Evaluatie M-decreet : manipulatie van Crevits en co, ook op evaluatie-conferentiedag 27 maart
(Vooraf: we betreuren dat evaluatie-documenten - ook deze die op de evaluatie-conferentiedag van 27 maart gebruikt werden, nog steeds niet toegankelijk zijn. Toch vinden we dat we op basis van beschikbare gegevens toch al een kritisch opiniestuk moeten publiceren. We zouden het op prijs stellen als iemand ons meer informatie zou toesturen.)
1 Geen echte evaluatie, manipulatie door Crevits en co, geen evaluatie van gevolgen voor het buitengewoon onderwijs
Normaliter zou men eerst het M-decreet grondig moeten evalueren en dan daaruit de nodige conclusies trekken: vooreerst het decreet waar nodig aanpassen en pas in tweede instantie een effectief ondersteuningssysteem voor inclusieleerlingen uitwerken. Maar er komt niet eens een echte en grondige evaluatie en minister Crevits is ook niet bereid om het M-decreet bij te werken.
Crevits en haar medewerkers wachtten ook de evaluatie niet eens af - zelfs niet de conclusies van de evaluatie-conferentiedag van 27 maart - om een nieuw ondersteuningsmodel uit te werken (zie volgende bijdrage). Zo maakte Crevits begin april bekend dat het nieuwe model ook 300 extra-ondersteuners voorziet voor leerlingen met grote gedragsproblemen en voor kleuters met het syndroom van down (zie volgende bijdrage).
We merken dat ook leden van de onderwijscommissie Crevits niet meer kunnen volgen. Kathleen Krekels, lid van de commissie onderwijs, twitterde meteen: "300 extra begeleiders voor kinderen met gedragsstoornissen en met syndroom van Down? Lijkt druppel op hete plaat. Versterk liever de basiszorg!"
Minister Crevits belooft al 2 jaar een grondige & objectieve evaluatie van het M-decreet; maar het ziet er naar uit dat het slechts een schijn-evaluatie wordt. Crevits gaf in juli j.l. in de commissie onderwijs al toe dat ze in het bezit was van de evaluatie bij de praktijkmensen. Maar die mag blijkbaar niet openbaar gemaakt worden omdat ze al te negatief uitvalt. In Onderwijskrant nr. 176 verwezen we al naar een evaluatierapport van directies, en naar tal van kritische getuigenissen. Het is voldoende bekend dat de overgrote meerderheid van de leerkrachten & directies wijzen op een ontwrichting van zowel het buitengewoon als het gewoon onderwijs (zie vorige Onderwijskrant).
Het ziet er naar uit dat er geen echte en objectieve evaluatie van het M-decreet komt en dus ook geen bijsturing van het M-decreet. Op 27 maart maakte minister Crevits plots op een conferentie met een select gezelschap van 150 genodigden zogezegd de balans op van 2 jaar M-decreet. Maar 7 leerkrachten waren naar verluidt uitgenodigd (cf. kritische tweet van Koen Daniëls van NV-A tijdens conferentie).
2 Geen aandacht voor ontwrichting en langzame wurging b.o.
Op die evaluatie-conferentie werd merkwaardig genoeg niet eens aandacht besteed aan de ontwrichtende gevolgen voor het buitengewoon onderwijs.
Eind maart drukte André Callier in het kader van de ondertekening van de recente M-decreet-petitie nog eens de grote bezorgdheid vanuit het b.o. uit. Hij schreef: Als ex. voorzitter van VIBO vzw over 4 scholen voor BuO regio Brugge & Oostkust teken ik en dit om tal van redenen.
(1) Het hoogdringend dat de daad bij het woord wordt gevoegd, namelijk de belofte vanuit het kabinet van Crevits dat: het niet de bedoeling is dat leerlingen verdrinken in gewoon onderwijs voor ze naar buitengewoon kunnen. Echter: words, words, words. Volgens het M-decreet moeten bijna alle leerlingen eerst starten in het gewoon onderwijs. Pas als blijkt dat ze verkommeren in het gewoon onderwijs, en pas als het CLB van goede wil is, mogen ze overstappen naar het buitengewoon onderwijs. Al 2 jaar zijn er tal van klachten van ouders die willen voorkomen dat hun kind eerst moet verkommeren in het gewoon onderwijs.
(2) Het M-decreet het BuO langzaam maar zeker aan het wurgen: geen revolutie, maar stapsgewijze invoering en wurging. Het aantal inclusieleerlingen neemt elk jaar toe en de grote impact zal pas na 6 jaar in de cijfers tot uiting komen. De ontwrichting is reeds ver gevorderd, en zoals een olifant ook in kleine schijfjes wordt opgegeten, zo vrees ik dat het met het BuO ook zo zal vergaan. En dan is het te laat.
