de macht en vertrekken in vrijwillige ballingschap van waaruit zij politiek terugvechten. Toen hij de terugkeer van de monarchie in 1933 niet kon verhinderen trok hij weg uit Griekenland naar Franrijk, waar hij op 71-jarige leeftijd, op 18 maart 1936 overleed in Parijs . Hij werd begraven in Chania.
Als eerbetoon voor zijn enorme verdienste voor Griekenland staat zijn afbeelding op de 50 eurocent van Griekenland. De luchthaven in Athene draagt zijn naam en in practisch alle dorpen en steden op Kreta en ook in Griekenland vindt men pleinen en straten genoemd naar deze politicus.
"Den elpiso tipota, den fovame tipota, eimai lefteros" (ik hoop niets, ik vrees niets, ik ben vrij)
Deze simpele, maar o zoveel betekenende woorden staan op de grafsteen gegrift van Nikos Kazantzakis. Kazantzakis is één van de belangrijkste Griekse schrijvers van de 20ste eeuw. Geboren in Iraklio op 18 februari 1883 en overleden in Freiburg im Breisgau op 26 oktober 1957. Hij ligt wel begraven in Heraklion en zijn graf is een plaats die door vele toeristen bezocht wordt op de vestingsmuur van Heraklion.
Na zijn studies in rechten en filossofie werd hij journalist en betrok al snel een positie in de regering bij het ministerie van sociale zaken. Na de eerste wereldoorlog werd hij verantwoordelijk voor de repatriering van de Griekse vluchtelingen uit Turkije. Had sympathie voor het communisme en richtte zelf een socialistische partij op in Griekenland. Maakte kort deel uit van de regering, maar verdween al spoedig van het politieke toneel en ging werken voor Unesco.
Het grootste gedeelte van zijn leven bracht hij door in het buitenland.Door zijn standpunten in veel van zijn boeken en zijn kritiek op de Grieks-Orthodoxe kerk werd hij een plaats op het kerkhof geweigerd. Als erkenning heeft de stad Heraklion hem dan een begraafplaats toegewezen op Martinengo, de stadsmuur rond Heraklion. Hij ligt begraven op het hoogste punt met mooi uitzicht over de stad. Ook zijn echtgenote ligt op dezelfde plaats begraven. Een simpel houten kruis siert zijn graf en bovenvernoemd citaat uit zijn werk Askitiki(Ascetika - De reddders van God) staat op zijn grafsteen. Het graf ligt op wandelafstand van het centrum.
Zijn meest bekende werk is Zorba De Griek uit 1946. Uit dit boek zijn de meeste citaten die ik gebruik bij mijn berichten. Daarnaast zijn ook "kapitein Michalis", "Christus wordt weer gekruisigd" en "De laatste verzoeking van Christus" veel gelezen boeken. Kazantzakis is een schrijver, naar mijn mening althans, die je meesleurt in het verhaal. Mij is opgevallen in de boeken die ik gelezen heb, op welk een sublieme, prachtige manier hij de karaktertrekken van zijn personages naar buiten brengt. Als ik zijn boeken lees is het alsof ik hier op Kreta rondloop op straat en de figuren dagelijks tegenkom. Ook hij wordt vereerd en herdacht : de luchthaven van Heraklion werd naar hem genoemd.
Ioannis Vlachos, beter bekend als Daskalogiannis afgeleid van Ioannis Daskalos - de leraar. Zijn exacte geboortedatum is niet bekend, maar hij werd geboren tussen 1722 en 1730 in Anapolis in de buurt van Chora Sfakion en overleed 17 juni 1771 in Iraklio. Hij was een zeekoopman, maar vooral aanvoerder van de verzetsstrijders tegen de Turken. Als afstammeling van een rijke familiein de koopvaardij belandt hij al snel in de politiek. door zijn reizen komt hij in contact met de Russische graaaf en admiraal Orlov. die had een opstand tegen de turken georganiseerd en vroeg Daskalogiannis om hetzelfde te doen op Kreta met behulp van zijn leger. De opstand startte in 1770 succesvol met de verovering van enkele streken rond de Lefka Ori, de Witte bergen. De Turken verzamelde echter een enorme strijdmacht van 40.000 mannen en verjoeg de troepen van Daskalogiannis opnieuw. Deze trokken zich terug in het fort van Frangokastello met 70 rebellen na een lange zware winter. Toen Daskalogiannis vernam dat zijn broer en oom werden gevangengenomen en de Turken met een vredesvoorstel kwamen gaf hij zich over om zijn manschappen te redden. Op bevel van de pascha van Handax, het huidge Heraklion werd hij in de buurt van de Koules, de haven van Heraklion, gefolterd, levend gevild en gedood.
Als eerbetoon aan deze held werd in 2000 de luchthaven van Chania naar hem genoemd : Ioannis Daskalogiannis.
Frangokastello is een toeristische trekpleister in het zuiden van Kreta en de Koules bevinden zich nog steeds aan de haven van Heraklion.
Domenicus Theotokopoulos, beter bekend als El Greco. Over zijn geboorteplaats in 1541 bestaat er twijfel : sommigen beweren Heraklion, andere beweren Fodele, het sinaasappeldorpje op 30 km van Heraklion. Dit dorp heeft op zijn kleine marktplaats ook een standbeeld van de man en ongeveer 1 km buiten het dorp na een prachtige wandeling langs appelsienen- en citroenenbomen, kom je bij een plaats die bestempeld wordt als zijn geboortehuis. Er is in het huis een tentoonstelling ingericht over El Greco.
vlak bij dit huis staat een enig mooi, klein Byzantijns kerkje dat het bezoeken waard is. In de zomermaanden is er meestal iemand aanwezig die je wat uitleg verschaft over de geschiedenis van dit kerkje. Fodele is altijd een bezoekje waard : leuke winkeltjes met handwerk, macramé genoemd, je kan er appelsienen kopen en er zijn een paar leuke restaurantjes en een wandelpad dat je langs het riviertje door een groene oase rond het dorp leidt.
In 1566 verhuist hij naar Italië waar hij zijn opleiding krijgt van Titiaan.In 1577 verhuist hij naar het Spaanse Toledo waar hij verblijft tot zijn dood op 7 april 1614. Hij werd een befaamd schilder geliefd aan het Spaanse hof. Zijn werken zijn te bezichtigen in alle grote musea ter wereld.
 "Idea"){kind=icon}
 "Exclamation"){kind=icon}
 "Cool"){kind=icon}
Natuurgebied : de panagiakloof (panagia = de heilige maagd maria)
 "Very Happy"){kind=icon}
Onze jeep opgesmukt met een gevonden schedel van een geitekop!  "Laughing"){kind=icon}
 "Wink"){kind=icon}
 "Razz"){kind=icon}
de tunnel bij de Topoliakloof
> 
 "Embarassed"){kind=icon}
Schapenkoppen!! 
Deze viervoeter weet ook de kwaliteit van Bakaliko in te schatten. 
Lijkt een simpele vraag. Maar als je om een koffie vraagt ge je onmiddellijk de vraag krijgen : welke koffie? Hoe moet uw koffie zijn?
 "Crying or Very sad"){kind=icon}