(3)Er moet dringend duidelijkheid moet voor alle leerkrachten uit het BuO, deze "idealisten" worden echt in de kou gezet als het gaat over duidelijke informatie over hun toekomstig lot t.g.v. dit afbraak-decreet.
3 Misnoegdheid bij conferentie-deelnemers over tendentieuze stellingen(methodiek)
3.1 Misnoegdheid bij deelnemers
De stellingenmethodiek op de evaluatieconferentie van 27 maart was ook een echte aanfluiting, pure manipulatie. De deelnemers kregen vooreerst geen evaluatierapport, maar slecht een evaluatie van de evaluatie in handen, opgemaakt door Crevits medewerkers, allen propagandisten van het M-decreet.
De conferentie was opgebouwd rond tendentieuze stellingen i.v.m. vier zgn. doelstellingen van het M-decreet: meer inclusie, mindshift, meesterschap en middelen. De deelnemers konden elektronisch stemmen om aan te geven of ze al dan niet akkoord gingen met bepaalde stellingen.
Niettegenstaande de deelnemers sterk geselecteerd waren en er maar 7 praktijkmensen aanwezig waren, lezen we in het COC-blad Brandpunt: Er heerste onder de deelnemers nogal wat misnoegdheid over het opzet van de conferentie en de methodologische aanpak. Naarmate de dag vorderde geraakten de gemoederen ook zelfs een beetje verhit.
3.2 Mindshift, afstand decit-model = blaming the victim (de leerkracht)
Het is vooreerst merkwaardig dat Crevits medewerkers zelf de evaluatiethemas en de voorgelegde stellingen kozen. Zo poneren de M-decreet propagandisten al vele jaren dat het in de eerste plaats aankomt op een mindshift bij de leerkrachten, op het niet langer vertrekken van een deficit-model of van een medisch diagnosemodel. Dit lijkt op blaming the victim: de klachten van de praktijkmensen worden dan vooral op naam geschreven van hun verkeerde mind/opvattingen.
Praktijkmensen zijn het hiermee niet eens en vinden dat men met het zomaar afstand nemen van het deficit-model de problemen van de inclusie-leerlingen en van de leerkrachten die ze moeten opvangen, verdoezelt. Nagaan hoe het gesteld is met de mindshift en of het deficit-model nog niet verlaten is, heeft dan ook weinig zin.
We lezen in de ondersteuningsnota van begin april ook nog volgende belofte: In schooljaar 2017-2018 ontwikkelen we kwantitatieve parameters en werken we een kwaliteitsbeoordeling uit over de inzet van de middelen, om de overstap te kunnen maken van de koppeling van een medische diagnose aan het recht op ondersteuning naar het koppelen van onderwijsbehoeften aan het recht op ondersteuning in het nieuwe model. Op die manier krijgen we zicht op de reële ondersteuningsnood op basis van onderwijsbehoeften van leerlingen.
Al vele jaren stellen de propagandisten van het M-decreet dat afstand gedaan wordt van het deficit-model en/of van het zgn. medisch model. Maar ze slaagden er nog niet in om dit te concretiseren en een alternatief diagnose-model uit te werken. Een model afgestemd op de zgn. onderwijsbehoeften klinkt als een alternatief, maar als het uitwerkbaar zou zijn, dan had het al bij de invoering van het decreet voorhanden moeten zijn. Wij zijn er stellig van overtuigd dat dit moeilijk uitwerkbaar en toepasbaar zal zijn.
3.3 Meesterschap inclusie-leerkrachten: onmogelijke opdracht
Een tweede thema betrof het zgn. meesterschap of het nagaan hoe het gesteld is met het meesterschap/ competenties van de scholen/leerkrachten inzake opvang van inclusieleerlingen.
Crevits vroeg de scholen/leerkrachten om meer na te denken over het zorgbeleid op hun school.
In de praktijk mankeert het o.i. niet aan competenties, maar het gaat om het feit dat de leerkrachten voor een onmogelijke opdracht staan: les moeten geven in een klas met 20-25 leerlingen en tegelijk veel aandacht moeten investeren in inclusie-leerlingen die een aangepast curriculum nodig hebben en extra-zorg, of aan leerlingen met ernstige gedragsstoornissen die af ten toe een woede-aanval krijgen en/of de klas op stelten zetten. Zelfs als we de die leerkrachten nog een 5-jarige orthopedagogische opleiding zouden laten volgen, dan nog zouden de problemen blijven. Mijn eigen vrouw kan hiervan getuigen: ze gaf in 1962-1963 les in zo'n klas lager onderwijs met inclusie-leerlingen en volgde daarna 5 jaar orthopedagogiek aan de KU Leuven.
3.4 Inschrijvingsrecht blijft controversieel
Een derde thema ging over het inschrijvingsrecht in een gewone school.- nog steeds een controversiële aangelegenheid. Het M-decreet geeft elk kind in principe het recht om in te schrijven in een gewone school. In het verslag in Brandpunt lezen we dat de deelnemers onbeslist waren over een instantie die beslissende knopen doorhakt rond een inschrijving in een school. We lezen ook dat het nog te vroeg is om duidelijke trends waar te nemen inzake de verschuivingen van leerlingen naar het gewoon onderwijs en inzake de gevolgen voor de b.o.-scholen. Dit zal ook moeilijk te berekenen zijn en het effect neemt ook jaarlijks toe. Toch merken we dat Crevits af en toe tendentieuze cijfers publiceert om de weerslag te minimaliseren.
Merkwaardig genoeg ging het op de conferentie niet over het recht op inschrijving in het buitengewoon onderwijs. Tussendoor stelde minister Crevits wel dat de indruk dat kinderen eerst moeten verdrinken in het gewoon onderwijs, fout is. Crevits speelt hier eens te meer komedie. Ze weet al te best dat dit niet kan voor leerlingen die naar het basistype (combinatie van 1 & 8) willen en ze is ook nog steeds niet bereid om het decreet in die zin aan te passen. Kinderen (en hun ouders) hebben ok recht op (rechtstreeks) buitengewoon onderwijs (basisaanbod). Ook leden van de commissie onderwijs drongen er al herhaaldelijk op aan om het M-decreet aan te passen om dit euvel weg te werken. Struisvogel Crevits ontwijkt steeds de problematiek.
3.5 Verdeling van centen over regios
Het vierde en laatste thema betrof de middelen. We lezen in het verlag in Brandpunt: Sinds het M-decreet wordt meer ingezet op leraargerichte ondersteuning. In de tijdelijke waarborgprojecten zijn er positieve ervaringen. Merkwaardig is evenwel dat de kritiek van scholen/leerkrachten vaak luidt dat er te weinig ondersteuning is in de klas zelf en dat leraargerichte begeleiding vaak als een blok aan het been en tijdverlies ervaren wordt.
We lezen verder in het Bandpunt-verslag dat de ondersteuners wel niet opgeleid zijn voor leraargerichte ondersteuning: Leraargerichte ondersteuning is evenwel een nieuwe opdracht en vraagt andere vaardigheden en een andere positie. Ondersteuners hebben nood aan professionele ontwikkeling. Daarnaast zijn duidelijke wederzijdse verwachtingen en afspraken heel belangrijk. Er is voldoende tijd nodig voor structureel overleg alsook een passend juridisch kader voor de ondersteuners.
3.6 Geen eensgezindheid over regionale ondersteuningsnetwerken
Voorafgaand aan de evaluatie-conferentie hadden Crevits medewerkers al een ondersteuningmodel uitgewerkt (zie volgende bijdrage) waarbij de regie voor de ondersteuning bij de scholen voor buitengewoon onderwijs wordt gelegd. Op de conferentie zelf was daar helemaal geen eensgezindheid over. We lezen in Brandpunt: Over en efficiëntere inzet van de middelen waren de meningen op de conferentie verdeeld. Circa 40% verkiest één ondersteuningsteam, terwijl een andere 40% opteert voor één aanspreekpunt waarbij verschillende partners kunnen ondersteunen. Een derde legt de regie van de ondersteuning bij de school voor gewoon onderwijs, terwijl 27% de regie bij de school voor buitengewoon onderwijs ziet en nog eens 22% ziet dit bij andere instanties. Slechts 7% ziet de regierol bij de CLB liggen.
In het VLOR-advies van 23 februari over de ondersteuning lezen we: In een ondersteuningsnetwerk zijn de scholen van het gewoon en buitengewoon onderwijs, de clbs en PBDs vertegenwoordigd. De scholen van het gewoon onderwijs neemt de Vlor expliciet op om de idee van co-creatie centraal te stellen en het eigenaarschap bij het gewoon onderwijs te leggen.
4 Besluit
Ook in de recente M-decreet-petitie werd gevraagd naar een grondige evaluatie van het decreet waarbij in de eerste plaats de leerkrachten van het gewoon en het buitengewoon ondewijs betrokken waren. Maar die evaluatie blijft uit en het ziet er ook naar uit dat die er niet komt.
